Isifundo 17

Indlela Yokuloba Izincwadi

1, 2. Yiziphi izinjongo ezinhle izincwadi ezingazifeza na?

¹ Ebandleni lokuqala lobuKristu izincwadi zazisetshenziswa kahle ngezindlela eziningi. Zaziyindlela yokuthintana namabandla. (Fil. 1:1) Zazisetshenziselwa ukukhuthaza labo ababemukele imithwalo yemfanelo ekhethekile. (2 Thim. 1:1, 2, 6) Izincwadi zabakha labo ababesandʼukukholwa noma labo ababebhekene nobunzima. (1 Thes. 1:1-7; 3:1-7) NamaKristu okuqala asebenzisa izincwadi ukuthintana nalabo ababesondelene nawo enkonzweni yeNkosi.—3 Joh. 1, 14.

² Izikhonzi zikaNkulunkulu zanamuhla nazo zinezizathu eziningi zokuloba izincwadi, nalezizincwadi zingafeza okuningi okuhle. Izincwadi zamabhizinisi zingahle zidingeke ngezinye izikhathi. Kungahle kudingeke ukuthi izikhulu zezwe zilotshelwe maqondana nomsebenzi woMbuso. Abaqashi abahlala ezakhiweni zamakamelo angawodwa, kanye nalabo abahlala ezindaweni ezingazodwa, kaningi kungathintwana nabo nge“zindaba ezilungileyo” ngezincwadi kuphela. Mhlawumbe abanye abamemezeli ebandleni lakini bathuthile, mhlawumbe izihlobo zihlala kudana, futhi ungahle ufisele ukubonisa ukukhathazeka kwakho kothando ngazo ngokuloba incwadi. Futhi, kukhona nezikhathi lapho uthumela incwadi yokubonga noma yokududuza.

3. Ukufanela inkonzo yethu, yini efanele iphawule izincwadi zethu na?

³ Izincwadi zethu zifanele ziyifanele inkonzo yethu esiyinikelwe nguNkulunkulu. Zifanele zibe-nobuhlobo, zibe-namasu okungacunuli-muntu futhi zibonise ukucabangela okunothando ngalabo abazifundayo. Zifanele zibe-ngezivumayo nezakhayo, kunokuphikisa nokubonisa umoya wokusola, obhidliza ukukholwa futhi udabukise umfundi. “Uthando luyakha,” kusho iZwi likaNkulunkulu. (1 Kor. 8:1) Cabangela nokubonakala okuphelele nomcabango incwadi eyowunikeza. Ngenxa yobunono, kuyasiza ukuba-nosebe lwekhasi olufanayo ngasemaceleni naphansi kwencwadi. Izinindeninde azikhangi. Nokupela okuhle nesakhiwo semisho kudinga ukunakekelwa. Nokho, uma ungenakhono kulokhu, ungakuvumeli kukudumaze ekulobeleni abahlobo. Ukufudumala, isithakazelo nokushiseka ngokuvamile kwenanela ngaphezu kwamaphutha okupela nesakhiwo semisho. Kepha ukupela kungathuthukiswa ngokusebenzisa isichazimazwi, nesakhiwo semisho singathuthukiswa njengoba siqaphela indlela abanye abahlanganisa ngayo amazwi nemishwana. Sikhumbula lamaphuzu, make sibhekisise manje izinhlobo ezahlukahlukene zezincwadi esingaba-nethuba lokuziloba ngokuhlangene nenkonzo yethu.

4. Beka amabala engwe ngesimo esifanele sencwadi yebhizinisi.

⁴ Izincwadi zamabhizinisi. Lapho uloba incwadi yebhizinisi, kufanele ukuloba igama lakho, ikheli nosuku phezulu encwadini. Lokhu kubizwa ngokuthi yisihloko futhi sibonakala ngakwesokudla sephepha. (Ezincwadini eziya kuWatch Tower Society, isihloko sifanele sibe-nanegama lebandla lothumelayo, uma iphethe izindaba zebandla.) “Ikheli laphakathi” lingakwesokhohlo sephepha kepha ezansana kwesihloko. Lapha unikela igama nekheli lefemu noma umuntu omlobelayo. Okulandelayo ohlelweni yisibingelelo. Lapho ulobela amafemu noma abantu ngabanye abangahlangene nofakazi bakaJehova, izibingelelo ezinjengo“Mnumzane,” “Banumzane,” “Mnu.——” nezifana nazo zifanele. Lapho ulobela iSociety nabanye abangofakazi bakaJehova, kujwayelekile ukusetshenziswa kwezibingelelo ezinjengo“Bafowethu” noma “Mfowethu——.” Ekugcineni kunomshwana wokuphetha onjengo“Yimi omaziyo” noma “Yimina.” Lapho ulobela labo abasenhlanganweni kaJehova imishwana yokuphetha enjengo“Yimi umfowenu” noma “Yimi isisebenzi esikanye nani” ifanele. Lona uqala phakathi naphakathi ngokunquma kabili ikhasi futhi ulandelwa yikhefana. Ngaphansana, sayina igama lakho. Lapho incwadi ilotshelwa iSociety ngenxa yebandla noma isifunda, umlobi abengahle abonise nesikhundla sakhe, njengo“Mbonisi Owengamele” noma “Umbonisi wesiFunda,” ngaphansana kwesayini yakhe.

5, 6. Yini efanele inakekelwe kuqala encwadini, futhi yini ngokuvamile esizayo ukuveza ukusabela okuvumelanayo na?

⁵ Ekuqaleni impela kwencwadi yakho, yisho injongo yayo. Ngakho-ke oyamukelayo uyokwazi masinyane isizathu sokuloba kwakho. Uma incwadi ilandela okwangaphambili ukulobelana, bekuyokuba-kuhle ukusho leyoncwadi yangaphambili nesihloko esiqondene-ngqo eyayisiphethe. Nalapho kulotshelwana nenhlangano enkulu eneminyango eminingi, kuyasiza nokusho noma yiziphi izimpawu ezibonakala encwadini yokugcina owayithola ivela enhlanganweni. Ngomzimba wencwadi, uyofumana ukuthi imiphumela emihle ivela ekusebenziseni isigaba esahlukile ngenye nenye indaba aqondenengqo noma indlela yokucabanga. Lokhu kuyasiza ekwenzeni amaphuzu ahlukahlekene encwadini yakho aqhame ngokukhanyayo futhi kaningi kuphumela osizweni olungcono. Uma incwadi ingeyebhizinisi ingxenye futhi ingxenye inobungane, kuhle kakhulu ukunakekela izindaba zebhizinisi kuqala.

⁶ Inkulumo emfushane inosizo ngaso sonke isikhathi ekulobeni izincwadi, kanti indaba ofuna ukuyinikeza imelwe ikhanye futhi iphelele. Kepha uma amazwi angadingekile noma imicabango eyimpinda ingakhishwa, incwadi yakho iyophumelela ngaphezulu. Kuyasiza ukukhanyisa injongo yencwadi yakho uma ushiya indaba engaphathelene nendaba yakho. Nokusho ngokuqinisekile ukwazisa umzamo wabanye ngokuvamile kufanele. Ngisho nangencwadi yebhizinisi echaza imininingwane yenkinga ethile, ukusabela kungcono ngokuvamile lapho usebenzisa inkulumo enjengokuthi, “Ngikwazisa kakhulu lokho ongenzela (noma ongahle ukwazi ukungenzela) khona kulendaba.”

7-9. Yini ebingahle ishiwo encwadini okuhloswe ukunikezwa ngayo ubufakazi na?

⁷ Ukunikela ubufakazi. Ukulotshwa kwezincwadi kubonakale kunosizo nasekushumayeleni isigijimi soMbuso. Kwezinye izindawo kukhona amafleti amakhulu noma amahotela okuhlala angenakusetshenzwa ngenkululeko, kepha singabalobela izincwadi abahlala kuwo. Ngakho-ke, nabanye abantu kaningi abafunyanwa emakhaya emsebenzini wendlu ngendlu, kepha bayalifumana iposi. Nangommemezeli ohlala ekhaya, ukuloba izincwadi eziya kulababantu kungahle kube-kuphela kwendlela anayo yokuhlanganyela isigijimi soMbuso nabanye.

