Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • g01 11/22 k. 10-k. 11
  • Liphetheni Ikusasa?

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Liphetheni Ikusasa?
  • I-Phaphama!—2001
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Yini Eyenziwayo?
  • Kudingeka Izinguquko Ezinkulu
  • Ukuvikelwa Kwangempela Kwezinhlobonhlobo Zezinto Eziphilayo
  • Ubani Oyokondla Umhlaba?
    I-Phaphama!—2001
  • Isimiso Sezinto Eziphilayo Esiwubuciko
    I-Phaphama!—2001
  • Ingabe Umuntu Ubhubhisa Ukudla Kwakhe?
    I-Phaphama!—2001
  • Ingabe Izilwane Nezitshalo Zomhlaba Zingasindiswa?
    I-Phaphama!—2001
Bheka Okunye
I-Phaphama!—2001
g01 11/22 k. 10-k. 11

Liphetheni Ikusasa?

UMUNTU umane uyingxenye yalesi simo sisonke. Zonke izidalwa emhlabeni zinendawo yazo, ngokwendima eziyinikwe uNkulunkulu. Sihlanganyela izinto eziningi nezinto eziphilayo ezisizungezile—ngaphezu kwakho konke, isimangaliso sokuphila ngokwako. Ngenxa yalesi sizathu, abantu abaningi bavele babe nomuzwa onamandla wokulahlekelwa uma kushabalala uhlobo oluthile lokuphila.

Ebhala kumagazini i-Consequences, usosayensi u-Anthony C. Janetos wathi: “Abaningi bazovuma ukuthi njengomphakathi sinomthwalo wemfanelo wokuvikela indawo yokuhlala yale planethi, futhi sibe abanakekeli abanesibopho bengcebo yayo yezinto eziphilayo ngenxa yenhlalakahle yomuntu yamanje neyesikhathi esizayo. Ukwenza lokho kudinga ukwazisa izinhlobonhlobo zezinto eziphilayo—kokubili lokho ezikunikeza imvelo nezindlela esingazisebenzisa ngazo—nomthwalo wokuzilondoloza.”

Yini Eyenziwayo?

Ngempela, ukukhathazeka kwembulunga yonke ngokulahleka kwezinto eziphilayo kuye kwahlanganisa abameleli bohulumeni nezinye izinhlangano ukuba benze i-Convention on Biological Diversity. Lesi sivumelwano esibanzi siyaqaphela ukuthi bonke abantu bakhathalela ukulondolozwa kwezinhlobonhlobo zezinto eziphilayo.

Njengomzamo owengeziwe wokuqonda izinhlobonhlobo zezinto eziphilayo, izazi zezinto eziphilayo, ezemvelo nabanye ososayensi emhlabeni wonke baye bamemezela u-2001-2 ngokuthi uNyaka Womhlaba Wonke Wokuqaphela Izinhlobonhlobo Zezinto Eziphilayo (International Biodiversity Observation Year [IBOY]). UDiana Wall, isazi sezinto eziphilayo eColorado State University ongusihlalo we-IBOY, uthi: “Ukuhlola izinto eziphilayo kuzoletha izinzuzo eziningi ngokuthola izakhi zofuzo namakhemikhali amasha angasetshenziswa ekwenzeni imithi yokwelapha, ukuthuthukisa izilimo noma ukuvuselela izwe elingcolisiwe.” UWall uyanezela: “Okunye okusemqoka ukuthi ukufunda ukuthi izinhlobo ezintsha zokuphila zikuphi, indima yazo ekulondolozeni isimiso semvelo esinempilo nendlela thina esingazilondoloza ngayo kubalulekile ekwenzeni izinqumo sinolwazi ngezwe lethu, imifula nezilwandle.”

Kudingeka Izinguquko Ezinkulu

Nakuba kuye kwenziwa intuthuko encomekayo, imizamo enjalo ngokuyinhloko iye yabhekana nezimpawu kunezimbangela. Ngokwabacwaningi, njengamanje umuntu akanaso isikhathi esiningi esikhululekile. Njengoba uRuth Patrick, we-Academy of Natural Sciences of Philadelphia, ePennsylvania, e-U.S.A., ayecabanga ngalokho akubiza ngokuthi “usongo lokuqedwa kwezinhlobonhlobo zezinto eziphilayo,” waphetha ngokuthi “isikhathi sibalulekile . . . Kudingeka isinyathelo esiqondile nesiphuthumayo.” Ukuze sihlehlise ukuqothulwa kwemvelo, kudingeka ukulungiswa okuphuthumayo kwendlela umuntu aphatha ngayo le planethi nezinto eziphilayo ezikuyo. Kudingeka okungaphezu nje kokulawula umonakalo. “Ngakho izinkinga zokulondoloza izinhlobonhlobo zezinto eziphilayo ngeke zihlukaniswe nezinkinga ezinkulu zentuthuko engokwenhlalo,” kusho i-World Resources Institute.

Ukufinyelela umgomo onjalo kungadinga ushintsho olukhulu ngempela emphakathini wesintu. Incwadi ethi Caring for the Earth iyavuma ukuthi ukuba umnakekeli onesibopho kudinga “izindinganiso, umnotho nomphakathi ohlukile kweminingi eyandile namuhla.”

IBhayibheli likubonisa ngokucacile ukuthi abantu abanawo amathuluzi okuletha izinguquko ezinjalo. UJeremiya 10:23 uthi: “Ngiyazi, Jehova, ukuthi indlela yomuntu ayikuye uqobo; akukuyo indoda ukuba ihambe, iqondise izinyathelo zayo.” (IzAga 20:24) Leli qiniso liye labonakala ngempela emlandweni, futhi ukungasishayi mkhuba komuntu lesi simiso kuye kwasenza sabhekana ngqó ‘nezikhathi ezibucayi okunzima ukubhekana nazo’ okukhulunywa ngazo kweyesi-2 Thimothewu 3:1-5. Lolu chungechunge lwamavesi lusibonisa nokuthi izikhathi ezibucayi zibangelwa ukucabanga okubi kwabantu. Ngakho, kuze kube yilapho abantu beshintsha, noma yiliphi ikhambi lezinkinga esibhekene nazo lingelesikhashana.

Usosayensi odume umhlaba wonke uDkt. Jane Goodall waphawula engxoxweni ukuthi ukubhujiswa kwendawo yemvelo “ngokuvamile kuhlobene nobugovu kwezomnotho nokuthanda izinto ezibonakalayo kwamazwe asethuthukile.” Futhi isazi sezitshalo uPeter Raven, owayengunobhala we-U.S. National Academy of Sciences, waxwayisa ngokuthi “ukuntula ulwazi, ukunganaki, ubumpofu nobugovu kubangela izinkinga ezifanayo ezisongela ukushintsha uMhlaba ube mubi kakhulu.” Ngakho, ezinye zezimiso okudingeka zishintshe zihlanganisa ubugovu, ukuhaha, ukuntula ulwazi, ukungacabangeli ikusasa nokungacabangeli abanye.

Ukuvikelwa Kwangempela Kwezinhlobonhlobo Zezinto Eziphilayo

Kuyaqondakala ukuthi uMdali wokuphila okuhlukahlukene okumangalisayo unesithakazelo kakhulu ekusaseni lendalo yakhe. IBhayibheli lisitshela ukuthi ngokushesha uNkulunkulu uzothatha isinyathelo ‘ngokuchitha labo abachitha umhlaba.’—IsAmbulo 11:18.

Ingabe uNkulunkulu uyobuyisa izinhlobo zokuphila eseziqothuliwe ngenxa yokuchitha komuntu umhlaba? Uma uMdali ethanda ukuba izinhlobo zezilwane ezingasekho ziphinde zibe khona emhlabeni, angaphinda azidale esikhathini esizayo. Ngokufanayo nangezitshalo ezingasekho. Kodwa njengoba iBhayibheli lingasitsheli, ngeke kube ukuhlakanipha ukuqagela kule ndaba.

Ukubusa kukaNkulunkulu kuthembisa isibusiso kukho konke okuphilayo emhlabeni. ‘Mawuthokoze umhlaba,’ kusho umhubi. “Maluhlokome ulwandle nokugcwala kwalo. Mawename amasimu nakho konke okukuwo, ijabule imithi yonke yehlathi.”—IHubo 96:11, 12.

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela