Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • g 5/09 kk. 21-23
  • Ngabaleka Ezinkundleni Zokubulala, Ngathola Ukuphila

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Ngabaleka Ezinkundleni Zokubulala, Ngathola Ukuphila
  • I-Phaphama!—2009
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Lapho Ngisakhula NgingumBuddha
  • Ukubaleka ECambodia
  • Impilo EThailand
  • Impilo Entsha ENew Zealand
  • Umshado Onezinkinga
  • Ekugcineni, Ngifunda IBhayibheli
  • Umthandazo Wethu Uyaphendulwa
  • Ukuphindela E-Australia
  • Uhambo Lwami Olude Lokufa Nokuphila ECambodia
    I-Phaphama!—1998
  • ICambodia Ukusinda Kokuhlangenwe Nakho Okwethusayo
    I-Phaphama!—1987
  • Lokho Engakukhetha Ngisemncane
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova Ka-2014
  • Ngaqala Ukuqaphela Ukuhlakanipha Kwangempela
    I-Phaphama!—1988
Bheka Okunye
I-Phaphama!—2009
g 5/09 kk. 21-23

Ngabaleka Ezinkundleni Zokubulala, Ngathola Ukuphila

Njengoba ilandiswa nguSam Tan

Njengoba sasibaleka ekhaya nabanye abantu baseCambodia abangaba ngu-2 000, mina nomkhaya wakithi sagcina sesifike emfuleni owumngcele weThailand. Sakwazi ukungena sonke ezikebheni ezincane ezazithuthela abantu endaweni ephephile. Lapho nje sekuphuma esokugcina, kwavela amasosha e-Khmer Rouge asidubula.

SAKHULULEKA kakhulu lapho sonke sifinyelela ngaphesheya eThailand siphephile. Bonke abantu babejabule ngaphandle kwethu, ngoba wayengekho ubaba nomalume, ababethunjwe ezinyangeni eziningana ngaphambili. Umama wavele wahlala phansi wakhala. Kodwa ngaphambi kokuba ngiqhubeke nendaba, ake ngichaze umlando wami kafushane.

Lapho Ngisakhula NgingumBuddha

Ngazalelwa eCambodia ngo-1960, ngingomunye wezingane ezintathu. Lapho ngineminyaka engu-9, mina nabazali bami sanquma ukuthi kwakufanele ngihlanganyele ezinkonzweni ethempelini lamaBuddha, okwakuyinto abafana ababevamile ukuyenza. Usuku lwendela luqala cishe ngehora lesithupha ekuseni, lapho iphuma ethempelini iya endlini ngendlu iqoqa ukudla. Ngangikuthola kunzima ukucela ukudla kubaninikhaya, ngenxa yokuthi babeswele. Ngemva kwalokho, thina zindela ezisencane sasipheka ukudla siphakele izindela esezikhulile. Thina sasidla ekugcineni.

Ngehora lesithupha ntambama, izindela ezindala zazihlangana ukuze zithandaze, zisebenzisa ulimi olwaluqondwa yidlanzana kuphela, uma kuwukuthi bakhona ababeluqonda. Ngemva kweminyaka emibili, ngaba yilokho okubizwa ngokuthi indela encane futhi ngajabulela amalungelo ezindela ezindala. Ngavunyelwa nokuthandaza nazo. Phakathi naleso sikhathi, ngangicabanga ukuthi ubuBuddha ukuphela kwenkolo ekhona emhlabeni.

Ukubaleka ECambodia

Akunganelisanga ukuphila kwasethempelini ngakho ngabuyela ekhaya lapho ngineminyaka engu-14. Ngokushesha ngemva kwalokho, umholi wezombangazwe okuthiwa uPol Pot wathatha izintambo zombuso. Iqembu lakhe, i-Khmer Rouge, elabusa kusukela ngo-1975 kuya ku-1979, laphoqa bonke abantu ukuba baphume emadolobheni baye emaphandleni lizama ukwenza iCambodia ibe izwe lamaKhomanisi. Nomndeni wakithi wafuduka. Kamuva, izithunywa zikaPol Pot zathatha ubaba nomalume. Asiphindanga sababona. Empeleni ngaphansi kokubusa kwe-Khmer Rouge, ezindaweni okuthiwa izinkundla zokubulala kwanqunywa abantu baseCambodia abangaba yizigidi ezingu-1,7 noma abanye babulawa ukugqilazwa, izifo noma indlala.

Lezi zimo zabangela ukuba izinkulungwane ezimbili zethu okukhulunywe ngazo ekuqaleni, zithathe uhambo oluyingozi lwezinsuku ezintathu zinqamula izintaba zibheke emngceleni weThailand. Safika siphephile sonke, kuhlanganise nosana oluwumfana olwaluzalwe endleleni. Iningi lethu laliphethe imali kodwa sagcina sesiyilahlile ngoba imali yaseCambodia yayiyize eThailand ngaleso sikhathi.

