Oni Wiriki Ruru Amaraika

1-2. (a) Ngba gini gene du ani kia ti amaraika? (b) Ginipai du tipa rani kina sa na amaraika?

WANGIA ani ga Yekova aboro, ani nga papara gu gako aborokporo nga aboro nyemuse nairiso ko. Agi aboro re nakoda awirinarani rogo papara zegino dunduko, na dungu amirioni amaraika a. (Dan. 7:9, 10) Ho ani aberã ni tipa amaraika, dedede, ani ima rengba ka berãpa wai du yo kia tirani. Ni kpiapai, i akusi amaraika dungu agarã kusayo mbata fu i kusi aboro. (Eyo. 38:4, 7) I ima du na bakere ome tiyo kisusi rani. Na i ni ziazia yo na niruru yo susi wai du ani, bambiko ani nga kpakpa aboro.​—Rk. 9:26.

² Ono tie, wa vura duhe nga ani kia ti amaraika ngba dungu agene, dungu awiratise kinaho du dagbarani na yo. Ni kpiapai, wakina amaraika, ani ima rengba ka wirika asino Yekova ngba wene gene. Wakina amaraika, ani na kina ranirii berani a. Amaraika na kina arimo yo ti ni na asino yo, na i na gayo asunge ni basasa i amangaha fu Yekova. Kina gu bangisapai re du tipa rani a. Na kina wai du amaraika a, ani na kina nyemu ka iriso Bakusirani tirani.​—1 Pet. 1:12.

3. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be ruru amaraika?

³ Wa duhe nga dungu apai gu duho du tipa rani wakina gu duhe tipa amaraika, gayo wene kpiapai ima rengba ka ngarasa rani na ani ki wiriki nyanyakipa apai beyo. Rogo gi kekeapai re, ani nika sakapai tipa wai rengbe ani ka wirika ga ruru amaraika umbasitise, gayo du ni ruruse, gayo nyemuse tipa aboro, gu hipai du yo na ni, na gu nyanyaki sunge i amangaha tipa ka banda dungurati si du ni gigirihe.

AMARAIKA NA UMBASITISE

4. (a) Waigu amaraika ayugo umbasitise? (b) Tipagine du amaraika ti ni na umbasitise? (Atambuahe 89:7)

⁴ Ruru amaraika na umbasitise. Wa vura duhe nga i na bakere ome, kidu na bakere inohe, na kidu na tatamana, i namangapai amanga kuti agu arugapai nga ga Yekova. (Tam. 103:20) Ho i amanga agu asunge ni Yekova afuhe fuyo, i amanganga ha na rũko watadu ka mangasunge na gu ome du beyo tipa ka gbeberã aboro fuo yo te. I na ngbarago ka manga gu sunge Yekova afuhe fuyo ka si vura du vurũ nga agu akurayo ainongo yo te.a (Bam. P. 32:24, 29; 2 Aba. 19:35) I aidanga ka dia gu iriso nga gu si aida i fuhe fu Yekova te. Tipagine du amaraika ti ni na umbasitise wa gure? Bambiko i ima kpinyemu Yekova na i na dudunguro irisa koyo du ko ni.​—Oni gedi Atambuahe 89:7.

5. Waigu kura maraika sa ayugu umbasitise ho ko arugu gu mokedi ni nangia Yoane? (Oni bi sura a.)

⁵ Oni berẽnga kurii gi pangbanga re, nga gu nayugo gupai nga amaraika na umbasitise. Bara rogo gu garã nangia 96 Fuo Batikayo Kristo, gu maraika ani ainongo rimoko ya ayugu iiriwopai fu gu mokedi nangia Yoane. (Yugo. 1:1) Waigu Yoane amangipai ho ko abi gu iiriwoapai re ni? Ko aˈasadi ka iriso gu maraika re. Ono tie, gu ruru maraika re amangipai niipo na ki ya fuko: “Ka mo mángi nga gure ya! Ani nga amoyambu na mo, na agu awirinamo . . . Mo írisi Mbori.” (Yugo. 19:10) Gu maraika re aima du na umbasitise! Gu maraika re aaidanga ka gbia taarimo te. Nibasa, ko ape gupai fu Yoane nga ko irisi Yekova Mbori. Gu maraika re aabingo tiko nga ko nyaki pako ki susi Yoane te. Wa vura duhe nga gu maraika re aima iriso Yekova tipa gbanga regbo na ko adu na ome kisusi Yoane, ko adu na umbasitise ki pe gupai fu Yoane nga, ani na mo nga amoyambu. Sidu, wa vura duhe nga gu maraika re arugu Yoane, ko amanganga ha ngba iigirã gene te. Ono kuba gure, gu maraika re afura ngba wene gene. Ko aima rugatiko na gupai nga Yoane akuku kusande bambiko gupai nga iriworago aziko mbiko gupai ko abihe.

