Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • g90 8/8 k. 26-k. 27
  • Izwe Eligcwele Umthofi?

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Izwe Eligcwele Umthofi?
  • I-Phaphama!—1990
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Lenkinga Ingengathi Sína Kangakanani?
  • Ingabe Likhona Ithemba?
  • Izindlela Zokuzivikela
  • Ushevu Womthofu—Imiphumela Yawo Ebulalayo
    I-Phaphama!—1992
  • Qaphela Ubuthi Bomthofu!
    I-Phaphama!—2009
  • Ushevu Womthofu—Inkinga Yembulunga Yonke
    I-Phaphama!—1992
  • Indlela Yokuvimbela Ushevu Womthofu
    I-Phaphama!—1992
Bheka Okunye
I-Phaphama!—1990
g90 8/8 k. 26-k. 27

Izwe Eligcwele Umthofi?

ISIKHULU soMbutho Wasemoyeni waseU.S. saba noshintsho lobuntu olungalindelwe nokungaziwa ukuthi lubangelwa yini. Sancipha ngamakhilogremu angu-14 futhi sangakwazi ukulala. Umkaso waphelelwa igazi namanzi emzimbeni. Yini eyayenzeka? Izindishi bobabili ababezithenge kwelinye izwe zazifakwe okucwazimulayo okungafanele. Zaziconsisela umthofi ekudleni kwalombhanqwana.

Kwesinye isehlakalo, ingane yentombazane yayisiyeke cishe ngokuphelele ukukhula futhi yayingakwazi ukugaya kahle ukudla kwayo. Kungani? Amanzi kampompi wakubo ayengcoliswe umthofi. Umfana oneminyaka emibili ubudala wathola ubuthi bomthofi enhlabathini engemuva kwendlu yakubo. Intuthu kaphethiloli evela emgwaqweni omkhulu oseduze yayingcolise udoti ngomthofi.

Lenkinga Ingengathi Sína Kangakanani?

Sekungamakhulu eminyaka umuntu azi ukuthi umthofi uwubuthi. Ezinye izazi-mlando zize zicabange ngisho nokuthi ubuthi bomthofi baba nengxenye ekuweni koMbuso waseRoma. Ukusebenzisa kwabantu baseRoma umthofi kakhulu ezitsheni zabo zewayini, izitsha zokudlela, izimonyo, futhi ikakhulukazi ewayinini labo, kungenzeka kwabangela izinkinga ezisakazekile ezingokomzimba nezingokwengqondo.

Kuthiwani ngenamuhla? uDr. Donald Louria kuyiCecil Textbook of Medicine uyaphendula, “ngomqondo othile sonke sinobuthi bomthofi.” Abantu basemazweni anamuhla anezimboni banomthofi ophindwe kayikhulu emizimbeni yabo kunabantu ababephila ngaphambi kokwenziwa kwezimboni. Nokho, odokotela bayayiqinisekisa iPhaphama! ukuthi kuze kube manje abukatholwa ubufakazi bokuthi lokhu kuyimbangela yezifo ezisakazekile kubo bonke abantu.

Umthofi uyingozi ikakhulukazi kubantwana. Bawuthola kalula kunabantu abadala, futhi ungase ukhinyabeze ukukhula kwengqondo yabo namakhono, mhlawumbe unomphela. Ngokwesibonelo, unyaka ngamunye ubuthi bomthofi bungase behlise ukuhlakanipha kwabantwana baseMelika abangu-140 000 ngamaphuzu eIQ afinyelela kwamahlanu.

Amazinga aphansi omthofi aye aconsela emakhayeni ayizigidi ngamanzi okuphuza ngenxa yokuthi amapayipi omthofi ayesetshenziswa kakhulu kwaze kwaba seminyakeni yawo-1940. Ngisho namapayipi ethusi ayesetshenziswa kusukela ngalesosikhathi ayexhunywa ngokokushisela okunomthofi, nakuba eminyakeni emibalwa edlule kwezinye izindawo kwamiswa umthetho ofuna ukuba kushiselwe ngokungenawo umthofi. Imithombo yamanzi ezikoleni nasemahhovisi iye yaphawulwa njengemithombo yomthofi. Uma amanzi endawo ehhudluza, ayoncibilikisa umthofi emapayipini awuthuthe ngompompi awufake engilazini yakho.

Inhlabathi nothuli nakho kunomthofi. Izincezu zikapende oxebukayo nezinto ezincibilikisa umthofi zasezimbonini ziye zaba nengxenye. Isiboshwa esikhulu uphethiloli. Eminyakeni yawo-1920, umthofi wenezelwa kuphethiloli ukuze kuvinjelwe ukuhhudlana kwezinsimbi zenjini. Ngakho izimoto namafekthri kuye kwathululela izigidi zamathani omthofi emoyeni, futhi uye wahlala othulini nakudoti weplanethi yethu. Uthuli olunomthofi lungase luhlale ngisho nakokunye kokudla kwethu.

Ingabe Likhona Ithemba?

Eminyakeni yawo-1960 nawo-1970, kwakhishwa isixwayiso esicacile ngezingozi zomthofi, futhi kusukela ngalesosikhathi kuye kwenziwa izinguquko eziningi ezibalulekile. Isilinganiso somthofi kopende siye sancishiswa kakhulu. Amazwe amaningi aye enza intuthuko ekuqedeni uphethiloli onomthofi—kwaba nemiphumela ephawulekayo. Ngokwesibonelo, eUnited States, izinga lomthofi egazini lomuntu lehla, ngokwesilinganiso, ngokungaphezu kwengxenye yesithathu. EYurophu, kubikezelwa ukuthi cishe bonke ophethiloli lapho bayobe bengasenawo umthofi ngonyaka ka-2000.

Ngenxa yezinguquko ezinjalo, izehlakalo ezinkulu zokuba nobuthi bomthofi ziye zancipha. Khona-ke, kungani kusenesizathu sokwethuka? Ngenxa yokuthi ososayensi manje babona amazinga omthofi abake bacabanga ukuthi alondekile njenganengozi. Futhi umuntu akakayeki neze ukufaka umthofi endaweni ezungezile. IFDA Consumer icaphuna omunye umbiko wamuva nje olinganisela ukuthi minyaka yonke umuntu usawulukuhlela amathani angu-400 000 omthofi emoyeni osemkhathini.

Kuthiwani ngesikhathi esizayo? Ingabe umuntu uyoqhubeka emboza umhlaba ngomthofi? Ngokujabulisayo, akudingi silinde ngokudangala ukuba sonke isintu silungise umonakalo omkhulu esiwenzile emhlabeni. UMdali womuntu othembeke ngaso sonke isikhathi uthembisa “[u]kubhubhisa ababhubhisa umhlaba.”—IsAmbulo 11:18.

Kodwa kuthiwani ngesikhathi samanje? Yiziphi ezinye izinyathelo eziwusizo ongazithatha ukuze uzivikele wena nomkhaya wakho?

Izindlela Zokuzivikela

Amanzi: Uma unezizathu eziqinile zokukhathazeka ngamanzi akho kampompi, ungase ufune ukuba ahlolwe. Uma amapayipi endlu yakho edlulisela umthofi emanzini, isisefo esibizayo kuphela esingawususa ngokuphumelelayo. Izisefo ezivamile zamalahle aziwususi umthofi. Nakuba kunjalo, ungawunciphisa umthofi okhona ngokuvulela amanzi imizuzu emibalwa kuqala, ikakhulukazi ngemva kokuba ehleli emapayipini isikhathi esithile. Ungasebenziseli amanzi ashisayo kampompi ukuphuza noma ukulungisa ukudla, njengoba enomthofi omningi.

Ukudla: Izitsha zobumba ezibenyezeliswe ngokunomthofi ziyingozi uma zingashiswanga ngomlilo oshisa ngokwanele. Njengoba amazwe amaningi engenayo imithetho elawula ukukhiqizwa kwezinto zobumba, sebenzisa ukuqapha uma uthenga lezozinto ezweni elinjalo. Ukusebenzisa isitsha sobumba ekugcineni ukudla kuyingozi ngaphezu kokusisebenzisela ukuphaka ukudla, njengoba umthofi omningi ukhumuzeka ngokuhamba kwesikhathi. Uma usola ukuthi isitsha sobumba sonakaliswe umthofi, ungase ufune ukuba uvele usisebenzisele ukuhlobisa futhi ungasisebenziseli ukugcina ukudla.

Ukugeza izithelo nemifino kususa cishe ingxenye yothuli olunomthofi okungenzeka luhlale kuzo. Futhi ukudla okukahle kungenye yezinto ezivimbelayo. Izinhlobo zokudla ezinazo zonke izakhi ngokuvamile zinikeza izilinganiso ezifanelekile zezinc, okusansimbi, necalcium, futhi lezi zingasiza ukugcina amazinga omthofi osemzimbeni ephansi. Qikelela ukuthi izingane zakho azizifaki emlonyeni izinto ezenziwe ngomthofi, ezinjengamathoyizi enziwe ngomthofi nothuli lukapende. Akufanele badlale lapho bengangenwa khona uthuli lomthofi.

Ngaleyondlela, lapho silindele ikhambi elihlala njalo lenkinga yomthofi ezweni elisha likaNkulunkulu, kunezinyathelo ezithile ezisheshayo esingazithatha ukuze sizivikele.

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela