Ka ma Kikwanyo Iye Pwony pi Yub me Cokke

JULAI 6-12

LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA | NIA 6-7

“Tin Dong Ibineno Gin ma Abitimo i Kom Parao”

(Nia 6:1) Ento Rwot owaco bot Moses ni, “Tin dong ibineno gin ma abitimo i kom Parao; en bicwalogi woko ki bade matek, ci ryemogi woko ki i lobone ki tek.”

(Nia 6:6, 7) “Wac bot jo Icrael ni, an a Rwot, abikwanyowu woko ki i peko ma jo Ejipt keto i komwu, abilarowu ki i opii megi, abikokowu woko ki cinga ma aryeyo, ki pi kop madito ma abingolo i wigi. ⁷ Abiterowu me bedo jona, dok an abibedo Lubangawu; wun wubingeyo ni an a Rwot Lubangawu, ma akwanyowu ki i kom peko ma jo Ejipt giketo i komwu.

it-2-E 436 para. 3

Moses

Gemo magi bene ogudo cwiny Luicrael. I acakkine, gin kong guye ni Jehovah aye ooro Moses, ento lacen ma kimeddigi tic matek, gin gucako nguru i kom Moses, man oweko cwiny Moses otur dok ocako bako doge bot Jehovah. (Nia 4:29-31; 5:19-23) Won Twer Ducu ojingo cwinye dok onyutte gin mo ma Abraim, Icaka, ki Yakobo onongo pe gingeyo​—tyen lok me nyinge, Jehovah. Dok onongo binen i kit ma en bilaro kwede jo Icrael kun minigi Lobo ma Kiciko Pire-ni. (Nia 6:1-8) Kadi bed kumeno, Luicrael pe guwinyo Moses. Ento i nge gemo me abongwen, gin ducu gucako cwako Moses, dok gulubo cik ducu ma en ominigi. Man oweko obedo yot bot Moses i nge gemo me apar me telogi wek gua woko ki i Ejipt calo ‘lumony ma cito i dog lweny.’​—Nia 13:18.

(Nia 7:4, 5) Parao pe biwinyo lokki; abiketo cinga i kom Ejipt, ci abikwanyo monnya, jona, ma gin aye likwayo pa Icrael, ki i Ejipt, pi kop madito ma abingolo i wiye. ⁵ Jo Ejipt gibingeyo ni an a Rwot, ka abiryeyo cinga i kom lobo Ejipt pi kwanyo jo Icrael woko ki i kingi.”

it-2-E 436 para. 1-2

Moses

Ocito i Nyim Parao me Ejipt. Moses ki Aron onongo dong gitye ka timo tic mo ma pire tek adada i lweny ma onongo tye i kin Jehovah ki lubange me goba. Parao olego pi teko ki bot lubange me Ejipt kun tiyo ki lutyet mapatpat ma gwok lutel wigi onongo kilwongogi ni Yane ki Yambure, wek gulweny i kom Jehovah. (2Tem 3:8) Tango me acel ma Moses gin ki Aron gutimo i nyim Parao onyuto ni Jehovah aye Lubanga matek loyo lubange ducu me Ejipt, kadi bed ni cwiny Parao odoko nwang. (Nia 7:8-13) Lacen, i nge gemo me adek, kadi wa lutyet bene guye ni meno obedo tic “cing Lubanga!” Dok odeke okwoto kom lutyet magi ducu ma oweko onongo pe gitwero cito i nyim Parao ki Moses.​—Nia 8:16-19; 9:10-12.

