Oni Kido Kuti Yekova “Nga Mbori Wasa Dunduko”
“I támbua Mbori nga Ba gaani Gbia Yesu Kristo, nga Ba inaapai, nga Mbori wasa dunduko.”—2 KOR. 1:3.
1. Zanga bipa garã aboro, gini nyemupai du ti aboro nibasasa?
ANI nitona ka kpinyemu wasa tona kinaho i abatika rani ni. Fogo gude ninaakpara tipa ka sa rani ani ini gupai nga u naida boro fu wasa furu. Si rengbe kadu nga u naida i tindi ru watadu u naida ka ha mai. Zavura ho ani anyaka ni, ani kindi na nyemu gupai nga aboro naafu wasa furani dedede. Gbe ho ani agbiatirani ni na fudifudiapai rogo raka yo.
2. Gini kidohe Yekova afuhe nga ko nika fu wasa afu fu agu aboro nakido kutiko?
2 Gaani aborokporo na abakurearani rengbe arengba nafu wasa furani ku gene. Ono tie, ti kura aregbo, agu apai naye na fudifudiapai furani, boro ho rengbe ka mangapai tipaha te. Kina Mbori sa rengbe ka fu wasa furani ka apai vura kpakara akpara wai vurũ. Fugoko nakido rani nga: “Yekova du mbembedi na agu yo dunduko nakpara fu ko, . . . ko nagia gayo kpe ku ari a.” (Tam. 145:18, 19) Nirengo, “Bangiri Yekova du ti ruru aboro, tuko ni haha ha tipa gayo kpe ku ari.” (Tam. 34:15) Ono ka ani aida Mbori undo rani na ki fu wasa furani, ani duwa ka ani du na kido kutiko. Gu bake papara Atambuahe nangia Davide agumba gipai re ziazia ti gu regbo ko abibia ki yaa: “Yekova du ni sosono kirikiri gbata a tipa agu aboro i namanga yo, ni sosono kirikiri gbata ti rago fudifudipai. Agu yo ini pa rimoro i nakida kuti ro, Ako Yekova, bambiko mo nambu nga agu yo nagbata ro te.”—Tam. 9:9, 10.
3. Wai Yesu ayugu kpia ga Yekova nyemuse tipa Gako aboro?
3 Yekova nabi airisiko na nyanyakipayo. Yesu afura tipa gipai re gbaiga ho ko ayaa ni wee: “I nabaga abavurukporo bisue tipa rukutu marã ue te? Bangiri Mbori ago nga ti gu ru wa sa te. Ono mangerironi tigaha ni gedigedi he dunduko. Ka oni gúnde nga ya; oni nga bahe ti dungu abavurukporo.” (Rk. 12:6, 7) Yekova afura fu gako amoyambu naadu mbata rogo nebi Yeremaya yo ki yaa: “Mi kpi nyemu ro na nyenye kpinyemuse; si du mi anigbe ro ti ni ni weneringise.”—Yere. 31:3.
4. Tipagine rengbe ani ti ni ka kido kuti ga Yekova akidohe?
4 Ka ani du na kido kuti Yekova na kuti digisidigisi gako akidohe, si rengbe arengba ka ye na wasa furani ti regbo fudifudiapai. Sidu tie, si naida ani du na kina gu bangisa kido naadu ti Yosua. Ko ayaa: “A nga wenepai nakpa sa dagba agu apai dunduko Yekova gaoni Mbori akido pa ha fu roni te; si amangi dunduko fu roni, a nga pai sa nakpa te.” (Yos. 23:14) Kurigure, kangia rago nagberã tirani mbiko agu apai naasada rani, “Mbori du ni irarengo” na ko ambunga gako ruru amoyambu te.—Oni gedi 1 AKorindo 10:13.
5. Tipagine rengbe ani arengba ti ni ka fu wasa fu kura aboro?
5 Gu mokedi nangia Pauro afura tipa Yekova ya ko “nga Mbori wasa dunduko.” Gu fugo nga “ka fu wasa,” rogoyo nga ka sa ngbarago ti gu boro du rogo fudifudipai watadu gu boro du na gberarago. Gi ngbatunga fu wasa re nakoda dia gberarago tiní kusayo watadu gu rungo du ní nani na ki ye na ngbarago funi. Kina boro gipai re Yekova amangaha. (Oni gedi 2 AKorindo 1:3, 4.) He ho watadu boro rengbe ka ká na gu Barani du ngbangbaturũ yo ti manga gipai re te, ko na gene beko tipa ka manga gupai ko aidaha ka fu wasa fu agu aboro nakpinyemuko. Ani rengbe arengba a ka fu wasa fu akuarani aidipase rogo ‘agberãngbi yo dunduko.’ Ani rengbe ka mangaha wo rogo “gu wasa Mbori angarasi rani na ni.” Nairiwo wai gipai re ayugo gu bakere rengba du Yekova nani tipa ka fu wasa fu agu aboro du na gberarago!
Sovura Kuti Agu Apai Naye na Gberarago
6. Oni funga akpiapai nga ga agu apai rengbe ka sa gupai nga boro du nifudifudi ní?
6 Dungu agu apai nga ga raka ani aida na wasa rogoho. Gu banguapai ninaaye na rungo furani nga kpi gu boro ani nakpinyemu ní, gbe gaani badiarogatise watadu gude. Ani ima rengba ka ida na wasa a ho aboro abi rani ni na parani kusende watadu ho i soga rani ni. Akakaza, gbinza, rungo tipa aũzegino, akpakarapai rogo ramukporo, watadu gu fudifudiapai nga ga zegino ima rengba ka sa gupai nga ani idi na wasa.
7. (a) Ho du ani ni rogo kerepai, gini ngbatunga wasa si aidaha tipa rani? (b) Ginipai rengbe Yekova ka mangaha tipa ka husa agu aboro “naima be rungo”?
7 Ti regbo fudifudipai, ani ima rengba ka kpinyemu wasa tipa si fu ngbarago fu ngbadurani, berãrani, na kpotorani watadu si sarani ani du wenengai rogo toro yo. Nikpiapai, ani makianga pai tipa ngbaduse. Fugo Mbori ima ida kuti gupai nga ngbadurani rengbe arengba ka ‘ima be rungo.’ (Tam. 51:17) Yekova na kina gene beko tipa ka sovura kuti gipai re, mbiko “ko nahusa agu yo du na rungo kpotoyo yo, ki vodi gayo aoro a.” (Tam. 147:3) Zavura kina rogo kerepai, Mbori rengbe arengba naye na zereda fu agu aboro du narungo kpotoyo yo ka si dunga i kpari fuko rogo idapase na kini kakuti gako arugute.—Oni gedi 1 Yoane 3:19-22; 5:14, 15.
8. Ho du ani ni nifudifudi rani berãrani yo, wai rengbe Yekova ka undo rani?
8 Berãrani naida na wasa mbiko gu dungu aasada ani agbiatirani nani rengbe arengba naye na bakere fudifudipai fu berãrani. Ani arengbanga nasovura kuti agu apai naasada gaani idapase ngba gaani ome nitirani te. Ono tie, bake papara Atambuahe abibia nga: “Wa du sakapai ku kpotore yo ni badungu he, gamo wasawasa apai nangarãsa mbisimore.” (Tam. 94:19) Kurigure, Pauro akepai ki yaa: “Ka oni ídi nga fu pai si fudi roni wa sa ya; ono oni yúgu gaoni sanahe fu Mbori dunduko rogo kpe na zungaditise ni tambuahe. Na gu zereda nga ga Mbori nagasi rugatinapai dunduko, si abánda kpotoroni yo na gaoni berã rogo Kristo Yesu yo.” (Frp. 4:6, 7) Geda Ziazia Kekeapai na kini berẽkuriihe rengbe ka du ni bakere undo rogo sovura kuti gu fudifudiapai nga ga berã.—2 Tim. 3:15-17.
9. Wai rengbe ani ka sovura kuti gbegbere aberã?
9 Ti kura aregbo, ani ima rengbe ka du na bakere gberarago na si ki sa rani ani mangi gupai angbanga ya mbiko gu gbegbere aberã du ani nani. Si rengbe kadu nga ani nabihe nga gene berani tipa ani ringbisi agu apai Ziazia Kekeapai aida ani mangihe te watadu gu sunge Mbori nafuhe furani. Yekova ima rengba ka fu wasa na undo furani rogo gi bangiriba re. Ani yugungo ho na kpiapai: Ho Yekova aya ni fu Yosua ko ndu na aYisaraere ka sovura kuti agu avurayo naima du na bakere ome kisusi yó, Moize aya fu Yosua wee: “Mo dú nyanyaki ki du na bakere erã; bambiko mo nikandu na agi aboro re ku rogo gu ringara Yekova azunga he fu abayo ka fu he fu yo. Mo nikaunda yo i di he ni gayo. Yekova nga gu ko nikangbe mbata yo foro, ko adú na mo, ko ahé nga unda ro te, ko ambú nga ro a te; ka mo nigúnde nga ya, ka mo niyúngura nga a ya.” (Pa Rug. 31:7, 8) Mbiko ga Yekova undo, Yosua andu na ga Mbori aboro kurogo Ringara Mokido na ki du na diabese ri avurayo dunduko. Mbata kusayo, kina gu ngbatunga undo re Moize agbiaha be Yekova pati Zamba Baime yo.—Gate 14:13, 14, 29-31.
10. Ka si du nga kpotorani niimi iimihe be fudifudiapai, gini ngbatunga undo rengbe ani nagbiaha?
10 Fudifudiapai rengbe a ka du na gbegbere sangbanaha kuti kpotorani. Rengo ngaha nga, ka ani arihe wenengai, kini ongodi dedede, kini mangi mangonvo, na kini girisi tirani, si ima rengba ka du na wene sangbanaha kurii rani. Ka ani aberã tipa gupai Ziazia Kekeapai agumbapaha kumbatayo, si rengbe arengba ka sa kpotorani si du wenengai. Sidu, ngbaha angba nga ho ani agbiatirani na ngbatunga gu fudifudiapai re, si naida ani moi agu afugo ngarasaro ku berãrani yo Pauro agumbanga ha nga: “I nagbisa rani kirikiri ono i adingisa nga rani te; pai nagasa rani ono si adia nga be rani te; i nado rani ono ani ni sa rani te; i nabafa rani ono i agbarasa nga rani te.”—2 Kor. 4:8, 9.
11. Wai rengbe ani ka sovura kuti gu kaza nga ga toro?
11 Gu kura aʹasada ima rengba ka du na gbegbere sangbanaha kurii gaani du wenengai rogo toroyo. Rogo gi bangiriba re a, Yekova rengbe arengba ka undo rani. Fugo Yekova nakido rani niyaa: “Yekova nasongoda agu yo nati dunduko, ki nitumba agu yo nanugadi dunduko a.” (Tam. 145:14) Ka ani aida na undo tipa ka sovura kuti gu kaza nga ga toro, si naida ani gbata gu undo nga ga abaakumba rogo dungurati. (Yak. 5:14, 15) Ka ani aberã dedede kurii gu maabangirise Ziazia Kekeapai afuhe furani tipa nyenye unga, si rengbe ka undo rani ani sovura kuti agu aʹasada nga ga idapase.—Yo. 17:3.
Agu Akpiapai Nayugopa gu Wasa Mbori Afuhe
12. Oni sakingo pa wai Yekova afu wasa fu Abarayama?
12 Ga Mbori toro adu kugii bake papara Atambuahe ko yaa: “Mo tíngidi pa gu pai mo agumba ha fu ga moyambu, nga gu mi amoi bangire kuti ni mbiko ro. Gere nga gi pa wasa rogo gi gberãngbi ya ga pai aungasi re.” (Tam. 119:49, 50) Areme, ani na Fugo Mbori berani nga gu du na badungu agu akpiapai rogoho nayugo wai Mbori anaafu wasa. Nikpiapai, Abarayama aima du nifudifudiko ho ko aini gupai ni nga Yekova naida ka gbarasa Sodomo na Amora. Gu ruru bakumba re asana Mbori ki yaa: “Mo amongo gbárasi ruru aboro na gbegberẽ aboro a?” Yekova angarasi Abarayama na ki kido ko nga ka ruru aboro vura du yo gbua 50, Ko gbarasingo gu gbata re te. Ono tie, Abarayama asana Yekova bara bisue nga: Ginipai ka mangi ka si du nga ruru aboro yo gbua 45? 30? 20? 10? Agu aregbo dunduko Abarayama aasanahe re, Yekova adu na kina hipai na ki kido Abarayama nga ko mbu gu gbata re ambu zanga gbarasaha. Wa si avura du nga ruru aboro aadanga kandara ti bawe rogo gu gbata re te, Yekova abanda Roto na awiriko nga adegude.—Bam. P. 18:22-32; 19:15, 16, 26.
13. Wai gu Ana ayugu gupai nga ri akido kuti Yekova?
13 Dia Erikana nangia Ana adu na bakere nyemu ka batika gude. Ono ri adu ni irazangada, na gupai re ki nifudi ri nibakerehe. Ri akpari fu Yekova tipa gupai re na Eri nangia boromotumo ki ya furi wee: “Mbori nga ga aYisaraere ko, ko idi pa ga kpe.” Gipai re afu wasa fu Ana “ka kpakpuri adu nga na rungo berewe ya.” (1 Sam. 1:8, 17, 18) Ana adu na kido kuti Yekova na ki mbu apai kubeko. Wa ri avuranga ino gupai nzunzu nika manga ya, ri aima du na zereda berãri yo. Fuo bete regbo kusa, Yekova akaragapai kuti gari kparakpee. Ri adu na vuse na ki batika kumbagude na ki yambu rimoko nga Samuere.—1 Sam. 1:20.
14. Tipagine Davide aida na wasa ti ni na da gu ko ngere kubeni tipa gu wasa re?
14 Bakindo Davide nga gu kura boro Mbori afu wasa funi. Wa duhe nga Yekova “nangera ku kpoto aboro yo,” Ko aima ino gupai nga Davide adu niruruko na ko aima fu tiko sa ndikidi irisombori ti gu regbo ko asiako ko du ni bakindo aYisaraere kumbatayo. (1 Sam. 16:7; 2 Sam. 5:10) Ono tie, kusa, Davide amangi bäri na Bataseba na ki asadi ka dada gu gako ingapai re ni imoko kumbaari. Ho Davide aye ni ka rugatiko naapa iriwo gako ingapai, ko akpari fu Yekova ki yaa: “Ku sangba ga weneringise yo; mo gbándaka pa gi samungu a wa du gamo wene nunga aboro ni ngenge he. Mo zúndu re kpou be gi irairapai, ki girisi re be gi ingapai! Bambiko mi idi pa gi samungu, gi ingapai bangire kindi.” (Tam. 51:1-3) Davide aima saberã ko nirengo, na Yekova ki mbupai fuko. Ono tie, Davide aazanganga gbia sangbana gako gbegbere mangapai te. (2 Sam. 12:9-12) Wa si avura duwo, ko agbia wasa mbiko ga Yekova inapai.
15. Gini undo Yekova afuhe fu Yesu baraho ko ambeda ni na kpio?
15 Ho Yesu adu ni auru kpotosende ane, ko agbiatiko na dungu fudifudiapai. Yekova ambugene tipa agi apai re asadi Yesu, na Yesu ki kakuti gako ruru mangapai nidu ko nigu rengberengbe boro naakido kuti Yekova ti aregbo dunduko tipa ka songoda gako bakere pagbia. Ho pa kusa Yesu na pa imoko aambeda ni, ko akpari fu Yekova ki yaa: “Ka si du nga wa mi akpi nyemu he ya, ono wa kina mo akpi nyemu he.” Maraika aye fuko na ki ngarasiko. (Rk. 22:42, 43) Yekova afu gu wasa, ome, na undo Yesu aida nani ti gu regbo re.
16. Ginipai rengbe Mbori ka mangaha ka si du nga ani gbiatirani na kpio tipa kakuti ruru mangapai?
16 Ka si vura du nga ani gbiatirani na kpio mbiko paru ani nyanyaki tipa ka songoda gaani idapase ni akristano, Yekova rengbe arengba ka undo rani ani kakuti gaani ruru mangapai fuko. Kurigure, gu maabangirise nga ga zingabekpio nafu wasa furani. Na awere, ani nangera kumbatayo tipa gu “yangara vura i nikagbarasa ha nga kpio.” (1 Kor. 15:26) Gu ga Mbori amoyambu nakpiki na agu akurayo, i kina rogo gako tingidapai yo na ko nika zingisayo azingisa bekpio. (Yo. 5:28, 29; Amo. 24:15) Du na kido kuti ga Yekova kidohe tipa zingabekpio naye na wasa furani na kini ye a na ndikidi maabangirise ti agu aregbo nga ga rungosiro.
17. Wai rengbe Yekova ka fu wasa furani ho gaani boro nakpi ni?
17 Nairiwo wai ani agbia wasa ka ino gupai nga gu gaani aboro dunduko nga aguyo naongoda rogo amurö yo, i na gu maabangirise nga ka karagatiyo berewe kurogo unga ka raka rogo bawene vovo zegino nga gu agu apai naye na fudifudiapai awere nikaa dunga rogoho ya! Bakere momu du nikangiaha fu gu “bakere rimbasa aboro” nga ga Yekova amoyambu nga aguyo nika bata rogo gi gbegbere zegino re tipa ka dia agu aboro nika zingabekpio kugume na ki yugupai fuyo!—Yugo. 7:9, 10.
Tiihe yo Du Nyenye Abe Mbori Ni
18, 19. Wai ga Mbori amoyambu agbia wasa ti agu aregbo i arungosi yó?
18 Gu nebi nangia Moize ake gu bia naafu wasa na ngbarago fu aYisaraere ki yaa: “Nyenye Mbori nga ga baraka, tii he yo du nyenye be ni.” (Pa Rug. 33:27) Kusa, gu nebi nangia Samuere agumbapai fu aYisaraere ki yaa: “Ka oni sá nga tironi ti peka fuo Yekova ya, ono oni mángi pa Yekova na kpotoroni yo dũ; . . . Yekova ambú nga gako aboro te, mbiko rimoko du ni bakere he.” (1 Sam. 12:20-22) Ka ani zi tirani kuti Yekova rogo ndikidi irisombori, ko ambunga rani wagusa te. Ko nikaa fu gu undo furani ani aidaha ti aregbo dunduko.
19 Mbori nafu undo na wasa rogo gi yangara arame re fu gako aboro. Tipa dungu agarã, i aima digo nirungosi awirinarani rogo zegino dunduko na kini moi aguyo ku bambukiso yo mbiko kina gupai gbua nga i namangasunge fu Yekova. Gayo kpiapai nayugo gupai nga Yekova nafu wasa afu fu gako amoyambu ti regbo aʹasada. Nikpiapai, i akisi wirinarani sa ku bambukiso yo tipa gako idapase tipa agarã 23, ko aaraka Soviet Union yo. Wa si avura duwo, awirina agbata gene tipa kaa ndu na gu riahe nga ga toro fuko tipa wa ka ko agbia ome na wasa kangoho. Ko ayaa: “Vuru agu agarã re dunduko, mi aima wirika wai ka kido kuti Yekova na ki gbia ome beko.”—Oni gedi 1 Petero 5:6, 7.
20. Tipagine rengbe ani ti ni ka yawee, Yekova ambunga rani te?
20 Nibipa agu apai rengbe ani ka gbiatirani nani kumbatayo, si naida ani moi agu afugo wasa ku berãrani yo bake papara Atambuahe apehe nga: “Yekova abá nga gako aboro ku sa yo te.” (Tam. 94:14) Wa vura duhe nga ani nitirani naida aboro fu wasa afu furani, ani a na gu bakere momu berani nga ka fu wasa fu kura aboro. A wa ani nika bihe rogo gu kekeapai naye fuo gere, ani rengbe arengba ka fu wasa fu agu aboro du na rungo rogo gi totorotototoroto zegino re.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Gini bete apai rengbe nasa rani ani du nifudifudi rani?
• Wai Yekova afu wasa fu gako aboro?
• Ka ani gbiatirani na kpio, gini he rengbe ka fu wasa furani?
[Gu sura du ti kpewaraga 23]
WAI RENGBE ANI KA DIABE AGU APAI DUNA MAAPAI KURII. . .
▪ ngbadurani Tam. 147:3; 1 Yo. 3:19-22; 5:14, 15
▪ berãrani Tam. 94:19; Frp. 4:6, 7
▪ gaani nunga Gate 14:13, 14; Pa Rug. 31:6
▪ kpotorani 2 Kor. 4:8, 9
▪ pa du ani wenengai rogo toro yo Tam. 145:14; Yak. 5:14, 15