Inzondo Yami Yaphenduka Uthando
Njengoba ilandiswa uLudwig Wurm
Kwakuwubusuku obushubisa umnkantsha kunabo bonke engake ngabuzwa—izinga lingu-52° C. ngaphansi kwezingaqhwa. Isikhathi: February 1942—phakathi nobusika futhi kuyisikhathi sempi. Indawo: enkundleni yempi yaseRussia ngaseLeningrad. Ngangiyisosha le-Waffen-SS yaseJalimane (Waffen Schutzstaffel), ibutho elikhethekile elihlomile. Mina nosayitsheni othile sasinikezwe umsebenzi osabekayo wokungcwaba amasosha angaphezu kuka-300 esasikanye nawo, iningi lawo elalifele emiseleni elalicashe kuyo—libulewe amakhaza. Nokho, umhlabathi wawuyiqhwa kangangokuba kwakungenakwenzeka ukuwangcwaba. Esikhundleni salokho, sanqwabelanisa lezozidumbu ezaziqinile ngemuva kwezindlu ezingenamuntu, kuhle kwezingodo. Kwakuzodingeka zilinde kuze kube intwasahlobo ngaphambi kokuba zingcwatshwe.
UMA ngithi lesisabelo esishaqisayo sasingigulisa ngiyobe angisichazi njengoba kufanele. Ngikulokho kucindezeleka, ngikhala izinyembezi, ngazizwa sengithe: “Unterscharführer (sayitsheni), ake ungitshele ukuthi okwani konke lokhu kubulala okungenangqondo? Kungani kunenzondo engaka emhlabeni? Kungani kumelwe sibe nezimpi?” Wangiphendula ngezwi eliphansi: “Ludwig, angazi ngempela. Ngikholelwe uma ngithi nami angiqondi ukuthi kungani kunokuhlupheka okukhulu kangaka nenzondo emhlabeni.”
Ngemva kwezinsuku ezimbili ngangqoklozwa entanyeni ngenhlamvu eyangishiya ngikhubazekile, ngiqulekile, futhi ngilengela egodini lokufa.
Kodwa imibuzo yami ebeleselayo yangenza ngakwazi ukuba ekugcineni ngizibonele indlela inzondo nokungabi nathemba okungaphenduka ngayo uthando nethemba. Ake ngichaze.
Ukuhlangana Kwami NoHitler
Ngazalelwa e-Austria ngo-1920. Ubaba wayengumLuthela, umama engumKatolika. Ngangifunda esikoleni samaLuthela esasingekho ngaphansi kukahulumeni, lapho umfundisi ayenginikeza khona iziyalezo zenkolo ngaso sonke isikhathi. Kodwa ngangingafundiswa neze ukuthi uJesu Kristu unguMsindisi. Ngaso sonke isikhathi kwakugxilwa kuyi-“führer [umholi] ethunywe uNkulunkulu,” u-Adolf Hitler, nePan-German Empire (Umbuso WamaJalimane Kuphela) eyayihlongozwa. Incwadi eyinhloko engangiyisebenzisa kwakubonakala kuyincwadi kaHitler ethi Mein Kampf (Umzabalazo Wami) esikhundleni seBhayibheli. Ngafunda nencwadi kaRosenberg ethi Der Mythus des 20. Jahrhunderts (Inganekwane Yekhulu Lama-20), kuyo azama ukufakazela ukuthi uJesu Kristu wayengeyena umJuda kodwa wayengumAryan onezinwele ezikhanyayo!
Ngangiqiniseka ukuthi u-Adolf Hitler wayethunywe uNkulunkulu ngempela, futhi ngo-1933, ngangiziqhenya ngokuthi ngijoyine inhlangano okwakuthiwa i-Hitler Youth. Ungase ucabange ukuthi ngavukwa amadlingozi kanjani lapho nginikwa ithuba lokuba ngimbone siqu sakhe. Nanamhlanje, ngiyikhumbula kahle indlela angibuka ngayo ngamehlo ayehlaba ngokungavamile. Lokho kwangithinta kakhulu kangangokuba lapho ngifika ekhaya, ngathi kumama: “Kusukela manje kuqhubeke ukuphila kwami akusekhona okwakho. Ukuphila kwami sekungokwe-führer yami, u-Adolf Hitler. Uma ngibona noma ubani ezama ukuyibulala, ngiyoziphonsa phambi kwayo ngisindise ukuphila kwayo.” Kwathatha iminyaka ukuba ngiqonde isizathu esenza umama wakhala futhi wangigona.
Ithonya Lokuqala Leqembu LamaNazi
Ngo-1934 abasekeli be-National Socialism bavukela uhulumeni wase-Austria. Phakathi nalempi uNobhala u-Engelbert Dollfuss, owayemelene nokuhlanganiswa kwe-Austria neJalimane, wabulawa amaNazi. Abaholi balokhu kuvukela baboshwa, baquliswa, futhi bagwetshwa intambo. Uhulumeni wase-Austria wamisa umthetho wezempi, futhi ngangena shí enhlanganweni yomshoshaphansi ye-National Socialist German Workers’ Party—iqembu lamaNazi.
Kodwa kwafika i-Anschluss, ukufakwa kwe-Austria ngaphansi kokulawula kweJalimane ngo-1938, futhi iqembu lamaNazi laqashelwa ngokomthetho. Ngokuphazima kweso ngase ngiphakathi kwamalungu athembekile aleliqembu amenywa uHitler ngawo lowonyaka ukuba eze embizweni yaminyaka yonke yeqembu le-Reich eNuremberg eZeppelin Meadow. Lapho ngabona uHitler ebonisa amandla akhe ayekhula. Izinkulumo zakhe ezaziveza ubugagu bakhe, ezazishaqisa izilaleli, zazigcwele inzondo ngabo bonke ababephikisa iQembu LamaNazi, kuhlanganise namaJuda emhlabeni wonke nabaFundi BeBhayibheli Bezizwe Zonke, manje abaziwa ngokuthi oFakazi BakaJehova. Ngikukhumbula kahle ukuqhosha kwakhe: “Lesisitha seJalimane Enkulu, leliqenjana labaFundi BeBhayibheli Bezizwe Zonke, lizoqothulwa eJalimane.” Ngangingakaze ngihlangane noFakazi BakaJehova, ngakho ngangizibuza ukuthi engabe bangobani lababantu ababeyingozi ayekhuluma ngabo ngenzondo engako.
Ukusebenza Kwami Ekamu Lokuhlushwa EBuchenwald
Njengoba kwakugqashuke iMpi Yezwe II ngo-1939, ngokushesha ngajoyina ngokuzithandela ibutho elikhethekile elihlomile laseJalimane, i-Waffen-SS. Ngangiqiniseka ukuthi noma yikuphi ukuzidela okwakudingeka ngikwenze kulempi kuyofaneleka, ngoba i-führer yethu yayithunywe uNkulunkulu, kwakungenjalo yini? Kodwa ngakhathazeka ngo-1940, njengoba amabutho ethu ayedabula eLuxembourg naseBelgium engena eFrance, lapho ngibonela eduze, ngokokuqala ngqá, isosha elifile—insizwa ebukekayo engumFulentshi. Ngangingaqondi ukuthi kungani izinsizwa zamaFulentshi zazifuna ukudela ukuphila kwazo empini okwakusobala ukuthi iJalimane lalizonqoba kuyo ngoba uNkulunkulu engakithi.
Ngalimala eFrance ngase ngibuyiswa ukuze ngilaliswe esibhedlela eJalimane. Lapho sengiluleme kwathiwa ngisebenze emngceleni ongaphandle kwekamu lokuhlushwa eBuchenwald, ngaseWeimar. Izikhulu zethu zasiyalisisa ukuba singazihlanganisi nonogada basekamu lama-SS i-Totenkopfverbände (Ikhanda Lokufa) noma iziboshwa. Sasenqatshelwe ngokukhethekile ukungena engxenyeni yezindawo zokuhlala yeziboshwa, eyayibiyelwe ngodonga oluphakeme nesango elikhulu. Phezulu esangweni kwakunophawu: “Arbeit Macht Frei” (Umsebenzi Uyakhulula). Onogada bama-SS kuphela ababenezimvume ezikhethekile zokungena kulendawo.
Usuku ngalunye kulelikamu, sasibona iziboshwa njengoba zazimashiswa ziyiswa ezabelweni zazo zomsebenzi ziholwa unogada we-SS nesinye isiboshwa esasiqondisa esasibizwa ngokuthi i-Kapo. KwakunamaJuda enophawu lwenkanyezi kaDavid emabhantshini awo asejele, neziboshwa zezombangazwe zinonxantathu obomvu, izigebengu zinechashazi elimnyama, noFakazi BakaJehova benonxantathu onsomi.
Ngabuqaphela ubuso obabuchachambe ngendlela engavamile boFakazi. Ngangazi ukuthi babephila ngaphansi kwezimo ezinyantisayo; kodwa babenesizotha esasivala isimo ababekuso sokuzaca. Njengoba ngangingazi lutho ngabo, ngabuza izikhulu zethu eziphakeme ukuthi kungani oFakazi babethunyelwa emakamu okuhlushwa. Impendulo yaba ukuthi babeyihlelo lamaJuda namaMelika elihlobene namaKhomanisi. Kodwa ngahlatshwa umxhwele ukuziphatha kwabo okungenasici, izimiso zabo zokungayekethisi, nokuhlanzeka kwabo ngokokuziphatha.
Ukuphela “KukaMesiya” Wami
Ngo-1945 wonke amathemba enganginawo aphela. “Unkulunkulu” wami, u-Adolf Hitler, owayedunyiswa abefundisi njenge-führer ethunywe uNkulunkulu, wabonakala engumesiya wamanga. I-Tausendjährige Reich (Umbuso Weminyaka Eyinkulungwane) ayeyihlongoza yayisibhidlike yaphela ngemva nje kweminyaka engu-12. Futhi waba yigwala elabalekela icala lalo lokubulala izigidi zabesilisa, abesifazane, nabantwana, ngokuba lizibulale. Izindaba ezalandela zokuqhuma kwamabhomu e-athomu okuqala eJapane zacishe zangenza ngalahlekelwa ingqondo.
Izinguquko Eziphawulekayo Ekuphileni Kwami
Ngokushesha ngemva kokuphela kobutha beMpi Yezwe II, ngamangalelwa kuyi-U.S. Army CIC (Counterintelligence Corps), ingxenye yamabutho ase-United States ayelawula. Ngaboshwa njengomNazi nanjengelungu le-Waffen-SS. Ingoduso yami ethandekayo, uTrudy, ekugcineni wathola udokotela, okwathi ngenxa yemiphumela engangibhekene nayo yokulimala umhlandla, wanikeza i-CIC izizathu ezenelisayo zokuba ingikhulule ejele ngenxa yempilo yami. Ngabe sengiboshelwa endlini kwaze kwayilapho kwesulwa wonke amacala ami okuba isigebengu sezempi.
Njengoba ngase ngiyinkubela yasempini, ngathunyelwa esibhedlela esasizongibuyisela ezweni lakithi esasisezintabeni i-Alps e-Austria ukuze ngiyohlolwa. Ngolunye usuku ekuseni olwalucwathe ngokukhethekile entwasahlobo njengoba ngangijabulela ukubuka indawo ekhangayo nokukhanya kwelanga elifudumele futhi ngilalele izingoma ezimnandi zezinyoni, ngasho umthandazo omfushane osuka ekujuleni kwenhliziyo: “Nkulunkulu, uma ukhona ngempela, kumelwe ukwazi ukuphendula imibuzo yami eminingi ephazamisayo.”
Emasontweni ambalwa kamuva, ngemva kokuba ngibuyele ekhaya, omunye woFakazi BakaJehova weza emzini wami. Ngathatha incwadi yeBhayibheli kuye. Nakuba ayebuya njalo ngamaSonto ekuseni, angizange ngiyinake kangako noma ngiyifunde incwadi ayeyishiye ngalesosikhathi. Nokho, ngolunye usuku ngafika ekhaya ngivela emsebenzini ngicindezeleke ngendlela engavamile. Umkami wasikisela ukuba ngifunde okuthile ngizame ukuphumuza ingqondo—incwajana eyayishiywe oFakazi eyayinesihloko esithi Peace—Can It Last?
Ngaqala ukufunda lencwajana futhi ngathola ukuthi angikwazi ukuyiyeka kwaze kwaba yilapho ngiyiqeda. Ngathi kumkami: “Lencwajana yanyatheliswa ngo-1942. Ukube umuntu othile ovamile ngalesosikhathi wayethe uHitler noMussolini bayohlulwa empini nokuthi iNhlangano Yezizwe yayizobuye ivele isiyiZizwe Ezihlangene, abantu babeyocabanga ukuthi ugula ngengqondo. Kodwa lokho manje osekuwumlando yilokho kanye lencwajana eyayithe kwakuzokwenzeka. Sinalo yini iBhayibheli ukuze ngikwazi ukubheka lezizikhombo zemiBhalo?”
Umkami waya egumbini eliphansi kophahla futhi wathola inguqulo yeBhayibheli endala kaLuther. Ngabheka amavesi eBhayibheli ayebhalwe kulencwajana. Ngokushesha ngaqala ukufunda izinto engangingakaze ngizizwe ngaphambili. Ngafunda ngesithembiso seBhayibheli sezwe elisha khona lapha emhlabeni ngaphansi koMbuso kaNkulunkulu wobuMesiya. Lelithemba langempela lekusasa elijabulisayo nelilondekile libonakala emazwini omthandazo kaJesu oyisibonelo engangivame ukuwuphindaphinda lapho ngisewumfana: “Mawufike umbuso wakho; mayenziwe intando yakho emhlabeni njengasezulwini.” Futhi okwangimangalisa kakhulu, ngafunda ukuthi uNkulunkulu uMninimandla onke, uMdali wezulu nomhlaba, unegama lakhe siqu, uJehova.—Mathewu 6:9, 10; IHubo 83:18.
Akungithathanga sikhathi ukuba ngiqale ukuya emihlanganweni yoFakazi BakaJehova. Emhlanganweni wokuqala engaba khona kuwo, ngahlangana nowesifazane osekhulile ondodakazi yakhe nomkhwenyana wakwakhe babulawa ekamu lokuhlushwa eJalimane ngenxa yokholo lwabo. Ngazizwa nginamahloni kakhulu. Ngamchazela ukuthi ngenxa yokuthi esikhathini esidlule ngangihlangene nalezozenzo, ngangazi kahle ukuthi yena nomkhaya wakhe babhekana nani, nokuthi ngenxa yobudlelwane bami nalabo ababenecala lalokho, wayenelungelo lokungikhafulela ebusweni ngenxa yokunengwa.
Okwangimangalisa ukuthi esikhundleni senzondo, wahlengezela izinyembezi zenjabulo. Wanganga ngokufudumele wayesethi: “Yeka ukuthi kuhle kanjani ukuthi uNkulunkulu uMninimandla onke, uJehova, uvumela abantu abavela emaqenjini anjalo aphikisayo ukuba beze enhlanganweni yakhe engcwele!”
Esikhundleni senzondo eyayingizungeze iminyaka lababantu babelubonakalisa ngempela uthando lukaNkulunkulu olungenabugovu—uthando lobuKristu beqiniso. Ngakhumbula ngifunda lokho okwashiwo uJesu: “Ngalokho bonke bayakukwazi ukuthi ningabafundi bami‚ uma nithandana.” (Johane 13:35) Yilokho kanye engangikufuna. Manje kwase kuyithuba lami lokukhala. Nami ngaqala ukukhala njengengane, ngimazisa uNkulunkulu omangalisa kangaka, uJehova.
Kuningi Okwakusamelwe Ngikufunde
Ngokuhamba kwesikhathi nganikezela ukuphila kwami kuJehova uNkulunkulu futhi ngabhapathizwa ngo-1948. Kodwa ngokushesha ngathola ukuthi kuningi okwakusamelwe ngikufunde. Ngokwesibonelo, njengoba ubuNazi babuwukuphela kwento eyayigxiliswe engqondweni yami, ngangingaqondi ukuthi kungani inhlangano kaJehova ngezinye izikhathi yayinyathelisa izihloko ezaziveza ububi bama-SS anonya. Ngangiphikisa ngokuthi thina kwakungamelwe sisolwe. Sasimane nje singamasosha, futhi iningi lethu lalingazi nhlobo ukuthi kwakwenzekani emakamu okuhlushwa.
Kwathi-ke ngolunye usuku umzalwane othandekayo owayeyiqonda inkinga yami, naye owayehlupheke iminyaka eminingi ekamu lokuhlushwa, wangigaxa wayesethi: “Mfoweth’ uLudwig, ngilalelisise kahle. Uma kunzima ukuba uliqonde leliphuzu futhi uzwa ukuthi liyakukhathaza, zama ukungacabangi kakhulu ngalo. Bese ushiyela inkinga yakho kuJehova ngomthandazo. Ngikholelwe uma ngithi uma wenza lokhu, kuyofika usuku lapho uJehova eyokwenza khona ukuba ukuqonde lokhu nezinye izindaba ezikudidayo.” Ngasilalela iseluleko sakhe esihlakaniphile, futhi njengoba iminyaka yayiqhubeka, ngathola ukuthi yilokho kanye okwenzeka. Ekugcineni ngaqonda kahle ukuthi sonke isimiso se-National Socialism, ne-SS yaso, sasimane singenye ingxenye yaso sonke isimiso sezwe sikaSathane uDeveli.—2 Korinte 4:4.
Ukuphindela EZeppelin Meadow, ENuremberg
Ungacabanga ukuthi kwakuyinto evelele kanjani ekuphileni kwami ukuphindela eNuremberg ngo-1955 futhi ngiye eMhlanganweni WoFakazi BakaJehova We-“Triumphierendes Koenigreich” (WoMbuso Onqobayo)! Yebo, lomhlangano wawuqhutshelwa kuyo leyondawo engangizwe uHitler eqhosha kuyo ngokuthi wayezoqothula oFakazi BakaJehova eJalimane. Lapha, isonto lonke, abangaphezu kuka-107 000 boFakazi BakaJehova nabangane babo ababesuka kuzo zonke izingxenye zomhlaba babuthana ngenjongo yokukhulekela. Kwakungekho kududulana; kungekho kuklabalasa ngenxa yentukuthelo. Umkhaya onobunye ngempela, womhlaba wonke ohlala ndawonye ngokuthula.
Kunzima ukuchaza imizwelo engaba nayo kulowomhlangano lapho ngihlangana nesasikanye nabo kuyi-Waffen-SS manje abase beyizinceku ezizinikezele zikaJehova uNkulunkulu. Kwakuyisikhathi sokuhlangana esasijabulisa ngempela!
Ukubheka Esikhathini Esizayo Ngethemba
Selokhu ngazinikezela futhi ngabhapathizwa, ngiye ngaba nelungelo lokuqhuba izifundo zeBhayibheli zasekhaya eziningana nababengamaNazi e-Austria. Futhi abanye babo manje bangoFakazi BakaJehova abazinikezele. Ngo-1956, ngathutha e-Austria, futhi manje ngihlala e-Australia. Lapha ngiye ngajabulela ilungelo lokukhonza enkonzweni yesikhathi esigcwele. Nokho, muva nje ukukhula nempilo ebuthaka kulinganisela umsebenzi wami.
Elinye lamathemba amakhulu enginawo elokubamukela bebuya kwabafileyo abesilisa nabesifazane abathembekile abenqaba ukuvumelana nesimiso esibi sobuNazi base bebulawa emakamu okuhlushwa ngenxa yobuqotho babo.
Okwamanje, ngiye ngabona imfanelo eyonakalisayo yenzondo iphenduka ngokoqobo iba uthando nethemba. Manje nginethemba elikhulu lokuphila phakade epharadesi emhlabeni ekupheleleni kobuntu, kungasekho ukugula nokufa—ithemba okungelona elami ngedwa kodwa elingelabo bonke abathobela iNkosi kaJehova ebusa manje, uKristu Jesu. Ngingawaphinda kugcwale umlomo ngempela amazwi omphostoli uPawulu: “Ithemba alijabhisi‚ ngokuba uthando lukaNkulunkulu lutheliwe ezinhliziyweni zethu ngoMoya oNgcwele esimuphiweyo.”—Roma 5:5.
[Isithombe ekhasini 13]
Ngigqoke inyufomu yama-SS
[Izithombe ekhasini 14, 15]
UMhlangano WoFakazi BakaJehova “WoMbuso Onqobayo” ka-1955 owaqhutshwa eNuremberg endaweni uHitler ayenzela kuyo izimbizo zakhe zamaNazi zaminyaka yonke
[Umthombo]
U.S. National Archives photo
[Isithombe ekhasini 15]
Ngiphethe isikhwama sami, ngilungele ukuyoshumayela e-Australia
[Umthombo Wesithombe ekhasini 11]
UPI/Bettmann