Kristo Nafura Fu Adungurati
“Gu ko du na akerekuru saba rogo kumbabeko, . . . ko gumba agi apai re.” —Yugoti 2:1.
1, 2. Tipagine si aida ani du ti ni na nyemu gia gupai Kristo agumbaha fu agu adungurati nadu saba Asia Minor yo?
YESU KRISTO, nga bangisa Wiri Yekova, ko nga Barii gu dungurati nga ga aKristano. Tipa Kristo rengbe ka banda gu dungurati nga ga mbedimbedi apefuo ko tipa si du gigirii, ko namangasunge na gu pagbia du beko nibarii dungurati ka tambua agu aboro du rogoho na kini fu arugute fuyo. (AEfeso 5:21-27) Kpiaapai gu duho nga ga gi gako mangaapai re rogo Yugoti kapita 2 na kapita 3, yo ani abi ga Yesu nyanyaki arugute ni nga gu ko afuhe fu adungurati saba Asia Minor yo.
2 Mbata fu gu mokedi nangia Yoane gi agu afugo Yesu agumbaha tipa ko kedihe fu agu adungurati nadu saba Asia Minor yo re, Yesu afu yuguyugupai fuko tipa ‘ga Gbia uru.’ (Yugoti 1:10) Gu ‘uru’ re atona ho i asigira gu Kindo nga ga Masiya ni rogo gu garã nangia 1914. Sidu, gupai Kristo agumbaha fu agu adungurati re na nyanyakipaha gbe rogo gi yangara areme re. Gako ngarasahe gbiati gako arugute naundo rani ani mangipai sa gi gbegbere aregbo re na diabese.—2 Timoteo 3:1-5.
3. Agu ahe gu mokedi nangia Yoane abihe nga “akerekuru,” “amaraika,” na “abaduawe ni dahabu,” si narukuba gine?
3 Yoane abi Yesu Kristo i nafu taarimo fuko, ko ki “du na akerekuru saba rogo kumbabeko” na kini ta “dagba agu abaduawe ni dahabu du saba,” watadu adungurati. Agu “akerekuru” re nga “agu amaraika nga ga agu akanisa du saba.” (Yugoti 1:20; 2:1) Akerekuru naaru ti kura aregbo kuba ndikidi amaraika, ono Kristo arengbanga ka sia boro ni ke waraga fu ndikidi amaraika te. Sidu, agi “akerekuru” re narukuba agu ababiapai du nimbedimbediyo, watadu gu gbuu nga ga agu abaakumba du nimbedimbediyo. Gu fugo nga “amaraika,” si nayugopa gu gayo sunge i amangaha ni amokedi. Mbiko wa ga Mbori riigbu nakii nibakerehe, ‘ruru kangara buruku’ ima sia kura akumba nga aguyo duna inohe dagba ga Yesu “kura akandoro” i mangisunge ni ababiapai.—Ruka 12:42-44; Yoane 10:16.
4. Waigu abaakumba agbia undo nidega yo tuyo kuti gupai Kristo agumbaha fu adungurati?
4 Ho Ziazia Kekeapai afura ni tipa “akerekuru” ya ami rogo kumbabe Yesu, si nayugo gupai nga, ami kutii gako ome, kuvurube gako rugute, ami nagbia ngbarago be gako weneringise, na ko kini banda ra. Sidu tie, ami nakaragapai fuko tipa agu apai ami amangaha. Agu abaakumba du areme, ni irisa yo agu afugo Yesu agumbaha fu agu adungurati nadu saba re, i nabi wai rengbe yo ka mangapai wenengai sa agu apai du wa kina gure. Rengo ngaha nga, si naida aKristano dunduko degetuyo kuti fugo Wiri Mbori. (Marako 9:7) Sidu tie, ginipai rengbe ani ka wirikaha nidega ani turani wa Kristo afura fu adungurati?
Fu gu Maraika Du Efesa Yo
5. Gini ngbatunga bagbata nangia Efesa?
5 Yesu atambua agu aboro nadu rogo gu dungurati nadu Efesa yo na ki bira yo a. (Oni gedi Yugoti 2:1-7.) Gu bakere yekaru nangia ga gu dembori nangia Diana, adu Asia Minor yo ku dioyo pangba baime yo rogo gi kumukokumuko bagbata bagaahe re na nigu bagbata nangia ga irisombori a. Wa Efesa avura hi be wasiro, zire pambori, na manga ngua, Mbori asongodi gu sunge tungusapai asongoda nangia ga gu mokedi nangia Pauro na ga kura aboro rogo gu bagbata re.—Amokedi kapita 19.
6. Waigu du ruru aKristano areme wa kina aguyo nadu Efesa yo?
6 Kristo atambua gu dungurati nadu Efesa yo niyaa: “Mi ini ga mangaapai, na ga sunge, na ga hipai, ya mo aida nga na gbegberẽ aboro te, mo aasadi agu yo naya tipa tiyo amokedi nga yo, ka i adu nga wo ya, mo ki bi yo ni kina airazire.” Areme, gu keke keke wene mangaapai nga ga agu adungurati nga ga ndikidi apefuo Yesu, pa gayo nyanyaki sunge, na pa gayo hipai, teketeke wa kina gure. I ahinga pai fu agu airaziree nayaa awirina nga yo naida i naabiyo ni amokedi te. (2 AKorindo 11:13, 26) Wa kina aEfeso, ruru aKristano areme “aida nga na gbegberẽ aboro te.” Sidu, tipa ka banda iriso Yekova si nye nikina ziaziaha na ka banda dungurati, i akodanga tiyo na agu aboro samungu kuti ndikidi pambori aidanga ka sa gayo berã ya te.—AGaratio 2:4, 5; 2 Yoane 8-11.
7, 8. Gini kerepai nadu rogo gu dungurati nadu Efesa yo, na ginipai rengbe ani ka mangaha sa ngbatungapai wa kina gure?
7 Wa agu aKristano nadu Efesa yo avuranga ida na gbegbere aboro ya, i adu rogo kerepai. Yesu aya fuyo wee: “Pai ngbare sa ro, nga, mo mbu ga bambata nyemuse.” Si aidi agu aboro nadu rogo gu dungurati re zingisi gu gayo nyemuse nadu mbata tipa Yekova. (Marako 12:28-30; AEfeso 2:4; 5:1, 2) Ani a tigaani, si naida ani banda tirani ani ka mbu gu nyemuse ani adu nani mbata tipa Mbori. (3 Yoane 3) Ono ginipai si aida ani mangihe ka si du nga agu apai du wa nyemu aũzegino watadu nyemu gbia ngbarago da ninyanyakipa pai rogo gaani raka? (1 Timoteo 4:8; 6:9, 10) Fuo duhe tie were, si naida ani kparikpee kakaka fu Mbori tipa undo ka dia gu nyemu apai re kusayo ki moi nyemu Yekova kubaha ku ngbaduraniyo nibakerehe na ki duna tambuahe tipa agu apai dunduko ko gbiati Wiriko namangihe tipa rani.—1 Yoane 4:10, 16.
8 Kristo angarasi aEfeso ki ya: “Mo tíngidi pa ho ti mo ni tie, ki sa ga berã, ki nimangi gu bambata mangaapai.” Ginipai ka mangi wa ka i akpa ti manga gipai re? Yesu ayaa: “Ka si adu nga wo ya mi ayé koyo du mo ni, ki di ga baduawe [kusayo] . . . baha.” Si adu nga wee, ka avusende mbu gu gaami nyemuse ami adu nani mbata tipa Yesu, ko adia gaami “baduawe” adia kusayo watadu dungurati, ka si adunga berewe ti ni ya. Ni agu aKristano natungusapai zaaza, ani manginga sunge nyanyakii ka sa dungurati si nye kaa ki aki kindi rogo toroyo.—Matayo 5:14-16.
9. Wai si aida ani bi sangisangi pambori?
9 AEfeso amangi wenepai i atambua yo tipaha nga ka soga “gu mangaapai nga ga aNikorao.” Kparakusayo ti kina gupai gumba yo ho rogo Yugoti, anga pai ho du zukazuka ini yo ho tipa wai gi sangisangi pambori re aenge na tipa agu apai si anayugoho, na gaha mangaapai te. Ono tie, wa duhe nga Yesu asogo gupai nga aboro naapeka fuo akurayo, si naida ani nye kuti sogote sangisangi apambori kindi, a wa agu aKristano nadu Efesa yo asogoho.—Matayo 23:10.
10. Gine nika manga fu agu aboro nairisa agu apai toro agumbaha?
10 Kristo ayaa: “Gu ni du na tu gia ha ti ni, ni gí gu pai Toro nagumba fu akanisa.” Ho Yesu aduni auru kpotosende, agu afugo ko anagumbaha, si anaye fuko mbiko gu ome nangia ga ga Mbori toro. (Yesaya 61:1; Ruka 4:16-21) Sidu, si naida ani degeturani koyo du ko ni ka gia gupai Mbori agumbaha awere rogo ko yo mbiko ziazia toro. Tii agu arugute nangia ga toro, Yesu akidohe ki ya: “Gu ni ka di be pai, mi afú zuzu gu rindingua fu ni nga ga unga, nga gu du rogo ga Mbori Paradiso, ni ki ri he.” Tipa mbedimbedi aKristano, nga aguyo nairisa gupai toro agumbaha, pa ri gi zuzu ngua re adu tipa yo nga i nika gbia gu unga zanga kpio rogo “ga Mbori Paradiso” du ngbangbaturũ yo watadu kina boro gu ba nzunzu Yekova asungo rogoho. Tipa “bakere rimbasa aboro” nga aguyo tigayo nadegatuyo a kuti gupai toro agumbaha, pa ri yo gi zuzu ngua re, angia pa gbia yo ngbarago be raka rogo paradiso auru kpotosende, yo i ka mbira ime ni rogo ‘gu di nga ga unga’ na agu ‘akpengua’ du pangba gu di re ahusa yo be gayo akaza.—Yugoti 7:9; 22:1, 2; Ruka 23:43.
11. Waigu rengbe ani ka kiiso nyemuse tipa Yekova?
11 AEfeso aima mbu gu nyemuse i adu nani mbata, ono ginipai ka ani mangi ka ngbatungapai wa gure aamanga rogo dungurati areme? Wa du ani nibasasa, si naida ani sonosi nyemuse tipa Yekova nifura ani fu aboro tipa gako sino mangaapai nga ga nyemuse. Si naida ani yugu gaani tambuahe tipa gu nyemuse Mbori ayuguhe fu rani nifu ko gu Wiriko ko akpinyemu ko gbe ko tumo rirani. (Yoane 3:16; ARomo 5:8) Ho daha ada ni tipa ani fura tipaha, ani rengbe ka fura tipa ga Mbori nyemuse rogo sakaapai na agu apapara mbakadapai du tipa gaani dunguratise ani amangaha. Ani rengbe ka yugopa gaani nyemuse tipa Yekova nitaasa ani rimoko tingba gaani sunge tungusapai nga ga aKristano. (Atambuahe 145:10-13) Ii, gaani afugo gbiati gaani mangaapai rengbe arengba ka manga dungu apai ka zingisa gu gaani nyemuse ani adu nani mbata tipa Mbori watadu ka nyakasa gu nyemuse nadu mbata nga ga dungurati tipa ko.
