Gu Nyanyakipa Apai Rengbe Ani ka Wirikaha be Agu Abakindo Nangia ga AYisaraere Yo

1-2. Ginipai Baibiri apehe furani tipa bete agu abakindo nangia ga aYisaraere yo?

BAIBIRI fura tipa akumba naima susa 40 nga aguyo nazogorago ni abakindo kurii aYisaraere.a Gu pangbanga re nafura afura furani ziazia tipa agu apai bete yo amangihe. Ni kpiapai, zavura agu abakindo naadu ni weneyo aima amanga kura agu apai naadu ni gbegberẽhe. Oni bingo gupai naadu tipa gu wene bakindo nangia Davide. Yekova aya: “Gi moyambu nangia Dawidi . . . nipeke re na kpotoko yo dunduko, ki nimangi kina gu pai ngba bangire.” (1 Aba. 14:8) Ono wa si avura duwo, gu kumba re amangi wasiwasi kodaba na diakumba na ki mangi mbakadapai tipa i imi kumbari ba vura yo.​—2 Sam. 11:4, 14, 15.

² Baibiri nafura afura furani a tipa gu weneapai agu abakindo re amangihe nga aguyo naanyenga ni ruruyo fu Yekova ya. Oni bingo gu kpiapai nga ga Rabama. Bangiri Yekova, ko ‘amangi gu pai nadu ni gbigbita ha.’ (2 Peka 12:14) Ono tie, Rabama aima manga bete weneapai. Ni kpiapai, ko agisangba Yekova ho Ko aya ni fuko ka ko songa vura kuti gu ngbatunga aYisaraere naadu bawe ya na ko mbu yo i sia kura bakindo. Ko asa kura agbata a rogo gako kindo tipa si du ni nyanyakihe gbe tipa ka banda ga Mbori aboro be avura yo.​—1 Aba. 12:21-24; 2 Peka 11:5-12.

3. Gini nyanyakipa sanahe nakura, na ginipai ani nika sakapai tipaha rogo gi kekeapai re?

³ Nyanyakipa sanahe kinaho nakura. Ka si du nga agu abakindo nangia ga aYisaraere yo amangi agu apai naadu ni wenehe na gu naadu ni gbegberẽhe, wai du Yekova aniini gupai nga ni anidu niruru ni? Karagapai kuti gu sanahe re nika undo rani ani ini gupai si aida ani mangihe ka sa ngbarago ti Yekova. Ani nika wirika apai biata nga gu Yekova aberẽkuriihe nga gu naundo ko ko inihe singia bakindo adu ni wene ni watadu ni gbegberẽ ni. Ni bambataha, si ngia gu bakindo re akpinyemu Yekova na kpotoni yo dũ watadu ni aakpingo nyemu ko te. Ni uehe, singia gu bakindo re asaberã ni nzunzu ho ni amangi ingapai ni watadu ni aasanga berãni nzunzu te. Ni biataha, singia gu bakindo re aandu kumbatayo kindi kaa iriso Yekova ngba gu gene ko aidaha watadu ni aamangangaha wo te.

KPOTOYO YO ADU NAABAHA KOYO DU YEKOVA NI

4. Gini kparakparapai naadu bangbanda ruru abakindo na aguyo naadunga ni ruruyo ya?

⁴ Agu abakindo nasa ngbarago ti Yekova anaairiso ko na kpotoyo yo dũ.b Gu wene bakindo nangia Yosafata ‘agbata Yekova na kpotoko yo dũ.’ (2 Peka 22:9) Baibiri nape gupai tipa Yosiya nga: “Bakindo adu nga mbata wa ko te, naasa tiko fu Yekova na kpotoko yo dũ.” (2 Aba. 23:25) Na ginipai tigaha naadu tipa Soromo, nga gu ko namangi gupai naadu ni gbegberẽhe tingbafuo agarã kusa? “Kpotoko yo adu nga berewe ni ziazia” ha te. (1 Aba. 11:4) Na nibipa gu bakindo naadunga ni ruruko ya nangia Abiyama, Baibiri naya: “Kpotoko yo adu nga ziazia koyo du Yekova ni” te.​—1 Aba. 15:3.

5. Oni sakingo rogo gupai yo si ayugoho ka iriso Yekova na kpotose yo dunduko.

⁵ Ono rogo gupai yo tie nga ka iriso Yekova na kpotose yo dunduko nga gine? Gu boro nairiso Mbori na kpotoni yo dunduko airisongo Mbori mbiko gupai gbua nga ni ima ino gupai nga si naida ni irisi Mbori ya te. Kuba gure, ni nairiso Yekova mbiko gupai nga niima kpinyemu ko ni bakerehe na kidu na irisa koyo du ko ni. Kurigure, ni nandu kumbatayo kaa du na dudunguro nyemuse gbiati irisa koyo du Mbori ni rogo gani raka yo nabaha.

6. Waigu rengbe ani ka banda kpotorani yo ka si dunga ni kparakakparakaha ya? (Asanza 4:23; Matayo 5:29, 30)

⁶ Waigu rengbe ani ka wirika gu ruru abakindo nakpinyemu Yekova na kpotoyo yo dunduko? Si naida ani ne ai gupai nga gu rengbe ka sa rani ka ani du nga ni rururani fu Yekova ya. Ni kpiapai, si naida ani du na rubangirise tipa gaani aũngbarago si andu ka sa kpotorani yo si kparaka. Si naida ani du a na rubangirise na ki sia agu abakurea du ni ruruyo tipa si undo rani ka ani tonanga kaa berã gupai nga du na bakere kumuko nga gupai nyakipaha kisusi rogo raka yo ya. Ka ani bi gupai nga pai gu duho tona kaa rungburasi gaani nyemuse tipa Yekova, si naida ani mangipai ni kina boro ipo ka dia gupai re kusayo.​—Oni gedi Asanza 4:23; Matayo 5:29, 30.

7. Tipagine duhe ni nyanyakipa pai ti ni ani ne agu apai rengbe ka rungburasi gaani nyemuse tipa Yekova?

⁷ Si aidanga ani mbu kpotoraniyo si kparaka te. Ka ani aadunga na rubangirise ya ani ima rengba ka berã gupai nga bambiko wa ani amangasunge fu Yekova ti aregbo dũ, gbegberẽ maapai kurii arengbanga kadu na ome kurirani te. Tipa ka yugo gipai re na kpiapai, berẽnga gupai nga mo rogo uru nafaa ni kerehe, tipa gupai nga ka zeresa ngbadu ro, mo kini diberã tipa ka mbira bakere ime. Ono ginipai rengbe ka manga ka mo nye rogo faa uru rogo gu uru re dunduko kuba gupai nga ka gbata nzereme ka sungo tiihe? Gu uru re ima rengba ka sa gupai nga mo du na gomoro ime berewe. Ginipai ani aida ka pehe? Anga gu yangarapai si aidaha gbua nga ka manga agu apai nika mbedisa rani na Yekova te. Kina wai ani arengbanga ka ida ka sungo rogo fofoi uru tipa gbanga regbo ya, si naida ani ne ai gupai naye be gi zegino re na si naida ani banda tirani be ai gupai rengbe ka rungburasi gaani nyemuse koyo du Yekova ni.​—Ef. 2:2.

I ASABERÃ YO TI GAYO AINGAPAI

8-9. Waigu Bakindo Davide na Bakindo Izikiya amangipai ho i afu rugute ni fuyo? (Oni bikpotoho.)

⁸ A wa ani nigedihe rogo bambata genewaraga, Bakindo Davide amangi kere ingahe. Ono ho gu nebi nangia Natana ape pa wai ni fu Davide Yekova adu na gberãrago mbiko gako ingapai, Davide adu na umbasitise ki saberã ko. (2 Sam. 12:13) Davide aamanganga tiko gbua nga ko na bakere gberãrago tipa gupai nga wa ka Natana berẽ gupai nga ko ima saberã ko te watadu tipa ka i funga mbusa fuko ya te. Kuba gure Davide aima saberã ko nzunzu. Agu afugo Davide akehe rogo Atambuahe 51, nayugo gupai nga ko aima du nzunzu na bakere gberãrago tipa gupai ko amangihe.​—Tam. 51:3, 4, 17.

⁹ Bakindo Izikiya aima ingapai kuti Yekova a. Baibiri nape gupai nga: “Kpotoko yo adu na abiatise. Si du zinga ki ye ku ri ko na ku ri Yuda na Yerusarema a.” (2 Peka 32:25) Tipagine Izikiya adu ti ni na rũko? Si ima rengba kadu nga bambiko wa Yekova afu aũkumuko fuko na ki undo ko ko dibe aAsuro watadu wai Yekova aundo ko ngba iiriwo gene ko hu be gu kere kaza ko aawoka behe. Si ima rengba kadu nga gu ndupai nasako ko yugu gako aũkumuko fu aBabera angia rũko. Si asa gupai nga gu nebi nangia Yesaya pe gupai fuko nga Yekova na zinga na ko. (2 Aba. 20:12-18) Ono wakina Davide, Izikiya adu na umbasitise ki saberã ko. (2 Peka 32:26) Ni sangbanaha, Yekova abi ko niruru bakindo ‘namangi gu pai naru aru.’​—2 Aba. 18:3.

10. Waigu Bakindo Amasaya amangipai kuti rugute?

¹⁰ Bakindo Amasaya nga ga Yuda ko adu kia ti Davide na Izikiya, ko amangi gupai naadu ni ruruhe “ono kpotoko yo adu nga ziazia dunduko te.” (2 Peka 25:2) Ginipai ko amangihe nadu ni irairaha? Tingbafuo Yekova undo Amasaya ko dibe aEdome, ko atona ka iriso gayo ambori.c Ho ga Yekova nebi afura ni fu bakindo tipa gipai re, ko aaidanga ka degatuko fuko te, na ko ado ko kusayo.​—2 Peka 25:14-16.

11. Ringbisihe kuti 2 AKorindo 7:9, 11, ginipai si aida ani mangihe tipa Yekova mbupai furani? (Oni bi asura a.)

¹¹ Ginipai ani awirikaha ti agi akpiapai re? Si naida ani saberã rani ti gaani aingapai na ki mangi ai gupai rengbe omerani na ni tipa ka zanga mangaha berewe. Na ginipai rengbe ka manga ka si du nga ani gbia rugute be agu abaakumba nga ga dungurati yo tipa gupai ani abihe nga si angia kungbo wiri tooni pai? Ka ani bingoho nga Yekova akpingo nyemu rani ya te watadu abaakumba nasoga rani asoga ya. Zavura gu wene abakindo naadu Yisaraere yo, si anaaida aida i naafu zahe na rugute fuyo. (Eb. 12:6) Ho i afu rugute ni furani, si naida (1) ani dihe niumbasitise, (2) ki mangi agu aˈariapai si aida ani mangihe na (3) ki ndu kumbatayo kaa iriso Yekova na kpotorani yo dũ. Ka ani saberã rani ti gaani aingapai, Yekova nika mbupai ambu furani.​—Oni gedi 2 AKorindo 7:9, 11.

I AIRISI YEKOVA NGBA RURU GENE

12. Ginipai duho naakpara agu abakindo nadu ni ruruyo ti aguyo naadunga ni ruruyo ya?

¹² Agu abakindo Yekova anaabiyo ni ruruyo anaairisoko ngba gu gene ko aaida na ni. Na i anaangarasa ga Yekova aboro a i mangi kina gu bangisapai re. Kina rengo ngaha nga, i aima manga aingahe a wa ani nawirikihe. Ono i anaairiso kina Yekova sa na kini mangi ome nyanyaki tipa ka nyasariipa agu akpiahe nadu rogo gu ringara re.d

13. Tipagine Yekova asaringbanga Bakindo Aba ti ni nga ko aadunga ni ruruko te?

¹³ Tipagine Yekova asaringbanga kura abakindo ti ni nga i aadunga ni ruruyo te? Kina rengo ngaha nga, anga agu apai i amangihe dunduko adu ni gbegberẽhe te. Ni kpiapai, ho gu gbegberẽ bakindo nangia Aba abi gupai ni nga i aimi Nabota tipa gako pai, ko adu na bete umbasitise gbiati gberãrago. (1 Aba. 21:27-29) Ko adua kikindigi agbata na kidu na diabese fu aYisaraere. (1 Aba. 20:21, 29; 22:39) Ono gu kura pai adu kinaho Aba amangihe naadu ni kere gbegberẽhe. Diako adu na maapai kuriko na ko kini songodi kungbo irisombori. Na ko aasanga berãko ti gipai re te.​—1 Aba. 21:25, 26.

14. (a) Tipagine Yekova abi Bakindo Rabama ti ni nga ko aadunga ni ruruko te? (b) Ginipai dungu agu abakindo naadunga ni ruruyo ya aamangaha?

¹⁴ Oni bingo gupai naadu tipa gu kura bakindo berewe naadunga ni ruruko ya​—Rabama. A wa i nipehe rogo gu genewaraga nga ga ue, ko amangi dungu wene apai ti regbo gako zogarago. Ono tingbafuo ko da ni gu bakindo naadu na ome ti ko, ko ambu pekafuo ga Yekova aNdiko na ki tona kaa iriso kungbo ambori. (2 Peka 12:1) Tingbafuo gure, ko ata iriso Yekova airiso ni irisi kungbo ambori airiso a. (1 Aba. 14:21-24) Anga kina Rabama na Aba nga agu abakindo nambu iriso Yekova ngba ruru gene te. Ka pe rengo, dungu abakindo naadunga ni ruruyo ya airiso kungbo ambori na kini ngarasi kura aboro i irisi kungbo ambori a. Si tie ziazia nga, bangiri Yekova, gu boro naairisoko ngba ruru gene nga gu nyanyakipa ndupai naasa Yekova ko ya ti bakindo ni nga wene bakindo watadu gbegberẽ bakindo.

15. Tipagine du pa kakuti ndikidi irisombori ti ni na nyanyakipaha fu Yekova?

¹⁵ Tipagine gupai nga ga iriso adu ti ni na nyanyakipaha gbe fu Yekova? Ndu pai sa nga, si anaida bakindo ni undo aboro i irisi Yekova ngba ruru gene. Berewe a, ho aboro anaairiso kungbo ambori ni, si anaasa yo i nimangi kura kere aingapai na kini mangi fu akurayo gbegberẽ. (Osea 4:1, 2) Kurigure, abakindo nga ga aYisaraere yo na aYisaraere aima kparatiyo fu Yekova. Sidu, ho i anaadunga ni ni ruruyo fu Yekova ya na kini irisi kura ambori, Baibiri nape gupai nga si adu wa ka i ya i aamanga pa bäri. (Yere. 3:8, 9) Ho boro amanga bäri ni, ni na zanga du niruru ni fu gani badiarogatise na ni naimisa gani badiarogatise nikerehe. Wakina gure a, ho gu ga Yekova moyambu niima kpara gani raka fuko arimiso ti ni ni kurogo irisokpiahe, ni namanga ingapai kutiko na si naimisa ko nikerehe.e​—Pa Rug. 4:23, 24.

16. Bangiri Yekova, ginipai nakpara ruru boro ti gbegberẽ boro?

¹⁶ Gini apai rengbe ani ka wirikaha? Nirengo, si naida ani diberã ka zanga manga gupai nandu kuti ziree irisombori. Ono si naida a ani naairiso Mbori ngba gu gene ko aidaha na kini mangi gako asunge ti aregbo dunduko. Gu nebi nangia Maraki aima sakapai tipa gupai na kpara wene boro ti gbegberẽ boro. Ko aya: ‘Oni ayéga berewe ka kparaka dagba rurupai na gbegberẽpai, na dagba gu boro namanga pa Mbori na gu boro amanga nga pa ko ya.’ (Mara. 3:18) Ani naida Yekova naabi rani nga ruru aboro. Si naida ani du na rubangirise tipa ka pai du nga ho singia gaani zangarengba watadu gaani aingahe nga gu nika sarani ani mbu iriso Yekova ya. Mbu iriso Yekova nga kere ingapai.

