Ya Mo Oni Ingipai Kuti Ziazia Toro?
“Ingapai kina ho sa kpio.”—1 YOANE 5:16.
1, 2. Wai ani aino gupai nga, boro rengbe arengba ka ingapai kuti ga Mbori ziazia toro?
DEE sa niʹirisi Mbori akepai Germani yo ki yaa: “Mi anaabaka bangire na gupai nga mi ima ingapai kuti ziazia toro.” Ya mo Kristano rengbe ka ingapai kuti ga Mbori ziazia toro, watadu gako zaaza ome mangapai?
2 Ii, boro rengbe arengba ka ingapai kuti ga Mbori ziazia toro. Yesu Kristo ayaa: “I avú aboro avu ti gbegberẽapai na gberãngba yo dunduko; ono i avú nga gu ni nagberã ngbani yo fu Ziazia Toro te.” (Matayo 12:31) Ani nagbia gu kura rugute berewe nayaa: “Ka ani ingi pai ni nyemu he fuo dia ani gu inahe nga ga rengo ku gume, kura motumo du nga ho tipa ingaapai berewe te, ono kina . . . ngera ku mbata yo tipa sapangbanga.” (AEbere 10:26, 27) Na gu mokedi nangia Yoane akepai ki yaa: “Ingapai kina ho sa kpio.” (1 Yoane 5:16) Ono ya mo gu boro mangi kere ingapai, kina ní rengbe ka ino singia ní mangi gu “ingapai . . . [nandu] sa kpio?
Saberã Naye na Mbupai
3. Ginipai rengbe arengba kadu nirengo ka ani arungo nyanyakii kpotoraniyo tipa gu ingapai mangi ani he?
3 Yekova nga gu yangara boro nika sapangbanga amangi irairapai. Nirengo, ani dunduko nibasasa nika ringbisapa tirani aringbisa fu Mbori, mbiko ko namanga kina ruruapai ti aregbo dunduko. (Bambata Pai 18:25; ARomo 14:12) Kina Yekova sa rengbe ka diaberã singia ani mangi gu ingapai arẽnga tipa mbupai ya, tipa ko ruho ka dia gako ziazia toro tirani kusayo. (Atambuahe 51:11) Ono tie, ka si du nga ani narungo nyanyakii kpotoraniyo tipa gu ingapai mangi ani he, gure rengbe arengba ka yugo nani nga ani ima saberã rani. Ono ginihe nzunzu nga ndikidi saberã?
4. (a) Gine nga saberã? (b) Gini wasa ani agbiaha be Atambuahe 103:10-14?
4 Saberã nayugo gupai nga, ani ima aria berãrani ti gu ingapai ani amangihe watadu gu irairapai ani aaberã ka mangaha. Gure nayugo gupai nga ani narungosi tirani watadu ani nabira tirani ti gu irairapai ani amangihe na ki mbu mangaha. Ka si du nga ani ima manga kere ingapai, ono ki yugu nani nga ani ima saberã nzunzu ti gu ingapai ani amangihe, afugo bake apapara Atambuahe rengbe arengba ka fu wasa furani, nga gu nayaa: “Ko [nga Yekova,] amanga nga rani kuti gaani ingaapai te, ki fu mosoro fu rani rengbe na gaani irairapai te, Bambiko wa du ngbangbaturũ ku ari ri kpotosende, wo du gako weneringise ni nyanyaki he koyo du agu yo ni nagunde tiko; wa turũ ku uroyo na dioyo, wo ko naturũsa gaani tiandika ti rani a. Wa nunga agude namanga abayo, kina wo nunga agu yo namanga Yekova nagunde ti ko. Bambiko ko ini pa bororani; ko natingida pa rani ya nvutu sende nga ani.”—Atambuahe 103:10-14.
5, 6. Oni penga gu mangupai du rogo 1 Yoane 3:19-22, na oni ki sakingo rogo afugo gu mokedi re.
5 Afugo gu mokedi nangia Yoane nafu wasa afu a furani. Ko ayaa: “Si ani ka ina ti ni ya ani nga ga rengo rani, ki zeresi kpotorani yo barangba ko, ti gu pai kpotorani yo akuadi ngbanga rani kuti ni; bambiko Mbori nga bahe ti kpotorani yo, ini apai dũ. Abadiangba, ka kpotorani yo akuadi nga ngbanga rani ya, ani du adu zukazuka koyo du Mbori ni. Gu he ka ani ho, ani di he adia be ko, bambiko ani ka kuti gako rugute, ki nimangi agu apai ngba angba bangiriko.”—1 Yoane 3:19-22.
6 Ani ima inoho nga “ani nga ga rengo rani” mbiko gupai nga nyemu awirinarani kina tirani na ani aidanga kaa manga ingapai te. (Atambuahe 119:11) Ka si du nga ngbadurani nakitangbaanga rani tipa gu kura nduapai, si naida ani tingidi gupai nga “Mbori nga bahe ti kpotorani yo, ini apai dũ.” Yekova nabi nunga rani abi mbiko ko ima ino gupai nga “wene kpi nyemu awirina” kina tirani, gaani sovura kuti manga ingapai, na gaani bakere asadatise ka manga gupai ko akpinyemuhe. (1 Petero 1:22) Ngbadurani arengbanga ka ‘kuadi ngbanga rani’ te ka si du nga ani nakido kuti Yekova, na kini yugu nyemuse tipa akuarani, na ki zanga manga ingapai niwia. Ka ani du “zukazuka koyo du Mbori ni” rogo kparakpee yo, ko gi parani agia mbiko ani nakakuti gako arugute.
I Aingipai Kuti Ziazia Toro
7. Ginihe nayugopa gu ingapai rengbeyó ka mbupai ti ni na gu ka i ambunga pai ti ni ya?
7 Gini aingapai adunga mbupai tipaha ya? Tipa ka karagapai kuti gi sanahe re, ani wisigingo bete akpiapai rogo Ziazia Kekeapai. Gipai re rengbe ka fu wasa furani ka ani mangi ndikidi saberã ono ani kini rungo kindi kpotoraniyo tipa gu kere ingapai ani amangihe. Ani nika ino gupai nga, tipa ingapai du nigu ingapai ka i ambunga pai ti ni ya, si abingo pa gu ingapai boro namangihe te, ono si nabipa gupai nasa ní ní mangi gu ingapai re, wai du ngbaduniyo, na gu berã nadu rogo ní yo ho ní aamanga gu ingapai re ni.
8. Wai agu abarumbatayo rogo pambori nadu rogo bambata sa kama agarã aingipai kuti ziazia toro?
8 Agu aYuda nangia abarumbatayo rogo pambori rogo bambata sa kama agarã, nga aguyo nanaafura gbegberẽe bara Yesu Kristo, i anaaingapai kuti ziazia toro. I abi ga Mbori ziazia toro si nimangisunge rogo Yesu yo wa ko aamanga gu iiriwoapai naafu taarimo fu Yekova. Wa si avura duwo, agi avura Kristo re anaayawee Yesu aamanga gu iiriwoapai re na ome Satana Bakitingbanga, angianga na ome Mbori ya. Ringbisihe kuti Yesu, agu aboro nagbera ngbayo yo fu ga Mbori ziazia toro, i anaamanga gu ingapai adunga mbupai ti ni ya, “rogo gi ngbi re, na gu ngbi nikaye.”—Matayo 12:22-32.
9. Ginihe nga gberangbayo, na ginipai Yesu apehe tipaha?
9 Gberangbayo nga kere peziree tipa boro, bisirapa boro, watadu pe gbegberẽ afugo. Wa duhe nga Mbori du ziazia toro aenge tiko, gberangbayo fu ziazia toro, nga gberangbayo fu kina boro Mbori. Ngbatunga gu gberangbayo re zanga saberã, mbupai ti ni te. Afugo Yesu tipa gi ingapai re nayugo gupai nga, ko aafura tipa agu aboro nataino aino i kini bisirapa gu mangapai nga ga ga Mbori toro. Mbiko wa ga Yekova toro aamangasunge rogo Yesu yo ono asogoko kini yawee ga Bakitingbanga ome du ngaha, nirengo, i aima gberangbayo yó fu ziazia toro. Fuo duhe wa gere, Yesu kini mo ka yaa: “Gu boro ka gberé ngbani yo fu Ziazia Toro Mbori ahé nga ha fu ni wa sa te, ni . . . mangi gu ingapai nye anye kindi.”—Marako 3:20-29.
10. Tipagine Yesu ayambu Yuda ti ni nga “wiri kpio”?
10 Ani makianga gupai a nadu tipa Yuda Keriota. Ko angia iradii, na kini di marã rogo gu sanduki-igo-marã ko anaangera fuani. (Yoane 12:5, 6) Kusa, ko andu fuo agu abazogo nga ga aYuda yo tipa ka fu Yesu fuyó tipa marã feda 30. Ii, iriwo gipai Yuda amangihe re aima zio ko, ono ko aasanga berãko ti gu ingapai ko ataino aino kini mangihe re te. Nisangbana gipai re, Yuda arẽnga tipa zingabekpio te. Si du Yesu ayambu ko ti ni nga “wiri kpio.”—Yoane 17:12; Matayo 26:14-16.
I Aainganga Pai Kuti Ziazia Toro Te
11-13. Wai Bakindo Davide amangi ingapai na Bataseba, na gini wasa rengbe ani ka gbiaha ti gu gene Mbori amangi fuyó ngbaha?
11 Ti kura aregbo, agu aKristano naima saberã yó ti gu kere ingapai i mangihe, na aguyo abaakumba naundo yó rogo dungurati, i rengbe arengba kadu na bakere gberarago mbiko baka yó bangiriyo tipa gu ti andiko i amangihe. (Yakoba 5:14) Ka si du nga ani na ngbatunga gu gberarago re, ani nika gbia undo ti wisigo ani gupai Ziazia Kekeapai apehe tipa agu aboro i ambupai fuyó ti gayó aingapai.
12 Bakindo Davide amangi kere ingipai nikoda ko ba na Bataseba nangia dia Uria. Ho ko aru ni ri gako bambu yo nadu kina barambeda na kua Uria, ko abi gi bawene dee re ri nimbidi ime, ko ki kedi sunge tipa i ndu ka ye na naari tipa ko kodiba naari. Kusa, ri atingidiko na gupai nga ri na mobara, ko ki ti birĩ tipa kumbaari yego gene vura yo tipa ka sungo naari tipa si ki tadu wo, si kidu nga kina kumbaari du namoi gude tiri. Ho Davide abihe ni nga gi gako birĩ re andunga wenengai te, ko amangi kura mbakadapai berewe tipa i imi kumbaari nga Uria gene vurayo. Fuo gure ngbutuko, Bataseba ada nidia Davide na ri ki batika kumbagude fuko, ono gi gude re ki kpi akpi.—2 Samuere 11:1-27.
13 Yekova asaringbanga gupai nadu dagba Davide na Bataseba re. Si nawira gupai nga Mbori ambupai fu Davide mbiko gako saberã na mbiko gu mokido nga ga Kindo ko amangihe naako. (2 Samuere 7:11-16; 12:7-14) Si ziazia nga, Bataseba aima saberã, si du ri agbia gu mamu ti ni nga ga du ninavungu Bakindo Soromo na kidu nitita Yesu. (Matayo 1:1, 6, 16) Ka si du nga ani mangi ingapai, si ngba angba ani tingidi gupai nga, Yekova nabi rani abi na gu saberã ani amangaha.
14. Wai ani aino bakio ga Mbori mbupai ti gu ingapai Bakindo Manase amangihe?
14 Ani nabi ga Yekova mbupai a ti gupai nadu tipa gu Bakindo nadu Yuda yo nangia Manase. Ko amangi gupai nadu nigbegberẽhe bangiri Yekova. Manase adudua abamotumo fu airisi Bara, na kini irisi “rimbasa aũngbangbaturũ dunduko,” na ki dudua abamotumo a fu kungbo ambori rogo avurukporo ue nangia ga yekaru. Ko anaafu awiriko nizozo motumo, na ki ngarasi aboro naapa soroka, na ki ingisi agu aboro naaraka Yuda yo gbiati Yerusarema yo i ‘naamanga gupai nadu nigbigbitaha kisusi gupai arikaaboro anaamanga nga aguyo Yekova agbarasi yo barangba awiri aYisaraere.’ Gu zahe ga Mbori anebi afuhe, ko airisanga ho te. Niyangaraha, Bakindo Asuro azi Manase ki ga na ko nizizi boro. Ho ko aduni nizizi ko, ko asaberã na kini umbasi tiko rogo kparakpee fu Mbori. Mbori ambupai fuko na ki karaga ko berewe ku Yerusarema yo tipa ko zogorago, ko ki tona ndikidi irisombori.—2 Pekapai 33:2-17.
15. Ginipai namangi tipa gu mokedi nangia Petero nga gu nayugo gupai nga, Yekova navu boro avu “kpaima”?
15 Fuo akama agarã kusa, gu mokedi nangia Petero amangi kere ingapai niora ko rimo Yesu. (Marako 14:30, 66-72) Ono tie, Yekova avu Petero “kpaima” ti gako ingapai. (Yesaya 55:7) Tipagine? Bambiko Petero amangi ndikidi saberã. (Ruka 22:62) Ziazia gopai kinaho nayugo nani nga, Mbori aima mbupai fu Petero. Bambiko fuo arame 50 tingbafuo gu regbo ko aoro rimo Yesu, ti regbo pendekote, Petero agbia gu mamu nga ka tungusapai tipa Yesu gbaiga fu aboro. (Amokedi 2:14-36) Ya mo ndupai ho nayugo nani nga Mbori rengbe ka mbupai gbua tooni fu agu aKristano namanga ndikidi saberã areme? Bake apapara Atambuahe abibia ki yaa: “Ako Yekova, ka si nidu wa mo nakparia pa irairaapai, Ako Gbia, da rengbe na ru? Ono pa vuboro ti ingapai du be ro.”—Atambuahe 130:3, 4.
Umbasi Bakabangirise
16. Riimburu gini apai Mbori ambupai fu aboro?
16 Agu akpiapai fura ani tipa re, si naundo rani ani umbasi gu bakabangirise du ani nani ya ani mangi ingapai kuti ziazia toro. Agi akpiapai re nayugo gupai nga, Yekova nambupai ambu fu agu amangi ingapai nasaberã yó. Gu bambatapai nyakipaha nga kakaka kparakpee fu Mbori. Ka si du nga ani ingipai, ani rengbe arengba ka hõmbupai be Mbori riimburu ga Yesu motumo tumorii, riimburu ga Yekova inapai fu aboro, na mbiko gu ingapai ani adihe ti atitarani, na riipa gu beedi sunge ani namangihe fuko. Ino ani pai tipa ga Yekova weneringise arẽnga aboro tipaha ya nika sa rani ani hõmbupai, na kidu naa kido nga ko nika mbupai ambu furani.—AEfeso 1:7.
17. Ginipai rengbe ani ka mangaha ka si du nga ani mangi ingapai na kini idi na undo rogo toroyo?
17 Ono ginipai rengbe ani ka mangaha, ka si du nga ani mangi ingapai, ka ani arengbanga ka kparakpee ya mbiko ani nawoka awoka rogo toroyo? Rogo gi bangiriba re, gu bawiriki nangia Yakobo akepai ki yaa: “[Ngbatunga gu boro re] yámbu ga kanisa abaakumba i ki kpari [ku] auru ni, niuka nzeme ku auru ni ni rimo Gbia. Gu kpe nga ga idapase abátasa gu ni nakaza, Gbia atúmba ni ku ari; si ngia ni amangi ingaapai, i avù ni avu ti ni.”—Yakoba 5:14, 15.
18. Gu boro mangi ingapai i ki kusi ní kusayo rogo dungurati, tipagine ani arengbanga ka ya ti ni wee ní amangi gu ingapai ka i ambunga pai ti ni ya ya?
18 Ka si vura du ti kura aregbo nga gu boro mangi ingapai ní aidanga ka saberã ní te, na i ki kusi ní kusayo rogo dungurati, gure ayugongo nani nga gu ingapai mangi ní he re, mbupai ti ni te te. Gu mokedi nangia Pauro akepai tipa gu mbedimbedi Kristano namangi gbegberẽpai i ki kusi ko kusayo rogo dungurati Korinda yo. Ko ayaa: “Gi mbusa re rengbe fu gu boro re, nga gu dungu aboro ambusi ni na ni; wa du he were tie ngbatika oni ka vu ni ki fu wasa fu ni, ni ka gberã agberã be gani bakere rungo susi.” (2 AKorindo 2:6-8; 1 AKorindo 5:1-5) Ono tie, tipa ngbatunga gu boro-ingapai re karaga gani pagume na Yekova berewe kubaha, si naida ní di agu arugute kugume abaakumba nika fuhe funi nga gu du mburuhe rii Ziazia Kekeapai, na ní ki yugu nani nga ní ima saberã nzunzu. Ní duwa ka ni ‘zúku gu rindingua rengbe na saberã.’—Ruka 3:8.
19. Ginipai rengbe ka undo rani ani “du nzunzu rogo idapase yo”?
19 Ginihe berewe rengbe ka sa rani ani berẽ gupai nga ani ima ingapai kuti ziazia toro? Ka boro aida kaa manga apai dunduko nikina ruruhe zanga wiri irairapai du rogoho kandara tooni, watadu ka kpotoni du nirurungburaha mbiko kaza, si rengbe arengba ka sa ní ní niiberẽ wa gure. Ho du pai ni wa ngbatunga gure, kparakpee na bakere ongoda ima rengba ka undo. Si aidanga ani mbu Satana ko ba gberarago tirani tipa ani ruho ka mbu iriso Mbori te. Wa duhe nga Yekova agbianga ngbarago mbiko kpio gbegberẽ boro te, kinawo rago agbera tiko a baraho gako amoyambu ambu irisoko ni. Ka si du nga ani nagunde rogorani yó nga ani ingipai kuti ziazia toro, si naida ani ndu kumbatayo kaa dia gu inohe du rogo Fugo Mbori, kodihe na gu wasa du rogo Atambuahe. Si naida ani kpatagara kuti nduge kupati agu adunguratise nga ga dungurati na kini mangisunge tungusapa Kindo. Pa manga ani he wo nika undo rani ani “du nzunzu rogo idapase yo” na ki zanga du na gu bakabangirise nga ani ima manga gu ingapai ka Mbori ambunga pai ti ni ya.—Tito 2:2.
20. Gini sakapai berãse yo rengbe ka undo boro ní ini gupai nga ní ainganga pai kuti ziazia toro te?
20 Agu aboro dunduko duna gu bakabangirise nga i ima ingapai kuti ziazia toro, si naida i sasana tiyó na agu asanahe nga: ‘Ya mo mi agbere ngbareyo fu ziazia toro? Ya mo mi asaberã re nzunzu ti gu ingapai mi amangihe? Ya mo mi idi kuti gupai nga Mbori nambupai ambu fu aboro ti gayo aingapai? Ya mo mi nigu basamungu kuti ndikidi pambori aidanga na gu yugopai naye be Mbori ya?’ Nirengo, agu aboro duna ngbatunga gu bakabangirise re nika bi gupai nga i agberanga ngbayo yo fu ga Mbori ziazia toro te, na i asanga mungu kuti ndikidi pambori a te. I aima saberã yó ti gupai i amangihe, na kidu na idapase kuti gu mbupai du Yekova nani fu aboro. Ka si duwo, i ainganga pai kuti ga Yekova ziazia toro te.
21. Gini asanahe ani ka wisigoho rogo gu papara kekepai naye fuo gere?
21 Nairiwo gu maku ngaha ka ino gupai nga ani ainganga pai kuti ziazia toro te! Ono tie, nibi gipai du tipa ziazia toro re, asanahe gudu ho si aida ani sakipai tipaha rogo gu papara kekeapai naye fuo gere. Nikpiapai, si naida ani sana tirani ki yaa: ‘Ya mo ga Mbori ziazia toro nangbe fere kumbatayo? Ya mo zuzuhe niyuguyuguhe rogo gimi raka?’
Gine Nga Gaoni Karagapai?
• Tipagine rengbe ani ti ni ka yawee boro rengbe arengba ka ingapai kuti ziazia toro?
• Ginihe nga saberã?
• Ada naingipai kuti ziazia toro ho Yesu aduni auru kpotosende ane?
• Wai rengbe ani ka diabe gu bakabangirise du ani nani nga ani ima manga gu ingapai adunga mbupai tipaha ya?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]
Wa si avura du nga Petero aoro rimo Yesu, ko amanganga gu ingapai adunga mbupai tipaha ya te