Fu gu Maraika Du Semuruna Yo
12. Gine kuru pangbanga ayugoho tipa Semuruna na gu mangaapai nga ga pambori nadu yo?
12 Kristo, nga “Gu ko du ni bambata ko na yangara ko, nga gu ko nakpi ki du ni ungako berewe” mbiko zingabekpio, atambua gu dungurati nadu Semuruna yo. (Oni gedi Yugoti 2:8-11.) I adua gu bagbata nangia Semuruna (du awere nga Izmir, Turkey yo) Asia Minor yo pangba baime ku dioyo. AGiriki nanaraka rogo gu bagbata re, ono agu aboro i ayamba yo nga aRidia, i agbarasihe rogo 580 Mbata fu Gaani Regbo. Agu abazogo nadiba Bakere Aregizanda adua Semuruna berewe rogo vovo ba kia. Si ada kusa nipapara gu ga aRomo ngbii nangia Asia na kingia kumukokumuko bagbata bagaahe aboro aini he tipa gu wene mekemeke abambu naduku yo i aduduaha tipa dia dungu aboro kurogoho. Gu yekaru nadu yo nangia ga Kaisara Tiberia asaha nigu bagbata nadu tipa iriso bakindo. Si aniidi agu airisimbori nadu yo i naazo tooni mbusuru fuõngua na kini ya “Kaisara nga Gbia” rogo gu fugo nga ga irisombori. AKristano arengbanga ka gumba gu fugo re te mbiko tipa yo, “Yesu [nangia gayo] Gbia” rogo gayo irisombori. Si du i anarungosi yo ti ni.—ARomo 10:9.
13. Wa agu aKristano nadu Semuruna yo avuranga du na aũzegino beyo ya, rogo gini gene i angia airakumuko?
13 Kurii gu rungosi i aarungosi aKristano nani Semuruna yo, i ahi rungo be zingo ahe, si nawiraha nga, gi rungo re aye sa yo mbiko i aabengeta yo abengeta na asiahe tipa bagaahe mbiko wa i aká tipa iriso bakindo. Gu ga Yekova amoyambu du areme narungo be ngbatunga a’asada wa kina gure. (Yugoti 13:16, 17) Wa vura du agu aKristano du areme na zingo aũzegino, aguyo du wa agu aKristano nadu Semuruna yo ni airakumuko rogo toroyo, nga gupai nyakipaha kisusi!—Asanza 10:22; 3 Yoane 2.
14, 15. Gini wasa rengbe mbedimbedi aKristano ka gbiaha be Yugoti 2:10?
14 Dungu agu aYuda nadu Semuruna yo angia “gu bambutiria nga ga Satana” mbiko i azi tiyo kuti gu sino atitayo mburuhe adunga rii Ziazia Kekeapai ya, ki gindigo Wiri Mbori, na ki gbere ngbayo yo fu agu apefuo ko i avungu yo nitoro. (ARomo 2:28, 29) Ono, nangbaa gu wasa rengbe mbedimbedi aKristano ka gbiaha be gu ga Kristo afugo naye fuo gure! Ko nayaa: “Ka mo gúnde nga be agu apai mo ka hi he ya. Mo ngére, bakitingbanga nikaba agu roni ku bambukisa yo, i asadi roni; oni ahi gberãngbi uru ki du bawe. Mo ngárã angarã ki da ti kpio, mi ki fu kpakpari unga foro.”—Yugoti 2: 10.
15 Yesu agundenga be kpio ka songoda ga Yekova bakere pagbia te. (AFiripoio 2:5-8) Wa vura duhe nga Satana nasovura awere kuti gu yangara mbedimbedi aKristano, i agundenga be agu apai i ka zanganga rungo behe ya wa du yo nibadona te, nga rungosi, maa yo ku bambukiso yo, watadu gu kpio nga ga zuũ. (Yugoti 12:17) I adu gizo kumbatayo ni agu aboro nga adibe zegino. Na kuba gupai nga i duna gu maabangirise nga ga gbia gu kpakpari mbumbudo nauga auga i anafuhe fu agu aboro nanasusa rogo agu ambaro nangia ga apagano mbata, Kristo tigako nakido mbedimbedi aKristano ka zingisa yo bekpio ka fu “kpakpari unga” fuyo ni agu aboro nika zanga kpio kini raki ngbangbaturũ yo. Naakiipa gu gamahe re!