⁸ Lapho uloba incwadi yokunikela ubufakazi ngombuso kaNkulunkulu, kuhle ukuzethula kuqala. Ungahle uthande nokusho isizathu sokuloba kwakho esikhundleni sokuhambela kwakho uqobo. Kuyomhlaba umxhwele oyamukelayo ukuqiniseka kwakho. Bese uqalisa lokho obufuna ukumtshela khona wena luqobo uma wawukwazile ukuhambela. Akunzima ukukwenza uma usebenzisa izimiso obuzifunda esikolweni senkonzo. Ungahle usebenzise ukunikela koMbhalo okuvela kwesandʼ ukuphuma INkonzo Yethu YoMbuso noma ubeke ngamazwi akho ingxenye evela kwesandʼ ukuphuma INqabayokulinda noma iPhaphama! noma incwadi ethi Ungaphila Phakade Epharadesi Emhlabeni. Ubungahle ufake nepheshana, umagazini noma incwajana futhi umkhuthaze umuntu ukuyifunda. Chaza isizathu sokubaluleka kakhulu kwalendaba. Njengoba wenza emsebenzini wendlu ngendlu, ubungahle usikisele ukuthi ahlole imibhalo eBhayibhelini lakhe. Bese, ngenjongo yokuthuthukisa isithakazelo okungenzeka ukuthi sivusiwe, umtshela indlela yokuthintana nawe futhi umcele ngenhlonipho ukuthi enze njalo. Nikela ngokukhanyayo igama lakho nekheli ukuze kuthi uma efuna ukukubonga noma ukukhokhela INqabayokulinda noma iPhaphama!, azi lapho eyolobela khona.

⁹ Ngaphandle kwemvulophu, bonisa ngaso sonke isikhathi ikheli lakho lokuphendula. Hlolisisa ukuqiniseka ukuthi unemali eyanele yokuposa, ikakhulu uma ufake izincwadi. Uma imali yokuposa inganele, umninindlu angahle akhokhiswe imali efunekayo, nalokhu kungahle kumxoshe emzamweni wakho wokunikeza ubufakazi obuhle.

10, 11. Kungani izincwadi eziya kumalunga omkhaya nabahlobo zinosizo, futhi bezingahlanganisani na?

¹⁰ Kumalungu omkhaya nabahlobo abaseduze. Ekuphileni kwethu kwansuku zonke sinikeza isikhathi sethu nokunakekela kuleyomisebenzi esiyicabangela njengebaluleke kakhulu. Kepha siyasichitha isikhathi ukuthintana nezihlobo ezinothando nabahlobo abaseduze ngeposi na? Abazali bazazisa kakhulu izincwadi ezivela kubantwana babo, nabantwana bayazuza ngezincwadi ezilotshwe ngabazali babo. Ukwenanelana kwe“ngxoxo” ngezincwadi kwenza-lukhulu ekuhlanganiseni amalunga omkhaya, ngisho lapho ekude komunye nomunye ngomzimba. Abahlobo bakho nezihlobo beziyokwakheka ngempela ngokwamukela ubufakazi obuthile bokuphila kwakho, incwadi ejabulisayo, egcwele izindaba evela osibeni lwakho noma umshini wokuthayipha. Awukukholwa na? Ngakho-ke ake ucabange ngohlangene nakho. Zimbalwa izinto ezamukelwa ngenjabulo enkulu njengencwadi enhle. Ngokuvamile kukhona ivuso elijabulisayo ngayo. Kukwenza ujabule ukuthi othile ukukhumbulile, akunjalo na? Khumbula, imfanelo eqhamile yamaKristu wukuthi ayathandana; nenye indlela yokukubonisa lokhu kungokuthintana ngisho lapho ekude komunye nomunye.

¹¹ Kepha yini oyoloba ngayo na? Ingabe ujabulela okuhlangenwe nakho okuthakazelisayo na? Lokho okukujabulisayo ngokuvamile kuyojatshulelwa ngabanye. Kungahle kube-ngokomuntu uqobo okuhlangenwe nakho okuthole enkonzweni, noma okuhlangenwe nakho okuzwe kwabanye. (Kepha akuhlakaniphile ukudlulisela izinto ezingabazekayo.) Ngezinye izikhathi ungahle ufise ukukhumbula okuhlangenwe nakho okujabulisayo okuhlanganyele nalowo omlobelayo. Lokhu kuhlanganisa abahlobo. Ungaloba nezinto ezintsha ozifundile. Futhi kuthiwani ngezinto obusandʼukuzenza, mhlawumbe izindawo ozivakashele na? Izinto ezinjalo zithakazelisa ngaso sonke isikhathi kubahlobo. Ingabe lowo omlobelayo uyagula na? Lungiselela izwi elikhuthazayo. Bonisa ukukhathazeka futhi usho ithemba lokululama kwakhe masinyane. Ubungahle usho nokuthile okuthakazelisa kakhulu okwenzeka emhlanganweni ebandleni, okuthile okwakukhuthaza nokuyosiza ukumnika ithemba lowo ogulayo. Nangokuhlangene nezinto zokulotshwa, uma unobunzima ekukhumbuleni imininingwane yalokho okusandʼukwenzeka noma lokho obukucabanga, kungani ungayilobalobi oqhwememeni lokulobela okokukhunjulwa lapho ifika engqondweni na? Ngakho-ke lapho uhlalela ukuloba, indaba iyotholakala masinyane.

12, 13. Izincwadi zethu bezingahle zibakhuthaze kanjani abanye endleleni yeqiniso na?

¹² Nangokuhlangene nalokho kokulotshwa, ubungacabanga nganoma yini enosizo kunokukhuthaza lowo owamukela incwadi endleleni yeqiniso na? Mhlawumbe othile obuvame ukufunda naye iBhayibheli usethuthele kwelinye idolobha. Uma uloba incwadi esho isithakazelo sakho somuntu uqobo futhi inikela isikhuthazo, lokhu bekungenzeke yini kusize ukulondoloza isithakazelo sakhe njalo eqinisweni na? Bese, ucabanga nangendlela abazali abazizwa ngayo lapho indodana noma indodakazi engekho ekhaya iloba futhi ibonga abazali ngokwethembeka kwabo kuJehova ngeminyaka edlule nangokukhulisa abantwana bazise izindlela zikaJehova. Futhi, kuthiwani ngalabo abathuthele ezindaweni lapho kunendingeko khona enkulu kakhulu yoFakazi, noma labo abathathe izabelo emsebenzini wezithunywa zevangeli noma emakhaya aseBethele na? Yeka isikhuthazo kubo ukwamukela izincwadi ezibatusa ngenkonzo yabo ethembekile kuJehova! (AbAhl. 11:40) Futhi bayokwazisa uma uhlanganisa ezincwadini zakho nezinto ezisho lokho okwenzekayo ebandleni ababekulo.

¹³ Yengeza emfanelweni yezincwadi zakho ngokungadonseli konke ukunakekela kuwe luqobo. Bonisa isithakazelo kulowo omlobelayo ngokuhlanganisa nemibuzo ngokuphila kwakhe, amacebo akhe, indlela izinto ezagcina ngayo alobe ngazo ngaphambidlana, abahlobo benu nonke, nokuthuthuka kwabo afunda nabo iBhayibheli. Isithakazelo esinjalo komunye umuntu sinomphumela onempilo, owakhayo futhi siqhubezela ukwenanelana okuqhubekayo kwezindaba.

14, 15. Yini engenziwa ukwenza isiphetho sencwadi yakho sibe-nengqondo na?

¹⁴ Lapho uqeda indikimba yencwadi yakho, uyoyiphetha kanjani na? Iziphetho ezinengqondo ziyathandeka ngempela. Uma sithi nje, “Ngimelwe ngiphethe manje njengoba sengiphelelwe yindawo,” akunikeli umcabango omuhle ngomlobi. Kungani ungacabangi ngokuthile okunengqondo ngaphezulu na? Umphostoli uPawulu wasebenzisa izindlela ezithakazelisayo ezahlukahlukene ukuphetha izincwadi zakhe. Ngokwesibonelo: “Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu mawube-nomoya wenu, bazalwane.” (Gal. 6:18; 2 Kor. 13:14) Umphostoli uJohane waphetha enye yezincwadi zakhe ngalendlela: “Ukuthula makube-kuwe. Abahlobo bayakhonza kuwe. Khonza kubo abahlobo ngamagama.” (3 Joh. 15) Sebenzisa isiphetho ngokuvumelana nendaba evamile yencwadi yakho nesifanele ubuhlobo bakho nomuntu ngamunye.

¹⁵ Ukulotshwa kwezincwadi akunzima uma ubona izinto ezenzeka yonke indawo ekuzungezile usuku nosuku. Kuningi okwenzekayo ekugcwalisekeni kwesiprofetho seBhayibheli. Lesisimiso esidala sezinto, kuhlanganise nomsuka waso wenkolo, sonakala ngokushesha. Kanti, umsebenzi kaJehova uthuthuka ngokumangalisayo ngenxa yokuwubusisa kwakhe. Abafowenu bayajabula ukuzwa izindaba zokwanda okungokwasezulwini endaweni yakini. Kungakhathaleki ukuthi ungubani, kukhona abanye abantu abebeyojabulela ukuthola encwadini izinkulumo zesithakazelo sakho esifudumele, somuntu uqobo. Nokubonisa abanye lokhukukhathazeka ngempela kuyingxenye yenkonzo yethu, ngokuba uthando lwethu lobuzalwane alufanele lupheze ngokuba nje sehlukaniswe yibanga. Ngempela, lungakhuliswa ngokuloba incwadi.