Gemo ogudo cwiny jo mukene dok oweko ngut jo mukene odoko nwang. Moses ki Aron gutito pi Gemo Apar-ri ducu. Dok otimme kit ma gutito-ni kikome, man onyuto ni Moses onongo tye ka tic pi Jehovah. Kiloko i kom Jehovah dok nyinge ongene adada i Ejipt, man oweko Luicrael kacel ki Luejipt mogo guye i kom Jehovah; ento cwiny Parao kacel ki jo ma miye tam ki ma gicwake odoko nwang omedde ameda. (Nia 9:16; 11:10; 12:29-39) Me ka bedo ki tam ni gicwero cwiny lubangegi, Luejipt gungeyo ni Jehovah aye onongo tye ka ngolo kop i kom lubangegi. Ma gemo me abongwenne opoto, Moses bene onongo dong ‘odoko dano madit adada i lobo Ejipt, i nyim lutic pa Parao ki lwak ducu.’​—Nia 11:3.

Yenyo Lonyo me Cwiny

(Nia 6:3) Yam anen bot Abraim, bot Icaka ki bot Yakobo, kun gingeyo ni an Lubanga matwero-ducu, ento pe amiyo gungeyo ni nyinga aye Rwot.

it-1-E 78 para. 3-4

Won Twer Ducu

Jehovah otiyo ki nying me dog tic ni ‘Lubanga Won Twer Ducu’ (ʼEl Shad·daiʹ) i kare ma tye ka cikke bot Abraim ni binywalo Icaka, dok onongo mitte ni Abraim obed ki niye ni Lubanga tye ki teko me cobo cikke meno. Dok kitiyo ki nying me dog tic man i kare ma kiwaco ni Lubanga bimiyo mot bot Icaka ki Yakobo dok bitic kwedgi me cobo gicikkene ki Abraim.​—Acak 17:1; 28:3; 35:11; 48:3.

Dong pi meno, Jehovah onongo twero wacone bot Moses ni: ‘Yam anen bot Abraim, bot Icaka ki bot Yakobo, kun gingeyo ni an Lubanga Won Twer Ducu [beʼElʹ Shad·daiʹ], ento pe amiyo gungeyo ni nyinga aye Jehovah.’ (Nia 6:3) Man pe nyuto ni co magi onongo pe gingeyo nying Jehovah, pien gin kacel ki kwarigi bene gubedo ka tic ki nying man. (Acak 4:1, 26; 14:22; 27:27; 28:16) Ki lok ada, kitiyo ki nying me dog tic ni ‘Won Twer Ducu’ tyen abicel keken i buk me Acakki, ento kitiyo ki nying Jehovah tyen 172 kulu i ginacoya macon me leb Ibru. Kadi bed ni pi jami ma otimme i kom co magi oweko guniang ni ada Jehovah obedo Won Twer Ducu, ento gin onongo pud peya guniang tyen lok me nying Jehovah. Ma lubbe ki lok man, The Illustrated Bible Dictionary (Vol. 1, pot 572) waco ni: “Jami ma kinyuto bot jo mogo ma lugen madok i kom gin ma onongo bitimme i anyim, ocuko cwinygi ni Yawe obedo Lubanga (ʼel) ma tye ki kero me cobo cikke meno. Gin mutimme i bunga ma onongo tye ka wang-ngi obedo me ur adada dok oweko Moses ongeyo Lubanga maber adada, nying ni Yawe ma onongo gin ducu gingeyo-ni onongo nyuto teko pa Lubanga ki ni en tye kwedgi dok bimedde ki gwokogi.”​—Man lok pa J. D. Douglas, 1980.

(Nia 7:1) Rwot owaco bot Moses ni, “Nen aketi macalo Lubanga bot Parao, ki omero Aron bibedo lanebini.

it-2-E 435 para. 5

Moses

Moses omedde ki ticce kadi bed ni obedo lalewic. Ento Moses onyuto ni en lalewic, kun waco ni en pe etwero lok maber. Moses onongo dong oloko kite woko, dok kite onongo pat ki me kare macon, i kare ma omine kene me laro jo Icrael mwaki 40 angec. En omedde ki bako doge bot Jehovah ni omi tic meno bot ngat mukene. Kadi bed ni meno pe oyomo cwiny Lubanga, en pe okwero Moses, ento omiyo Aron macalo lalok pi Moses. Dong kit macalo Moses onongo tye ka cung pi Lubanga, Moses bene onongo bibedo “Lubanga” bot Aron, ma onongo bilok pire-ni. I kare ma Moses tye ka lok ki ludongo me Icrael, ki dok ma ocito ka rwatte ki Parao, nen calo Lubanga omiyo tira ki cik bot Moses, dok Moses bene otito bot Aron, wek Aron otit lokke bot Parao (laloc ma olubo kor ngat ma Moses ongweco woko ki bote mwaki 40 angec). (Nia 2:23; 4:10-17) Lacen, Jehovah olwongo Aron ni ‘lanebi’ pa Moses, ma nyuto ni kit macalo Moses onongo tye lanebi pa Lubanga, dok Lubanga aye tye ka tire-ni, Moses bene onongo bitiro Aron. Dok kiwaco ki Moses ni en bene onongo bibedo “Lubanga bot Parao,” man nyuto ni onongo kimine teko ki twero i kom Parao, wek pe gulwor kabaka me Ejipt.​—Nia 7:1, 2.

JULAI 13-19

LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA | NIA 8-9

“Parao pe Ongeyo ni Etye ka Konyo i Cobo Yub pa Lubanga”

(Nia 8:15) Ento ka Parao oneno yamo dok okuto kore, ci cwinye odoko nwang pe dok owinyogi, kit ma Rwot owaconi.

it-2-E 1040-1041

Dingo

Jehovah obedo ka diyo cwinye i kom dano, wek gumedde ki kwo kadi bed ni onongo gupore me to. (Acak 15:16; 2Pet 3:9) Kadi bed ni mogo i kingi guloko cwinygi ci kitimmigi kica (Yoc 2:8-14; 6:22, 23; 9:3-15), mukene ngutgi odoko nwang dok gujemo i kom Jehovah kacel ki jone. (Nwo 2:30-33; Yoc 11:19, 20) Kiwaco ni Jehovah ‘weko cwiny dano doko nwang’ pien ni en pe juko ngat mo keken ma mito jemo i kome. Ento ka en oculo kwor i kom lujemo, ci man binyuto tekone dok weko nyinge ngene.​—Por ki Nia 4:21; Jon 12:40; Rom 9:14-18.

(Nia 8:18, 19) Lutyet gutemo ki ryekogi wek nyoggi obin, ento pe gutwero. Pienno nyoggi oromo kom dano ki lee ducu. ¹⁹ Ci guwaco bot Parao ni, “Man lwet cing Lubanga.” Ento cwiny Parao obedo nwang, pe omedo ki winyogi, kit ma Rwot owaco-ni.

(Nia 9:15-17) Kono aryeyo cinga apwodi ki lwakki ducu ki two gemo magwa, kono tin atyekowu woko ki i lobo; ¹⁶ ento aweko in makwo pi lok man, wek anyut tekka boti, wek nyinga oywek i lobo ducu. ¹⁷ In pwod itye ka nyatte i kom lwakka, pe iye wekogi cito.

it-2-E 1181 para. 3-5

Tim Maraco

Medo i kom meno, i kine mukene Jehovah weko jo maraco gitimo mitine labongo ngeyone. Kadi bed jo maraco gijemo i kom Lubanga, en neno ni pe gutimo gin mo keken ma weko luticce gituro gennegi, dok en twero weko gitimo gin ma nyuto ka maleng ni en Lubanga ma kite atir. (Rom 3:3-5, 23-26; 8:35-39; Jab 76:10) Lok man rwatte ki ngo ma kicoyo i Carolok 16:4: “Kit jami acel acel ma Rwot oketo tye ki tyen lokke, dong agikki pa jo maraco aye to.”

Me labolle, nen kong gin mutimme i kom Parao. Jehovah ooro Moses ki Aron ni ogony jo Icrael woko ki i opii. Lubanga aye pe oweko ngut Parao obedo nwang, ento en oye ni Parao omedde ki kwo wek kinen ni ada en obedo laloc marac dok opore me to. Kinyuto gin muweko Jehovah otimo meno i Nia 9:16 ni: “Ento aweko in makwo pi lok man, wek anyut tekka boti, wek nyinga oywek i lobo ducu.”

Gemo Apar ma opoto i kom Luejipt kacel ki to pa Parao ki lumonnye ducu i Nam Makwar onyuto teko pa Jehovah. (Nia 7:14–12:30; Jab 78:43-51; 136:15) Dano onongo pud giloko i kom gin mutimme-ni i nge mwaki mapol dok nying Lubanga oywek i lobo ducu. (Yoc 2:10, 11; 1Cam 4:8) Kono onongo Jehovah onek Parao cutcut, onongo pe kibineno teko ki deyone ki kit ma en olaro kwede jone.

Yenyo Lonyo me Cwiny

(Nia 8:21) Ento ka pe iweko jona gucito, ci nen, abicoro lwango limuk i komi ki i kom luticci ki i kom lwakki, ki i odini; i odi pa jo Ejipt ducu lwango bicore iye limuk, wa i kom lobo ma gucung iye.

it-1-E 878

Lwango

Pe kingeyo maber tutwal kodi lwango mene ma kiloko i kome i Ginacoya ni obedo gemo me angwen ma opoto i kom Luejipt, ento obedo gemo me acel ma pe ogudo kom Luicrael ma gitye i Gocen. (Nia 8:21, 22, 24, 29, 31; Jab 78:45; 105:31) Lwango magi nen calo obedo kodi olwango madongo ma kayo dano ki lee malit ci cwiyo remogi. Ka pud gitye kwidi gibedo i kom lee ki dano. Ma gikayo dano-ni polle ginonge i lobo ma lyet. Dong ngene kene ni Luejipt guneno can malit i kare ma gemo man opoto i komgi kacel ki leegi ducu dok nen calo okelo wa to.

(Nia 8:25-27) Lacen Parao olwongo Moses ki Aron, owacci, “Wucit, wutyer gitum bot Lubangawu i lobowa-ni, ²⁶ Ento Moses ogamo ni, “Pe watwero timone kit meno; pien wabityero gitum bot Lubangawa ma bedo me kwer bot Luejipt. Ka watyero gitum ma obedo me kwer bot Luejipt ma kun gineno ki wanggi, pe gibicelowa ki got-ti? ²⁷ Wan myero wawot i tim wot me nino adek pi tyero gitum bot Rwot Lubangawa kit macalo en aye bicikowa kwede.”

w04-E 3/15 25 para. 9

Wi Lok Madongo ma Kikwanyo ki i Buk me Nia

8:26, 27—Pingo Moses owaco ni gityer pa Luicrael onongo bibedo me “kwer bot Luejipt”? Luejipt onongo giworo lee mapol. Dong i kare ma Moses oloko i kom gityer bot Parao lokke onen calo gin ma pire tek dok oweko Parao oye ni Luicrael gucit gumi gityergi bot Jehovah.

JULAI 20-26

LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA | NIA 10-11

“Moses ki Aron Gunyuto Tekcwiny Madit Adada”

(Nia 10:3-6) Kit meno Moses ki Aron gucito gudonyo bot Parao, guwacce ni, “Rwot Lubanga pa jo Ibru owaco kuman ni, ‘In ibikwero bedo ki mwolo i nyima pi kare ma rom mene? Wek jona guciti, wek guti bota. ⁴ Pien ka ikwero ni jona pe guciti, ci nen, diki abikelo lwak bonyo i loboni, ⁵ giumo lobo woko lipuk, pe tye ngatti mo ma bineno lobo; ci gibicamo gin ma pee ongoyo botwu, ka dok gibicamo yadiwu ducu ma dongo i poto. ⁶ Gibipongo i odini ki i odi pa luticci ducu ki i odi pa jo Ejipt ducu; bibedo gin ma yam wegiwu ki kwariwu pe guneno nia i nino ma giketogi i wi lobo nio wa i nino man.” Ka olokke ci okato woko ki bot Parao.

w09-E 7/15 20 para. 6

Lub Lanen pa Yecu​—Tit Kwena ki Tekcwiny

Tam bene pi tekcwiny ma Moses obedo kwede i kare ma tye ka lok ki Parao, laloc ma onongo pe kineno mere calo ngat ma cung pi lubanga keken ento calo lubanga kikome. Onongo kineno Parao calo wod pa lubanga me ceng ma nyinge Ra. Dong nen calo Parao bene onongo woro calle kene calo Parao mukene-ni. Gin mo keken ma Parao owaco omyero kitim, en onongo loyo dano ki twero. Parao onongo tek, lawaka dok oding ma pe ye ni ngat mo keken owacce gin me atima. Man aye kit dano ma Moses lakwat mamwol-li obedo ka lok kwede kare ki kare. Ngo ma Moses owaco ni bitimme? Gemo maraco adada. Dok ngo ma Moses onongo mito ni Parao otim? Ni oye wek Luicrael ma onongo gitiyo macalo opiine gua woko ki i lobone! Tika Moses onongo mito tekcwiny? Onongo mito!​—Wel 12:3; Ibru 11:27.

(Nia 10:24-26) Ka Parao olwongo Moses, ci owacce ni, “Cit wuti bot Rwot; litinowu bene myero gucit kwedwu; ento wuwek limwu matino ki madito gudong i ngewu.” ²⁵ Ento Moses ogamo ni, “In bene myero imiwa gitum ki gityer me awanga, wek watyer bot Rwot Lubangawa. ²⁶ Limwa makwo myero gin bene gucit kwedwa; pe obong tyen mo bidong i ngewa, pien myero wakwany mogo i kingi me miyo ki woro bot Rwot Lubangawa, dok pe wangeyo gin ma myero wati kwede bot Rwot, nio ka wabio wa kunnu.”

(Nia 10:28) Parao dok owacce ni, “A woko ki bota; gwokke keni aye, pe inen wanga doki; pien i nino ma ibineno iye wanga en aye ibito iye bene.”

(Nia 11:4-8) Moses owaco ni, “Rwot owaco kuman ni, I cwiny dyewor abiwot i dye Ejipt; ⁵ ci litino kayo ducu ma i lobo Ejipt gibito woko, nia i kom latin kayo pa Parao ma bedo i wi komkerre-ni, nio kwede i kom latin kayo pa angeca ma tye ka rego; wa litino kayo pa limgi makwo ducu. ⁶ Koko bibedo malik mada ma oromo i lobo Ejipt ducu, kit ma yam peya otimme, dok pe bitimme matwal. ⁷ Ento i kom jo Icrael ducu, dano onyo lee, kadi gwok pe bigweyo; wek wunge ni Rwot opoko kin jo Ejipt ki jo Icrael. ⁸ Luticci ducu gibibino bota, gibiryebbe piny i nyima, kun giwaco ni, ‘A woko, ki lwak ma gilubi ducu.’ Ci i nge meno, abicito woko gira.” Ci okato woko ki bot Parao ki kiniga madwong.

it-2-E 436 para. 4

Moses

Tekcwiny ki Niye Onongo Mitte me Lok ki Parao. Moses ki Aron gucobo tic ma kiminigi pi kony pa Jehovah ki teko pa cwiny maleng. Go kong ot ker pa Parao, laloc madit loyo ducu i kare meno. En onongo lawaka dok tye ki deyo ma pe pore ki pa laloc mo keken. Onongo gitere calo lubanga, dok lumi tam, lumonnye, askari ki dong opiine nongo gitye ka ngete. Moses onongo bene bicung i nyim lutela dini pa Luejipt ki lutyet, dok co magi ducu onongo pigi tek i Ejipt. Gin ducu onongo guribbe kacel me cwako lubange me Ejipt. Moses ki Aron gucito bot Parao pe kicel keken, ento tyen mapol. Cwiny Parao odoko nwang omede ameda, pien onongo omoko tamme me loyo Luibru macalo opiine. Ki lok ada, ma Moses ki Aron gutito pi gemo me aboro, kiryemogi woko ki i nyim Parao dok i nge gemo me abongwen kicikogi pe me neno wang Parao, ka pe ci kibinekogi woko.​—Nia 10:11, 28.

Yenyo Lonyo me Cwiny

(Nia 10:1, 2) Rwot dok owaco bot Moses ni, “Cit bot Parao; pien ajingo cwinye odoko nwang, ki cwiny luticce, wek anyut lwak lanyut mera man i kingi, ² wek in itit i it litinoni ki likwayi kit macalo abedo ka tuko ki jo Ejipt kit ma iya mito-ni ki kit lanyut ma atiyo i kingi; wek wun wunge ni an a Rwot.”

w95-E 9/1 11 para. 11

Lucaden i Kom Lubanga me Goba

Ma Luicrael pud gitye i Ejipt, Jehovah ocwalo Moses kun waco ni: “Cit bot Parao; pien ajingo cwinye odoko nwang, ki cwiny luticce, wek anyut lwak lanyut mera man i kingi, wek in itit i it litinoni ki likwayi kit macalo abedo ka tuko ki jo Ejipt kit ma iya mito-ni ki kit lanyut ma atiyo i kingi; wek wun wunge ni an a [Jehovah].” (Nia 10:1, 2) Luicrael ma luwiny onongo gibitito bot lutinogi pi tic me aura ma Jehovah otimo. Lutinogi bene onongo gibitito ki lutinogi, man onongo biweko yalwak ducu gingeyo pi tic pa Jehovah. Pi meno, dano ducu onongo gibipo pi gin ma Jehovah otimo. I kare-ni bene, lunyodo gitye ki tic me pwonyo lutinogi ki lok i kom Jehovah.​—Nwoyo Cik 6:4-7; Carolok 22:6.

(Nia 11:7) Ento i kom jo Icrael ducu, dano onyo lee, kadi gwok pe bigweyo; wek wunge ni Rwot opoko kin jo Ejipt ki jo Icrael.’

it-1-E 783 para. 5

Nia

Jehovah otiyo ki tekone i yo me aura me ilo nyinge malo ki dok me laro jo Icrael. Ma dong gungolo Nam Makwar, Moses otelo wi Luicrael i wer, dok laminne, Miriam ma onongo lanebi ma dako, okwanyo ajaa ci otelo wi mon i goyo ajaa ki myel, kun giwero kacel ki co. (Nia 15:1, 20, 21) Jehovah opoko kin Luicrael ki lumonegi. Ma gua woko ki i Ejipt, dano nyo lee pe owanogi, dok kadi wa gwok mo bene pe ogweyogi. (Nia 11:7) Kadi bed laco Nia pe otito ni Parao bene odonyo i Nam Makwar kacel ki lunonnye ci guto woko, ento Jabuli 136:15 waco ni Jehovah “omiyo Parao kacel ki dul monnye gumwony guto woko i Nam Makwar.”

JULAI 27–AGUCITO 2

LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA | NIA 12

“Kit ma Kwer me Kato Gudo Kwede Lukricitayo”

(Nia 12:5-7) Latin romowu obed ma kome pe ki mwonyo, nyok ma ditte romo mwaka acel ma wukwanyo ki i kin romi nyo ki i kin dyegi, ⁶ Wugwok nio wa i nino dwe apar wiye angwen me dwe-ni ka lacen, ka lwak jo Icrael ducu gucokke kacel, gibineko romigi otyeno. ⁷ Guter remo manok, gucwiny i kom okar me doggola ryoryo, ki i kom rii wiye malo i dog odi ma gicamo iye-ni.

w07-E 1/1 20 para. 4

“Wubibedo ki Yomcwiny Keken”

Yecu oto i Nican 14, 33 K.M. I lobo Icrael, dano onongo gikwero Kato ki yomcwiny adada i Nican 14. Mwaka ki mwaka i nino meno, jo me odi onongo gicamo latin romo ma kome pe ki mwonyo. Man onongo poyo wigi kit ma remo pa latin romo okonyo me laro lutino kayo ducu me Icrael i kare ma lamalaika oneko lutino kayo ducu me Ejipt i Nican 14, 1513 K.M.P. (Nia 12:1-14) Latin romo me Kato onongo cung pi Yecu, ma lakwena Paulo oloko i kome ni: ‘Latin Romowa me Kato dong kityero woko, en aye Kricito.’ (1 Jo Korint 5:7) Calo remo pa latin romo me Kato, remo pa Yecu bene laro jo mapol.​—Jon 3:16, 36.

(Nia 12:12, 13) Pien abibaro dye lobo Ejipt i dyewor meno, abineko litino kayo ducu ma i lobo Ejipt, pa dano ki pa lee; ci abingolo kop i kom lubanga ducu pa jo Ejipt; an a Rwot. ¹³ Remo bibedo lanyut mewu, i kom odi ma wutye iye; ka aneno remo, ci abikato lamalo ka wiwu. Pe gemo mo bipoto i komwu ma binekowu, i kare ma abipwodo iye lobo Ejipt.”

it-2-E 583 para. 6

Kwer me Kato

Jami mogo madok i kom Kwer me Kato ocobbe i kom Yecu. Acel i kingi aye ni remo ma i doggola-ni olaro lutino kayo pa Luicrael ki i cing lamalaika. Paulo owaco ni Lukricitayo ma kiwirogi aye kacokke pa litino kayo (Ibru 12:23), dok ni Yecu aye olarogi ki remone. (1Tec 1:10; Ep 1:7) Onongo pe kibituro cogo mo keken pa latin romo me Kato. Kitito ni pe kibituro cogo mo keken pa Yecu, dok meno ocobbe i kare ma en oto. (Jab 34:20; Jon 19:36) Pi meno, Kwer me Kato ma Luibru gukwero pi mwaki mapol-li onongo cung pi jami mogo ma bitimme i anyim dok nyuto ni Yecu Kricito aye “Latin Romo pa Lubanga.”​—Ibru 10:1; Jon 1:29.

(Nia 12:24-27) “Wugwok lok man obed cik piwu ki pi likwayowu matwal. ²⁵ Ka wubio i lobo ma Rwot bimiyowu, macalo yam ociko, ci wubilubo kit tic man, ²⁶ Ka litinowu gibipenyowu ni, ‘Kit tic man te lokke ango?’ ²⁷ ci wubiwacogi ni, ‘Man gitum me Kato (Paska) pa Rwot, pien yam okato lamalo i wi odi pa jo Icrael i Ejipt, i kare ma oneko jo Ejipt, ci obwoto odiwa.’” Ci dano gukulo wigi piny, guworo Lubanga.

w13 12/1 21 para. 13-14

Nino man Bibedo Nino me Poyo Wiwu

Kit macalo yalwak man bino ci kato-ni, Luicrael onongo myero gupwony lutinogi ki pwony ma pigi tego ma lubbe ki nino me Kato. Acel i kingi onongo tye ni Jehovah gwoko jo ma wore. Lutino bene kipwonyogi ni en pe obedo Lubanga mo ata ma kite pe niango dano. Jehovah obedo Lubanga makwo ma tye ki miti i kom jone dok bene gwokogi. En otimo man i kare ma ogwoko lutino kayo pa Luicrael ki dok “oneko jo Ejipt.” En pe oneko lutino kayo pa jo Icrael.

