Oni Gbata Agu Aũkumuko ‘I Aokõho Rogo Kristo Yo’

“Rogo ko yo i aoko gu ũkumuko [ni] du ti tatamana na inahe dũ.”—Koro. 2:3.

1, 2. (a) Gini aũkumuko i akurubaraha rogo 1922, na wari du agu ahe re ni awere? (b) Ginipai Mbori aya furani wee ani mangihe?

PA GBIA aboro okõokõ aũkumuko ningia nyanyakipa pangbanga fu aboro. Nikpiapai, rogo gu garã nangia 1922, gu Ngirisi nangia bawirikipai tipa kuruahe rimoko angia Howard Carter akurubara guhe i aya tipaha wee iiriwo kuru hee kisusi. Ko aima digo niweteke arago tipa dungu agarã rogo kere aba. Gu iiriwo hee ko agbiaha re, si angia muro gu bakindo Ezipeta nangia Tutakamena, nga gu muro i aakoranga ha ya, nadu na ahe rogoho wa 5,000.

² Wa pa agu ahe ko akuru baraha re avura iriwo ti aboro, si awere gbua kina bambu banda kuru ahe yo, watadu be kungbo aboro. Pa agu ahe re rengbe arengba ka nyaka, ono si arengbanga ka undo rani rogo agu apai nga ga raka te. Mbori naya furani wee ani gbata agu aũkumuko rengbe ka undo rani nzunzu. Ani dunduko Mbori aya furani wee ani gbataha, na agu aũkumuko re kiipaha kisusi aũborose.—Oni gedi Asanza 2:1-6.

3. Rogo gini agene rengbe agu aũkumuko ka undo rani Yekova aya furani ani gbataha?

³ Oni bingo wai nyakipa agu aũkumuko Yekova aya furani ani gbataha. Gu sa dagbaha yo nga “gunde ti Yekova,” nga guhe rengbe ka banda rani ti gi kere aregbo ani araka rogoho re. (Tam. 19:9) Pa gbia ani “gu inahe nga ga Mbori” rengbe ka sa rani ani duna wene pagume dagbarani na Mbori nga Bahe Kisusi. Ka ani gbia agu aũkumuko nga tatamana, inohe, na rugatinapai, ani rengbe arengba ka diabe gu kpakaraapai nagbia rani rogo gaani raka. (Snz. 9:10, 11) Wai rengbe ani ka gbia gu nyanyakipa aũkumuko re?

Agu Aũkumuko Nga ga Toro

4. Wari si aida ani gbata agu aũkumuko ni nga ga toro?

⁴ Ani wa agu aboro nagbata kuruahe re te, nga agu aboro si aida i naaweteka arago yasika. Tipa rani tigaani, Mbori ima yugo wari furani si aida ani weteke rago ni tipa aũkumuko. Wakina gu waraga nayugobara gu rago i aokõ kumuko rogoho, Fugo Mbori nayugo gu ba furani rengbe ani ka gbia agu aũkumuko re rogoho. Pauro afura tipa Kristo ki yaa: “Rogo ko yo i aoko gu ũkumuko [ni] du ti tatamana na inahe dũ.” (Koro. 2:3) Wa ani ageda gupai re, si naida ani sana tirani ki yaa: ‘Tipagine si aida ti ni ani gbata agu aũkumuko re? Wai i ‘aokõho rogo’ Kristo yo? Na wai rengbe ani ka gbia agu aũkumuko re?’ Tipa ani ini akaragapai sa agu asanahe re, ani wisigingo gupai Pauro agumbaha wenengai.

5. Tipagine Pauro akepai ti ni tipa agu aũkumuko nga ga toro?

⁵ Pauro akepai fu agu akurako aidipase nadu Korosai yo. Ko ape gupai fuyó nga, ko aamanga asadatise tipa yó “ya kpotoyo yo ngarã, i ki kpamia tiyo na nyemuse.” (Oni gedi AKorosaio 2:1, 2.) Tipagine Pauro aaberãpayo ti ni wa gure? Si ziazia nga, Pauro arugutiko na gupai nga, gu kura aboro adu kinaho gu sino nga ga akurayó amere fuoyo, nga agu akurayó naayugo gu zire yugopai nga ga aGiriki, watadu nanaayawee si naida aboro karagatiyo berewe kuti irisa ga Moize aNdiko. Pauro aruguyo nyanyakii ki yaa: “Oni bánda tironi, gu boro ka gbarasa roni na gani nyemu tatamana na kungba nangahe, wa du pa aboro, na gu tata pai nga ga zegino, wa pa Kristo te.”—Koro. 2:8.

6. Tipagine si aida ti ni ani du na nyemu agu arugute Pauro afuhe?

⁶ Areme a, Satana na gi gako zegino re namaapai kurirani kina ngba gu gene re. Agu ayugopai nga ziree, gbiati gu yugopai nga ahe akuru nisaha, si nga agu apai naʹaria ga aboro berã, gayó mangapai, gayó asásá, na gayó raka. Zire pambori nasa aboro i naairisa agu aʹuru ka i nairisanga ha ya. Badungu agu apai i ayugoho rogo terevizioni, rogo avidio, na agu afugo i agumbaha rogo abia, gbiati agu apai du rogo Internet, si nasa paranga aboro na kuru aboro i naambiisa kina gu gayó nyemuapai nga ga borose. Ka boro fu tiní tipa agi ahe re gbiati gu kura apai nga ga zegino, si rengbe ka aria berãni nikina ipo gbiati gani bipai tipa agu arugute Yekova afuhe, si kini sa ní ka ní zadingo nyenye unga wenengai ya. (Oni gedi 1 Timoteo 6:17-19.) Sidu, ka ani aidanga ka zio ti ga Satana agbina ya, si naida ani girogo gupai yo Pauro agumbaha fu aKorosaio, na ki di gako rugute kugume.

7. Gini apai ue Pauro ayawee si arengbe ka undo aKorosaio?

⁷ Nibi gupai Pauro agumbaha fu aKorosaio, ani naino gupai nga fuo ko pe gupai nga ko naberã payo aberã, ko apepa apai ue nga gu narengbe ka fu wasa fuyó na ki sa yó i duna nyemuse dagbayo. Nibambatapai, ko agumbapa ‘gu ũkumuko du ti inapa rugatinapai dunduko.’ Si aidi i rugutiyo na agu apai du rogo Ziazia Kekeapai yo, ya si nga rengo, tipa si ki nyakasi gayó idapase. (Eb. 11:1) Fuo gure, ko agumbapa ‘ino ga Mbori gbugbupai.’ Si aidi i susi kumbatayo na inohe ki ini gu dudunguroapai nga ga Mbori. (Eb. 5:13, 14) Si angia wene rugute fu aKorosaio na furani areme a! Wai rengbe ani ka inopa rugatinapai na ki gbia ndikidi inohe? Pauro ayugu gupai rengbe ka undo rani ani mangihe ho ko ayani tipa Yesu Kristo wee: “Rogo ko yo i aoko gu ũkumuko [ni] du ti tatamana na inahe dũ.”

Agu Aũkumuko “I Aoko” Ho Rogo Kristo Yo

8. Gine nga rogo gu fugo yo nga “i aoko” aũkumuko rogo Kristo yo?

⁸ Gupai Pauro apehe ki yawee agu aũkumuko dunduko duti tatamana na inahe si ‘niokõokõho’ rogo Kristo yo, anga rogoyo ngawee si nigasigasipai ani gbiaha te, ono si nayugo gupai nga si naida ani mangi bakere asadatise amanga tipa ka gbiaha, na si naida ani naagbataha rogo Yesu Kristo yo. Gipai re na ngbanya kuti gupai Yesu apehe tipa tiko ki yaa: “Mi nga gene, nga rengo, nga unga a; a nga boro sa ka ye koyo du Buba ni gbua te, kina mbiko re.” (Yo. 14:6) Nirengo, tipa ani gbia inohe tipa Mbori, si naida ani mangisunge na gu undo Yesu afuhe furani.

9. Gini asunge dube Yesu?

⁹ Kurii gupai nga Yesu “nga gene,” ko ayawee ko “nga rengo, nga unga a.” Gure nayugo gupai nga, anga ko gbua nga gu gene ani ambeda na Mbori rogoho te. Kura asunge kinaho a Yesu amangaha nga gu rengbe ka undo rani ani girogo gu rengo yo nga ga Ziazia Kekeapai na ki gbia nyenye unga. Nirengo, nyanyakipa aũkumuko kinaho i aokõho rogo Yesu yo, nga gu si aida wene abawiriki Ziazia Kekeapai kurubaraha. Ani wisigingo pai tipa bete agu aũkumuko rengbe ka undo rani ani gbia nyenye unga, na ani duna wene pagume na Mbori.

10. Ginipai ani awirikaha tipa Yesu rogo AKorosaio 1:19 na 2:9?

¹⁰ “Gu hibepai du ti Mbori si nanye rogo ko yo na baha.” (Koro. 1:19; 2:9) Pa raka Yesu na Bako ngbangbaturũ yo tipa badungu agarã nasa gupai nga, ko ini bako wenengai na ki ini agu apai bako akpinyemuhe susi kura aboro. Vuru agu aregbo dũ Yesu aamangasunge tungusapai auru kpotosende, ko ayugu agu apai fu aboro bako ayuguhe fuko, na rogo gako mangapai yo, na agu asino bako ayuguhe fuko, kinaha ko aamangaha. Si nga ndu gupai Yesu aya ti ni wee: “Gu ni bi re ni bi Buba.” (Yo. 14:9) Ga Mbori inohe na gako tatamana du niʹigiʹigihe rogo Kristo yo. Sidu, anga kura gene ho ngbaa kisusi ka ani wirikipai tipa Mbori ngbaha susi gu nga wirikapai tipa Yesu te.

11. Ginihe naundo ga Mbori aboro tipa i girogo agu asangbaanebi du rogo Ziazia Kekeapai?

¹¹ “Gu dezirepai nga ga Yesu nga gu toro nagumba pai wa nebi.” (Yugo. 19:10) Agu afugo re nayugo gupai nga Yesu nga gu boro badungu agu asangbaanebi du rogo Ziazia Kekeapai adigi kuti ní. Ka ani inipai tipa ga Yesu bangiriba nibipa ga Mbori Kindo, si rengbe ka undo rani ani girogo agu asangbaanebi dunduko du rogo Ziazia Kekeapai, tona ti gu du rogo Bambata Pai 3:15, ki dati agu ayuguyugupai du rogo Yugoti. Si nga ndu gupai agu aboro aidanga pa Yesu ni Masiya ya naagianga rogo agu asangbaanebi ti ni du rogo Kuru Ndika ya. Agu aboro ninaabingo sangba Kuru Ndika na kikipaha ya, nga gu papara Ziazia Kekeapai duna asangbaanebi rogoho tipa Yesu nga Masiya, i nabi ko gbua nga kungbo kumba nangia ko. Pa ino Yesu nga gupai naundo ga Mbori aboro i girogo agu asangbaanebi nika da ti rengo gizo kumbatayo.—2 Kor. 1:20.

12, 13. (a) Wai Yesu angia “imarago ku zegino”? (b) Pa kura aKristano kusayo be gu bitimo nga ga zire pambori nasayo i mangi ginipai?

¹² “Mi nga gu imarago nga ga zegino.” (Oni gedi Yoane 8:12; 9:5.) Bakuru kusayo mbata fu vungayo Yesu, gu nebi nangia Yesaya ayaa: “Agu aboro naata rogo bitimo i bi bakere imarago; agu yo naaraka rogo ringara kirima kpio, imarago ki hasi rago fu yo a.” (Yes. 9:2) Gu mokedi nangia Matayo ayawee Yesu adigisi gu sangbanebi re ho ko atona tungusapai ni kini yaa: “Oni sá gaoni berã; bambiko gu ngbi nga ga ngbangbaturũ si nambeda.” (Mt. 4:16, 17) Ga Yesu sunge tungusapai asa gupai nga aboro girogo agu apai yo nga ga toro wenengai, na si ki sayo i mbu ida kuti zire ayugopai. Yesu ayaa: “Mi ye nga imarago ku zegino,” “gu ni ka idi pa re ni nye nga bitimo te.”—Yo. 1:3-5; 12:46.

¹³ Fuo dungu agarã kusa, gu mokedi nangia Pauro aya fu akurako aKristano wee: “Oni adu mbata ni bitimo, ono awere oni nga imarago rogo Gbia. Oni niráki wa awiri imarago.” (Ef. 5:8) Pa kura aKristano kusayo be gu bitimo nga ga zire pambori nasa yó i naata ni awiri imarago. Gupai re na ngbanya kuti agu afugo Yesu ko apehe rii bagangara yo ki yaa: “Imaroni hasi rago ahasa ku bangiri aboro i bi gaoni ruruapai, ka taasa rimo Baroni du ngbangbaturũ yo.” (Mt. 5:16) Ya mo oni nayugo gaoni tambuahe tipa agu apai nga ga toro gbia oni he vurube Yesu si ki sa roni oni pe paha fu akuaroni na rogo gaoni wene asino nga ga aKristano?

14, 15. (a) Wai i anaamangasunge na akandoro gbiati kura anyaa rogo ndikidi irisombori ti agu aregbo i aakeka Ziazia Kekeapai? (b) Rogo gini agene Yesu angia gu boro nadu na agu aũkumuko paha anyaki gbe rogo gako sunge yo wa ko angia “gu Wiri kandoro nga ga Mbori ru”?

¹⁴ Yesu nga “gu Wiri kandoro nga ga Mbori ru.” (Yo. 1:29, 36) Rogo Ziazia Kekeapai naabaha dunduko, i gumbapa akandoro ni agu anyaa i anaamangasunge na ami tipa ka dada ga aboro ingaapai na tipa ka mbeda na Mbori. Nikpiapai, fuo Abarayama yugu gupai nga ko aima ida ka fu wiriko nangia Yisaka nimotumo, Mbori azinahe fuko ko he imo wiriko, ono Mbori afu bakandoro fuko ko tumo na u nimotumo kuba wiriko. (Bam. P. 22:12, 13) Ho i akusi aYisaraere ni Ezipeta yo, akandoro amangi nyanyakipa sunge berewe, nga ami angia “ga Yekova susiri.” (Gate 12:1-13) Kurigure, ga Moize aNdiko ayawee aboro nifu anyaa nimotumo, kodihe na akandoro na ameme.—Gate 29:38-42; Pa Mot. 5:6, 7.

¹⁵ Guho sa dagba agu amotumo re narengbe ka kusa goro aboro be ingapai na bekpio nyeanye kindi te, na motumo ho boro arengbe ka fuhe si ki mangi gupai re te. (Eb. 10:1-4) Ono tipa Yesu tigako, ko nga ‘gu Wiri kandoro nga ga Mbori ru, nadia gu ingapai nga ga zegino kusayo!’ Gupai re nayugo gupai nga, kina Yesu sa nangia gu boro nadu na agu aũkumuko paha anyaki kisusi. Sidu, si naida ani di regbo kaa wisigopai tipa ga Yesu motumo wenengai na kidu na idapase kuti ni. Ka “umba rika aboro” mangihe wo, si nika sa gupai nga i duna maabangirise tipa ka gbia amaku, na mosoro na taarimo na Yesu ngbangbaturũ yo, na “kura akandoro” tigaami kidu na maabangirise ka gbia nyenye unga auru kpotosende no.—Ruka 12:32; Yo. 6:40, 47; 10:16.

16, 17. Tipagine nyakipa gupai ti ni nga ani inipa gu sunge Yesu amangaha wangia ko “baenge gaani idapase, du ni badigisi he a”?

¹⁶ Yesu nga “baenge gaani idapase du ni badigisi he a.” (Eb. 12:1, 2) Rogo AEbere kapita 11, Pauro afura tipa idapase ki ringbisipa guhe ngaha, na ko ki fura tipa bete agu akumba na adee nadu na agu asino tiyó nga ga idapase wa Noa, Abarayama, Sara, na Raba. Kurigure, Pauro angarasi akurako aKristano i “ningere koyo du Yesu ni, nga gu ko du ni baenge gaani idapase, du ni badigisi he a,” nga gu boro nasa gaani idapase si du nirengberengbehe. Tipagine Pauro agbeberã aboro ti ni ko yo du Yesu ni?

¹⁷ Wa si avura du nga agu aidipase nga akumba na adee tangarayó arimoyo rogo AEbere kapita 11 aduna nyanyaki idapase kuti ga Mbori akidohe, i aaruganga tiyó na gu futufutuapai dunduko nadu tipa wai Mbori nika digiso gako akidohe vurube gu Kindo nga ga Masiya te. Ngba gi gine re, gayó idapase adu nikpakpaha. Zavura agu aboro Yekova amangisunge naayó i keke agu asangbanebi nadu tipa Masiya, i aainongo wai nzunzu pa agu apai i akekehe re anyaki te. (1 Pet. 1:10-12) Kina Yesu sa rengbe gaani idapase kadu nirengberengbehe mbiko ko. Nairiwo wai nyakipa gupai nga ani rugutirani wenengai naapa ga Yesu bangiriba, wangia ko “baenge gaani idapase, du ni badigisi he a”!

Oni Naagbata Aũkumuko Agbata Kindi

18, 19. (a) Oni gumbanga pa gu kura aũkumuko i aokõho rogo Kristo yo. (b) Tipagine si aida gupai ti ni nga ani naagbata agu aũkumuko agbata kindi i aokõho rogo Kristo yo?

¹⁸ Ani wisigi kina bete agu asunge gbua Yesu amangaha rogo ga Mbori ringbisapai tipa ka batasa aboro. Gu kura aũkumuko kinaho a berewe i aokõho rogo Kristo yo. Ka oni gbiaha, si fu bakere ngbarago afu furoni gbiati amaku. Nikpiapai, gu mokedi nangia Petero aya tipa Yesu wee ko nga “Iraunga” na kidu berewe nigu “kerekuru nga ga wiso” ru nakura. (Amo. 3:15; 5:31; 2 Pet. 1:19) Ziazia Kekeapai nayamba Yesu a nga “Amina.” (Yugo. 3:14) Ya mo oni ini rogo agu arimoyo re na wai nyakipaha? A wa Yesu agumbaha, si naida ani ‘naagbata’ aũkumuko agbata kindi. Ka ani agbataha, ani “bi he abi.”—Mt. 7:7.

¹⁹ Boro ho narakingo auru kpotosende pa raka ni anyaki gbe na si kini undo rani ani gbia wene raka kumbatayo fuo kina Yesu te. Rogokoyo du agu aũkumuko ni rengbe agu aboro ka gbiaha niipo nagbataha wenengai. Oni gbatanga agu aũkumuko agbata ‘i aokõho’ rogokoyo.

Oni Natingidaha?

• Gini aũkumuko si aida aKristano gbataha?

• Tipagine daa gu rugute ada ti ni areme furani Pauro afuhe fu aKorosaio?

• Oni gumbanga pa bete agu aũkumuko nga ga toro ‘i aokõho’ rogo Kristo yo.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]

Fugo Mbori nayugo gu ba furani rengbe ani ka gbia agu aũkumuko rogoho i ‘aokõho rogo’ Kristo yo