17. Tipagine si aida ani du ti ni na rubangirise tipa gu boro ani asia ka manga rogotise na ni?

¹⁷ Ka si du nga mo nga gu boro ata manganga rogotise ya ono naberãpa manga rogotise, afugo Maraki ima rengba ka undo ro mo sia wene badiarogatise. Mo berẽnga kurii gipai re: Boro ima rengba kadu na wene asino ti ni, ono ka gu boro re airisongo Yekova ya, ya mo Yekova na bi ni nga ni nga ruru boro? (2 Kor. 6:14) Ka mo mangi rogotise na gi boro re, ya mo ni rengbe ka undo ro mo nye niruru ro fu Yekova? Oni berẽnga kurii gipai re: Si nangera wa agu adia Bakindo Soromo nangia apagano aduadu na wene asino tiyo. Ono i angianga airisi Yekova te, yeeye i asa Soromo ko tona ka iriso kungbo ambori.​—1 Aba. 11:1, 4.

18. Ginipai si aida avunguagude yuguhe fu awiriyo?

¹⁸ Avunguagudee, oni ima rengba ka mangasunge na gu kpiapai nga ga agu abakindo du rogo Baibiri yo ka undo awironi i sonosi nyemu ka iriso Yekova. Oni undo yo i rugutiyo na gupai nga agu abakindo Yekova aidi na yo angia aguyo nanaairiso ko na kini ngarasi kura aboro i nairisako a. Oni yugupai fu awironi rogo gupai yo oni apehe na kini mangihe nga gu naundo roni oni nye mbembedi na Yekova​—agu apai du wa wisigo Baibiri, nduge tipa adunguratise, na kini tungusapai​—nga nyanyakipa apai rogo raka yo. (Mt. 6:33) Ka si adu nga wo ya, awironi ima rengba ka da kuti gu digisopai nga, tipa kadu ni Dezire Yekova, anga gu kurapai ho si aidaha aida te, si naida mo du gbua rogo gu “pambori nga ga avunguro.” Ni sangbana gipai re, i ima rengba kadu na gu bipai nga pa iriso Yekova anyakanga te watadu i ima rengba ka mbu irisoko.

19. Gini maabangirise duho tipa gu boro naima mbu iriso Yekova? (Oni bi gu sanduki nga “Mo Ima Rengba ka Karagatiro Fuo Yekova!”)

¹⁹ Ka si du nga boro ima mbu iriso Yekova, ya mo gipai re nayugo gupai nga ni arengbanga kadu berewe ni bakurea Yekova te? Oó, niima rengba ka saberã ni na ki karaga ti ni fuo Yekova. Tipa ka manga gipai re, si naida nidu na umbasitise na ki gbia undo be agu abaakumba nga ga dungurati yo. (Yak. 5:14) Ono tipa kadu ni bakurea Yekova berewe, si nga gupai paha naima nyaka!

20. Ka ani wiriki agu abakindo naadu ni ruruyo, waigu Yekova nika bi rani?

²⁰ Gini apai tie ani nawirikihe be agu abakindo nangia ga aYisaraere yo? Ani ima rengba kadu wa agu abakindo naadu ni ruruyo ka si du nga kpotorani yo naabaha dunduko koyo du Yekova ni. Ani wirikipai ti gaani aingahe, ki saberã rani, na ki mangi agu aˈariapai si aida ani mangihe. Na ani naatingida pa nyakapa kakuti ndikidi Mbori. Ka mo nye niruru ro fu Yekova, ko nika biro ro ni gu boro namanga gupai du ni ruruhe bangiriko.