6. Waigu rengbe ani ka wirika gu umbasitise nga ga amaraika?

⁶ Waigu rengbe ani ka wirika gu umbasitise nga ga amaraika? Wakina amaraika, si naida ani mangisunge nyanyaki a tingba ga Yekova sunge zanga kaa ta ngbadurani tipa agu apai ani namangihe watadu ka manga tirani nga ani du na kparakpara inohe. (1 Kor. 4:7) Kurigure, si aidanga ani berẽ gupai nga ani nyaki parani ti kura aboro bambiko gupai nga ani irisi Yekova tipa gbanga regbo watadu ani na agu asunge berani nga gu adu nga beyo ya te. Gu rengo duho nga, ho ani amangasunge ni ni bakere he fu Yekova, si naida ani naabi tirani nga nyakingo parani te. (Rk. 9:48) Wakina amaraika, ani naida ka undo akuarani. Si aidanga ani sa kura aboro i naabi tiyo nga parani nyaki tiyo te.

7. Waigu rengbe ani ka yugo umbasitise ho ani afu rugute ni fu boro?

⁷ Ani ima rengba ka yugo umbasitise a ho da ha ni nga si naida ani fu rugute fu​—wirinarani idipase watadu wirani. Ti kura aregbo, si naida ani fu gu rugute du ni nyanyakihe. Ono wakina gu maraika nafu rugute fu Yoane ngba zezeredi gene re, si naida ani fu rugute ki zanga sa gu boro re nidu na bakere gberãrago. Ka ani abingo tirani nga ani nyaki parani ti kura aboro ya, si nika undo rani ani fu gu rugute du mburuhe rii Baibiri rogo irisa yo na nyemuse.​—Koro. 4:6.

AMARAIKA IMA KPINYEMU ABORO

8. (a) Ringbisihe kuti Ruka 15:10, waigu amaraika ayugo gayo nyemuse tipa aboro? (b) Waigu amaraika aundo rani tingba sunge tungusapai? (Oni bi gu sura duti kpotoho a.)

⁸ Amaraika azanganga maaberã yo kuti wiri aboro watadu i abingo rani nga sunge tirani te te. Kuba gure, i nakpinyemu aboro. I nangi angi ho i abi gupai ni nga gu boro namangi ingapai saberã ni​—watadu gu boro nambu iriso Yekova karaga ti ni fuo Yekova. I nangi a ho boro awirikapai ni tipa Yekova na ki sia ka manga aˈariapai rogo gani raka yo tipa ka rẽ ka iriso Ko. (Oni gedi Ruka 15:10.) Amaraika naundo rani a ho ani atungusapai ni. (Yugo. 14:6) Wa vura duhe nga amaraika atungusanga pai fu aboro te, i ima rengba ka ngbe kumbatayo furani ani ndu fuo gu boro du na nyemu ka wirikapai tipa Yekova. Rengo ngaha nga, ani arengbanga ka pe gupai nga amaraika nangbe kumbatayo furani ani ndu fuo boro te. Na kurigure a, Yekova ima rengba ka mangasunge ngba kura gene​—wa gu nga gako ziazia toro​—tipa si undo agu aboro nga aguyo naida ka inopai tipa ko watadu si ngbe kumbatayo fu gako amoyambu tipa i ndu fuo agu aboro re. (Amo. 16:6, 7) Ono wa vura duhe wo, amaraika naundo rani aundo ho ani atungusapai ni. Sidu, ho ani atungusa wene pangbanga ni, ani ima rengba kadu na gu kido nga amaraika nika undo rani aundo.​—Oni bi gu sanduki nga “I Agbia Karagapai Kuti Gayo Akparakpee.”b

9. Waigu rengbe ani ka wirika ga amaraika nyemuse tipa aboro?

⁹ Waigu rengbe ani ka wirika amaraika niyugo ani gaani nyemuse tipa kura aboro? Ho ani agia gu tingidapai ni nga boro karaga ti ni kurogo dungurati, ani ima rengba ka ngi wa sa na amaraika. Si naida ani yuguhe fu wirinarani nga ani ima kpinyemu ni na ani na ngbarago nga ni nairiso Yekova berewe. (Rk. 15:4-7; 2 Kor. 2:6-8) Ani ima rengba ka wirika amaraika a ni manga ani gupai nga gu rengbe omerani na ni tipa ka tungusapai. (Batu. 11:6) Kina wai amaraika aundo rani wa ani atungusa wene pangbanga, ani ima rengba a ka gbata agene tipa ka undo awirinarani gene tungusapai yo. Ni kpiapai, ani ima rengba ka manga mbakadapai tipa ka ndu gene tungusapai yo na gu boro tona tungusapai barambeda. Watadu ani ima rengba ka undo gu sosono awirina watadu agu awirina du na kpakarapai nga ga kpotose tipa ka ndu na yo gene tungusapai yo.

10. Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti gu pangbanga du tipa Sara?

¹⁰ Na ginipai rengbe ka manga ka si du nga agu apai du tipa rani ambunga rani tipa ani mangi gupai rengbe ani ka mangaha tingba ga Yekova sunge te? Ani ima rengba kadu na gu kido nga amaraika nika undo rani aundo. Oni bingo gu kpiapai du tipa gu wirina du rimori nga Sara,c du India yo. Tingbafuo Sara mangisunge abazakigene tipa agarã 20, kaza azi ri nga gu nasa gupai nga ri ngburukani ku ba ri. Kina rengo du ngaha nga, ri aima du na bakere gberãrago. Ono tie, Sara aima du na rengba ka gbia gari ngbarago berewe mbiko gu undo nga ga awirinari rogo dungurati na mbiko gari geda Baibiri dedede. Sidu, si aaida ri gbata vovo agene tipa kaa tungusapai ngbaha. Wa gene aadunga beri wa ka ri sungu ngba dimori na kini ke waraga ya, ri anaatungusapai sa na kina terefuni. Ri anaayamba agu aboro ri anaawirika Baibiri na yo na agu aboro ri anaawirika Baibiri na yo kini pepa agu aboro furi niima rengba kadu na nyemu ka wirika Baibiri a. Sangbanaha angia gine? Kina vuru wiri bete adiwi yo gbua, Sara adu na aboro 70 ri aawirika Baibiri na yo​—na ri aarengbanga ka wirikapai na yo dunduko te! Sidu, ri amangi mbakadapai na gu kura aboro rogo dungurati tipa i naawirikapai na bete agu abawiriki Baibiri re. Dungu agu aboro ri awirika Baibiri na yo nandu andu tipa adunguratise nga ga dungurati awere. Nairiwo gu pa ngbarago du amaraika na ni ka mangasunge sa na awirina wa Sara nga aguyo namanga gupai rengbe yo ka mangaha tipa ka tungusapai!

AMARAIKA NA HIPAI

11. Waigu ruru amaraika nayugu hipai?

¹¹ Ruru amaraika nga wene kpiapai nga ga hipai. I ima hi iraira mangapai na gbegberẽ mangapai tipa dungu kutu agarã. I aima bi Satana na gu kura dungu amaraika nga aguyo i anaairiso Yekova sa na yo i nisamungu kuti Yekova. (Bam. P. 3:1; 6:1, 2; Yuda 6) Baibiri nafura furani tipa gu kura ruru maraika sa nga gu ko nasovura na gbegberẽ maraika tipa dungu aˈuru. (Dan. 10:13) Kurigure, natona ti gu regbo nangia ga Adamu na Eva, amaraika ima bi kina bete aboro gbua nga aguyo sia ka iriso Yekova. Kurii agi apai re dunduko, gi ruru amaraika re nandu kumbatayo kindi kaa iriso Yekova zaaza na ngbarago. I ima ino gupai nga ti wene regbo, Mbori nika dia iraira mangaapai dunduko kusayo.

12. Ginipai rengbe ka undo rani tipa ani hipai?

¹² Waigu rengbe ani ka wirika gu hipai nga ga amaraika? Wakina amaraika, ani ima rengba ka bi iraira mangaapai si nimangi watadu ani ima rengba ka gbia tirani na arungosiro. Ono ani na kina gu kido du yo na ni nga Mbori nika dia gbegberẽ apai adia kusayo dunduko ti gako ruru regbo. Sidu, wakina ruru amaraika, ka “ani mbú nga be manga rurupai ya.” (Gara. 6:9) Na Mbori nakidohe nga ko nika undo rani aundo ani hipai. (1 Kor. 10:13) Ani ima rengba ka kpara fu Yekova tipa gako ziazia toro tipa si undo rani ani du na hipai na ngbarago. (Gara. 5:22; Koro. 1:11) Na ka si du nga ani nagbiatirani na arungosiro? Mo kido kuti Yekova nga ko nika undo ro aundo. Yekova ti aregbo dunduko nika undo ro na ki nyakasi ro.​—Eb. 13:6.

AMARAIKA NAUNDO NA BANDA DUNGURATI SI DU NI GIGIRIHE

13. Gini kparakpara sunge du be amaraika ti gi yangara arame re? (Matayo 13:47-49)

¹³ Rogo gi yangara arame re, Yekova ima fu kparakpara sunge fu amaraika i naamangaha. (Oni gedi Matayo 13:47-49.) Dungu amirioni aboro rogo zegino dunduko na nyemu wene pangbanga. Bete agi aboro re namanga agu adiandue si aidaha tipa ka da ni ndikidi aKristano, baraho aguyo amanganga ha ni ya. I fu gu sunge fu amaraika nga i “kpara gbegberẽ aboro ti wene yo.” Gere nayugo gupai nga i fu gu sunge fuyo nga ga banda dungurati si du ni gigirihe. Gere ayugongo gupai nga ai gu boro nambu koda ti ni na ani tipa ai ndupai arengbanga ka karaga ti ni berewe ya te, na si ayugongo gupai a nga akpakarapai adunga rogo dungurati te te. Ono tie, ani ima rengba kadu na gu kido nga amaraika namangasunge nyanyaki tipa ka banda dungurati si du ni gigirihe.

14-15. Waigu rengbe ani ka wirika amaraika na ki yugu na ni nga ani naida ka banda dungurati si nye ni gigirihe? (Oni bi asura a.)

¹⁴ Waigu rengbe ani ka wirika gu bipai du amaraika na ni nibipa du dungurati ni gigirihe? Si naida ani mangi ome nyanyaki tipa ka banda gaani pagume na Yekova. Ani namanga gipai re ni sia ani agu abakure nakpinyemu Yekova na ki banda tirani ti agu aboro rengbe ka gbarasa gaani pabakure na ko. Ngba gi gene re, ani naundo ka banda dungurati si du ni gigirihe. (Tam. 101:3) Ani ima rengba ka undo kura awirinarani a i nye ni ruru yo fu Yekova. Ni kpiapai, ginipai rengbe ani ka mangaha ka ani ini gupai nga wirinarani idipase mangi kere ingapai? Bambiko ani ima kpinyemu wirinarani, ani nika pe gupai funi nga si naida ni fura na abaakumba. Ka gu boro re amanganga ha wo ya, si naida ani pe gupai fu abaakumba naamangi. Ani naida gupai nga gu wirinarani gani pagume nagberẽ na Yekova re gbia gu undo si aida ni gbiaha ni ipiipihe!​—Yak. 5:14, 15.

¹⁵ Si nafu kina gberãrago tie nga, si naida i kusi bete agu aboro akusa kusayo rogo dungurati namanga kere ingapai. Ho si amanga ni wa gu nga ha re, ani nambu ‘koda tirani na yo.’d (1 Kor. 5:9-13) Gi mbakadapai re nasa gupai nga dungurati nye ni gigirihe. Na kurigure, ho ani akodanga tirani ni na agu aboro i nakusiyo kusayo rogo dungurati ya, gure nga ani nayugo wene sino fuyo. Bambiko ho ani agiasangba Yekova ni na ki zanga koda tirani na yo, si naundo yo ini gupai nga si naida i karagatiyo fuo Yekova. Ka i karagatiyo fuo Yekova, ani nangi wa sa na Yekova gbiati amaraika.​—Rk. 15:7.

16. Ngba gini agene mo nika manga ome ka wirika amaraika ngbaha?

¹⁶ Si nipa taarimo furani nga Yekova idihe furani ani wirikipai tipa amaraika na kini mangipai wa sa na yo! Ani wirikinga wene asino yo awirika nga: gayo umbasitise, gayo nyemuse tipa aboro, gayo hipai, na gayo bipai tipa dungurati du ni gigirihe rogo borose yo na rogo toro yo. Ka ani wiriki gi ruru amaraika re, ani ima rengba kadu a ni papara ga Yekova aborokporo nga aguyo nikaa irisoko nyeanye kindi.