Wai Rengbe Ani Ka Bata Be Gu Gbina Nga Ga Bazi Azire?

“[Yekova] abátasa ro wa zire abati be gu gbina nga ga baimiru.” —ATAMBUAHE 91:3.

1. Da du nga ‘bazi azire,’ na tipagine du ko ti ni nikere boro?

NDIKIDI aKristano nangera bangiriyo na vurayo, nga gu boro nitoro duna tatamana gbiati birĩ kisusi ga aboro. I nafura tipa ko rogo Atambuahe 91:3 ‘nibazi azire.’ Da du nga gi vura aboro re? Natona na gu kusikusi Ngbaõbambu Sinziri nangia ga Banzinga 1, 1883, gi magazini re atona ka yugoko nga Satana Bakitingbanga du. Gi kere vura rani re namanga asadatise rogo abiriki ka ingisa ga Yekova aboro tipa ka zio yó ti gako gbina a wa bazi azire naamangaha.

2. Tipagine i aringbisapa Satana ti ni kuti bazi azire?

² Ti agu aregbo nadumbata kusayo, aboro anaazio azire tipa ka ye na ami ku kporo ami naabika gu wene abia du ngbara, tipa agu asue ra duna wene arangihe, tipa ka ri ra, na tipa ka tumo na ami. Ono tie, anga si taata ka zio azire te, bambiko ami na rubangirise. Sidu, ti agu aregbo i aakeka Ziazia Kekeapai ti ni na awere a, gu boro nanaaida ka zio azire, si aniidi ní wisigipai mbata tipa asino agu azire ní aida ka zio ra re. Fuo gure, ní kini mo ka gbata gu gene ní nika zio ra ngbaha. Ho Ziazia Kekeapai aringbisipa Satana ni kuti bazi azire, si naundo rani ani ini agu agene ko arẽka gako agbina ngbaha. Bakitingbanga nawisigo rani nibasasa ka ino agu apai du tipa rani. Ko nakparia asino rani na kini rẽke gako agbina nibirĩ tipa ka zio rani. (2 Timoteo 2:26) Ka ko tazio rani kindi, gure nga parani ima gberã rogo toroyo na si rengbe ka ye na kpio rani a. Sidu, tipa ani rengbe ka bandatirani, si naida ani ini wai ka kparia agu abirĩ nga ga gi ‘bazi azire’ re.

3, 4. Gini regbo agu abirĩ nga ga Satana awira ga bahu? Na ga kpokporokusu?

³ Bake apapara Atambuahe amangisunge a na wene kpiapai ka ringbisapa ga Satana abirĩ kuti gu nga ga paranga bahu watadu ga kpokporokusu. (Atambuahe 91:13) Satana naazubo ga Yekova aboro na kere arungosi ti kura aregbo wakina gu bahu naamangaha watadu ko nasa abazogo i zingi kutiyó. (Atambuahe 94:20) Ngbatunga gu zubo aboro ko amangaha wa bahu re rengbe arengba ka sa bete aboro i koto. Ono dedede tie, gi vura ko niguari nani kuti ga Mbori aboro re, si niʹariatihe kina kutiko sangbanaha kidu nga ga Mbori aboro nakpamia tiyó. Ono ginipai rengbe ani ka gumbaha tipa gu gako zubo aboro ko amangaha wa kpokporokusu?

⁴ Bakitingbanga namangasunge na gu gako tatamana susi ga aboro ka zubo aboro rogo biriki wa gu kere woo nigbu kini gu yo ka de boro. Rogo gi gene re, ko aima duna diabese ka gbarasa berã bete ga Mbori aboro, kini nangi yó i naamanga gupai ko akpinyemuhe angianga gupai Yekova akpinyemuhe ya, na si kini ye na kere sangbanaha. Si nipa ngbarago nga, ani ima rugatirani naapa ga Satana abirĩ. (2 AKorindo 2:11) Awere tie, ani wisigingo agu agbina biama ‘bazi azire’ amangasunge nani.

Gunde be Aboro

5. Tipagine du gu gbina ti ni nga “gunde . . . [be] boro” na ome ti ni?

⁵ ‘Bazi azire’ ima rugatiko na gupai nga aboro naida akurayó naakpinyemu yó na kini di yó kugume. Anga aKristano nga aboro sakparakpa na agu aboro du yó dagbayó te. Fuo Bakitingbanga ini gipai re, ko naida ka gbia undo ti gupai i aida aboro naaberãha tipa yó. Nikpiapai, ko nabafa kura ga Mbori aboro nimangako sunge na gu gbina nga “gunde . . . [be] boro.” (Asanza 29:25) Ka si du nga ga Mbori amoyambu nagunde agunde be aboro, i ki tona kodatiyó na kura aboro ka manga gupai Yekova azahe ti mangaha watadu ka he manga gupai Fugoko aida i mangihe, gure nga i ima zio ti ga ‘bazi azire’ gbina.—Yezekere 33:8; Yakoba 4:17.

6. Gini kpiapai nayugo wai rengbe paranga boro ka zio ti gu gbina nga ga ‘bazi azire’?

⁶ Nikpiapai, paranga boro rengbe ka zera be wai akurani asosoda ní sukuru yo tipa ní vu gundö. Ní naaberãnga pa vu gundö ho ní niguari ni kporo yo rogo gu uru re te. Ono ti gi regbo re tie, ní namanga gupai nika imisa kpotoni aimisa na nafu gberarago fu Mbori. (2 AKorindo 7:1) Wai du i nizomia ní? Si rengbe kadu nga ní nikodi tiní na gbegberẽ sino agude na kini gunde nga ní aidanga agu agude re sawia ní te. Paranga aboro, ka oni mbunga ‘bazi azire’ ko zomia roni ka zio roni ya! Tipa ko ka zio roni niungaroni, oni bandatironi ti idapai be gunde zavura gu du tooni vurũ. Oni irisi agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai ki he gbegberẽ kpamiatise.—1 AKorindo 15:33.

7. Wai rengbe Satana ka sa kura avunguagude i ti?

⁷ Agu aKristano nga avunguagude duna rubangirise, i nairisa agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai du tipa ngerafuo gayó aborokporo na aũzegino. (1 Timoteo 5:8) Ono tie, gupai Satana aida ka mangaha nga ka sa aKristano i tiwi rogo gipai re. Si rengbe kadu nga wo i akpa ti adunguratise dedede bambiko i aidanga ka ká fu gayó abairasunge nga aguyo nasosoda yó i naamanga kura asunge gii regbo sunge yo te. Si rengbe kadu nga i nagunde agunde ti sanahe tipa ka dia ongoda basunge yo ka ndu kupati bakere dunguratise nga ga aʹuru biata tipa kadu pati apaparaha dunduko ka iriso Yekova na awirinayo. Guhe rengbe ka banda yó be gi gbina re nga “kída kuti Yekova.” (Asanza 3:5, 6) Kurigure, ka ani tingidi gupai ngawee, ani dunduko nga awiri gu kporo nga ga Yekova na si nga gako sunge ko naasinzirirago kurirani, si nika undo rani ka ani tinga ya. Avunguagudee, ya mo oni na idapase ya Yekova nika ngera angera fuo roni na gaoni aborokporo ho oni amanga gupai ni ko akpinyemuhe? Watadu gupai nika manga nga Bakitingbanga nika zio roni niungaroni wa oni agunde agunde be aboro ki he manga gupai ko akpinyemuhe? Ani nazungodi roni oni kpari fu Mbori ki berẽkurii agi asanahe re.

Nyemu Aũzegino

8. Wai Satana amangasunge na nyemu aũzegino ka zio aboro?

⁸ Satana namangasunge a na nyemu aũzegino ka zomia aboro kurogo gako gbina. Gu mbakadapai nga ga bagaahe rogo gi zegino re nakoda agu asinoho dedede nasa boro ní gbia kumuko zanga ní mangi bakere asadatise, nga gu sunge bagaahe nakoda abiriki ti kura aregbo. Gi sunge bagaahe re rengbe arengba ka zomia ga Mbori aboro. Ti kura aregbo, i rengbe ka ngarasa boro ki ya funi wee: “Mo mangisunge nyanyakii ti tonatonaha. Ho paro ka se genehe ni, mo ambunga berewe te. Ti gu regbo re, mo rengbe arengba ka mangasunge nibazakigene.” Ngbatunga agu aberã re rengbe kadu nga ga agu aboro naida kaa nze ti akurayó aidipase rogo gu dungurati nga ga aKristano. Oni berẽ wenengai tipa gu ndupai fuuyó ho furoni re. Ya mo anga si wakina gu berã nga ga gu kumukokumuko kumba “[niʹ]iramungo” Yesu afura tipa ko rogo gako sanza tee?—Ruka 12:16-21.

9. Tipagine rengbe he kadu ti ni nga kura aKristano nazio ti nyemu aũzegino?

⁹ Satana namangasunge na gako zegino ngba gu gene nga si zomia aboro i du na nyemu ahe tiyó. Gu nyemu ahe re rengbe arengba ka rimo kurogo gu raka nga ga Kristano, kini kandasi fugo Mbori ka si “azu nga ya.” (Marako 4:19) Ziazia Kekeapai nangarasa rani ani rengbe be agu ahe nasongoda unga. (1 Timoteo 6:8) Ono tie, dungu aboro ‘bazi azire’ azio yó bambiko i airisanga agu arugute re te. Ya mo si rengbe kadu nga rukö du namanga yó i aida ti ni ka nye kina kuti gu kura sino raka sa? Ginipai tigaha du tipa rani? Ya mo nyemu ahe nasa rani ani gbisi agu apai nga ga ndikidi irisombori kurogo ue ba? (Agai 1:2-8) Si nafu kina gberarago nga, ti regbo gu kpakarapai nga ga zingo mosoro, gu kura aboro ambu agu apai nga ga toro tipa ka songoda kina gu sino raka i nainidi tiyó nani. Ngbatunga gu sino berã re nafu ngbarago fu ‘bazi azire’!

Agu Aũngbarago Angbanga Ya

10. Gini ngbatunga wisigotise si aida aKristano mangihe?

¹⁰ Gu kura birĩ ‘bazi azire’ amangasunge nani, si nga ka gbarasa rii aboro yo ka i ainonga wenepai na gbegberẽpai ya. Ngbatunga gu berã nadu ti aboro Sodomo yo na Amora yo ima ye ki rimi kurii agu aboro yo du rogo abambakada agu ahe nafu ngbarago fu aboro. Zavura agu apangbangaa du rogo aterevizioni na amagazini, si nafura bakere gbe tipa azuũ gbiati wasiwasi kodaba. Bakere papara agu apai aboro abihe rogo aũgbandaka apangbangaa nazeresa ga aboro bipai ka i arengbanga ka kparia “pa wenepai na gbegberẽpai” ya. (AEbere 5:14) Ono tie, oni tingidi agu afugo Yekova ko agumbaha kungba gu nebi nangia Yesaya ki yaa: “Na gberẽ he fu agu yo naya ti gbigbitapai, wenepai, na ti wenepai, gbigbitapai.” (Yesaya 5:20) ‘Bazi azire’ ima gbarasa gaoni berã na gu gbegberẽ aũngbarago re? Si naida ani wisigi tirani wenengai.—2 AKorindo 13:5.

11. Gini zahe i afuhe rogo magazini tipa agu adrama du rogo terevizioni ngbaa ti aboro?

¹¹ Agarã wa 25 bakuru kusayo, Ngbaõbambu Sinziri afu rugute fu airisimbori i bandatiyo ti gu drama du rogo terevizioni (soap operas), nga agu apai du rogo terevizioni i azungudaha gu timburu kuraha.a Si afura tipa agu adrama ngbaa ti aboro gbe i mangaha rogo terevizioni na ki ngarasi yó i bandatiyó ti ni ki yaa: “Pa gbata boro kurani nga guni ní aida ka kpinyemu ní, i namangasunge na gipai re rogo terevizioni ka rugusa gu iraira apai nani aboro amangaha. Nikpiapai, degude nadu na mobara zanga i rogotiyo aroga aya fu nakureari wee: ‘Pai ane nga mi nakpinyemu Victor akpi. . . . Sidu, gupai nyakipaha bangire nga pa batika gude fuko!’ Gu woro manzigo natapaa gi drama re kini mangi, si ambunga boro ní ini gupai nga gberẽ gipai agberã gi degude re amangaha te. Gu boro nabi gipai re, ní asoganga Victor a te. Kina rungo gi degude re namanga ní. Ní kini mo ka basa gupai abasa i amangaha re ya pai ho gberẽ ti ni te. Dee sa nanaabi gipai re rogo terevizioni amakiapa tiri kusa ki yaa: ‘Si ima iriwo wa boro arugusa gipai re bangiri aboro ya pai ho ira ti ni te. . . . Ani ima rugatirani na gupai ngawee wasiwasi kodaba nga gbegberẽpai. . . . Ono mi aye ka rugatire nani kusa nga mi aakoda tire naayó rogo gimi berã yo na gupai i amangaha re.’”

12. Gini arengo duho nayugo gupai ngawee ruhe aru i zahe ti gu kura ambakadapai nga ga terevizioni?

¹² Fuo i kusi agu apapara kekepai re fu aboro tipa gedaha, gi ngbatunga mbakadapai nga ga terevizioni nagbarasa ngbadu aboro yo re ima maapai ki zi ngbii. Rogo dungu aba, i nakusa gu mbakadapai re rogo terevizioni uru pitipiti na yuru sasasa zanga mbuhe. Akumba, adee, na aparanga ni agu aboro ninaarimiso agi apai re ku berãyó yo na ku ngbaduyó yo. Ono tie, si aidanga ani nangi tirani na iraira berã te. Si adu niʹiraira berã ka yawee gu gbegberẽ aũngbarago ani abihe rogo terevizioni, si agberanga wakina gu duhe rogo ndikidi mangimangipai te te. Ya mo Kristano rengbe ka rugusa gupai bangiri aboro nga, agu aboro ní aberãnga kina kandara pa yamba yó ku kpuni yo ya, pa bi ní yó rogo terevizioni i niifu ngbarago funi nigupai airanga ya?

13, 14. Wai kura aboro afura tipa gu undo i agbiaha be gu zahe nadu tipa gu drama du rogo terevizioni?

¹³ Dungu aboro nagbia undo ho i adi agu arugute ni kugume ‘ruru kangara moyambu’ afuhe re. (Matayo 24:45-47) Fuo kura aboro gedi agu arugute nadu zukazuka mburuhe adu rii Ziazia Kekeapai re, i akeke awaraga fu abakeke Ngbaõbambu Sinziri ka gumbapa gupai si amangi yó nani.b Dee sa ayaa: “Tipa agarã 13, gu drama re aima zio baha tire. Mi aberẽ gupai ngawee apai aandu andu wenengai kubara re yo wa si adu nga mi anaandu andu kupati adunguratise yo kini tungusipai atungusa a ti kura aregbo. Ono tie, mi adi gu berã nga ga drama re kugume nga gu nayawee, ka kumbaamu amanga foro gbegberẽe, watadu mo bi gupai nga ko akpinga nyemuro te, si daada mo mere gene akumba yo, gu boro i ka bira ni nga kinako. Sidu, ho si amangi ni wakina gure tipa re, mi amere gene akumba yo ki ingipai kuti Yekova na kuti kumbaami.” I akusi gi dee re kusayo rogo dungurati. Niyangaraha, ri aidipa gari ingapai ki sa gari berã na i ki karaga ri kurogo dungurati. Agu apapara kekepai naazahe tipa gu drama du rogo terevizioni re, si afu ome furi ri ká agu aũngbarago Yekova asogaha.—Amosa 5:14, 15.

¹⁴ Gu kura boro agi apapara kekeapai re amangipai na gani raka ayaa: “Mi akpari ho mi agedi agi apapara kekeapai ni re, mbiko mi abihe nga ngbadureyo adunga naabaha dunduko fu Yekova te. Mi akido gimi Mbori ki ya fuko wee mi adunga berewe nikanga fu agi apai re te.” Fuo Kristano sa nidee fu tambuahe tipa agi apapara kekeapai re, ri ayawee gi drama re aima zio baha tiri nirengo na ri ki kepai ki yaa: “Mi aabaka kina bangire . . . singia gimi pagume na Yekova aima gbera ke. Wai rengbe agi aboro du rogo gu drama re kadu ni abakureami na kingia abakurea Yekova a ti kina gu bangisa regbo re?” Kangia agi adrama re aima rengba ka gbarasa ngbadu aboro yo bakuru kusayo mbata fu agarã 25, ginipai si amangaha areme? (2 Timoteo 3:13) Si naida ani bandatirani ti ga Satana gbina nga gu du ti agu aũngbarago angbanga ya, singia si nga agu adrama nga ga terevizioni, agu ambaro nga ga vidio nga ga zuũ, watadu agu amanzigo nga ga vidio nga ga wasiwasi kodaba.

Zanga Giatise Dagbase

15. Wai Bakitingbanga azio kura aboro niunga yó?

¹⁵ Satana namangasunge na agu azanga giatise du dagba ga Yekova aboro ka kparaka dagbayó. Ko rengbe arengba ka zio rani na gi gbina re ka ani vura du na kina gini amamu-sunge berani rogo ga Mbori riigbu vurũ. Bakitingbanga nazio kura aboro niunga yo mbiko i nambu zanga giatise dagbase si gbarasipa gayó pazereda na kodatise gbiati gu zugo rogo toroyo du yó nani nga gu Yekova aye nani fuyó.—Atambuahe 133:1-3.

16. Wai Satana amanga asadatise rogo birĩ ka gbarasapa gaani kodatise?

¹⁶ Ti regbo Bambata Vura Nga ga Zegino, Satana amangi asadatise ka gbarasa gu ga Yekova riigbu du auru kpotosende nizubo ko yó nivura, ono ko aadunga na diabese te. (Yugoti 11:7-13) Natona ti gu regbo re kaa ndu kumbatayo, wo ko naamanga asadatise rogo biriki ka gbarasapa gayó kodatise. Ho ani ambu azanga giatise dagbase ni si gbarasipa gaani kodatise, gure nga ani mbu ba fu ‘bazi azire’ ko sigira nduko ka ruho ka manga gu gberẽ ti gure. Si ki tadu were, ani kini kisi gene be ga Mbori toro ka si amanganga sunge rogo gaani raka ya na ka si amanganga sunge a rogo dungurati ya. Ka gupai re mangi, rago ngba angba ti Satana bambiko ka dungurati adunga rogo kodatise na pazereda ya, gure nga pa sunge tungusapai ima gbera.—AEfeso 4:27, 30-32.

17. Gine rengbe ka undo agu aboro duna zanga giatise dagbayó i bi ziga tipaha?

¹⁷ Ginipai ka oni mangihe kangia oni na zanga giatise dagbaroni na kuaroni Kristano? Nirengo, agu apai du tipa apai, si nibakiakia. Ono tie, wa vura duhe nga, dungu nduapai rengbe arengba kadu ho tipa wai pai akuru, anga ndupai ho tipa i he mbakada gupai nagberẽ re te. (Matayo 5:23, 24; 18:15-17) Agu arugute du rogo Fugo Mbori, si aye be gako toro, na si nirengberengbehe. Ho ani amangasunge ni na gu bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai, si nafu undo afu. Aregbo dunduko si naafu undo!

18. Tipagine pa wirika ani Yekova narengbe ti ni ka undo rani ani mbakadipai tipa gaani azanga giatise?

¹⁸ Yekova “zaza tipa vu aboro” na ndikidi “pa vuboro ti ingapai dube[ko].” (Atambuahe 86:5; 130:4) Ani nayugo gupai nga ani nga agu awiri Yekova ko akpinyemu yó ho ani awirika ko ni. (AEfeso 5:1) Ani dunduko nga aboro ingapai kini idi Yekova mbupai furani ti ni. Si ki tadu were, si naida ani du na rubangirise ka ani bi gupai ngawee nyemu mbupai fu boro tirani te. Ka ani mangihe wo, ani du wakina gu kanga du pako rogo ga Yesu sanza, nga guko naká ki zanga mbupai tipa bape fu kurako kanga, nga gu bape nadu tooni ti gu bape ko adu nani fu bairako, bairako ki mbuhe fuko. Ho gipai re adani tu bairako yo, ko adi gi kanga re ki ba ko ku bambukiso yo. Yesu adigisi gako sanza na agu afugo ngawee: “Buba du ngbangbaturũ yo ko amanga kina wo fu roni a, ka oni ahe nga pai kpotoroni yo fu awirinaroni ya.” (Matayo 18:21-35) Pa berã ani kurii gu yugopai na kpiapai re na kini berẽpa bara wai Yekova nambupai furani nika undo rani ho ani amanga asadatise ni ka mbakada gu zanga giatise nakura dagbarani na awirinarani!—Atambuahe 19:14.

“Gu Barondo Nga ga gu Ko Nga Bahe Ki Susi”

19, 20. Wai si aida ani bi ga Yekova “barondo” na ‘kirimako’ ti gi kere aregbo re?

¹⁹ Ani naraka rogo kere regbo. Wa ka si naadunga nga Yekova du nabanda rani ya, ka Satana aima nyasa riipa rani bakuru yo. Tipa ani rengbe ka bandatirani ka ‘bazi azire’ zingo rani ya, si naida ani nye rogo gu ba nga ga bandahe, nga “gu barondo nga ga gu Ko nga Bahe ki susi,” na kini ‘sungu tii kirima guko duna tanduapai dũ.’—Atambuahe 91:1.

²⁰ Ani naabinga ga Yekova atingidapai abi ni agu apai nabanda rani angianga ni agu apai nakiso gene weneapai berani ya. Ani dunduko nangera bangirani na gu vura rani kii omeko ti gaani. Anga boro ho ka bati beko ka Yekova aundonga ni ya te. (Atambuahe 124:7, 8) Sidu, ani fu kpee fu Yekova tipa ko batasi rani be agu agbina nga ga ‘bazi azire’!—Matayo 6:13.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Natingidaha?

• Tipagine du gu gbina nga “gunde . . . [be] boro” ti ni nikere gbina?

• Wai Bakitingbanga amangasunge na nyemu aũzegino ka zio aboro?

• Wai Satana nazi aboro na agu aũngbarago angbanga ya?

• Gini gbina Bakitingbanga amangasunge nani ka gbarasapa gaani kodatise?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 29]

Gu kura aboro azi ti gu gbina nga “gunde . . . [be] boro”

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 30]

Oni naagbia ngbarago be gupai Yekova asogaha?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]

Ginipai ka oni mangihe kangia oni na zanga giatise dagbaroni na kuaroni Kristano?