Yesu Kristo Nga Bawene Mokedi Kisusi
“Mi ini ko; bambiko mi du yo du ko ni, ko nakedi re.”—YO. 7:29.
1, 2. Gini boro nga mokedi, na da rengbe yó ka yamba ní nga bawene mokedi kisusi?
GINIPAI oni naaberãha ho oni nigi gu fugo ni nga “mokedi,” nga “missionary” rogo pa-Ngirisi? Gu kura aboro naberãpa agu amokedi nga ga agu akanisa i aya tipaha wee si nga aga aKristano, du badunguyo ni agu aboro narimiso tiyó kurogo agu pai nga ga birĩ zogarago na kurogo agu apai nga agu akumuko du rogo agu aringara i amangasunge rogoho. Ono tie, tipa aDezire Yekova tigayo, gupai i naaberãha nga pa agu amokedi gu Riigbu Bipasunge nga ga aDezire Yekova akeda yó i ndu ka tungusa wene pangbangaa rogo kura aringara rogo apapara zegino dunduko. (Mt. 24:14) Agu amokedi re nakpara gayó regbo na kini mangi bakere asadatise ka manga gu bawene sunge nga ka undo aboro i mbedi na Yekova Mbori na ki mbakadi gayó pagume naako.—Yak. 4:8.
2 Yekova nga bawene batungusi wene pangbangaa kisusi kura aboro dunduko, ono ani arengbanga ka yamba ko nga bawene mokedi te, mbiko boro ho nakedi ko te. Ono tie, Yesu afura tipa Bako du ngbangbaturũ yo niyaa: “Mi du yo du ko ni, ko nakedi re.” (Yo. 7:29) Nibi gu nyemuse Yekova adu nani tipa ngbatunga aboro rogo zegino, ko akedi bangisa Wiriko tipa ko ye ku auru kpotosende no. (Yo. 3:16) Ani rengbe arengba ka yamba Yesu nga bawene mokedi kisusi, bambiko gu bambata ndupai i kedi ko tipaha ku auru kpotosende no angia ko “du ni dezire rengo.” (Yo. 18:37) Ko aima duna bakere diabese rogo takapande gu wene pangbangaa nga ga Kindo, na ani dunduko nagbia undo be sangbana gu gako sunge re. Nikpiapai, ani rengbe arengba ka mangasunge na gako gene yugopai rogo gaani sunge nga ga amokedi, ka si vura du nga i akedanga rani ni amokedi te vurũ.
3. Gini asasanahe ani ka wisigopai tipaha?
3 Ga Yesu sunge nibatakipande Kindo nakusa gu sanahe nga: Giniapai Yesu agbiatiko nani rogo gako sunge tungusapai auru kpotosende ane? Tipagine gako yugopai adu na wene asangbanaha ti ni? Na gine nasa gupai nga ko du na diabese rogo gako sunge tungusapai?
Si Naida Ani Duna Nyemu Tungusapai Tirani Rogo Vovo Aba
4-6. Gini aʹariapai Yesu agbiatiko nani ho i kedi ko ni ku auru kpotosende no?
4 Agu amokedi du ti gi gaani regbo re gbiati gu kura aKristano nandu kaa mangasunge rogo agu aba du na zingo rogoho bakere gbe tipa abatakipande Kindo, si naaida gupai beyo nga i inidi tiyó na gu sino raka du kusende ti gu i adu rogoho mbata. Ono ani arengbanga ka ino bakio gu kparakparapai nadu ti ga Yesu raka auru kpotosende ane na gu nadu ngbangbaturũ yo te, yo ko aaraka ni na Bako dagba rimbasa amaraika nga aguyo namangasunge fu Yekova na wene ndu mangaha. (Eyo. 38:7) Nairiwo wai si adu fuko nigupai nadukia ka raka dagba aboro-ingapai rogo gi gbegberẽ zegino re! (Mk. 7:20-23) Si aidi Yesu hi gu kpikapai nadu dagba gako abawiriki. (Ruka 20:46; 22:24) Rengo ngaha nga, ko anaamangapai rogo rengberengbe gene kuti agu apai ko anaagbiatiko nani.
5 Yesu atonanga fugo nibasa ngba iiriwo gene ho ko aduni nigude te, ono ko awirikihe a wa agude naawirika fugo. Si ima kpakara ka bi gupai nga, gu boro nanaazinahe fu amaraika ngbangbaturũ yo atona wirika fugo. Ho Yesu adu ni auru kpotosende ane, ko ‘agumbapai ni agu afugo nga ga aboro.’ Si adu kia ti ‘agu afugo nga ga amaraika.’ (1 Kor. 13:1) Ono tie, ho si adani ti gumba nzinziri afugo, anga boro ho nafuranga wa Yesu mbata te.—Ruka 4:22.
6 Oni makianga gu kura gene apai aʹariatihe ngbaha fu Wiri Mbori ho ko ayeni ku auru kpotosende no. Wa vura duhe nga Yesu aadianga ingapai be Adamu te, ko angia kina boro, wakina agu aboro si adu nga i nika da kusa ni ‘awirinako’ watadu ni agu apefuoko du nimbedimbediyo niziazia toro. (Oni gedi AEbere 2:17, 18.) Rogo gu yangara yuru Yesu adu auru kpotosende ane, ko aasananga Bako tipa ko kedi “amaraika wa rika vura bawe na ue” i undoko te. Oni berẽnga pa gu rimbasa amaraika ko aduna ome kuriyó ho ko aduni nibakumba maraika na gu rimo nga Mikaere. (Mt. 26:53; Yuda 9) Ii, rengo ngaha nga Yesu anaamanga iiriwoapai, ono wa si avura duwo, si asusanga gu ka ko arengbe ka mangaha ho ko aduni ngbangbaturũ yo te.
7. Gine aYuda anaamangaha na ga Moize arugute?
7 Mbata fu du ko niboro auru kpotosende no, ti gu regbo i aayamba ko nga “Pai,” si nawira ko du nangia gu boro nanaagumba fugo Mbori fu aYisaraere ngbakungba yo na kini yugu gene fuyó. (Yo. 1:1; Gate 23:20-23) Ono tie, ‘amaraika afu rugute fuyó, ono ka i akanga kuti ni ya.’ (Amo. 7:53; Eb. 2:2, 3) Nirengo, agu abarumbatayo rogo pambori nangia ga aYuda yó nadu rogo bambata kama agarã aainongo ndikidi rogo agu arugute yo re te. Nikpiapai, oni makianga gupai nadu tipa Rago Sabiti. (Oni gedi Marako 3:4-6.) Abakeapai na aFarusi ahe “manga gu pai kii dagba arugute, nga sapangbanga, na inapai, na idapase.” (Mt. 23:23) Wa si avura duwo, Yesu aahenga undoyo na ki mbu takapande rengo te.
8. Tipagine rengbe Yesu ti ni ka undo rani?
8 Yesu adu na gu sino nga ga futise ka mangasunge. Gu nyemuse nadu tiko afõngbadu ko yo ko undo aboro. Ko aambunga sunge tungusa wene pangbangaa wagusa te. Na mbiko padu Yesu niruruko fu Yekova auru kpotosende ane, si asako ko du “ni baenge pa nyenye bata fu agu yo dunduko nagia sangbako.” Kurigure, “ko adu ni asadiasadi ko tigako ki hi apai be he, ko rengbe na unda agu yo du ni asadiasadi yo.”—Eb. 2:18; 5:8, 9.
I Araba Ko Niwene Bayugupai
9, 10. Gini ngbatunga rabahe Yesu agbiaha mbata fu ye ko ku auru kpotosende ane?
9 Mbata fu i kedi agu aKristano du ti gi gaani regbo re ni amokedi, gu Riigbu Bipasunge nga ga aDezire Yekova nambakadapai i raba yó wenengai. Ya mo i araba Yesu Kristo? Ii, ono ko aarimongo gu bakere sukuru nangia ga aYuda mbata fu ko da ni Masiya te, anga abarumbatayo rogo pambori nayugupai fuko a te. (Yo. 7:15; Amo. 22:3) Ono, wari tie Yesu agbia gu inohe ni ko anaayugoho re?
10 Wa vura duhe nga Yesu awirikipai be nako nangia Maria, na be gu kumba nasonosi ko nangia Yosefa, ko agbia rabahe tipa gako sunge tungusapai kina be Yekova nga gu boro narẽ tipa ka yugopai fuko. Yesu afura tipa gipai re ki yaa: “Mi agumba nga ha ni tire te; kina buba nakedi re, ko fu gu rugute fere mi ka gumba, na gu mi ka tungusa.” (Yo. 12:49) Oni kparia gupai nga, i aima yugo agu apai naabaha fu Wiri Mbori si aidi ko ye ka yugoho. Zanga kapa, mbata fu Yesu ye ku auru kpotosende ane, ko aima dia bakere regbo kaa gia agu arugute Bako anaafuhe fuko. Gini kura boro naduho berewe narengbe ka raba ko susi gu Bako amangihe re?
11. Wai Yesu ayugu gu bipai nangia ga Bako koyo du ngbatunga arikaaboro ni?
11 Wiri Mbori aima duna dawedawe pagume na Bako tona kinaho Bako akusi ko ni. Mbata fu ye Yesu ku auru kpotosende ane, ko aima rugatiko na agu apai Mbori aaberãha tipa aboro kinaho ko anaabi ga Mbori mangapai ni na aboro. Gu bangisa nyemuse Mbori adu nani koyo du aboro ni kinaha nadu ti Yesu koyo du aboro ni. Ho i afura ni tipa tatamana ya si nga Yesu, ko ayaa: “Rago angba ti re mbiko awiri aboro.”—Snz. 8:22, 31.
12, 13. (a) Ginipai Yesu awirikihe ti gu regbo ko abi ga Bako mangapai na aYisaraere? (b) Wai Yesu amangisunge na gu rabahe Mbori araba ko nani?
12 Gu kura rabahe berewe Wiri Mbori agbiaha nakoda wai Bako anaamangapai kuti kpakarakpakaraapai. Nikpiapai, oni kparianga wai Yekova amangipai na agu airakeretu nangia aYisaraere. Nemaya 9:28 nayaa: “Fuo bi yo zereda i amangi gbigbitapai ku bara bangiro berewe [Yekova], mo ki mbu yo ku be avurayo, i zogo yo azoga; ono ho i akaraga tiyo ni ki nikpari foro mo anigi fugoyo agia ngbangbaturũ yo, mo anabatasa yo ni dungu he ku sangba ga nunga yo.” Pa manga Yesu sunge na Yekova sa na kini wisigi gako mangaapai, aundo Yesu ko du na nunga agu aboro nadu rogo gu dagbarago ko aatungusapai rogoho.—Yo. 5:19.
13 Yesu amangisunge na gu rabahe ko agbiaha nimangako gako abawiriki rogo nunga yo. Rogo gu yuru i azi Yesu, gu gako abawiriki ko anaakpinyemu yó ‘amongo guari aguari pati ko, ki oro.’ (Mt. 26:56; Yo. 13:1) Zavura gu mokedi nangia Petero, ko aima ora rimo Kristo bara biata! Ono wa si avura duwo, Yesu angarasi gako abawiriki i karagatiyo koyo du ko ni. Ko aya fu Petero wee: “Mi akpari tipa ro, ya ka ga idapase paya nga ya. Mo tigamo, ho mo ka sa tiro ni berewe, mo nyákasi awirinamo.” (Ruka 22:32) I adua agu aYisaraere nga ga toro yó rii gu mburuhe “amokedi amoi he na anebi,” na gu mbia tukpu bambu nga ga Vovo Yerusarema si na gu rimo gu ruru amokedi nadu 12 riihe nga agu amokedi nga ga Wiri kandoro yo, nga Yesu Kristo. Natona ti gu regbo re, mbedimbedi aKristano gbiati agu abadiangbayo nga “kura akandoro,” i na diabese rogo sunge tungusapa Kindo tii gu nyanyaki bee nga ga Mbori na tiibe gu sunge ngbembatayo nga ga Wiriko.—Ef. 2:20; Yo. 10:16; Yugo. 21:14.
Gu Gene Yesu Anaayugopai Ngbaha
14, 15. Rogo gini gene ga Yesu yugopai adu kia ti gu nga ga abakeapai na aFarusi?
14 Wai Yesu anaaraba apefuoko? Ho ani aringbisa ga Yesu yugopai ni na ga agu abarumbatayo rogo pambori nangia ga aYuda yó, ani nabi gupai ziazia nga, ga Yesu gene yugopai aima ngba ti gayó. Abakeapai na aFarusi ‘asa ga Mbori rugute nikungba he mbiko sino yo.’ Nigupai nadukia ti gure, Yesu tigako anaagumbanga pai nitiko te, ko anaayugo kina fugo Mbori, watadu ga Mbori pangbangaa. (Mt. 15:6; Yo. 14:10) Gere nga gupai si aida ani mangihe.
15 Gu kurapai berewe kinaho nasa Yesu ko du kia ti abarumbatayo rogo pambori. Ko afura tipa abakeapai na aFarusi ki yaa: “Agu apai dunduko tie i ka gumba pa ha fu roni, oni mángi kina ha ki ka kuti ni; ono ka oni péke nga sinoyo ka manga wa yo ya; bambiko i nagumba pai, ono i amanga nga ha te.” (Mt. 23:3) Yesu anaamanga gupai amanga ko anaayugoho. Ani wisigingo gu kpiapai nayugoho nga rengo du.
16. Tipagine rengbe ani ti ni ka yawee Yesu araki ringbisihe kuti agu afugoko du nikekehe rogo Matayo 6:19-21?
16 Yesu aya fu gako abawiriki wee i “dúngura ũkumuko . . . ku ngbangbaturũ yo.” (Oni gedi Matayo 6:19-21.) Ya mo Yesu nitiko anaadungura ũkumuko ku ngbangbaturũ yo? Ii nirengo, mbiko ko aya tipa tiko wee: “Anya nasunga rogo yaro, azire ari yo ki sungu rogo angua; ono ba adu nga be Wiri boro ka ko pi auru he wa sa te.” (Ruka 9:58) Yesu araki gu raka nadu taata. Gako bambatapai angia ka takapande gu wene pangbangaa nga ga Kindo, na gako raka aima yugo wai rengbe boro ka zanga baka bangirini tipa dungura aũkumuko auru kpotosende ane. Yesu ayugu ndu gupai ngbaha ti ni ka dungura aũkumuko ku ngbangbaturũ yo. Ko agumba nduhe ki yawee ngbangbaturũ yo “ayawe agbarasa nga ahe ni na gbegbe ya, yo airadĩ akua nga bambu ni nidĩ ahe ya.” Ya mo oni napekafuo ga Yesu arugute nga gu du tipa dungura aũkumuko ku ngbangbaturũ yo?
Agu Asino Yesu Nangba ti Aboro
17. Gini asino Yesu nasako ko du nigu batungusi wene pangbangaa aboro aabingo guni wa ní mbata ya?
17 Gini asino Yesu nasako ko du nigu batungusi wene pangbangaa aboro aabingo guni wa ní mbata ya? Gu kuraha sa nga gako sino berã tipa agu aboro ko anaaundo yó. Bete agu sino Yekova Yesu adu nani, si nga umbasitise, nyemuse, na nunga. Agu sino re nagbe dungu aboro koyo du Yesu ni.
18. Tipagine rengbe ani ti ni ka yawee Yesu angia boro umbasitise?
18 Wa Yesu aidipa gu sunge i afuhe fuko nga ko ye ku auru kpotosende no, si asako ko ‘uka pa tiko ki du wakina kanga, ki du wa boro.’ (Frp. 2:7) Si angia gu mangapai nga ga umbasitise. Kurigure, Yesu abisiranga pa aboro te. Ko aadunga na gu sino tiko nga, ‘Mi aye kina boro ngbangbaturũ yo, sidu, oni duwa ka oni gi gupai mi agumbaha’ te. Agu aboro nanaamaa tiyó ni amasiya, i anaandu kini takipande tiyó nga i angia masiya, ono si aadunga wo tipa Yesu tigako te. Ti gu kura aregbo, ko anaaza aboro aza tipa i mbu gumba pako fu gu kura aboro watadu ka zanga gumbapa agu apai ko anaamangaha. (Mt. 12:15-21) Yesu anaaida aboro diberã tipa ka pekako mbiko kina agu apai i abihe nitiyó. Nairiwo gu ngbarago gako abawiriki adu nani nga gayó Gbia aidanga i nimangipai wakina rengberengbe amaraika nga aguyo ko adu naayó ngbangbaturũ yo te!
19, 20. Wai nyemuse gbiati nunga afõngbadu Yesu yo ko undo aboro?
19 Yesu Kristo adu na nyemuse nga gu bangua sino du Bako nani du ngbangbaturũ yo. (1 Yo. 4:8) Yesu anaayugopai ninyemuse fu agu aboro nanaaye fuoko. Nikpiapai, oni kparianga wai ko akpinyemu kura paranga bazogo sa. (Oni gedi Marako 10:17-22.) Yesu ‘akpinyemuko’ na ki idi ka undoko, ono gu paranga bazogo re aambunga pa gako aũkumuko tipa ka pekafuo Yesu te.
20 Gu kura wene sino Yesu berewe angia nunga. A wa duhe tipa kpakpa aboro dunduko, agu aboro naidi na gako yugopai, fudifudiapai aima furii omeyo. Wa duhe nga Yesu aima inopai tipa gipai re, si asako ko yugupai fuyó ninunga. Nikpiapai, ti gu kura regbo sa, Yesu na gako abawiriki aadunga na kandara regbo beyo tipa ka ri riahe te. Ono tie, ginipai Yesu amangihe ho ko bi gupai ni nga rimbasa ima dunguratiyo tipa ko tungusipai fuyó? ‘Nungayo amangiko amanga bambiko i adu wa agu akandoro adunga na babandara tira ya; ko ki tona yugo dungu apai fuyó.’ (Mk. 6:34) Nunga agu aboro nadu rogo gu dagbarago Yesu anaatungusapai rogoho amangiko ko ki mangisunge na gu ome nadu tiko tipa ka yugopai fuyó na ki husi gayó akaza ngba iriwo gene tipa ka undoyo. Gu wene sinoko re aye na aboro fuoko, na afugoko ki fõngbaduyo yo i ki sa tiyó nigako abawiriki.
21. Ginipai ani ka wisigoho rogo gu papara kekepai naye fuo gere?
21 Badungu apai rengbe ani ka wirikaha ti vuro gu ga Yesu tungusapai ko amangihe auru kpotosende ane, a wa gu papara kekepai naye fuo gere nika yugoho. Gini kura agene duho berewe rengbe ani ka wirika Yesu Kristo rogoho nga bawene Mokedi kisusi?
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Gini rabahe Yesu agbiaha mbata fu ye ko ku auru kpotosende no?
• Tipagine ga Yesu yugopai angba ti ni kisusi gu nangia ga abakeapai na ga aFarusi?
• Gini asino Yesu nangba ti aboro wa pai?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 18]
Gini gene Yesu ayugupai fu rimbasa ngbaha?