Gine Nasa Gupai Nga Noa Bi Undahe be Yekova?

BADUNGU rani natingidapa gu regbo atingida ani agi nyanyakipa pangbangaa. Ani natingidapa gu regbo atingida nangiaha na gupai ani aamangaha ti gu regbo re, gbiati gupai ani amangihe fuo gia ani gu pangbangaa re. Zanga kapa, bangiri Noa aagonga ti gu uru Yekova nga Bakerepa Bakindo agumba pangbangaa fuko te. Gu pangbangaa re angia nyanyakipa pangbangaa nirengo. Yekova aya fu Noa wee ko ima diaberã ka nyasa riipa “unga ahe dunduko.” Yekova aya fu Noa wee ko mbakadi bakere kurungba tipa ka batasa tiko na gako aborokporo gbiati ngbatunga unga ahe dunduko.—Bambata Pai 6:9-21.

Ginipai Noa amangihe fuo gia ko gipai re? Ya mo ko adu na ngbarago? Wai ko agumba gu pangbangaa re fu diako na fu gu kura gako aborokporo? Ziazia Kekeapai afuranga tipaha te. Ono gupai si agumbaha furani nga: “Noa ki mangi wo; wa Mbori arugu ko na ni, kina wo ko amangi he dũ.”—Bambata Pai 6:22.

Nyanyakipa pai du gu veresi du kuari re agumbaha, bambiko si nayugo gupai furani nasa gupai nga Noa gbia undahe be Yekova; Noa aima ida ka manga agu apai dunduko Yekova agumbaha fuko. (Bambata Pai 6:8) Gini kurapai berewe nasa Noa ko ngba bangiri Mbori? Nyakipa sanahe du nga gu sanahe re, bambiko si naida ani du wakina Noa tipa ka bata ho Mbori nika giriso kpotosende ni berewe ki imi gbegberẽ aboro. Nibambatapai tie, ani wisigingo wai raka adu ti rago Noa mbata fu Ime Akangbii.

Adaimona Aye ku Sende No

Noa araki mbembedii kuti gu regbo Mbori akusi Adamu na Eva. Ko araki agarã namangi wa kutu sa fuo kusa Mbori gu bambata boro nangia Adamu. Anga aboro adu ti gu regbo re wa anyaa na bakere mange ti kpotoyo, kini ndu ninugonugo yó na ngua beyo wa gu kura aboro naagumbaha te. Amarã-sunge adu kinaho i anaambakadaha rogo marã na tara, na si Noa amangisunge nani tipa ka mbakada kurungba. Akundi aduku kinaho a ngba arikoho. Aboro anaaroga adee, kini vungu agude, kini sopo bino, na kini zogo anyaa. I anaangbeka ahe na kini bagi ahe. Agi apai re nayugo gupai nga raka adu wakina gu duhe areme.—Bambata Pai 4:20-22; Ruka 17:26-28.

Ono kura apai kinaho nadu kia ti gu du areme. Ti agu aregbo re, aboro anaaraka nigbangaha gbe. Dungu aboro nanaaraka tipa agarã susi 800. Noa araki tipa agarã 950; Adamu ki raki tipa agarã 930; Metusera nangia tita Noa ki raki tipa agarã 969.a—Bambata Pai 5:5, 27; 9:29.

Bambata Pai 6:1, 2 nagumbapa gu kurapai berewe nga gu adunga areme ya. Si nayaa: “Si ki ta du wa gere, ho aboro atona ka nge ni auru kpotosende, ki batika adegude, awiri Mbori abi agu awiri aboro nangia ade ya i angbaki angbaka bangirise; i ki rogo ade dagba yo dunduko wa i akpi nyemu he.” Agi “awiri Mbori” re angia amaraika nasa tiyó wa aboro kini ta auru kpotosende. Anga Mbori du nakedi yó ku sende no te; na anga i aye a tipa ka undo aboro te. Kuba gure, i “aka nga kuti gayo bambata rago” ngbangbaturũ yo te, ono i aye ku sende no tipa ka kodaba na gu bawene adee i abiyo kono na i ki sa tiyó ni adaimona.—Yuda 6.

Agi abasamungu nangia aira ome na ni airatatamana re, i agberesi zegino dunduko na gayó mangaapai. Si nawira gupai gbe nga, i zegino adu dunduko tiibeyo. I aamanganga gayó gbegberẽ apai nigbuko wa agu abamangi gbegberẽ apai du areme te. I asamungu kuti Mbori zanga zee, kini mangi gayó gbegberẽ apai gbaiga.

Agi amaraika re akodiba na adee, agu adee re ki vungu agu agude nasono kidu na bakere ome tiyó kisusi. Ziazia Kekeapai naya furani wee: “Ti gu rago re diangbadiangba aboro adu auru kpotosende, fuo gure a, ho awiri Mbori ara ni na agu awiri aboro nga ade, i ki batika agude fu yo. I ki du ni agu airanyaka nangia abaworimo mbata.” (Bambata Pai 6:4) Aboro anaagunde bakere gbe be gu diangbadiangba aboro re. I angia abaimi aboro na amangi kura kereapai. Payo nikekehe a dagba agu apaturẽ aboro aima kehe bakuruyo.

Gu Rungo Nga ga Ruru Boro

Ziazia Kekeapai nape gupai nga gbegberẽ apai aima du auru kpotosende ti gu regbo re kisusi. Si nayaa: “Ga aboro gbegberẽpai adu ni bakere he gbe auru kpotosende, na gu biapai dunduko nga ga berã du kpotoyo yo, si adu ni kina gbigbita ha kindi. . . . Kpotosende ki hi be bakere zuu. . . . Aboro dunduko aima gbarasa gayo apai auru kpotosende.”—Bambata Pai 6:5, 11, 12.

Gure nga gu ngbatunga zegino Noa araki rogoho. Noa adukia ti agu aboro ko aaraka dagbayó. Ko “adu ni ruru boro,” ko “anata na Mbori.” (Bambata Pai 6:9) Anga taatapai ngaha fu ruru boro ní raki dagba gbegberẽ aboro te. Si ima du nga ko anaarungo arungo kpotokoyo be agu apai aboro anaagumba na kini mangihe! Si wa ko adu nirungorungo ko wakina gu ruru kumba nangia Roto, naraki tingbafuo Ime Akangbii Sodomo yo dagba amangi gbegberẽ apai. Roto ‘anaarungo arungo bakere be gu wasiwasi mangaapai nangia ga gbegberẽ aboro,’ na ‘wa ko anaasungo dagbayó, ko arungosi tiko dedede na aʹuru be bi gayo mangaapai zanga rugute na be gia paha.’ (2 Petero 2:7, 8) Si nawira gupai nga kina gu bangisapai re a nadu tipa Noa.

Ya mo rago nagberã tironi mbiko agu apangbangaa oni agiaha watadu mbiko gu mangaapai nga ga agu azanga sinombori oni araka dagbayó? Kinawo a si adu tipa Noa. Oni bingo kina wai si adu nikpakarapai fuko ko hipai tipa agarã 600, mbiko wo garãko adu ti gu regbo Ime Akangbii aye. Oni berẽnga pa wai ko aasungudo gbegberẽ apai si digi!—Bambata Pai 7:6.

Noa Adu Kia

Noa “adu ni ruru boro, ki du ziazia dagba arika ngbatungako.” (Bambata Pai 6:9) Oni kparia gupai nga, Ziazia Kekeapai nayawee Noa adu niruru boro kidu ziazia dagba arika angbatunga ko, angianga bangiri arika angbatunga ko ya. Ko adu niruru boro bangiri Mbori, ono tipa agu aboro ko aaraka dagbayó, i aabingo ko niruru boro te. Ko aaidanga na agu apai badungu aboro aidi kuti ni te, na ko aakodanga tiko a naayó kaa manga agu apai Mbori aaidanga nani ya te. Ono berẽnga pa wai aboro aabiko ho ko atona mbakada ba kurungba ni! Si nawira gupai gbe nga i anaamoma ko amoma, kini sawia ko. I aaberãnga ya gupai ko agumbaha, si rengbe arengba ka manga te.

Kurigure, Noa adu na bakere aida nga ga pambori, na ko aakánga na agu aida re tipa kina tiko te. Ziazia Kekeapai nayawee ko angia “batungusi rurupai.” (2 Petero 2:5) Zanga kapa, Noa aima inoho ya aboro nika soga ko asoga. Titako nangia Enoka angia ruru kumba, nayawee Mbori nika sapangbangaa gbegberẽ aboro asapa. Si tie ziazia nga, gipai re aye na rungosi kuti Enoka, wa vura duhe vurũ nga Mbori aambunga avurako i imiko te. (Bambata Pai 5:18, 21-24; AEbere 11:5; 12:1; Yuda 14, 15) Si aidi Noa du na wingbaduse gbiati idapase kuti Yekova bambiko agu aboro nadu kutiko angia Satana, adaimona, diangbadiangba aboro, gbiati agu aboro naasoga ko na aguyo naadunga na nyemu gupai ko aatungusaha ya.

Agu aboro amanganga sunge fu Mbori ya, i naasawia agu aboro asawia namangasunge fuko. Zavura Yesu Kristo, aboro asogoko asoga, na ki sogo apefuoko a. (Matayo 10:22; Yoane 15:18) Noa adu na wingbaduse ka mangasunge fu Mbori, wa si avura du vurũ nga dungu aboro aamanganga ha wo te. Ko aini gupai nga, ka boro ngba bangiri Mbori, si ngbaa kisusi gu nga ka ngba bangiri aboro. Noa angba bangiri Mbori.

Noa Aima Ino Nga Kerepai Naye

A wa bi ani he, Noa atungusipai fu aboro zanga gunde. Ginipai i amangihe sa gupai ko atungusihe fuyó? Ziazia Kekeapai nayawee mbata fu Ime Akangbii, aboro ‘anaari he nimbiri he, nirogo adee nifuku adee sa roga yó, ki da ti gu uru Noa arimi ku kurungba yo, ka i ainanga ha ya daho ngirimo akangbii aye ni ki rogo yó dunduko kusayo.’ I aamaanga berãyo sa gupai Noa aagumbaha te.—Matayo 24:38, 39.

Yesu ayawee kina gu bangisapai re nikaa manga ti gi gaani regbo re. ADezire Yekova naatungusa gupai fu aboro nga Yekova nika sapangbangaa asapa berewe tipa ka sigira gu vovo zegino ruruapai nikadu rogoho. I ima tungusa gipai re awere tipa agarã naima susa 100. Wa vura duhe nga dungu amirioni aboro naima ida na gu pangbangaa re, dungu abirioni aidanga nani ya. ‘I tigayo nakpi nyemu gupai du niʹokõokõho beyo nga,’ Ime Akangbii aima manga mbata, nga gupai nayugo nyanyakipa pai furani.—2 Petero 3:5, 13.

Ono Noa aima inoho nga kerepai naye na ko ki idi kuti gupai Yekova agumbaha fuko. Ga Noa giasangbaa nabatasi ko. Pauro akepai tipa ko ki yaa: “Mbiko idapase Noa, ho Mbori ayugu pa agu apai ni fu ko i ata bi nga ya, ko ki gunde ti Mbori, ki mbakadi kurungba ki batasi kpuko.”—AEbere 11:7.

Noa Nga Kpiapai Furani

Gu kurungba Noa ambakadihe, si aima kio kisusi. Bagizoho aima susa bagizo vurukporo kandi, na basonaha kidu wa amitiri 13. Gu bakurungba aboro ambakadihe tona wa rago aenge, gu nangia ga Noa ima gizo kisusihe na amitiri 30. Si aidi Noa duna wene abirĩ-sunge tipa ka mbakada gu kurungba re. Si aidi ko diko kpotoho na vuruhe yo nibaro. Si nawira gupai nga, sunge gu kurungba re adi agarã naima susa 50.—Bambata Pai 6:14-16.

Kura apai kinaho berewe si aidi Noa mangihe. Si aidi Noa di riahe rengbe na garã sa tipa gako aborokporo na tipa gu unga ahe ko adihe ku kurungba yo. Si aidi ko dungura unga ahe ku kurungba yo mbata fu Ime Akangbii tona. “Noa ki mangi wo; wa Mbori arugu ko na ni, kina wo ko amangi he dũ.” Noa aima uka umeko ho ko arimi ni ku kurungba yo Yekova ki kisi ngbadimo kurungba!—Bambata Pai 6:19-21; 7:5, 16.

Fuoho, Ime Akangbii ki da. Mai aná tipa aʹuru 40 na ayuru 40. Noa na gako aborokporo asungu kurungba yo tipa garã sa daho ime augudi ni dũ kpotosende ki ugu. (Bambata Pai 7:11, 12; 8:13-16) Gbigbita aboro akpiki dunduko. Kina Noa sa na gako aboro nabati ki kuru kurogo zezeredi kpotosende.

Ziazia Kekeapai nape gupai nga, gu Ime Akangbii nadu ti rago Noa, si nga ‘kpiahe fu aguyo nakpinyemu kadu ni azangasinombori.’ Rogo gini gene? Ziazia Kekeapai naya berewe wee: “Agu angbangbaturũ du ho awere na kpotosende si du ni igiigi he be kina gu pai re tipa we, ni bandabanda ha tipa rago sapangbanga na rago gbarasa azangasinombori.” A wa si adu rago Noa, aboro kinaho nika bata. Si naida oni du na gu kido nga, “Gbia ini pa batasa aidipambori be asada.”—2 Petero 2:5, 6, 9; 3:7.

Noa angia idipa Mbori, kingia ruru boro dagba agu aboro nadu ti ragoko. Ko agisangba Mbori rogo apai yo dũ. Ko adu na wingbaduse ka manga rurupai, wa ko avura inoho vurũ nga, si nika ye na sogote kutiko be agu aboro aidanga ka mangasunge fu Mbori ya. Ka ani wiriki Noa rogo agi apai re, ani gbia undahe agbia a be Mbori, na kidu na maabangirise nga ko nika batasa rani abatasa ani ki kuru kurogo gu vovo zegino naima mbeda kada.—Atambuahe 37:9, 10.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]

Pa diangbadiangba aboro nikekehe dagba agu apaturẽ aboro aima kehe bakuruyo

Alinari/Art Resource, NY

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]

Ka ani wiriki Noa, ani gbia undahe agbia be Mbori