Impilo EThailand

Umndeni wakithi wahlala nezihlobo eThailand, ngabe sengithola umsebenzi njengomdobi. Isikebhe sethu sasifinyelela nasemanzini aseCambodia, lapho izinhlazi zaziziningi khona—kuhlanganise nezikebhe zebutho le-Khmer Rouge. Uma sibanjwa sasingalahlekelwa isikebhe futhi sibulawe. Empeleni, sacishe sabanjwa amahlandla amabili. Nokho abanye abazange baphunyule, kuhlanganise nomakhelwane wami owabanjwa wanqunywa ikhanda. Nakuba ukufa kwakhe kwangicindezela, ngaqhubeka nokudoba ogwini lwaseCambodia—kwakufanele ngikwenze lokhu, kungenjalo abakithi babezolamba.

Ngenxa yokukhathazeka ngomkhaya wakithi nangami, nganquma ukuya ekamu lababaleki eThailand, ngifike ngifake isicelo sokuthuthela kwelinye izwe, uma sengilapho ngithumelele umkhaya wakithi imali. Lapho ngitshela izihlobo zami ngalokhu, zakhuza umhlola. Kodwa ngase nginqumile.

Izivakashi ezikhuluma isiNgisi engahlangana nazo ekamu lababaleki zathi zingamaKristu. Lokhu kwayiqeda inkolelo yami yokuthi ayikho enye inkolo ngaphandle kobuBuddha. Mina nomngane wami engangisanda kumthola uTeng Hann, saqala ukuzihlanganisa nala “maKristu,” asibonisa iBhayibheli asinika nokudla. Ngahlala unyaka ekamu lababaleki ngase ngifaka isicelo sokuthuthela eNew Zealand.

Impilo Entsha ENew Zealand

Semukelwa isicelo sami ngo-May 1979, futhi ngokushesha ngemva kwalokho ngazithola sengisekamu lababaleki e-Auckland. Umuntu othile onomusa wangisiza ngokuhlela ukuba ngiyosebenza efektri edolobheni laseWellington. Ngathi ngingafika lapho, ngasebenza kanzima ngathumela imali ekhaya njengoba ngangithembisile.

Njengoba ngangizama ukufunda ngenkolo yobuKristu, ngaqala ukuya emasontweni amaProthestani. Nokho, kuncane kakhulu okwakushiwo ngeBhayibheli. Ngenxa yokuthi ngangifuna ukuthandaza ngendlela efanele, umngane wami othile wangifundisa uMthandazo WeNkosi, noma uBaba Wethu. (Mathewu 6:9-13) Kodwa akekho owangichazela ukuthi wawusho ukuthini lowo mthandazo. Ngakho ngenza lokho engangikwenza emithandazweni yobuBuddha, ngikhuluma nje ngibe ngingayazi into engiyishoyo.

Umshado Onezinkinga

Ngo-1981 ngashada. Ngemva konyaka, mina nomkami sabhapathizwa, umfundisi esifafaza ngamanzi eziphongweni. Ngaleso sikhathi ngase nginemisebenzi emibili, umuzi omuhle ngiphila ngokunethezeka—izinto engangingenazo eCambodia. Kodwa ngangingajabule. Umshado wethu waba nezinkinga, nokuya kwethu esontweni kwakungasisizi nhlobo. Ukuziphatha kwami kwakwenza izinto zibe zimbi nakakhulu, ngoba ngangigembula, ngibhema, ngidakwa futhi ngiqonyiwe. Kodwa unembeza wami wawungikhathaza, futhi ngangingakholwa neze ukuthi ngiyongena ezulwini, njengoba ngangitshelwe ukuthi bonke abantu abalungile baya khona lapho befa.

Ngo-1987, ngathumela imali yokuba umama nodadewethu beze eNew Zealand, bafika bahlala nathi okwesikhashana. Lapho bebuyela emuva, sahamba sobathathu saya e-Auckland.

Ekugcineni, Ngifunda IBhayibheli

Lapho ngiphuma komunye umngane wami, ngahlangana namadoda amabili ayengena indlu ngendlu. Enye yawo uBill, yabuza, “Ufisa ukuya kuphi lapho ufa?” Ngaphendula, “Ezulwini.” Wabe esengibonisa eBhayibhelini ukuthi abangu-144 000 kuphela abaya ezulwini, lapho beyobusa khona njengamakhosi omhlaba. Wangitshela nokuthi umhlaba uyogcwala izigidi zabantu abesaba uNkulunkulu futhi uguqulwe ube yipharadesi. (IsAmbulo 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3, 4) Ekuqaleni, le mfundiso yangicasula, ngoba yayiphikisana nalokho engangikufundiswe ngaphambili. Kodwa, ekujuleni ngangihlabeke umxhwele indlela la madoda ayelazi ngayo iBhayibheli futhi ezothe ngayo. Empeleni, ngazisola ngokungalibuzi igama lenkolo yawo.

Ngemva kwamasonto ambalwa, ngavakashela umngane wami othile owayenabantwana abafundelwa iBhayibheli umbhangqwana othile, uDick noStephanie. Esifundweni sabo babesebenzisa incwajana ethi Jabulela Ukuphila Emhlabeni Phakade! Ngaqala ukuyifunda ngathola ukuthi inengqondo impela. Ngathola nokuthi lo mbhangqwana ungoFakazi BakaJehova. Kwabe sekubuya engqondweni ukuthi amadoda amabili engangisanda kuhlangana nawo kungenzeka nawo ayengoFakazi, ngoba lokho akusho kwakuvumelana nale ncwajana.

Ngimagange ukufunda okwengeziwe, ngamema uDick noStephanie, ngafike ngabathela ngethala lemibuzo. Kamuva, uStephanie wangibuza ukuthi ngiyalazi yini igama likaNkulunkulu. Wangibonisa iHubo 83:18, elithi: “Ukuze abantu bazi ukuthi wena, ogama lakho linguJehova, wena wedwa ungoPhezukonke emhlabeni wonke.” Lowo mbhalo wayithinta inhliziyo yami, ngaqala ukuqhutshelwa isifundo seBhayibheli njalo. ULa, intombazane yaseLaos engangihlala nayo yahlanganyela nathi kulesi sifundo. Phakathi naleso sikhathi, ngangisiza umfowethu nomkakhe ngezimali. Ngemva kokufika eNew Zealand, nabo baqala ukufunda iBhayibheli noFakazi.

Ngokushesha ngemva kwalokho, mina noLa sayeka ukufunda ngoba sathuthela e-Australia ngenxa yomsebenzi. Nakuba sasigxile ekwenzeni imali, saqala ukuzikhumbula izifundo zeBhayibheli esasiba nazo. Ngakho ngobunye ubusuku sanxusa uJehova ngobuqotho ukuba asiholele kubantu bakhe.

Umthandazo Wethu Uyaphendulwa

Ngemva kwezinsuku ezimbalwa, ngafika ekhaya ngivela esitolo ngathola oFakazi ababili kwami. Ngabonga uJehova buthule, futhi mina noLa saphinde saqala ukufundelwa. Saqala nokuya emihlanganweni yobuKristu eHholo LoMbuso lendawo. Nokho, ngokushesha ngaqaphela ukuthi ukuze ngithokozise uNkulunkulu kwakudingeka ngenze izinguquko eziningi ekuphileni kwami. Ngenxa yalokho, ngayiyeka imikhuba yami emibi ngagunda nezinwele ezinde. Ababekade bengabangane bami babengihleka, kodwa ngakwazi ukuzibamba. Kwadingeka ukuba ngilungise nendaba yomshado wami, ngoba mina noLa sasingashadile, kanti mina nomkami sasingakahlukanisi ngokomthetho. Ngakho ngo-1990, mina noLa sabuyela eNew Zealand.

Ngokushesha, sathinta uDick noStephanie ngocingo. UStephanie wababaza: “Sam, ngangicabanga ukuthi ngeke siphinde sikubone!” Sabuye saqala ukufunda nabo iBhayibheli, futhi ngemva nje kokuphuma kwesehlukaniso sami, mina noLa sashada sinonembeza abahlanzekile phambi kukaNkulunkulu. Saqhubeka sihlala eNew Zealand, lapho sabhapathizwa khona sibonakalisa ukuzinikezela kwethu kuNkulunkulu. Ngimagange ngifuna ukutshela abanye lokho engikufundile, ngaba nelungelo lokufunda iBhayibheli nabantu abaningana baseCambodia naseThailand ababehlala e-Auckland nasezindaweni ezizungezile.

Ukuphindela E-Australia

Ngo-May 1996, mina noLa saphindela e-Australia futhi sahlala eCairns, enyakatho yeQueensland. Lapha, nginelungelo lokuhlela umsebenzi wokushumayela kubantu baseCambodia, baseLaos nabaseThailand abahlala kule ndawo.

Ngiswele amazwi okumbonga uJehova ngezibusiso zakhe, ezihlanganisa umkami othandekayo namadodana ethu amathathu—uDaniel, uMichael noBenjamin. Ngibonga kakhulu nangokuthi umama, udadewethu, umfowethu, umkhwekazi wami, noTeng Hann, umngane wami wasekamu laseThailand, nabo balamukela iqiniso leBhayibheli. Mina nabakithi sisakulilela ukushona kukababa nomalume, kodwa asidabukile ngokweqile. Siyazi ukuthi ngovuko uNkulunkulu uyozisusa ngokuphelele izinto ezingenabulungisa kangangokuba izinto ezinjalo “ngeke zikhunjulwe, futhi ngeke zifike enhliziyweni.”—Isaya 65:17; IzEnzo 24:15.

Eminyakeni embalwa edlule emhlanganweni woFakazi BakaJehova, ngabona othile engimaziyo. KwakunguBill, owayeke wangivakashela eminyakeni eminingi ngaphambili. Ngambuza: “Usangikhumbula?”

Waphendula: “Yebo! Ngahlangana nawe eNew Zealand eminyakeni eminingi edlule ngakutshela ukuthi bangu-144 000 kuphela abaya ezulwini.” Ngemva kwayo yonke leyo minyaka, uBill wayesangikhumbula. Sagonana sikhumbula leso sikhathi, manje singabazalwane.

[Umthombo Wesithombe ekhasini 21]

Background: AFP/Getty Images

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela