Tipagine Du Raka ti Ni Wa gu He Adunga Sunge ti ni Ya?

TIPAGINE si aida oni idi ti ni kuti gupai nga kumbatayo, raka nikadu adu niwenehe susi gu Soromo agumba paha nga gu du gbua wakina “kungba” pai na kini susi wakina “nzereme”? (Batungusipai 6:12) Gu Fugo Mbori nga Ziazia Kekeapai, nga gu buku nagumba kina rengo nakidohe nga, kumbatayo raka nikadu adu nzunzu niwenehe.​—2 Timoteo 3:16, 17.

Ziazia Kekeapai nagumbapa ga Mbori bambata ringbisapai furani tipa kpotosende. Si nasaka ndu gupai furani a hi zegino ti ni be iraira sarangbanga, gbegberẽ mangapai, na rungo. Tipagine duhe ti ni ninyanyakipa pai ani rugutirani na agi apai re? Bambiko ndu gupai aboro abi raka ti ni wa gu he adunga sunge ti ni ya, si nga i ainongo ga Mbori ringbisapai tipa kpotosende na rikaaboro te watadu i aidanga ka raka ringbisihe kuti ga Mbori ringbisapai te.

Ga Mbori Ringbisapai Nga Gine tipa Kpotosende?

Yekova Mboria amangi kpotosende si du nibawene paradizo na kingia kpurani, nga gu ba ka aboro araki rogoho na ngbarago nirengberengbeyo nyeanye kindi. Gi bangua rengo re kia ti gu bipai du dungu aboro nani nga gu adunga mburuhe rii Ziazia Kekeapai ya, nga Mbori amangi kpotosende ni gu ba ko aʹasada aboro rogoho ka biyo singia i rẽarẽ ka raka ngbangbaturũ yo. Oni bi gu sanduki nga “Ya Mo Si Naida Ani Mbu kpotosende ka Ndu ka Raka Wene Raka Rogo Kura Ba”? nga gu du ti kpewaraga 6.

Mbori akusi aboro rogo kpiako yo, ki fu gu rengba fuyo nga i wiriki asinoko. (Bambata Pai 1:26, 27) Ko akusiyo nirengberengbeyo. I adu na wene ahe beyo dunduko nga gu narengbe ka sa gupai nga i raki wene raka nyeanye kindi. Ka gipai re akodi pa hiso yó kpotosende kini zogoho, naapa sa yó kpotosende naabaha niparadizo kina wai Ati Edene adu.​—Bambata Pai 1:28-31; 2:8, 9.

Ginipai Naʹaria Gipai Re?

Si ziazia nga kerepai aima manga. Dungu aboro awirikanga asino Mbori te. Kpotosende areme niparadizo te. Ginipai namangi? Gupai namangi nga bambata avungurani nangia Adamu na Eva aamanganga sunge na gayo ranirii ngba wene gene te. I aida kadu “wa kina Mbori” ka diaberã tipa “wenepai na gbegberẽpai.” Nimanga yó ho wo, i pekafuo gu samungu nga ga Satana Bakitingbanga nga guko naima samungu bakuruyo.​—Bambata Pai 3:1-6.

Anga gu gbegberẽ apai namanga ni agu apai Mbori aima sogimaha bakuru kusayo te. Gbegberẽ apai akuru ku zegino ho Satana gbiati Adamu na Eva asamungu ni kuti ga Mbori zogarago. Nisangbana gi samungu re, i azanga Paradizo na ka i adunga berewe nirengberengbeyo ya, si kini ye na ingapai gbiati kpio angianga kina kuriyo sa ya, ono kuri atitayo dunduko. (Bambata Pai 3:17-19; ARomo 5:12) Gi samungu re du nasa gupai nga raka duwa guhe adunga sunge ti ni ya.

Tipagine Mbori Aaimongo Agu Asamungu re ti ni Nibasa Ya?

Gu kura aboro naya, ‘Tipagine Mbori aaimongo Satana na agu asamungu re ti ni nibasa kindi ya?’ Ya mo ka gupai re adu nipatatamana? Gini bipai rengbe oni kadu nani ka si du nga oni bi gupai nga irangbii naimo agu aboro dunduko nasoapai kuti gani zogarago? Ya mo gu gani mangapai re arengbanga ka sa agu aboro nangera angera kurogopai i bi gupai nga gani zogarago angbanga te tee?

Mbori asia gupai nga ka zanga imo agu asamungu re nibasa. Ko amangipai nipatatamana ka mbu gbanga regbo tipa ka rugusa gu ngbanga nakuru Edene yo nibipa gako zogarago bara sa kindi.

Dia Gbegberẽ apai Kusayo Dunduko

Gu banguapai si aida ani tingidihe nga: Mbori mbugene fu gbegberẽ apai si mangi tipa wiri bete regbo gbua. Ko mangihe wo mbiko ko ima ino gupai nga ko rengbe arengba ka dia surungba gbegberẽ apai naabaha kusayo, ti gu regbo i nika sara gu nyanyakipa ngbanga asamungu kuti gako zogarago akusihe.

Mbori aambunga gako ringbisapai tipa kpotosende na rikaaboro te. Yekova akido rani vurube gu nebi nangia Yesaya ki ya, ko namangi kpotosende, “ko amanga nga ha ni kungba he te, ko ambakadi he aboro niraki rogo ho!” (Yesaya 45:18) Barambeda, ko nika karaga kpotosende berewe si du kina wai gako ringbisapai adu tipaha ti tonatonaha. Tingbafuo ko yugu gupai nga gako gene zogarago ru, ko nika mangasunge na gako ome tipa gupai ko akpinyemuhe mangi ki di irairapai kusayo dunduko. (Yesaya 55:10, 11) Yesu Kristo arimisi gupai kurogo gako kpia kpee yo nga Mbori mangi gipai re. Ko arugu rani ani kpari kini yaa: “Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, Wa du he ngbangbaturũ yo.” (Matayo 6:9, 10) Ginipai gupai re akodaha?

Gupai Mbori Akpinyemuhe Tipa Kpotosende

“Bayee aboro adía kumbo ringara.” (Atambuahe 37:9-11, 29; Asanza 2:21, 22) Yesu Kristo nika ‘batasa irazingo ahe ho ní nikaa kpara ni kuari; na irarungo.’ Ko nika ‘tumo ungayo be bau pai na zuu.’ (Atambuahe 72:12-14) Vura adunga berewe te, kpio adunga te, na rungo adunga a te. (Atambuahe 46:9; Yugoti 21:1-4) Gu badungu aboro nakpiki vuru agu aregbo dunduko Mbori ambugene fu gbegberẽpai si niimangi, i nika zingisayo azingisa bekpio berewe kurogo raka auru kpotosende, i kidu na momu beyo ka gbia undo ti agi amaku re na agu akuraha.​—Yoane 5:28, 29.

Nirengo, Yekova nika dia gu gbegberẽ apai dunduko ga Satana samungu aye nani. Ko nika dia gbegberẽ apai kusayo dunduko bangiri aboro ‘ki go ti fudifudiapai’ dunduko nga gu naye na imisiri gbiati gberarago. (Yesaya 65:16) Si nga gupai nika manga amanga. Mbori apenga ziree te. Agu akidohe dunduko ko akidoho nika manga amanga nirengo. Raka adunga berewe ni “kungba pai na wa pa peka fuo yuge” te. (Batungusipai 2:17) Kuba gure, raka nikadu na rogoyo ti ni.

Ono ginipai du tipa awere tigaha? Ya mo pa ino ani gupai Ziazia Kekeapai ayugoho naapa ruga ani tirani na ga Mbori ringbisapai tipa kpotosende rengbe ka sa gaani raka awere niwenehe? Gu yangara kekeapai nika sakapai tipa gi sanahe re.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

[Gu sura du ti kpewaraga 6]

Ya Mo Si Naida Ani Mbu Kpotosende ka Ndu ka Raka Wene Raka Rogo Kura Ba

Tipa dungu kama agarã, agu aboro adunga na inohe tipa ga Mbori ringbisapai ya, i ayugu gupai nga si naida ani mbu kpotosende ambu mbata wa ka ani rengbe ka raka wene raka.

Kura aboro agumba gupai nga mbisimo “naraka wene raka araka mbata fu si rimi kurogo kpoto boro yo.” (New Dictionary of Theology) Agu akurayo kini ya wee, mbisimo “narimo ku kpoto boro yo nimbusa tipa gu ingapai si amangihe ngbangbaturũ yo.”​—Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature.

Ga aGiriki abawisigipai dudunguroo tipa raka wa Socrates na Plato ayugu gu bipai nga: Kinaho sa mbisimo akurani rogo boro yo, gu regbo re gu “si ambu agu agunde si adu nani, gaha nyemuapai na agu aimisiri dunduko si adu nani ho si aduni rogo boro yo,” si kini ka ga “koyo du Mbori ni ka raka nyeanye kindi.”​—Plato’s Phaedo, 81, A.

Kusa, abangbembatayo rogo pambori arimisi gu yugopai nga ga ga aGiriki abawisigipai dudunguroo tipa raka kurogo gayo yugopai yo nga “he du ho rogo boro yo nga mbisimo akpingo ya.”​—Christianity​—A Global History.

Oni bingo gu kparakparapai du dagba agu abipai re na gu bangua arengo biata du rogo Ziazia Kekeapai:

1. Ga Mbori ringbisapai tipa kpotosende nga si du ninyenye ba tipa aboro niraki rogoho, angianga gu ba gbua ko aasada aboro rogoho ka biyo singia i rẽarẽ ka raka ngbangbaturũ yo ya. Ka Adamu na Eva agisangba Mbori, ka i naaraka kindi ane auru kpotosende rogo paradizo.​—Bambata Pai 1:27, 28; Atambuahe 115:16.

2. Baraho badungu apambori ayugo gupai ni nga mbisimo nga guhe du rogo boro yo, Ziazia Kekeapai nayugo gupai du taata ti gure. Si naya boro nga “unga mbisimo” i amangi ní rogo “nvutu sende” yo. (Bambata Pai 2:7) Ziazia Kekeapai agumbanga gupai nga ka mbisimo kpingo ya te te. Si nagumba gupai nga mbisimo rengbe arengba ka kpi watadu i rengbe ka gberesaha nyeanye kindi. (Atambuahe 146:4; Batungusipai 9:5, 10; Yezekere 18:4, 20) Gu bambata mbisimo nangia Adamu akpi na ki karagatiko kurogo nvutu sende nga gu i amangiko rogoho. Ko akaraganga tiko kurogo kura ba te.​—Bambata Pai 2:17; 3:19.

3. Pa ga aboro raka kumbatayo arunga riipa gupai nga mbisimo gudu rogo boro yo nga gu akpingo ya naga tigaha ku ngbangbaturũ yo te, ono si naruriipa ga Mbori kidohe tipa zingisa kpikpi aboro bekpio kurogo raka auru kpotosende ane rogo paradizo.​—Daniere 12:13; Yoane 11:24-26; Amokedi 24:15.