Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • g01 7/22 k. 16-k. 18 isig. 1
  • Zisengcupheni Yokuqothulwa

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Zisengcupheni Yokuqothulwa
  • I-Phaphama!—2001
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Ingabe Izilwane Nezitshalo Zomhlaba Zingasindiswa?
    I-Phaphama!—2001
  • Izinzuzo Zokuba Khona Kwamahlathi Emvula
    I-Phaphama!—1998
  • Okwenza Izitshalo Nezilwane Zibe Sengozini
    I-Phaphama!—1996
  • Isimiso Sezinto Eziphilayo Esiwubuciko
    I-Phaphama!—2001
Bheka Okunye
I-Phaphama!—2001
g01 7/22 k. 16-k. 18 isig. 1

Zisengcupheni Yokuqothulwa

USAM, i-gorilla eneminyaka emithathu ubudala evezwe esithombeni, ngempela ubukeka edumele. Kodwa mhlawumbe lokho akufanele kusimangaze. Abazingeli babulala unina, bamshiya eyintandane engeke isakwazi nokubuyela endle. Ngeshwa, ezinyangeni ezimbalwa ngemva kokuba kuthathwe lesi sithombe, uSam wabulawa ukucinana kwemigudu yokuphefumula. Kodwa wayengekuphela kwe-gorilla enekusasa elifiphele.

Ukuqothulwa ngonya kwendawo yazo yemvelo kuye kwabeka izilwane ezinjalo ohlwini lwezilwane ezisengozini. Futhi njengoba ama-gorilla ebulawelwa ukudla kwezinye izindawo, abazingeli abanezibhamu zesimanje bakusongela ngempela ukuphila isikhathi eside kwalezi zilwane. Nakuba ikusasa lama-gorilla libonakala lifiphele, elezinye izilwane lifiphele nakakhulu.

Umbiko owenziwa yi-International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) uchaza isimo esingathembisi sezilwane zasendle eziningi emhlabeni. Eminyakeni embalwa edlule, izilwane eziningi ziye zaba sengozini futhi ziye zancipha ngezinga elishaqisayo. I-IUCN, inhlangano enakekela isimo sezinkulungwane zezinhlobo zezilwane, muva nje ikhiphe uhlu lweZilwane Ezisengozini, oluhloselwe ukuqwashisa abantu ngosizi lwezilwane zasendle ezisenkingeni kule planethi.

Cishe ingxenye yesine yazo zonke izilwane ezincelisayo emhlabeni kanye nengxenye eyodwa kwezingu-8 yezinyoni manje isongelwa ukuqothulwa. Futhi lezi kumane kuyizinhlobo okuye kwatholakala umbiko ngazo. Akwaziwa ukuthi eziningi izilwane zeplanethi yethu zikusiphi isimo sokulondolozwa.

Uma lesi simo esiyinhlekelele sikuphatha kabi, kufanele ukuba uMdali wethu uzizwa kanjani ngaso? EZwini lakhe, iBhayibheli, uthi: “Zingezami zonke izilwane zehlathi.” (IHubo 50:10) Ngakho ngeke angakunaki ukuqothulwa ngamabomu komsebenzi wezandla zakhe. Encwadini yesAmbulo, uNkulunkulu usiqinisekisa ngokuthi ‘uzochitha labo abachitha umhlaba.’—IsAmbulo 11:18.

Ukuvikela izilwane zasendle zeplanethi kanye nendawo yazo eyonakala kalula, sonke esincike kuyo, kumane kuyimisebenzi emibili phakathi kweminye ephuthumayo uMbuso kaNkulunkulu ozoyenza lapho ‘uNkulunkulu enza zonke izinto zibe zintsha.’—IsAmbulo 21:5; Mathewu 6:10.

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 16, 17]

Ihlosi (Panthera tigris)

◼ Isilinganiso senani lawo emahlathini: angaba ngu-5 000 kuya ku-7 500 (esuka kwangaba ngu-100 000 eminyakeni eyikhulu edlule)

◼ Usongo olukhulu: ukuzingelwa ngokungemthetho, ukudliswa ubuthi, ukuphela kwendawo yawo yokuhlala nokuhlukaniswa kwemihlambi yamahlosi

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 17]

I-panda Enkulu (Ailuropoda melanoleuca)

◼ Isilinganiso senani lawo emahlathini: angu-1 000—okuwenza abe ezinye zezilwane ezincelisayo eziyindlala kakhulu emhlabeni

◼ Usongo olukhulu: izinga eliphansi lokuzala nokuqedwa kwamahlathi oqalo athembele kuwo njengokudla

[Umthombo]

Foto: Zoo de la Casa de Campo, Madrid

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 17]

I-orangutan (Pongo pygmaeus)

◼ Isilinganiso senani lawo emahlathini: angaba ngu-20 000

◼ Usongo olukhulu: imililo yequbula, ukugawulwa kwamahlathi, ukuzingela ngokungemthetho nokushushumbiswa kwawo njengezilwane ezifuywayo

[Umthombo]

Foto: Zoo, Santillana del Mar, Cantabria, España

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 18]

I-Lesser Panda (Ebomvu) (Ailurus fulgens)

◼ Isilinganiso senani lawo emahlathini: asaziwa, kodwa sibonakala sincipha ngenxa yokungena komuntu endaweni yawo kanye nezinga eliphansi lokuzala

◼ Usongo olukhulu: ukuzingela ngokungemthetho, ukugawulwa kwamahlathi oqalo, nokuklaba kwemfuyo

[Umthombo]

Foto: Zoo de la Casa de Campo, Madrid

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 18]

Inkawu I-Goeldi (Callimico goeldii)

◼ Isilinganiso senani lazo emahlathini: alaziwa (lolu hlobo lwezinkawu lwatholakala ngo-1904)

◼ Usongo olukhulu: ukugawulwa kwehlathi lemvula lase-Amazon kanye nemiphakathi yazo emincane, okwenza kube lula ukuba zibe ngazodwa

[Umthombo]

Foto: Zoo, Santillana del Mar, Cantabria, España

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 18]

Unohemu Onesiqhova Esibomvu (Grus japonensis)

◼ Isilinganiso senani labo emahlathini: bangaba ngu-2 000

◼ Usongo olukhulu: ukushayisana nezintambo zikagesi, ukuqothulwa kwezindawo zokuzalela nokungcola kwendawo

[Umthombo]

© 1986 Steve Kaufman

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela