Indlela Yokugqoka Nokuzilungisa Yayiyisithiyo Kimi

NJENGOBA ILANDISWA U-EILEEN BRUMBAUGH

NGAKHULELA enkolweni ebizwa ngokuthi i-Old Order German Baptist Brethren, ethi ayifane nenkolo yama-Amish namaMennonite. Le nhlangano yamaBrethren yaqala eJalimane ngo-1708 njengengxenye yokondliwa kwabantu emoyeni ebizwa ngokuthi ukuba Ngcwelengcwele. I-Encyclopedia of Religion ithi le nhlangano yobuNgcwelengcwele yayihloselwe “ukusiza abantu abadinga ivangeli likaKristu.” Lowo mgomo waholela ekutheni le nhlangano ithumele izithunywa zevangeli emazweni amaningi.

Ngo-1719 iqembu elincane elaliholwa u-Alexander Mack lafika e-United States, endaweni manje eyaziwa ngokuthi iPennsylvania. Kusukela ngaleso sikhathi, kuye kwaba namaqembu amaningi aqembuka kwamanye. Iqembu ngalinye lanamathela kokwalo ukuqonda izimfundiso zika-Alexander Mack. Isonto lethu elincane lalinamalungu acishe abe ngu-50. Kwakugcizelelwa ukufunda iBhayibheli nokunamathela ezinqumweni zamalungu esonto.

Kwadlula izizukulwane ezintathu umndeni wakithi ukholelwa futhi unamathela kule ndlela yokuphila. Ngajoyina leli sonto, ngabhapathizwa ngineminyaka engu-13. Ngakhula ngikholelwa ukuthi kubi ukuba nemoto noma ukuhamba ngayo, ukusebenzisa ugandaganda, ucingo, umsakazo nanoma yini esebenza ngogesi. Abesifazane babegqoka izingubo ezingadonsi amehlo, sasingagundi futhi sasingahambi singathwele ekhanda. Amadoda ayeshiya intshebe. Ngokwethu ukucabanga, ukungabi ingxenye yezwe kwakusho ukungagqoki izingubo zesimanjemanje, ukungayifaki i-makeup, noma ubucwebe, okwakuyizinto esasizibheka njengezibonisa ukuqhosha okuyisono.

Safundiswa ukulihlonipha kakhulu iBhayibheli, esasilibheka njengeliwukudla komoya. Njalo ekuseni ngaphambi kokuba sidle, sasihlangana egumbini lokuphumula, silalele ubaba efunda isahluko seBhayibheli futhi echaza lokho ayekufundile. Sasibe sesiguqa lapho ubaba ethandaza. Ngemva kwalokho, umama wayesho uMthandazo WeNkosi bese siyamlandela. Ngangihlale ngibheke phambili ekukhulekeleni kwasekuseni ngoba wonke umndeni wawuba ndawonye, ugxile ezintweni zomoya.

Sasihlala epulazini eliseduze kwaseDelphi, e-Indiana, lapho sasitshala khona izitshalo ezihlukahlukene. Sasizithwala ngenqola edonswa ihhashi siye edolobheni, sizidayise emigwaqweni noma endlini ngendlu. Sasinomuzwa wokuthi ukusebenza kanzima kuyingxenye yenkonzo yethu eya kuNkulunkulu. Ngakho sasigxila kukona, ngaphandle kosuku lwangeSonto, ngoba ngalo sasingawenzi “umsebenzi okhandlayo.” Kodwa ngezikhathi ezithile umndeni wakithi wawugxila kakhulu epulazini kangangokuba wawukuthola kunzima ukwenza izinto ezingokomoya.

Ukushada Nomndeni

Ngo-1963, ngineminyaka engu-17, ngashada noJames, ongelinye ilungu lesonto lama-Old Brethren. Okhokho bakhe babekule nkolo. Sobabili sasinesifiso esijulile sokukhonza uNkulunkulu futhi sikholelwa ukuthi isonto lethu yilo kuphela eleqiniso.

Ngo-1975 sase sinezingane eziyisithupha, kwathi ngo-1983 sathola umagcino wethu. URebecca, owayelama izibulo lethu, wayewukuphela kwentombazane. Sasisebenza kanzima, singayisebenzisi kangako imali, futhi siphila ukuphila okulula. Izimiso zeBhayibheli esazifunda kubazali bethu nakwabanye abangama-Old Brethren sasizama ukuzigxilisa ezinganeni zethu.

Ukubukeka komuntu kwakusho lukhulu kuma-Old Brethren. Sasinomuzwa wokuthi njengoba engekho okwazi ukufunda inhliziyo, indlela umuntu agqoka ngayo yayiveza lokho ayikho ngaphakathi. Ngakho, uma umuntu enza izinwele zibe yimfukumfuku, kwakubhekwa njengokuqhosha. Uma izingubo zethu ezithungiwe zinemihlobiso egqamile, nalokho kwakubhekwa njengokuqhosha. Ngezinye izikhathi lezi zinto zazijika zibaluleke ngaphezu kwemiBhalo.

Okwenzeka Ejele

Ngasekupheleni kwawo-1960, umfowabo womyeni wami uJesse, naye owakhulela enkolweni yama-Old Brethren, waboshwa ngenxa yokwenqaba ukuya empini. Ngesikhathi elapho, watholana noFakazi BakaJehova, nabo abanomuzwa wokuthi ukuya empini akuhambisani nezimiso zeBhayibheli. (Isaya 2:4; Mathewu 26:52) UJesse waba nezingxoxo eziningi noFakazi futhi wazibonela ngokwakhe izimfanelo zabo ezinhle. Ngemva kokufundelwa iBhayibheli isikhathi eside, wabhapathizwa njengomunye woFakazi BakaJehova—sashaqeka.

UJesse waxoxela umyeni wami ngezinto ayezifundile. Wayeqikelela ukuthi uJames ubathola njalo omagazini be-Nqabayokulinda ne-Phaphama! Ukubafunda kwenza uJames wafuna ukwazi okwengeziwe ngeBhayibheli. Njengoba uJames ayesenesikhathi eside efisa ukusondelana noNkulunkulu kodwa ezizwa eqhelelene naye, wayethanda noma yini engamenza asondelane naye.

Abaholi bethu babesikhuthaza ukuba sifunde omagazini bama-Amish, amaMennonite, nabezinye izinkolo zama-Old Brethren, ngisho noma lezo zinkolo sasizibheka njengeziyingxenye yezwe. Ubaba yena wayengafuni nokubabona oFakazi. Wayethi singalinge sifunde INqabayokulinda ne-Phaphama! Kwaphela nasozwaneni lapho ngibona uJames ebafunda. Ngangesaba ukuthi uzothonywa izimfundiso zamanga.

UJames wayesenesikhathi eside ezingabaza ezinye zezinkolelo zama-Old Brethren ayenomuzwa wokuthi ziphikisana neBhayibheli—ikakhulukazi imfundiso ethi kuyisono ukwenza “umsebenzi okhandlayo” ngeSonto. Ngokwesibonelo, ama-Old Brethren ayethi kwamukelekile ukuphuzisa izilwane zakho amanzi ngeSonto, kodwa akwamukelekile ukukhipha ukhula. Abaholi abakwazanga ukumnikeza isizathu esingokomBhalo salo mthetho. Kancane kancane nami ngaqala ukuzingabaza lezo zimfundiso.

Ngenxa yokuthi kwase kuyisikhathi eside sikholelwa ukuthi isonto lethu kwakungelikaNkulunkulu futhi siqaphela nokuthi kwakuyokwenzekani kithi uma silishiya, sakuthola kunzima ukuphuma kuma-Old Brethren. Noma kunjalo, unembeza wethu wawungasasivumeli ukuba siqhubeke sisenkolweni esasinomuzwa wokuthi ayinamatheli ngokuphelele eBhayibhelini. Ngakho, ngo-1983 sabhala incwadi echaza izizathu zethu zokushiya esontweni, sacela ukuba ifundelwe ibandla. Ngemva kwalokho saxoshwa.

Ukufuna Inkolo Yeqiniso

Ngemva kwalokho, saqala ukufuna inkolo yeqiniso. Sasifuna inkolo engaguquguquki, eyayinabalandeli abaveza izithelo abafundisa abanye ukuba baziveze. Into yokuqala esayenza sakhipha noma iyiphi inkolo eyayiya empini. Sasisafuna izinkolo ezingalandeli izindlela zesimanjemanje ngoba sasicabanga ukuthi indlela elula yokuphila nezingubo ezingadonsi amehlo ziwuphawu lokuthi inkolo ayiyona ingxenye yezwe. Kusukela ngo-1983 kuya ku-1985, sazinika isikhathi sokulihamba lonke izwe, sihlola inkolo nenkolo—amaMennonite, amaQuaker nezinye izinkolo ezingalandeli izindlela zesimanjemanje.

Phakathi naleso sikhathi, kwakufika oFakazi BakaJehova epulazini lethu eliseduze kwaseCamden, e-Indiana. Sasibalalela, sibacele ukuba basebenzise kuphela inguqulo yeBhayibheli ka-King James. Ngangikuhlonipha ukuma koFakazi uma kuziwa endabeni yempi. Kodwa kwakunzima ukuba ngibalalele ngoba uma babengasiboni isidingo sokuzihlukanisa nezwe ngokuba bagqoke izingubo ezingawadonsi amehlo, nganginomuzwa wokuthi abakwazi ukuba inkolo yeqiniso. Ngangicabanga ukuthi ukuqhosha okwenza abantu bangagqoki njengathi. Ngangikholelwa ukuthi izinto abantu ababenazo yizo ezazibenza baqhoshe.

UJames waqala ukuya eHholo LoMbuso LoFakazi BakaJehova nabafana bethu. Ngathukuthela ngangqangqa. Umyeni wami wangincenga ukuba ngihambe kodwa ngazindela. Ngelinye ilanga wathi, “Ngisho noma ungavumelani nazo zonke izimfundiso zabo, hamba nje ubone indlela abaphathana ngayo.” Kwakumhlabe umxhwele lokhu.

Ekugcineni, nganquma ukuhamba nabo, kodwa ngangizoqapha kakhulu. Ngangena eHholo LoMbuso ngigqoke ingubo yami engadonsi amehlo nesigqoko. Ezinye izingane zami zazihamba ngezinyawo, nazo zigqoke izingubo ezingadonsi amehlo. Noma kunjalo, oFakazi beza kithi basitshengisa uthando. Ngacabanga, ‘Asifani nabo kodwa abasixwayi.’

Ngawuthanda umoya wabo wothando, kodwa ngangisazimisele ukubuka nje ukuthi benzani. Ngangingasukumi futhi ngingaziculi nezingoma zabo. Ngangibahlohla ngemibuzo, ngibabuza ngezinto engangicabanga ukuthi abazenzi kahle noma ukuthi usho ukuthini umBhalo othile. Nakuba ngangiyibhimbi lokukhuluma, wonke umuntu engangimbuza wayethanda ukungichazela. Kwangihlaba umxhwele ukuthi ngingabuza abantu abahlukahlukene umbuzo owodwa kodwa ngithole izimpendulo ezifanayo. Ngezinye izikhathi babeyibhala phansi impendulo, okwakungisiza ngoba ngangikwazi ukuzitadishela kamuva.

Ehlobo lango-1985, saya emhlanganweni woFakazi BakaJehova eMemphis, eTennessee—siyobuka ukuthi benzani. UJames wayesenentshebe futhi sisagqoka izingubo zethu ezingadonsi amehlo. Njengoba umhlangano uqhubeka kwakulokhu kunabantu abasibungazayo. Sadonswa uthando, umusa nokwamukelwa esakuthola. Basihlaba umxhwele nobunye ngoba kunoma yimuphi umhlangano esasiya kuwo, izimfundiso zazifana.

UJames wathintwa uthando oFakazi ababembonisa lona, wayesevuma ukufundelwa iBhayibheli. Wayehlolisisa yonke into, efuna ukuqiniseka ngalokho ayekufunda. (IzEnzo 17:11; 1 Thesalonika 5:21) Ngokuhamba kwesikhathi, uJames waba nomuzwa wokuthi ulitholile iqiniso. Noma kunjalo, mina ngangisemanqikanqika. Ngangifuna ukwenza okulungile, kodwa ngingafuni ukuphila isimanjemanje, bese ngibalwa nabayingxenye yezwe. Lapho ngivuma ukuba khona esifundweni seBhayibheli nabo, ngangibeke iNguqulo Ka-King James ngapha ne-Nguqulo Yezwe Elisha yesimanje ngapha. Ngangihlola ivesi ngalinye kuzo zombili izinguqulo ukuze ngiqiniseke ukuthi angidukiswa.

Okwangenza Ngakholwa

Njengoba sasifunda noFakazi, safunda ukuthi uBaba wethu wasezulwini unguNkulunkulu oyedwa, akayena umthath’ emunye, nokuthi thina siyimiphefumulo asinawo umphefumulo ongafi. (Genesise 2:7; Duteronomi 6:4; Hezekeli 18:4; 1 Korinte 8:5, 6) Safunda nokuthi isihogo siyithuna elivamile labantu, asiyona indawo yokuhlushwa kwabantu emlilweni. (Jobe 14:13; IHubo 16:10; UmShumayeli 9:5, 10; IzEnzo 2:31) Ukufunda iqiniso ngesihogo kwaba yinto ebalulekile ngoba ama-Old Brethren ayengavumelani nencazelo yaso.

Nokho, ngangisalokhu ngizibuza ukuthi oFakazi bangaba kanjani inkolo yeqiniso ngoba engqondweni yami babeyingxenye yezwe. Babengaphili ukuphila okufana nokwethu, engangicabanga ukuthi yikona okwakudingeka. Ngesikhathi esifanayo, ngaqaphela ukuthi babegcina lokho uJesu athi abakwenze, okuwukushumayela izindaba ezinhle zoMbuso kubo bonke abantu. Ngavele ngadideka!—Mathewu 24:14; 28:19, 20.

Phakathi nalesi sikhathi, uthando oFakazi ababelubonisa lwangisiza ngaqhubeka ngiyihlola le nkolo. Lonke ibandla lalinesithakazelo emndenini wethu. Njengoba amanye amalungu ebandla ayefika ekhaya—aze enze ngisho nezaba zokudlula athi azothenga amaqanda nobisi—saqala ukuwabheka njengabantu abalungile. Babengawugwemi umuzi wethu ngenxa nje yokuthi kukhona uFakazi owayesifundela. Kunalokho, ngaso sonke isikhathi lapho bedlula ngasemzini wethu, babengena. Sasilidinga ngempela leli thuba ukuze sibazi kangcono oFakazi futhi sawazisa kakhulu umusa nothando lwabo.

Umusa sasingawuboniswa kuphela oFakazi basebandleni esasikulo. Njengoba ngangisalwisana nendaba yokugqoka nokuzilungisa, uKay Briggs, uFakazi wasebandleni eliseduze, owayezikhethela ukungazigqoki izinto ezidonsa amehlo futhi engayifaki i-makeup, wangivakashela. Ngangizizwa ngikhululekile uma nginaye futhi ngangikwazi ukuxoxa naye ngokukhululekile. Kwathi ngelinye ilanga uLewis Flora, naye owayekhulele enkolweni engaphili isimanjemanje, wangivakashela. Wayekubona ukukhathazeka okwakubhalwe ebusweni bami, ngakho wangithumelela incwadi enamakhasi ayishumi, ezama ukungiduduza. Umusa wakhe wangithinta kakhulu, ngayifunda kaningi leyo ncwadi.

Ngacela umbonisi ojikelezayo, uMfoweth’ u-O’Dell, ukuba angichazele u-Isaya 3:18-23 neyoku-1 Petru 3:3, 4. Ngambuza: “Awasho yini la mavesi ukuthi ukugqoka izingubo ezingezona ezesimanjemanje kubalulekile ukuze sijabulise uNkulunkulu?” Wabonisana nami wathi: “Kukhona yini okungalungile ngokugqoka isigqoko? Kukhona yini okungalungile ngokweluka izinwele?” Enkolweni yama-Old Brethren, sasiwaluka amantombazane amancane, abesifazane begqoka izigqoko. Ngangibona ukuthi kwakungenziwa into eyodwa, futhi sangihlaba umxhwele isineke nomusa womjikelezi.

Kancane kancane ngase ngiqala ukukukholelwa ababekusho, kodwa kwakusekhona okwakungihlupha kakhulu—abantu besifazane babegunda. Abadala abangamaKristu bangichazela ukuthi izinwele zabesifazane zikhula ngendlela engafani, ezinye ziba zinde kakhulu ezinye zibe mfushane. Ingabe lokho kwakusho ukuthi izinwele zomunye zingcono kunezomunye? Bangisiza ngabona nendima kanembeza endabeni yokugqoka nokuzilungisa, banginikeza nokuthile engangizokufunda ekhaya.

Sakwenza Esasikufunda

Sazithola izithelo ezinhle esasizibheka. UJesu wathi: “Bonke bayokwazi ngalokhu ukuthi ningabafundi bami—uma nithandana.” (Johane 13:35) Sasiqiniseka ukuthi oFakazi BakaJehova bangabantu abalubonisayo uthando lweqiniso. Noma kunjalo, izingane zethu ezimbili ezindala, uNathan noRebecca, zazididekile ngoba zazamukele inkolo yama-Old Brethren futhi zabhapathizwa kuyo. Ekugcineni, azithinta amaqiniso eBhayibheli esasizifundisa wona kanye nothando ezaziluthola koFakazi.

Ngokwesibonelo, uRebecca wayesenesikhathi eside efuna ukusondelana noNkulunkulu. Wakuthola kulula ukuthandaza kuye ngemva kokufunda ukuthi wayengamnqumeli kusengaphambili umuntu ukuthi uzoziphatha kanjani nokuthi ikusasa lakhe lizoba njani. Wasondela nakakhulu kuNkulunkulu lapho eqonda ukuthi ungumuntu ongokoqobo angakwazi ukumlingisa, akayena uZiqu-zintathu oxakile. (Efesu 5:1) Kwamjabulisa nokwazi ukuthi kwakungadingeki asebenzise igama elithi “thee” nelithi “thou” lapho ekhuluma naye. Lapho efunda ngezimfuneko zikaNkulunkulu ngomthandazo, kanye nenjongo yakhe yokuba abantu baphile phakade emhlabeni oyipharadesi, wazizwa esondelene nakakhulu noMdali wakhe.—IHubo 37:29; IsAmbulo 21:3, 4.

Amalungelo Esiwajabulelayo

Mina noJames nezingane zethu ezinhlanu ezindala—uNathan, uRebecca, uGeorge, uDaniel noJohn—sabhapathizwa saba oFakazi BakaJehova ehlobo lango-1987. UHarley wabhapathizwa ngo-1989, uSimon ngo-1994. Umndeni wethu usazinikele emsebenzini uJesu Kristu athuma abalandeli bakhe ukuba bawenze, ukumemezela izindaba ezinhle zoMbuso kaNkulunkulu.

Abafana bethu abahlanu abadala—uNathan, uGeorge, uDaniel, uJohn noHarley—kanye nendodakazi yethu uRebecca—baye bakhonza ehhovisi legatsha loFakazi BakaJehova lase-United States. UGeorge useneminyaka engu-14 ekhonza khona kanti uSimon, owaqeda isikole ngo-2001, usanda kuba ilungu lomndeni waseBethel. Bonke abafana bethu bakhonza njengabadala noma njengezinceku ezikhonzayo emabandleni oFakazi BakaJehova. Umyeni wami ukhonza njengomdala eBandleni LaseThayer, eMissouri, mina ngimatasa enkonzweni yasensimini.

Manje sesinabazukulu abathathu—uJessica, uLatisha noCaleb—futhi kuyasijabulisa ukubona abazali babo begxilisa uthando ngoJehova ezinhliziyweni zabo ezisencane. Njengomndeni, siyajabula ngokuthi uJehova usidonsele kuye wasisiza sababona ngothando abantu ababizwa ngegama lakhe.

Siyabazwela kakhulu abantu abanesifiso esijulile sokujabulisa uNkulunkulu kodwa onembeza babo bethonywe indawo abahlala kuyo kunokuba bathonywe iBhayibheli. Sifisa sengathi nabo bangathola injabulo esinayo yokungena indlu ngendlu sifundisa ngoMbuso kaNkulunkulu nangezinto ezinhle ozozenza esikhundleni sokudayisa imikhiqizo yasepulazini. Ngihlengezela izinyembezi lapho ngicabanga ngothando nesineke abantu bakaJehova abangibonisa sona!

[Izithombe ekhasini 19]

Lapho ngineminyaka eyisikhombisa nalapho sengimdala

[Isithombe ekhasini 20]

UJames, uGeorge, uHarley noSimon begqoke izingubo ezingezona ezesimanjemanje

[Isithombe ekhasini 21]

Lesi sithombe sami ngiyodayisa emakethe sakhishwa ephepheni lendawo

[Umthombo]

I-Journal and Courier, yaseLafayette, e-Indiana

[Isithombe ekhasini 23]

Nginomndeni wami namuhla