Yekova Nagia Gaani Akpee Agia Tipa Undo
“Bangiri Yekova du ti ruru aboro, tuko ni haha ha tipa gayo kpe ku ari.”—TAM. 34:15.
1, 2. (a) Gini rungo du badungu aboro areme rogoho? (b) Tipagine gipai re airiwongo ti ni ti aKristano ya?
YA MO fudifudipai namanga roni? Ka si duwo, anga kina roni sa si amanga roni te. Badungu amirioni aboro nasota tipa ka hi gu fudifudiapai du rogo gi gbegberẽ zegino re. Tipa gu kura aboro, i nabihe nga i arengbanga ka hihe te. I wakina Davide, nabibia ki yaa: “Mi rungbura ki mburu gbe; mi napaa apaa ku ari be gu fudifudipai du kpotore yo. Kpotore yo naonga zorokozoroko, omere nabata; tipa gu imarago nga ga bangire - si guari ti re a.”—Tam. 38:8, 10.
2 Wangia ani aKristano, ani abakanga bangirani na ndu gupai fudifudiapai amanga ti ni te, bambiko ani ini gupai nga, “tonatona rungo” du dagba agu apai Yesu aya si i nika ino padu ko ho ti ni na ome kindo beko. (Mk. 13:8; Mt. 24:3) Gu fuko Giriki i asaha nga “tonatona rungo,” si nayugopa gu kere egerã dee nidu nani ti regbo vungu. Si ruaru wenengai wa gupai re aringbisapa gu fudifudiapai aboro ambu behe ti gi “gbegberẽ rago” re, nga gu regbo du “nikpakarakpakaraha ka mangapai sani.”—2 Tim. 3:1, NW.
Yekova Ima Inopa Gaani Arungo
3. Ginipai ga Yekova aboro naima rugatiyo nani wenengai?
3 Ga Yekova aboro ima rugatiyo wenengai na gupai nga, agi arungo re namanga yó amanga a, na apai nikaa gberã kina kumbatayo kindi. Kurii gupai nambusa ngbatunga aboro dunduko, ga Yekova amoyambu nambu ambu a be ‘vurayo nga bakitingbanga,’ nga gu boro nagbata gene ka gbarasa gayó idapase. (1 Pet. 5:8) Nairiwo wai duhe nitaatapai tipa boro duwa Davide, nayaa: “Ngbadure kiti be pa gbarasarimo, si du omere bati. Mi ki ngere tipa nunga, ono boro adu nga ho sa te; tipa amounda a, ono mi abi nga yo wa sa te”!—Tam. 69:20.
4. Gine rengbe ka fu wasa furani ho du ani ni rogo fudifudiapai?
4 Ya mo gupai Davide agumbaha re, si nayugo gupai nga ko aadunga na maabangirise tee? Wagusa te. Oni bingo gupai ko agumbaha berewe kina rogo gu bia re: “Yekova nagia pa airazingo ahe, ko apayasi nga pa gako aboro du ni kisikisi yo te.” (Tam. 69:33) Ti kura aregbo, ani rengbe ka bi tirani wa ani nizizi aboro ho du ani ni rogo rungo. Si rengbe ka wira gupai nga kura aboro ainongo pa gu fudifudipai nzunzu namanga rani te, na si rengbe kadu nga kina rengo du a nzunzu nga i ainongo paha te. Ono ka ani du wakina Davide, ani gbia wasa agbia mbiko ino ani gupai nga Yekova ima rugatiko naapa gaani fudifudiapai dunduko.—Tam. 34:15.
5. Gini kido Bakindo Soromo adu nani?
5 Wiri Davide nangia Soromo afura tipa gipai re berewe ti regbo kpara yekaru fu Yekova Yerusarema yo. (Oni gedi 2 Pekapai 6:29-31.) Soromo asana Yekova ko gi gu kpee nga ga gu boro duna wene ngbaduniyo nikaa sana Ko tipa ‘gani gberãngbii na gani rungosi.’ Ngba gini gene Mbori arengbe ka karagapai fu aboro kuti gayó akpee? Soromo agumbapa gako kido ki yawee Mbori nikaa gia gayó akpee na kini mangipai a sani, bambiko ko ima ino agu apai dunduko du “kpoto awiri aboro yo.”
6. Wai rengbe ani ka hi fudifudiapai, na tipagine?
6 Kinawo a rengbe ani ka mbeda na Yekova rogo kpee yo tipa ‘gaani gberãngbi na gaani rungosi,’ nga agu apai nafuda rani. Si naida ani gbia wasa mbiko ino ani gupai nga, ko ima inopa gaani arungo na ko naberãpa rani aberã. Gu mokedi nangia Petero anyakasi gipai re ho ko ayani wee: “Oni bá agu apai nafuda roni ku auru ko yo; mbiko ko naberã pa roni [aberã].” (1 Pet. 5:7) Yekova naberãpa agu apai aberã nafuda rani. Yesu anyakasi gupai nga, Yekova nangera angera fuo rani ho ko ayani wee: “I nabaga abavurukporo ue tipa rukutu marã sa, te? a nga gu ru sa dagba ra ka ti nga ku sande gi bangiri Baroni te. Ono mangerironi tigaha ni gedigedi he dunduko. Were ka oni gúnde nga ya; genoroni susi geno dungu abavurukporo.”—Mt. 10:29-31.
Oni Kido Kuti Yekova
7. Gini undo Ziazia Kekeapai agumbapaha furani?
7 Ani rengbe kadu naa kido nga, Yekova na nyemu ka undo rani ho du ani ni rogo fudifudipai, na ome kina tiko a ka mangaha wo. “Mbori nga gaani bagbuko nga gaani ome a, du ni mounda mbembedi rago fudifudipai.” (Tam. 34:15-18; 46:1) Wai Mbori aundo rani rago fudifudipai? Oni bingo gupai 1 AKorindo 10:13 agumbaha kini yaa: “Mbori du ni irarengo, ko aida nga i asadi roni susi gu ka oni rengbe na ni te; ono rago asada ko ambakada gene kura be he a, ya oni rengbe ka hi he.” Yekova rengbe ka aria apai tipa ka dia gaani gberangbii kusayo, watadu ko rengbe ka fu kina ome furani tipa ani hihe. Ka ko mangi gu dagbaha yo sa, gure nga ko ima undo rani.
8. Wai rengbe ani ka gbia undo be gu undo Mbori afuhe?
8 Wai rengbe ani ka gbia undo ti gu undo Mbori afuhe re? Oni kparianga gupai i agumbaha furani ani mangihe, nga: ‘Oni bá agu apai nafuda roni ku auru ko yo; mbiko ko naberã paroni aberã.’ Gure nayugo gupai nga agu apai dunduko nafuda rani, si naida ani mbuhe kube Yekova. Si naida ani mbu bakabangirani na kini kido kutiko nihipai tipa ko mbakadi gaani apai. (Mt. 6:25-32) Ngbatunga gu kido re naida boro du na umbasitise, angianga kaa kido kina kuti omeni watadu gani tatamana ya. Ka ani umbasi tirani “tii gu nyanyaki be yo nga ga Mbori,” gure nayugo gupai nga ani ima ino gupai nga parani kusende. (Oni gedi 1 Petero 5:6.) Si naundo rani ani hi gu fudifudiapai dunduko Mbori nambuhe si niimangi rani. Si rengbe kadu nga ani naida undo niʹipiʹipihe, ono ani idi kuti gupai nga, Yekova ini gu regbo nzunzu si aida ko undo rani, na gu gene si aida ko undo rani ngbaha.—Tam. 54:7; Yes. 41:10.
9. Gini ngbatunga tindiro si aidi Davide baha ku auru Yekova?
9 Oni tingidinga agu afugo Davide du nikekehe rogo Atambuahe 55:22. Si nayaa: “Mo bá ga tindiro ku auru Yekova, ko asóngoda ro; ko aída nga i gbisi ruru boro wa sa te.” Ti gu regbo Davide ake gupai re, ko adu rogo kere fudifudiapai. (Tam. 55:4) Si nawira gupai gbe nga, ko ake gi bia re ti gu regbo gu wiriko nangia Abisaroma ataburõ tipa ka dia zogarago beko. Gu ga Davide bafurugute ko anaakido kutiko nangia Aitofere, ko akodi tiko a na Abisaroma ka ta gi burõ re. Si ada ti gupai nga Davide oro aora Yerusarema yo tipa ka batasa ungako. (2 Sam. 15:12-14) Zavura rogo gu kere fudifudiapai re, Davide aakido kindi kuti Mbori, ka ngbaduko aimanga kuti Mbori ya.
10. Ginipai si aida ani mangihe ho du ani ni rogo fudifudipai?
10 Si ninyanyakipa pai ani duwa Davide, kini kpari fu Yekova tipa agu apai nafuda rani. Ani wisigingo gupai gu mokedi nangia Pauro angarasi rani ani mangihe. (Oni gedi AFiripoio 4:6, 7.) Ginipai ka mangi ka ani akpara kini zungadi tirani fu Mbori? Ka ani mangihe wo, gupai ka mangi nga, ‘gu zereda nga ga Mbori nagasi rugatinapai dunduko, si abánda kpotorani yo na gaani berã rogo Kristo Yesu yo.’
11. Wai “gu zereda nga ga Mbori” abanda kpotoraniyo na gaani aberã?
11 Ya mo kparakpee aʹaria gu fudifudipai du ani rogoho? Ii, apai rengbe arengba ka ariatihe. Ono tie, si naida ani ini gupai nga, anga aregbo dunduko Yekova akaragapai kuti gaani akpee kina ngba gu gene ani aidaha te. Ono wa vura duhe wo, kpee nanyakasa rani ka fudifudiapai funga rii omerani ya. “Gu zereda nga ga Mbori” rengbe ka nyakasa rani ho du ani ni nifudifudi rani. “Gu zereda nga ga Mbori” nabanda kpotoraniyo na gaani aberã wakina gu badona abanzengere sia yó yó tipa i niibanda gbata. Si nabanda rani a ani mbu agu akapa du ani nani gbiati agunde, na gu kura gbegberẽ aberã, na ki sa rani a ka ani mangingo pai ningbaduse watadu nizanga tatamana ya.—Tam. 145:18.
12. Oni funga gu kpiapai nayugo wai rengbe ani ka zereda berãrani yo.
12 Wai rengbe ani ka zereda berãrani yo ho du ani ni rogo fudifudiapai? Oni bingo gu kpiapai nandu sa na gupai nafuda rani. Boro rengbe kaa mangasunge tiibe gu bangerekuriisunge angbanga sinoni ya. Ono tie, gu boro re kini gbia momu tipa ka fura na bairasunge, ki gumba agu apai funi dunduko nafuda ní. Gu bairasunge re nga wene sino kumba, na ko nagiarogopai yo agia wenengai. Bairasunge kini ya fu gu bamangisunge re wee ko ima rugatiko wenengai na gupai namanga, na ko nika dia gu bangerekuriisunge re adia kusayo fuo bete regbo. Ya mo gu bamangisunge re dunga naa kido tee? Ka ní idi kuti gupai bairasunge nagumbaha re, si nika nyakasa ní tipa ní niimangisunge amanga kindi, ka si vura du vurũ nga ní nika duadu rogo fudifudiapai tipa bete regbo. Teketeke a, ani ini gupai nga Yekova ima rugatiko naapa agu apai namanga rani dunduko, na ko nakido rani nga, fuo bete regbo, “gbia gi zegino re i abá ko aba.” (Yo. 12:31) Nairiwo wai gupai re afu wasa furani!
13. Gini kurapai si aida ani mangihe berewe ho ka ani kpari ni tipa undo?
13 Ono ya mo anga gupai si aidaha gbua nga ani fu gaani apai fu Yekova rogo kpee yo tee? Oó. Kura apai kinaho berewe si aidaha. Si naida ani naamangapai ringbisihe na gupai ani akpara tipaha. Ho Bakindo Saura akedi akumba ni i ndu kua Davide yo ka imoko, Davide akpari fu Yekova ki yaa: “Ako gi Mbori, mo bátasi re be avurare, mo túmba re ku ari be agu yo namo kuti re. Mo bátasi re be amangi irairapai, ki nibatasi re be abaimiaboro.” (Tam. 59:1, 2) Fuo kpara Davide, ko agisangba diako wa ri afu rugute fuko. (1 Sam. 19:11, 12) Ani rengbe ka kpara tipa tatamana wakina gure a si undo rani ani mbakadi gu fudifudiapai du ani rogoho.—Yak. 1:5.
Wai Rengbe Ani ka Gbia Ome ka Hipai?
14. Gine rengbe ka undo rani ani hipai ti regbo fudifudiapai?
14 Si rengbe kadu nga Mbori adianga gaani arungo kusayo niipo te. Si rengbe kaa manga rani amanga kindi tipa gbanga regbo. Ka si du nga wo duhe, gine rengbe ka undo rani ani hihe? Bambatapai nga, si naida ani tingidi gupai nga, ho ani airiso Yekova ni kindi fudifudiapai ki vura nimangi rani vurũ, si nayugo gupai nga, ani nakpinyemuko akpi. (Amo. 14:22) Si naida ani tingidi gu ziree Satana agumbaha kuti Yekova nibipa Eyobo ki yaa: “Eyobo nagunde ti Mbori gbua? A nga kina ro naadua gbata pati ko kirikiri na gako kporo, na pati gako ahe dunduko, te? Mo nafu maku ku ri aũbeko si du moi gako ahe pai ti ni zegino. Mo táĩ nga bero awere, ki zadi nga agu ahe du be ko dunduko, ko agbérã ngbako yo foro kina ku bangiro.” (Eyo. 1:9-11) Wa Eyobo aka kindi kuti gako idapase, si ayugu gupai nga ziazia ziree du Satana agumbaha re. Ka ani ahi arungosi, gure nga ani nasa Satana ni iraziree. Kurigure, gaani hipai nanyakasa gaani maabangirise gbiati kido.—Yak. 1:4.
15. Ga ada kpiapai rengbe ka nyakasa rani?
15 Uepai nga, si naida ani tingidi gupai nga, ‘ngbatunga agi ahipai re namanga awirinarani du rogo zegino.’ (1 Pet. 5:9) Nirengo, “A nga asada ye sa roni te, kina gu rengbe na aboro dunduko.” (1 Kor. 10:13, NW) Sidu, oni rengbe ka gbia ngara mbiko berã oni kurii gu kpiapai nga ga akuaroni kuba gupai nga kaa berã kina riipa agu apai nafuda roni. (1 Tesa. 1:5-7; Eb. 12:1) Si naida oni di regbo ka berãkurii gu kpiapai nga ga agu aboro nahi fudifudiapai ki nye niruruyo kindi. Ya mo oni gbata agu apangbangaa du rogo awaraga, nga gudu tipa agu aboro apai afudi yó wakina gu namanga roni re? Ka oni gedi agu apangbangaa re, si rengbe arengba ka nyakasa roni.
16. Wai Mbori anyakasa rani ho du ani ni rogo asada?
16 Biatapai nga, si naida ani tingidi gupai nga, Yekova “nga Ba inaapai, nga Mbori wasa dunduko; nafu wasa fu rani rogo gaani gberãngbi yo dunduko, ya ani rengbe na fu wasa fu agu yo du rogo . . . gberãngbi yo, mbiko gu wasa Mbori angarasi rani na ni.” (2 Kor. 1:3, 4) Si wa ka i yawee Mbori naru kina pati rani ka ngarasa rani na kini nyakasi rani, angianga ti regbo kina gu gberãngbii du tirani awere ya, ono ‘rogo gaani agberãngbi yo dunduko.’ Si naundo rani a ani fu wasa fu akuarani ‘rogo gu gberãngbii yo’ kaa manga yó. Apai aima manga Pauro nayugu gupai fuko nga rengo du nga gipai re.—2 Kor. 4:8, 9; 11:23-27.
17. Wai rengbe Ziazia Kekeapai ka undo rani ani sovura kuti gu fudifudiapai nga ga raka?
17 Biamapai nga, ani na Fugo Mbori berani nga Ziazia Kekeapai, “rengbe tipa yugopai, tipa zapai, tipa ruga aboro, na tipa raba aboro rogo rurupai; ya ga Mbori boro du ziazia, aũ manga wene apai dunduko ki du be ni.” (2 Tim. 3:16, 17) Anga gupai Fugo Mbori amangaha sa nga ka sa rani ani du “ziazia” na “aũ manga wene apai dunduko ki du” berani te. Ono si naundo rani a ani rengbe ka sovura kuti gu fudifudiapai nga ga raka. Si nasa rani ani du na ‘aũ manga weneapai dunduko berani.’ Gu fugo Giriki i asaha kurogo pa-Zande nga “aũ manga weneapai dunduko,” aboro anaagumbaha tipa gu kurungba naanidu na agu aũhe dunduko ti ni narengbe ka saha si ndu gaha nunguro wenengai. Kinawo a i anaagumbaha tipa gu masini nanaamanga gu sunge wenengai i ambakadihe tipaha. Wakina gure a, Yekova afu Fugoko furani nga Ziazia Kekeapai si fu agu apai dunduko furani rengbe ka undo rani ani mangipai sa gupai rengbe ka gbia rani. Sidu, ani rengbe ka yaa, “Ka Mbori ambu fudifudipai si niimangi re, mi rengbe arengba ka hihe mbiko gako undo.”
Batasa Aboro Be Fudifudiapai Dunduko
18. Gini kura apai rengbe ani kaa berãha si ki undo rani ani hipai?
18 Bisuepai nga, si naida ani naaberã gu iiriwopai ti aregbo dunduko nga, fuo regbo tooni, Yekova nika batasa aboro abatasa be fudifudiapai dunduko. (Tam. 34:19; 37:9-11; 2 Pet. 2:9) Niyangaraha tie, anga Mbori nika batasa rani be kina fudifudiapai sa te, ono ko nika fu momu afu a furani ani gbia nyenye unga, singia ngbangbaturũ yo watadu rogo paradizo auru kpotosende ane.
19. Giniapai rengbe ka undo rani ani naahipai ki nye kindi niruru rani?
19 Ani nikaa sovura aso kindi kuti gu fudifudiapai du rogo gi gbegberẽ zegino re, daho gu regbo batasa aboro re nika dani. Nairiwo wai ani asungudo gu regbo re na nyemuhe, nga gu regbo fudifudiapai nikaa dunga ti ni berewe ya! (Tam. 55:6-8) Si naida ani tingidi gupai nga, ka ani ahipai kindi ki nye niruru rani, si nika yugo gupai nga Bakitingbanga nga iraziree. Ani gbianga nyaka agbia mbiko gaani akpee na mbiko gu gaani riigbu nga ga aKristano, kini berẽ gupai nga, awirinarani nambu be gu fudifudiapai du wakina gaani a. Si naaida ani naageda Fugo Mbori wenengai, tipa kadu na aũ mangaapai dunduko berani, ani ki rengbe ka hi fudifudiapai. Ka ani tonanga ka kapa kuti “Mbori wasa dunduko,” kini berẽ gupai nga ko angeranga fuo rani te ya. Ani tingidi gupai nga: “Bangiri Yekova du ti ruru aboro, tuko ni haha ha tipa gayo kpe ku ari.”—Tam. 34:15.
Oni Rengbe ka Karagapai Sa Agi Asanahe Re?
• Wai Davide abi gu fudifudiapai ko adu rogoho?
• Gini kido Bakindo Soromo adu nani?
• Gine rengbe ka undo rani ani hi gu fudifudiapai Yekova aidanga ka diaha kusayo ya?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 19]
Soromo adu naa kido nga, Yekova nika mangapai amanga tipa gako rungorungo aboro