Ngerafuo Sosono Aboro Nigu Tindiro Du Kurii Akristano

“Dati gbinza roni a Mi nga Ko, mi atínda roni kindi dati rago kura nvue rironi yo.”—Yesaya 46:4.

1, 2. Wai du gu ngerafuo aboro nga ga gu Barani du ngbangbaturũ yo kia ti gu avunguagude nga aboro amangaha?

AGU avunguagude naima fu tiyo tipa ngerafuo awiriyo, natona ka ngerafuo yo mbu yo nifogo yo, kini ndu nani kindi dati nunga yo nirukutu agude, na ho i nada ni nisosono agude. Na zavura ho agude asona ni ki moipai na ki moi kporo ki batika agude, avunguyo nangera angerafuo yo kindi rogo nyemuse na kini songodi yo.

² Wa vura duhe nga, ngbanda gudu kinaho ti gupai rengbe aboro ka mangaha tipa awiriyo, ono tipa gu Barani du ngbangbaturũ yo, ko tigako ima rengba ti aregbo dunduko ka fu undo fu gako ruru amoyambu na ka songoda yo zanga pai duho nakiso gene beko. Ho Yekova aafura ni fu gu gako siasia aboro nadu mbata, ko ayaa: “Dati gbinza roni a Mi nga Ko, mi atinda roni kindi dati rago kura nvue rironi yo.” (Yesaya 46:4) Nangbaa wai agu afugo kidohe re angarasa agu aKristano nga sosono aboro! Yekova agindigonga agu aboro nye niruru yo fuko te. Kuba gure, ko nakidohe ka songoda yo, ka yugo gene fuyo rogo gayo raka naabaha, na dati gbinza yo.—Atambuahe 48:14.

3. Ginipai ani ka wisigoho rogo gi papara kekepai re?

³ Wai rengbe ani ka wirika manga ga Yekova nyemuse tipa sosono aboro? (AEfeso 5:1, 2) Ani wisiginga agu agene agude, agu ababiapai nga ga dungurati yo, na aKristano nibasasa narengbe rogoho ka ngerafuo gu zingo nga ga agu awirinayo nga aunvuru fuyo du rogo zegino.

Gupai Si Aida Ani Mangihe Nga Agude

4. Ginipai du nidingisoro fu agu agude nga aKristano i mangihe fu avunguyo?

⁴ “Mo írisi bamo na namo.” (AEfeso 6:2; Gate 20:12) Pauro adi agi afugo du taata re ono duna nyanyaki rogoyo ti ni re rogo gu Ziazia Kekeapai i akehe rogo pa-Ebere. Ko adihe tipa ka tingida agude na pa gupai si aida i mangihe fu avunguyo. Ono wai agi afugo re ayugopa ngerafuo sosono aboro? Gu kpiapai nafu ngbarago fu rani, nga gu namangi mbata fu regbo aKristano nika undo rani ani karagapai sa gi sanahe re.

5. (a) Gine nayugo gupai nga, bangiri Yosefa agonga ti gako sunge fu bako te? (b) Ginipai pa irisa ani avungurani akodaha, na gini wene kpiapai Yosefa amoihe nibi gipai re?

⁵ Tipa agarã susi 20, Yosefa abinga bako te, nangia gu sosono iriiripa bakumba nangia Yakobo. Ono tie, wa gopai ayugoho, ga Yosefa nyemuse nga ga gude tipa bako azeranga te. Nirengo, ho Yosefa ayugu tiko ni ziazia fu awiribako, ko asanahe ki yaa: “Buba kina ho ni ungako kindi?” (Bambata Pai 43:7, 27; 45:3) Ti gu regbo re, aboro Kanana aakoba be gomoro. Si ki ta du were, Yosefa kini mo ka keda sunge fuo bako ki yaa: “Mo ye kono du mi ni, ka mo ima nga ya. Mo asunga rogo ringara Gosene, mo adu mbembedi na mi . . . Mi nikabanda ro yo [na riahe].” (Bambata Pai 45:9-11; 47:12) Ii, pa irisa boro sosono avunguni nakoda banda yo na kini ye na ahe fuyo ho i arengbanga ni ka ngerafuo tiyo nisayo ya. (1 Samuere 22:1-4; Yoane 19:25-27) Yosefa aidipa manga gi sunge re na ngbarago.

6. Wai Yosefa ayugu ndikidi nyemuse tipa bako, na wai rengbe ani ka wirika manga gako kpiapai?

⁶ Mbiko gu ga Yekova maku nadu kurii Yosefa, ko ada ni boro sa dagba ga aEzipeto kumukokumuko aboro kisusi na dagba agu akumba nadu na ome beyo kisusi. (Bambata Pai 41:40) Ono tie, ko abinga tiko nikikiipa boro kisusi watadu na bakere sunge beko kisusi ka ba fu irisa fu bako garãko adu 130 adunga ti ni ya te. Fuo ino Yosefa gupai nga, Yakobo (watadu Yisaraere) aambeda ka da, ‘ko ambakadi gako ngbagida, ki ndu ka gbia bako nangia Yisaraere Gosene yo; ko ki yugu tiko fuko, ki ti ku goroko yo, kini kpari nigbangaha ni aume kurii goroko.’ (Bambata Pai 46:28, 29) Gi dia boro kugume re asusi gu kungbo irisa aboro naayugoho fu akurayo. Yosefa aima kpinyemu sosono bako nirengo na ka ko adunga na zee ka yugo gako nyemuse ya. Kangia avungurani ho ti ni, ani nayugo gaani nyemuse fuyo esuesu rogo afugo wa kina gure?

7. Tipagine Yakobo aaida ti ni i kpisidi ko Kanana yo?

⁷ Ga Yakobo bakere nyemuse tipa Yekova andu kindi dati digido gako raka. (AEbere 11:21) Mbiko ga Yakobo idapase kuti agu apai Mbori akido paha fuko, ko asana awiriko i kpisidi kangbako ringara Kanana yo. Yosefa airisi sangba bako nimanga ko gipai re, wa geno tinda kangba na sunge bandaha avura kio vurũ.—Bambata Pai 47:29-31; 50:7-14.

8. (a) Gine nga gu banguapai nafõngbaduraniyo ani ngerefuo sosono avungurani? (b) Gini apai batungusipai ti aregbo dunduko amangihe tipa ka ngerafuo sosono avunguko? (Oni bi gu sanduki du ti kpewaraga 15.)

⁸ Gine nasa Yosefa ko guari ka ngerafuo bako? Wa vura duhe nga, nyemuse gbiati ino pa gu bape nadu kuriiko fu bako wa bako afu unga fuko na ki ngerefuo ko mbu ko tooni angia gu kura apai nasako ko ngerefuo bako, zanga kapa, gu kura nduhe angia, Yosefa aduna ndikidi nyemu fu ngbarago a fu Yekova. Sidu, si naida ani mangihe kinawo a. Pauro akepai ki yaa: ‘Ka dekurugbo duho na awiiri, watadu atitari, si naida i wirikipa yugo inapai fu agumeyo mbata, na ka undo avunguyo, bambiko gipai re ngba bangiri Mbori.’ (1 Timoteo 5:4) Nirengo tie, nyemu Yekova gbiati iriiri gunde tiko nika fõngbaduraniyo ani ngerefuo avungurani i nasono, ka si vura kpakara kina wai vurũ.a

Gu Gene Abaakumba Ayugopa Gayo Fu Undo Tigayo Rogoho

9. Da Yekova namoi ni ni ngerefuo rimbasa avusende, kodihe na agu aKristano nga sosono aboro?

⁹ Ti digido ga Yakobo raka nadu nigbangaha, ko afura tipa Yekova ya ko angia “gu Mbori nanariga re na uru ki da ku areme.” (Bambata Pai 48:15) Areme, Yekova nangerafuo gu gako amoyambu du auru kpotosende vurube agu aKristano nga ababiapai, watadu abaakumba, i kini mangi gi gayo sunge re tiibe Wiriko, nga Yesu Kristo, nga “baira ababanda akandoro.” (1 Petero 5:2-4) Wai rengbe ababiapai ka wirika Yekova wa i angerafuo agu aboro nga aunvuru fuyo rogo rimbasa awirina?

10. Ginipai mangi yo ho tipa ka ngerafuo agu aKristano nga sosono aboro na aũborose? (Oni bi gu sanduki du ti kpewaraga 17.)

¹⁰ Ngbutuko fuo i sigira gu dungurati nangia ga aKristano, amokedi asia ‘akumba saba ringiyo angba angba nahiki be toro gbiati tatamana’ tipa i ngerekurii sunge ‘kparaka riahe na a’uru’ fu agu aKristano nangia adekurugbo nadu rogo zingo. (Amokedi 6:1-6) Kusa, Pauro afu arugute fu gu babiapai nangia Timoteo tipa ko kodi rimo wene sino sosono adekurugbo ku dagba ga aguyo narẽ tipa i fu undo fuyo na ahe, nga gu sosono adekurugbo nadu rogo dungurati. (1 Timoteo 5:3, 9, 10) Teketeke wa kina gure a, agu ababiapai nga ga dungurati yo areme nangerafuo agu apai rengbe ka undo agu aKristano nga sosono aboro ho si aida i undo yo ni. Wa vura duhe wo, ngerafuo sosono aboro nakoda kura apai.

11. Ginipai Yesu agumbaha tipa gu rungorungo dekurugbo nafu tooni gamahe?

¹¹ Mbembedii kuti digido ga Yesu sunge tungusipai auru kpotosende, ko asungu yekaru yo na “ki bi rimbasa aboro wa i aba amarã ku rogo gu ba i naatumo ni amarã ku rogo.” Fuo gure, kura boro sa agbeberã ko. Gu pangbangaa re nayaa: “Rungorungo dekurugbo ki ye ka ba rukutu marã sirigi ue koyo, akia nga pa ra ya.” Yesu ayambu gako abawiriki koyo du ko ni ki ya fuyo: “Mi nagumba ha fu roni ni rengo, gi rungorungo dekurugbo re, ri ba ra kii ti agu yo dunduko ninaba ra ku rogo gu ba i naatumo ni amarã ku rogo. Bambiko agu yo dunduko ninaba ra bakere i niba ra wa kumuko yo akumuko; ono ri niba ra aba dunduko koyo a wa ami adu be ri ni gari zingo, kina ra ningia gari he sa ni rengo.” (Marako 12:41-44) Kuti bakioho, gu marã gi dekurugbo abaha re angia tooni marã, ono Yesu aima ino pa wai Bako du ngbangbaturũ yo abi ngbatunga gu yugopa futise na ngbaduseyo dunduko re. Zanga bipa garã gu rungorungo dekurugbo re, Yesu abasanga pa gupai ri amangihe re te.

12. Wai rengbe abaakumba ka yugo gayo tambuahe tipa gu kodabee agu aKristano nga sosono aboro amangaha?

¹² Wa kina Yesu, agu aKristano nga ababiapai abasanga pa agu apai sosono aboro amangaha ka sonosa ndikidi irisombori te. Abaakumba na wene ndupai beyo ka tambua sosono aboro tipa koda yo beyo kuti sunge tungusapai, tipa gayo karagapai ti regbo adunguratise, tipa gu weneapai i angarasa kura aboro sani rogo dungurati, na tipa gayo hipai. Ndikidi afugo rengo nga gu nafu ngara rengbe arengba ka undo sosono aboro ‘i du na ngbarago’ rogo gayo ziazia sunge, sidu, ka kpotoyo yo azeranga be ringbisa yo tiyo na agu aKristano rengbe ka manga apai bakere gbe ya watadu i ne ringbisa gupai i amangaha awere na gu i anamangaha mbata.—AGaratio 6:4.

13. Rogo gini agene rengbe abaakumba ka wirikapai be sosono aboro?

¹³ Abaakumba rengbe ka idaha ya kiipa gu sunge akio agu aKristano nga sosono aboro amangaha niwirika yo apai beyo. I rengbe ka mangasunge na gu sosono awirina du nikpiapai rogo yugokpiapai ti bete kura aregbo dunguratise watadu ka sana yo tipa gayo bipai. Bakumba sa ayaa: “Agu aboro du rogo dungurati naatumba riyo atumba kuari nirengo ka degetuyo ho mi nisana gu wirina ni nga sosono boro nga guni sonosi agude rogo rengo yo.” Abaakumba rogo kura dungurati atingidi gupai nga, wirinarani nga nazakigene nga sosono boro du garãri 71, ima du na diabese ka undo abatungusipa Kindo i naatungusapai dedede. Ri nangarasa yo a i naamanga agu apai nga “tonatona apai,” ngbatunga gu du wa geda Ziazia Kekeapai na agu averesi du tipa a’uru nibasasa na kini berẽkurii gupai i agedaha.

14. Wai gbuu sa nga ga abaakumba ayugu gayo tambuahe tipa gu kurayo bakumba nadu nisosono ko?

¹⁴ Abaakumba nabi gu undo nga ga akurayo ababiapai nga sosono aboro na kikiipaha. José, nga gu wirina du garãko awere kugii 70 yo naima digo nimangisunge rogo dungurati ni bakumba tipa dungu agarã, i amangi bakere sunge gba-kaza tiko bambeda kusayo. Vuru gu gbanga regbo ko aadiaha tipa ka hu be gako kaza, ko aberẽpa zora ti gu sunge ko aamangaha nibangerekurii ababiapai rogo dungurati. José ayaa: “Kina ngbare nazere ti gupai gu kura abaakumba agumbaha. Kuba gupai nga i idihe fere mi zoro, i asanahe tipa gupai rengbe yo ka undo re rogoho tipa mi naamanga gimi sunge ni bakumba kindi.” Mbiko gu undo gu bakumba du José nga unvuru fuko afuhe, ko arengbe kaa ndu kindi kumbatayo na gako sunge na ngbarago ni bakumba, na gipai re ki ye na maku fu dungurati. Kurako ni bakumba ayaa: “Awirina na tambuahe bakere gbe tipa ga José sunge ni bakumba. I nafu irisa fuko na kini kpinyemu ko tipa gako inohe na tipa gu gako idapase du nikpiapai. Ko nafu undo afu nirengo fu gaani dungurati.”

Ngerafuose Dagbase

15. Tipagine si aida aKristano dunduko naaberã ti ni tipa gu gene rengbe ka undo gu sosono aboro du dagbayo i du wenengai?

¹⁵ Anga kina agu agude duna avunguyo nisosono aboro gbiati agu abaakumba i asia yo si aida i naangerafuo sosono aboro sa te. Wa Pauro aaringbisa gu dungurati nga ga aKristano kuti kpoto boro, ko akepai ki yaa: “Mbori aringbisi kpotoboro wa he sa, nifu irisa susi fu gu paha nikpa; ya ka kparaka du nga rogo kpotoboro ya; ono apaha banda tihe abanda dagba ha wa sa.” (1 AKorindo 12:24, 25) Tipa gu dungurati nga ga aKristano rengbe ka mangasunge zanga fudifudiapai, si naida agu aboro du rogoho nibasasa naaberã tipa gu gene rengbe akurayo kadu rogoho wenengai, kodihe na sosono aboro.—AGaratio 6:2.

16. Wai rengbe ani ka yugo gupai nga, ani na nyemu sosono aboro tirani ho du ani ni pati agu adunguratise nga ga aKristano?

¹⁶ Agu adunguratise nga ga aKristano nafu wene amamu fu rani tipa ani yugu gupai nga ani na nyemu sosono aboro tirani. (AFiripoio 2:4; AEbere 10:24, 25) Ani naadia regbo ka fura na sosono aboro ti agu aregbo re? Wa vura duhe nga, si daada ani sana yo tipa wai du kpotoyo, ya mo ani rengbe ka “fu ga Ziazia Toro ũgume fu[yo],” isoke nigumba ani gu pangbangaa nika sonosa yo watadu ka gumbapa gu wene berã gedi ani he rogo Ziazia Kekeapai? Wa duhe nga ba nduge ti bete kura sosono aboro te, si adu niwenepai ka ani ndu fuo yo kuba maabangirani tipa i naaye fuo rani. Kangia i agianga pai wenengai te, si rengbe ka ida gupai berani nga ani fura fuyo yee, angianga niipo ya na ka fura na fogo rani ziazia. Na kangia ani naida ‘ka ngarasa tirani dagbarani’ nirengo, ani du wa ka ni degeturani wenengai ho sosono boro afura ni fu rani.—ARomo 1:11, 12.

17. Wai rengbe ani ka yugo gupai nga ani na nyemu agu aKristano tirani nga sosono aboro nye ku kpuyo?

¹⁷ Ginipai ka ani mangihe ka si du nga kura sosono aboro arengbanga kadu pati agu adunguratise nga ga aKristano te? Yakoba 1:27 nayugo gupai nga, gaani sunge nga ka “ndu ka bi awirinyaure na adekurugbo rogo gayo rungo.” Nga gu tambuahe gbiati ngbarago du sosono aboro nani tipa paye ani ka bi yo! Baraho gu “gbinza boro” nangia Pauro aduni Roma yo bara rogo gu garã nangia 65, ko abi tiko nisako. Ko aduna nyemu ka bi gako badiasunge nangia Timoteo na ki ke waraga fuko ki yaa: “Mo ipisi tiro ka ye kono du mi ni mbembedi.” (Firemona 9; 2 Timoteo 1:3, 4; 4:9) Wa avuranga du sosono aboro nindikidi zizi aboro ya, beteyo nye kina ku kpuyo be akaza wa kina zizi aboro. Nirengo, fuo du apai wa gere tipa yo, si wa i nayaa, ‘Mi nahõpai beroni, oni ipisi tironi ka ye ka bi re.’ Ani nakaragapai sa ngbatunga agu ayambahe re?

18. Gini weneapai rengbe ka manga nisangbana ndu ani ka biko sosono aboro?

¹⁸ Ka oni umbasinga pa gu wene sangbanapai rengbe pa ndu oni ka bi gu wirinaroni rogo toro yo nga sosono boro ka mangaha ya. Ho gu Kristano nangia Onesiforo aduni Roma yo, ko agbata Pauro sirisiri ki bi ko, na fuo gure, ‘ko kini undo ko dedede.’ (2 Timoteo 1:16, 17) Wirina sa nisosono dee nayaa: “Mi nidu na ngbarago tire ka sungo na agude. . . . Gupai ngbaa tire gbe fuyo nga i namanga fere wa mi nga boro sa dagba gayo aborokporo. Pa manga yo re were nazambuasi re.” Gu kura sosono Kristano ayaa: “Mi nidu nirengo na ngbarago tire ho boro nikedi waraga ni fere, ho boro ayamba re ni rogo terefuni zavura tipa kina bete aminiti gbua vurũ, watadu ka ye ka bi re tipa bete regbo. Si wa kina gbida boro wene wege.”

Yekova Nafu Mosoro Afu fu agu Aboro Nangerafuo Akurayo

19. Gini amaku naye fu boro mbiko ngera ni fuo sosono aboro?

¹⁹ Pa ngera ani fuo sosono aboro naye na dungu amaku fu rani. Pa sungo ani na sosono aboro na ki rengbe ka wirikapai beyo nitihe nga mamu. Agu aboro nangerafuo akurayo nagbia gu bakere ngbarago naye fu boro be gama ni he fu akurani, na gu berã nga boro ima manga gani sunge wenengai nayeaye na zereda funi mbiko ni mangi gu gani sunge Ziazia Kekeapai aidaha beni. (Amokedi 20:35) Kurii gure, agu aboro nangerafuo agu aboro du nisosono yo, si aidanga i gunde ya aboro agindigo yo agindigo i nagbinza te. Fugo Mbori nakido rani niyaa: “Iragamahe azuga azuga gbe, ono i nisuka age ku akoro akura ra yo.”—Asanza 11:25.

20, 21. Wai Yekova abi agu aboro nangerafuo sosono aboro, na gine si aida ani diberã ka mangaha?

²⁰ Yekova nafu mosoro afu fu agu agude nga agunde ti Mbori, ababiapai, na agu aKristano nangera fuo akurayo aidipase zanga gbangbati. Ngbatunga gu sino re na ngbanyaa na gu sanza naye re: “Gu boro du na nunga rungorungo boro ti ni nafu he fu Yekova, tipa gani wene mangapai ko afú mosoro [afu] fu ni.” (Asanza 19:17) Ka nyemuse fõngbaduraniyo ani mangi weneringise fu gu boro du pani kusende watadu rungorungo boro, Mbori nabi ngbatunga gu mangaapai re wa gu bape si aida ko tumoho fu rani na amaku. Ko nafu mosoro afu fu rani a tipa ngera ani fuo agu akuarani airisimbori nga sosono aboro, du dunguyo ‘nirungorungo yo nibi agu apai nga ga zegino ono kingia airakumuko rogo idapase yo.’—Yakoba 2:5.

²¹ Nakii gu mosoro Mbori afuhe re! Si nakoda nyenye unga. Tipa bakere bange ga Yekova amoyambu, gu mosoro re angia nyenye unga rogo paradiso kpotosende, yo Mbori nika dia asangbana gu ingapai ni kusayo ani adikumboho na gu sosono aboro nga agisangbaa ki karagatiyo berewe ni aparanga. (Yugoti 21:3-5) Wa ani apido gu regbo maku re, ani susinga kumbatayo kaa manga gu gaani asunge nga ga aKristano nga ga ngerafuo sosono aboro.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Gaoni Akaragapai Nga Gine?

• Wai rengbe agude ka fu irisa fu sosono avunguyo?

• Wai abaakumba ayugo gayo tambuahe tipa gu sosono aboro du rogo dungurati?

• Ginipai rengbe aKristano nibasasa ka mangaha ka yugo gayo ndikidi nyemuse tipa sosono aboro?

• Gini amaku naye fu boro tipa ngera ni fuo agu aKristano nga sosono aboro?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 15]

Ho Avunguko Aida Undo Ni

Philip angia gu boro nafu tiko tipa undo sunge dudua abambu Liberia yo rogo 1999 ho sunge ada ni fuko ya bako aawoka nikerehe. Fuo ino ko gupai zanga kapa nga, nako arengbanga ka ngera fuo bako nisari te, ko adiberã ka karaga tiko ku kporo yo tipa ka mbakadapai tipa kaa ngera fuo bako na angua-kaza.

Philip natingida gupai nga: “Si adunga fere taata mi karaga tire te, . . . ono tie, mi abi gupai nga, gu bambata tindiro du kurii re, si nga ka ngerafuo avungure.” Vuru agu agarã biata naye fuo gu regbo re, ko agbisi avunguko kurogo gu kporo nangba gbe, na mbiko gu undo akurako aKristano afuhe fuko, ko arengbe ka mbakada gu kporo re tipa si rẽ na agu apai du tipa bako.

Navungu Philip ima mbakadatiri awere tie wenengai ka ngera fuo bako na gako kere kaza. Bambeda kusayo, Philip aidipa gu yambahe i ayambu ko nani ko ndu ka mangasunge nibaundosunge rogo gu biroo nga ga be-basunge nga ga aDezire Yekova du Macedonia yo.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 14]

Ani nayugo nyemuse bakere gbe rogo gaani mangaapai nga ga nyemuse fu sosono aboro?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 16]

Agu aboro dunduko du rogo dungurati rengbe arengba ka yugo gayo nyemuse tipa sosono akurayo aidipase