16. Kangia ani rogo dungurati wa gu nadu bakuruyo Semuruna yo, gini ngbangaa si aida ani gbeberã rani kuti ni?
16 Ginipai si aida ani mangihe ka si du nga, ani na maabangirise ka raka ngbangbaturũ yo watadu ka raka auru kpotosende, ono ani ki du rogo dungurati du apai tipaha wa gu nadu Semuruna yo re? Wa duhe tie were, ani undo akuarani aidipase i gbeberã yo kuti gu bangua ndupai Mbori ambugene ti ni fu aboro i nirungosi rani, nga gu ngbangaa du tipa gu bakere pagbia nga ga haurago. ADezire Yekova nibasasa dunduko nga aguyo nakakuti gayo ruru mangapai nayugo Satana ni iraziree na kini yugu gupai nga, zavura gu boro i arungosi ni, ni rengbe arengba ka du nigu boro awonga ya rogo songoda gu ngbangaa du tipa ga Mbori rengo ka zogarago ni Bakindo Zegino dunduko. (Asanza 27:11) Ani ngarasi kura aKristano i hi arungosi, na nisangbanaha, ani ki duna nyenye mamu “ka amanga pa [Yekova] zezeredi, ani ki du ni ziazia rani na ni ruru rani bangiriko wa du ani ni ungarani.”—Ruka 1:68, 69, 74, 75.
Fu gu Maraika Nga ga Perugamona
17, 18. Perugamona angia bagbata nga ga gini ngbatunga irisombori, na gine nanirengbe kangia sangbana ká boro ka irisokpiaahe?
17 I atambua agu aboro nadu rogo gu dungurati nadu Perugamona yo na ki fu arugute fuyo a. (Oni gedi Yugoti 2:12-17.) Perugamona adu ku nodiyo ti Semuruna wa akirometere 80, na kingia gu bagbata naima hi be agu apambori nangia ga apagano. Si nawira agu aKasodo nangia abinza akerekuru aoro Babera yo kurogo gu rago re. Aboro kaza anatiria kutii gu yekaru rimoho awo gbe nangia ga Asekerapio nangia irazire mbori nga ga husa akaza gbiati aziga nadu Perugamona yo. Wa si adu nga Perugamona aduna yekaru rogoho i akparaha tipa iriso Kaisara Auguseto, i anayamba gu bakporo re nga “bangua bagbata tipa iriso bakindo ti tonatona zogarago nga ga gi ngbii re.”—Encyclopædia Britannica, 1959, Gu 17 Kpakutoho, kpewaraga 507.
18 Bakere yekaru adu Perugamona yo i akparaha tipa iriso gu mbori nangia Zeus. Gu bagbata re adu a nga ba iriso aboro nga gu Bakitingbanga anasongoda aboro nani. Si airiwonga te, si du i aya ti ni wee gu dungurati nadu yo adu rogo gu ba ‘ga Satana mbatabakindo aduni’! Si anidu nga, gu boro nasongoda gu bakere pagbia nga ga Yekova, ka ni ká tipa ka iriso bakindo, i aniimi ni nibasa. Zegino kindi tii gu ome nga ga Bakitingbanga, na aboro sa agu ahe narukuba aringara kaa irisoho ni gayo ambori. (1 Yoane 5:19) Natona rogo bambata sa kama agarã daa kuti gi regbo re, dungu aKristano akpidipa gayo ida, wa kina guko Kristo ayambu rimoko nga “Andipa nangia dezirere, ni gi kangara boro . . , nga gu ko i aimi ko dagba roni yo.” Yekova Mbori na Yesu Kristo natingidapa ngbatunga gu ruru amoyambu re atingida nirengo.—1 Yoane 5:21.
19. Ginipai Birama amangihe, na gine si aida aKristano dunduko banda tiyo ti mangaha?
19 Kristo afura a tipa “gu yugopai nga ga Birama.” Mbiko wa gu zire nebi nangia Birama aduna ngbaduse tipa ka gbia aũzegino, ko a’asadi ka tiwa aYisaraere. Ho Mbori a’aria gako motiwa ni kurogo maku, Birama akodi beko na Bakindo aMoabo nangia Baraka ka biriko aYisaraere i rimisi tiyo kurogo irisokpiaahe gbiati wasiwasi kodaba. Si naida agu abaakumba nga aKristano zi tiyo nyanyakii kuti manga kina rurupai wa gu Finasa amangihe, nga guko nagbarasi gu mangaapai nangia ga Birama. (Pa Geda Aboro 22:1–25:15; 2 Petero 2:15, 16; Yuda 11) Nirengo, aKristano dunduko du wa ka i banda tiyo ti irisokpiaahe na ki he mbu wasiwasi kodaba si rimi kurogo dungurati.—Yuda 3, 4.
20. Kangia Kristano ho tona ka maa gu berã ku riniyo nga ga asamungu kuti ndikidi pambori, ginipai si aida ni mangihe?
20 Agu aboro nadu rogo gu dungurati nadu Perugamona yo adu ngba kerepai mbiko i ambu ‘bete agu aboro nanakakuti gu yugopai nga ga aNikorao i du dagba yo.’ Kristo aya fu gu dungurati re wee: “Mo . . . sa ga berã . . ; ka si adu nga wo ya mi . . . [a]ye koyo du mo ni ni ipo, mi ki so vura na yo ni gu basape du ngbare yo.” Aboro sangisangi pambori naida ka gbarasapa aKristano rogo toroyo, sidu, agu aboro nagbaraga gupai nga ga kparaka dagba aboro na kini sangi kura apambori, adianga kumbo ga Mbori Kindo te. (ARomo 16:17, 18; 1 AKorindo 1:10; AGaratio 5:19-21) Kangia Kristano ho tona ka maa gu berã ku riniyo nga ga asamungu kuti ndikidi pambori, na kini idi ka gbaragaha, si naida ni irisi ga Kristo arugute! Tipa ni rengbe ka batasa tini be gbegberepai, si naida ni sa gani berã na ki gbata gu undo nga ga toro be agu abaakumba nga ga dungurati yo. (Yakoba 5:13-18) Si nigu nyanyakipa pai si aida ni mangihe niipo, mbiko Yesu naye niipo ka sarangbangaa kuti aboro.
21, 22. Ada nika ri “okooko manu,” na si narukuba gine?
21 Si aidanga gu mbedimbedi aKristano du niruru yo gbiati agu abadiangbayo du a niruru yo gunde be gu sapangbangaa naye re te. Amaku napido agu aboro dunduko nairisa gu ga Yesu arugute naye be ga Mbori toro. Nikpiapai, i nika yamba gu mbedimbedi aKristano nika diabe zegino i ri bete “okooko manu” na i ki fu “pusi mbia” fuyo duna ‘vovo rimo’ nikekehe auruhe.
22 Mbori anafu manu tipa aYisaraere naarihe ti regbo gayo nunguro ngbakungba yo tipa agarã 40. I aigi bete gu “kpakuto” re rogo gu kambu i ambakadihe rogo dahabu na ki moihe rogo sanduki mokido, sidu si ki du niokõokõho rogo bamburokoo nga ga irisombori rogo Ziazia Ba Kisusi, nga gu ba iiriwo imarago adu rogoho nga gu naayugo padu Yekova ho. (Gate 16:14, 15, 23, 26, 33; 26:34; AEbere 9:3, 4) Anga boro ho i aidihe funi ni ri gu okõokõ manu re te. Ono tie, ho i ka zingisa agu apefuo Yesu ni du nimbedimbediyo, i nika fu gu unga fuyo zanga kpio, nga gu pa ri yo “okooko manu” ayugoho.—1 AKorindo 15:53-57.
23. “Pusi mbia” gbiati ‘vovo rimo’ nayugopa gini nyanyakipa apai?
