Mbori Nakeda Amaraika I Undo Agu Aboro Nika Gbia Bata
“I nga agu atoro du ni amoyambu, du ni kedikedi yo ka manga pa agu yo nikadia ũkumbo bata te?”—EB. 1:14.
1. Gini afugo-wasa rengbe ani ka gbiaha be Matayo 18:10 na AEbere 1:14?
YESU KRISTO aza agu aboro narengbe ka kotosa gako abawiriki ki yaa: “Oni bí he ka oni páyasi nga gu ni sa dagba gu toni agude re ya; bambiko ya mi fu roni ngbangbaturũ yo gayo amaraika nabi kpakpu Buba ngbangbaturũ yo dedede.” (Mt. 18:10) Gu mokedi nangia Pauro akepai tipa ruru amaraika ki yaa: “I nga agu atoro du ni amoyambu, du ni kedikedi yo ka manga pa agu yo nikadia ũkumbo bata te?” (Eb. 1:14) Agu afugo Yesu na Pauro re nayugo gupai furani nga Mbori namangasunge amanga na gako amaraika tipa ka undo aboro. Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha furani tipa amaraika? Wai i aundo rani? Gini apai rengbe ani ka wirikaha be gayó akpiapai?
2, 3. Gine nga agu asunge amaraika amangaha?
2 Dungu amirioni amaraika du ngbangbaturũ yo. Agu amaraika re dunduko ‘duna nyaka na tandu na kini mangi sangba Mbori.’ (Tam. 103:20; oni gedi Yugoti 5:11.) Agi awiri Mbori nga atoro re, i na kina asinoyo ti ni wa ga Mbori, na kidu na ranirii ka siapai. I nikparakakparaka yó kurogo abadona, na agu abadona re na gaha asunge nibakiakia. Bakumba maraika nga Mikaere (nga gu rimo Yesu i ayambako nani ngbangbaturũ yo). (Dan. 10:13; Yuda 9) Yesu “nga bambata vungu fu agu ahe dũ i afu,” ko nga “Pai” watadu bangbasia bagumba fugo Mbori nga gu boro Mbori amangisunge nani tipa ka kusa kura ahe dunduko.—Koro. 1:15-17; Yo. 1:1-3.
3 Agu amaraika du kutiibe Bakumba maraika, i nga aserafa. Aserafa nga agu amaraika natakapande padu Yekova niziazia ko na kini undo aboro i nye gigirii rogo toro yo. Gu kura ngbatunga amaraika berewe nga akeruba, du gayó sunge nga songoda gako bakere pagbia. (Bam. P. 3:24; Yes. 6:1-3, 6, 7) Gu kura amaraika nga amokedi, Mbori akeda yó gene gupai yo ko akpinyemuhe.—Eb. 12:22, 23.
4. Ginipai amaraika amangihe ho Mbori amoi mburu kpotosende ni, na ginihe ka mangi fu aboro ka si adu nga aAdamu na Eva amangisunge na gayó ranirii ngba ruru gene?
4 Amaraika dunduko adu na ngbarago ho Mbori “amoi mburu kpotosende” ni na ki mangi gayó asunge na ngbarago tipa ka sa kpotosende nikporo fu ngbatunga aboro dunduko. (Eyo. 38:4, 7) Mbori amangi boro ‘niumba pani tooni ti ga amaraika,’ ono ko amangi ní ‘nikpiako’ tipa ní rengbe ka wirika asinoko. (Eb. 2:7; Bam. P. 1:26) Ka aAdamu na Eva amangisunge ngba ruru gene na gayó ranirii, ka i naraka rogo Paradizo na atitayo nigu ga Mbori aborokporo nga ga kpotosende yó nyeanye kindi.
5, 6. Gini samungu namangi ngbangbaturũ yo na ginipai Mbori amangihe sa gupai re?
5 Si nirengo nga, agu amaraika du niruruyo, ngbayo aima zera ka bi kura maraika ní nisamungu kuti ga Mbori aborokporo ngbangbaturũ yo. Gu maraika re aaidanga ka irisombori berewe te, ono ko aaida aboro tona ka irisoko. Ko adani Satana (du rogoyo nga “Batikango”) bambiko ko atikango kutipa ru gu zogarago nga ga Yekova, na ki asadi tiko ka kusa gako zogarago nitiko. Satana amangisunge nibirĩ tipa ka sa bambata aboro nangia Adamu na Eva i kodi tiyó naako ka samungu kuti Bakusiyo.—Bam. P. 3:4, 5; Yo. 8:44.
6 Yekova asapungbanga Satana niipo ki yaa: “Mi amáa sogote dagba roni na de, dagba atitaro na atitari a; ko ki mburu riro, mo ki mburu gidako.” (Bam. P. 3:15) Si adu nga sogote nika nye dagba Satana na ga Mbori ‘dee.’ Ii, gu ga Yekova riigbu du ngbangbaturũ yo duna ruru amaraika, ko nabihe wa diako ko akpinyemu ri gbe. Gu sangba Mbori re afu kido fu aboro, wa vura duhe nga gu futufutuapai nadu tipaha anye ‘nigbugbuhe’ tipa kaa kura kuyangura tooni tooni. Mbori aringbisi gupai nga, boro sa rogo gu gako riigbu du ngbangbaturũ yo nika mbura rii abasamungu dunduko na ní nika koda “agu ahe du ngbangbaturũ yo na agu ahe du . . . [auru] kpotosende” si du sa.—Ef. 1:8-10.
7. Ginipai kura amaraika amangihe ti rago Noa, na gine nangia sangbanaha?
7 Ti rago Noa, badungu amaraika ambu gayó “rago” ngbangbaturũ yo kini di kpoto aboro kutiyó tipa ka ye ku auru kpotosende no ka manga gupai nangba ti kina yó. (Yuda 6; Bam. P. 6:1-4) Yekova aba agu abasamungu re kurogo ndundu bitimo, na i kini ngbe na Satana nisayo tiyó ni “agu atoro nga ga gbegberẽpai yo,” na i nga kere avura ga Mbori amoyambu.—Ef. 6:11-13; 2 Pet. 2:4.
Wai Amaraika Aundo Rani?
8, 9. Wai Yekova amangasunge na amaraika tipa ka undo aboro?
8 Abarayama, Yakobo, Moize, Yosua, Yesaya, Daniere, Yesu, Petero, Yoane, na Pauro nga bete agu aboro amaraika aye ka manga payo. Ruru amaraika amangi ga Mbori sapangbanga, ki yugu agu apai nika manga kumbatayo, na ki fu arugute fu aboro, kodihe na ga Moize aNdiko. (2 Aba. 19:35; Dan. 10:5, 11, 14; Amo. 7:53; Yugo. 1:1) Wa du ani awere na Fugo Mbori berani naabaha, si awiranga ha nga si naida amaraika niye na fugo Mbori furani te. (2 Tim. 3:16, 17) Ono wa vura duhe wo, amaraika namanga gupai Mbori akpinyemuhe kakaka ka ani abingo yó nani ya, na i naundo ga Mbori amoyambu aundo.
9 Ziazia Kekeapai nakido rani nga: “Ga Yekova maraika navo gbu pati agu yo nagunde ti ko ki batasi yo.” (Tam. 34:7; 91:11) Tipa aboro rengbe ka yugo gupai nga i kakuti ruru mangaapai, Yekova ima mbu regbo fu Satana ko asadi ga Mbori aboro na angbatunga aʹasada dunduko. (Ruka 21:16-19) Ono tie, Mbori ima ino gu bangiriba rengbe ani ka hipai ki dati ni si ki yugu gupai nga ani ima nye niruru rani fuko. (Oni gedi 1 AKorindo 10:13.) Amaraika nangera ngera kindi tipa ka undo aboro ringbisihe kuti gupai Mbori akpinyemuhe. I abatasi Sadaraka, Mesaka, Abedenego, Daniere na Petero, ono ka i abatasanga Setefano na Yakoba be avurayo ya. (Dan. 3:17, 18, 28; 6:22; Amo. 7:59, 60; 12:1-3, 7, 11) Agu apai nadu tipa agu aboro i abatasiyo na aguyo i aabatasanga yó ya, si adu nibakiakia. Wakina gure a, gu kura awirinarani kinaho i asaringbanga yó sa kpio rogo gu bataya zizi aboro nangia ga aNazi, ono mbiko ga Yekova undohe, badungu aboro aima bata dagbayó.
10. Kodihe kuti gu undo ani agbiaha be amaraika, gini undo berewe rengbe ani ka gbiaha?
10 Ziazia Kekeapai ayugongo ho nga aboro nibasasa na gayó amaraika ngbangbaturũ yo nabanda yó te. Ani nakpara fu Mbori na gu kido nga “ka ani ho gu he ku sangba gako nyemuhe yo, ko gi pa rani agia.” (1 Yo. 5:14) Rengo ngaha nga Yekova ima rengba ka keda gako maraika tipa ní ye ka undo rani, ono ani rengbe ka gbia gu undo re ngba kura gene. Akuarani aKristano ima rengba ka fu undo na wasa furani. Mbori ima rengba ka fu tatamana na ome tipa ani sovura kuti gu ‘kiwe ka du tii kpotoraniyo’ nga gu naigirãsi rani si kidu wa ‘ga Satana maraika’ du nata rani.—2 Kor. 12:7-10; 1 Tesa. 5:14.
Oni Pekefuo gu Kpiapai Nga ga Yesu
11. Wai Mbori amangisunge na amaraika tipa ka undo Yesu, na ginipai Yesu amangihe ho ko anye ni niruruko?
11 Oni makianga wai Yekova amangisunge na amaraika tipa ka undo Yesu. I atakipande pa vunga Yesu na pakpioko na ki mangi pako ho ko aduni auru kpotosende. Amaraika arengbe arengba ka bandako be avurako na be gu gbegberẽ kpio ko akpihe. Kuba gure, Yekova akedi maraika tipa ní ye ka nyakasako. (Mt. 28:5, 6; Ruka 2:8-11; 22:43) Ringbisihe kuti ga Yekova ringbisapai, Yesu akpi gu kpio nga ga motumo na ki yuguhe gbaiga nga rengberengbe boro rengbe arengba ka kakuti ruru mangapai ka ní vura gbia tiní na asada kina wai vurũ. Yekova azingisiko bekpio ki fu gu unga fuko nga gu ka kpingo ya na ki ‘asia pa ahe fuko dunduko’ na ki moi amaraika kutii beko. (Mt. 28:18; Amo. 2:32; 1 Pet. 3:22) Rogo gi gene re, Yesu ayuguhe nga ko nga gu ‘tita’ ga Mbori ‘dee’ nyaki pani gbe.—Bam. P. 3:15; Gara. 3:16.
12. Wai rengbe ani ka wirika gu kpiapai nga ga Yesu wa ko aduna rugatise?
12 Yesu aima ino gupai nga, ka ko amanga bau kini berẽ gupai nga Mbori nika keda amaraika akeda i bandako, ka si adu fuko nigbegberẽpai. (Oni gedi Matayo 4:5-7.) Sidu, si naida ani wiriki ga Yesu kpiapai niraka ani na “rugatise,” zanga maa tirani kungba kerepai yo, na kini hi rungosiro naa kido.—Tito 2:12.
Agu Apai Ani Awirikaha be Ruru Amaraika
13. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be gu kpiapai nga ga gu ruru amaraika gumbayo payo rogo 2 Petero 2:9-11?
13 Ho gu mokedi nangia Petero afu rugute ni fu agu aboro ‘naagberã ngbayo yo’ fu ga Yekova mbedimbedi amoyambu, ko ayugu gu wene kpiapai nga ga ruru amaraika fuyó. Wa vura du amaraika na bakere tandu tiyó, i akitanga ngbaanga aboro ‘barangba Gbia nigberẽ ngbayo yo kutiyó te.’ (Oni gedi 2 Petero 2:9-11.) Sidu, ka ani naasapanga ngbaanga aboro ya, si naida ani naairisa agu abarumbatayo du rogo dungurati, na kini mbu apai kina kube Yekova, nga Bakere Basapungbanga.—Rom. 12:18, 19; Eb. 13:17.
14. Gini kpiapai nga ga umbasitise ani agbiaha be amaraika?
14 Ani nagbia wene kpiapai be ga Yekova amaraika mbiko i nga bayee abamangisunge. Gu kura amaraika aima ká ka yugo rimoyo fu aboro. (Bam. P. 32:29; Abasa. 13:17, 18) Wa vura du amirioni agu awiri Mbori nga atoro ngbangbaturũ yo, Ziazia Kekeapai ayugongo rimoyo furani dunduko te, ono si yugu kina rimo Mikaere gbiati Gaburere gbua. Gure nasa rani ka ani naafunga gu irisa fu amaraika nga gu i arẽnga nani ya ya. (Ruka 1:26; Yugo. 12:7) Ti gu regbo gu mokedi nangia Yoane ati kusande tipa ka fu irisa fu maraika, gu maraika re azako ki yaa: “Ka mo mángi nga gure ya! Ani nga amoyambu na mo na agu awirinamo nga anebi.” (Yugo. 22:8, 9) Si naida ani naairiso kina Mbori sa, na kinako sa si aida ani naakpara fuko.—Oni gedi Matayo 4:8-10.
15. Wai amaraika ayugo kpiapai furani tipa zerangbaduse?
15 Gu kurapai berewe ani awirikaha be amaraika nga zerangbaduse. Wa vura duhe nga amaraika na nyemu ka ino gu gbugbuapai nga ga Mbori, Mbori ayugongo ho fuyó te. Ziazia Kekeapai nayaa: “Agi apai re amaraika akpi nyemu ka wisiga ha.” (1 Pet. 1:12) Ono ginipai i amangaha wa Mbori ayugongo ho fuyó ya? I nasungo na zerangbaduse kini pidi gu regbo Mbori nika mangasunge na “kanisa” ka yugo gako “ba[na]ru tatamana.”—Ef. 3:10, 11.
16. Wai rengbe gaani sino mangaapai ka undo amaraika?
16 Agu aKristano du rogo asada, i nga ‘aũ ngana he fu amaraika.’ (1 Kor. 4:9) Amaraika nangiangi na ngbarago ho i abi rani ni ani nakakuti ruru mangapai na ho boro asaberã ní ni ti gani ingapai. (Ruka 15:10) Amaraika nabi agu awene sino mangaapai abi nga ga agu adee nga aKristano. Ziazia Kekeapai nayugoho nga si naida dee “du na ũyugo pa zoga ri ti riri, bambiko amaraika.” (1 Kor. 11:3, 10) Ii, amaraika na bakere ngbarago ka bi agu adee nga aKristano na gu ga Mbori amoyambu dunduko du auru kpotosende i nindu kuti gu ringbisapai nga ga siokrasia na kini ra fu agu aboro du kuriyó. Ngbatunga gu giasangbaa re amaraika atingidapaha dedede.
Amaraika Naundo Sunge Tungusapai Aundo
17, 18. Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wee amaraika naundo sunge tungusapai aundo?
17 Amaraika namangasunge amanga tipa kaa ringbisa gu banaruapai si adu nga si nika manga “ti rago Gbia.” Agi apai re nakodapa vungayo ga Mbori Kindo rogo 1914 naapa bayo Satana na gako adaimona ngbangbaturũ yo, nga gu sunge “Mikaere na gako amaraika” amangihe. (Yugo. 1:10; 11:15; 12:5-9) Gu mokedi nangia Yoane abi “kura maraika, ko nigu bebere ngbangbaturũ yo, nyenye pangbanga ki du ngbako yo ka tungusa ha fu agu yo dunduko naraka auru kpotosende.” Gu maraika re apoi kuari nibakere fugo ki yaa: “Oni gúnde ti Mbori, ki taasi rimoko; bambiko rago gako sapangbanga da; oni írisi gu ko naamangi ngbangbaturũ na kpotosende, na baime, na agugaabi aime.” (Yugo. 14:6, 7) Gipai re nayugo gupai nga, amaraika naundo ga Yekova amoyambu aundo wa i atungusa gu wene pangbanga nga ga ga Mbori Kindo Bakitingbanga ki vura nisogoyo vurũ.—Yugo. 12:13, 17.
18 Areme, amaraika afuranga afura na ani ka yugobara agu aboro furani duna ruru ngbaduyó yo a wa maraika afura na Firipo ki ya fuko ko ndu ka tungusapai fu gu banyaki nangia boro Etiopia te. (Amo. 8:26-29) Ono wa vura duhe wo, apai kinaho namanga ti gi gaani regbo re nayugo gupai nga, amaraika naundo sunge tungusapai aundo ka ani abingo yó nani ya, na i nayugobara agu aboro ayugo furani ‘duna nyemu gbia nyenye unga.’a (Amo. 13:48, NW) Nairiwo wai nyakipa tungusa ani pai dedede tipa ka manga gu papara sunge nga gaani ka gbia agu aboro nakpinyemu ka ‘iriso Mbori nga Baa nitoro na rengo’!—Yo. 4:23, 24.
19, 20. Ginipai amaraika amangaha nibi agu apai si adu nga si nika manga ti ‘digida’ zegino?
19 Yesu afura tipa gi ‘digida’ regbo ani araka ti ni re ki yawee, amaraika nika “kpara gbegberẽ aboro ti wene yo.” (Mt. 13:37-43, 49) Amaraika namanga sunge dungura yangara mbedimbedi aKristano, na sunge nogodahe ti kpakpuyo. (Oni gedi Matayo 24:31; Yugo. 7:1-3.) Kurigure, amaraika kina tifuo Yesu wa ko ‘akparaka akandoro ti ameme.’—Mt. 25:31-33, 46.
20 Ti “rago yugo Gbia Yesu ngbangbaturũ yo na amaraika gako tandu,” agu aboro dunduko “aina nga Mbori ya, na agu yo agia nga sangba wene pangbanga nga ga gaani Gbia Yesu ya” i nika imoyo. (2 Tesa. 1:6-10) Ho Yoane abi gu yuguyugupai ni re, ko abi Yesu na agu ariivura du ngbangbaturũ yo i nindu rii pusi afarasi ka sovura niruruhe.—Yugo. 19:11-14.
21. Gu maraika nadu na ‘gu wiri rifungura nga ga gu due zanga mburuhe beko na bakere azogbo,’ ginipai ko nika manga Satana nani gbiati gako adaimona?
21 Yoane abi “kura maraika, ko [na]zorõ ngbangbaturũ yo, gu wiri rifungura nga ga gu due zanga mburuhe ki du be ko, na bakere azogbo.” Gi maraika re nga kina bakumba maraika, nga Mikaere. Ko nika vo Daragona na gako adaimona ki bafu yó kurogo gu due zanga mburuhe. I nika zakayo tipa regbo ngbutuko ti digido gu ga Kristo zogarago nikadu tipa agarã kutu, na gu regbo re aboro nika gbia yangara asada. Fuo gure ngbutuko, i nika gbarasa Satana na gu kura abasamungu dunduko. (Yugo. 20:1-3, 7-10; 1 Yo. 3:8) Samungu ho berewe nikadu kuti Mbori te.
22. Wai amaraika nika manga bakere sunge kumbatayo, na wai si aida oni naabi gu sunge i amangaha?
22 Regbo kindi kumbatayo tipa Mbori kusi aboro rogo gi ga Satana zegino re. Amaraika nika manga gi sunge re amanga, nga gu sunge nika dia gbarasarimo kusayo ti ga Yekova bakere pagbia na ki digisi gu gako ringbisapai du tipa aboro. Nirengo, amaraika nga “atoro du ni amoyambu, du ni kedikedi yo ka manga pa agu yo nikadia ũkumbo bata.” Sidu tie, ani fu tambuahe fu Yekova wa ko amangasunge na amaraika i niiundo rani ani nimangi gupai ko akpinyemuhe tipa ka gbia nyenye unga.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Oni bi gu buku nga, Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, kpewaraga 549-551.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Wai du agu awiri Mbori du ngbangbaturũ yo nikparakakparaka yó kurogo abadona?
• Ginipai kura amaraika amangihe ti rago Noa?
• Wai Mbori amangasunge na amaraika i undo rani?
• Ginipai ruru amaraika amangaha ti gi gaani regbo re?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 22]
Amaraika namanga ga Mbori pai na ngbarago
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 24]
A wa si adu tipa Daniere, amaraika nangera ngera kindi tipa ka undo aboro ringbisihe kuti gupai Mbori akpinyemuhe
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 25]
Oni duna ngara, bambiko amaraika naundo roni aundo kutingba sunge tungusapai!
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 25]
Globe: NASA photo