23 Rogo agu abambu pe-ngbangaa nangia ga aRomo, bibiri mbia anayugopa gbarasa ngbangaa fu boro, ono pusi mbia tigaha anayugopa sarangbangaa fu boro. Pa fu Yesu “pusi mbia” fu gu mbedimbedi aKristano nadibe zegino, nayugo gupai nga, ko bi yo zanga gbegberepai tiyo, niziazia aboro, na ki du gigirii. Berewe a, wa duhe nga aRomo anamangasunge na pusi mbia ka rimo ku ba kikiipa apumbo yo, gu “pusi mbia” re rengbe ka yugo gupai nga, i ima idaha fu mbedimbedi aKristano i bi ba tipa yo ngbangbaturũ yo ti rago gu rogatise nga ga wiri Vusende. (Yugoti 19:7-9) Si ziazia nga, gu “vovo rimo” re nayugopa gu mamu du be boro ka koda tini na Yesu nidikumbo na ko rogo gu Kindo nga ga ngbangbaturũ. Nga wai agi apai dunduko re angarasa mbedimbedi aKristano gbiati abadiangbayo rogo ga Yekova sunge, nga agu abadiangbayo namaabangiriyo ka raka rogo paradiso auru kpotosende!
24. Ginipai si aida ani mangihe nibipa gu sino nga ga samungu kuti ndikidi pambori?
24 Si nipatatamana ani tingidi gupai nga, gu dungurati nadu Perugamona yo adu ngbapai be asamungu kuti ndikidi pambori. Kangia ngbatungapai wa gure nagbarasapa rani rogo toroyo rogo gu dungurati du ani rogoho areme, ani ká gupai naabaha nga ga asamungu kuti ndikidi pambori ono ki nye kindi kuti ta rogo rengo yo. (Yoane 8:32, 44; 3 Yoane 4) Wa duhe nga agu abayugupai nayugo aziree watadu agu aboro nangbe na abasamungu kuti ndikidi pambori rengbe ka gbarasa dungurati naabaha, si naida ani sovura nyanyakii kuti gu sino nga ga samungu, ki zanga mbugene fu gbegbere zomiahe si sa rani ani basapa manga rengo.—AGaratio 5:7-12; 2 Yoane 8-11.
25. Ga Kristo afugo fu gini adungurati ani ka sakapai tipaha rogo gu papara kekepai naye fuo gere?
25 Nairiwo agi afugo tambuahe nasa boro ni berẽ re nga gu Yesu Kristo agumbaha fu agu adungurati biata nadu Asia Minor yo dagba agu du saba wisigi ani he! Ono tie, a wa ziazia toro afu rugute, badungu apai adu kinaho ngbako a ka gumbaha fu gu kura yangara adungurati nadu biama. Gi yangara afugo ko agumbaha fu Tuatira, Sarudi, Firaderufia, na Raodikiya re, ani nika sakapai tipaha rogo gu papara kekepai naye fuo gere.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Tipagine si aida ani degeturani ti ni kuti gupai Kristo agumbaha fu adungurati?
• Ginipai rengbe ani ka mangaha ka zingisa ga agu aboro nyemuse du rogo dungurati si da kurogo gu baha i adu nani mbata tipa Mbori?
• Tipagine rengbe ani ti ni ka ya wee agu aKristano nadu mbata Semuruna yo ni airarungo tipa aũzegino angia airakumuko nirengo?
• Niberã ani kurii gupai nadu rogo gu dungurati nadu Perugamona yo, waigu si aida ani bi gu berã nga ga asamungu kuti ndikidi pambori?
[Gbakigbaki kpiarago/Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]
RINGARA AGIRIKI
ASIA MINOR
Semuruna
Efesa
Perugamona
Tuatira
Sarudi
Firaderufia
Raodikiya
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]
“Bakere rimbasa aboro” nika gbia ngbarago be raka rogo paradiso auru kpotosende
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 11]
Agu aKristano i arungosi yo, i ni agu aboro dibe zegino