Lunyodo ma Lukricitayo pe gipwonyo awobegi ki anyiragi mwaka ki mwaka gin mumiyo onongo kikwero nino me Kato. Ento tika wupwonyo lutinowu ni Lubanga gwoko jone? Tika lutinoni gineno tekcwiny ma itye kwede ni Jehovah aye Ngat ma Gwoko jone? (Jab. 27:11; Ic. 12:2) Tika iweko lutinoni gibedo agonya i cawa ma nongo itye ka pwonyogi, ento pe idiyogi adiya? Tute me pwonyo jo me paconi ki lok kom nino me Kato wek gudong i yo me cwiny.

Yenyo Lonyo me Cwiny

(Nia 12:12) Pien abibaro dye lobo Ejipt i dyewor meno, abineko litino kayo ducu ma i lobo Ejipt, pa dano ki pa lee; ci abingolo kop i kom lubanga ducu pa jo Ejipt; an a Rwot.

it-2-E 582 para. 2

Kwer me Kato

Gemo Apar ducu ma kiketo i kom Luejipt onongo obedo ngolo kop i kom lubange me Ejipt, tutwalle me apar-ri, to pa litino kayo. (Nia 12:12) Nyok romo onongo gin maleng bot lubanga ma kilwongo ni Ra, pi meno, remo pa latin romo ma kiketo i kom okar doggola-ni onongo obedo yet i wang Luejipt. Twon dyang bene onongo gin maleng bot Luejipt, pi meno to pa lutino twoni onongo obedo yet i kom lubanga ma nyinge Osiris. Onongo kiworo Parao bene macalo wod pa lubanga ma nyinge Ra. Pi meno, to pa latin kayo pa Parao onyuto ni Ra kacel ki Parao konygi pe.

(Nia 12:14-16) “‘Nino man bibedo nino me poyo wiwu, ma wubigwoko me bedo nino madit bot Rwot; wubikwero wun ki likwayowu obed cik matwal: ¹⁵ Wubicamo mugati ma pe girubo iye tobi pi nino abiro; i kom nino mukwongo wukwany tobi ki i ot, wuony woko. Ka ngatti mo bicamo mugati ma tobi tye iye, nia i nino mukwongo nio wa i nino me abiro, dano-nu wange birwenyo woko ki i kin jo Icrael. ¹⁶ I kom nino mukwongo wubibedo iye ki gurre maleng; ki i nino me abirone bene wubibedo iye ki gurre maleng; pe gibitiyo tic mo i nino meno ducu; ento gin ma dano ducu camo, meno aye wuyubi.

it-1-E 504 para. 1

Gurre Madit

Gin acel ma kite dok pat i kom “gurre maleng” magi ducu aye ni onongo pe kitiyo tic mo matek i nino meno. Me labolle, nino me acel ki nino me abiro me Kwer me Mugatti ma Tobi Pe Iye onongo obedo nino me “gurre maleng,” dok Jehovah owaco ni: “Pe gibitiyo tic mo i nino meno ducu; ento gin ma dano ducu camo, meno aye wuyubi.” (Nia 12:15, 16) Kadi bed kumeno, i nino me “gurre maleng,” lulamdog gibedo ki tic me tyero gityer bot Jehovah (Levi 23:37, 38), dok man onongo pe turo cik mo keken ma lubbe ki tic me nino ducu. Kare man onongo pe obedo kare me bedo mot labongo timo gin mo keken, ento onongo obedo kare me timo jami me cwiny. I nino me Cabat, dano onongo gigure kacel ka woro Jehovah ki winyo cikke. Onongo kikwano dok kigonyo te Lok pa Lubanga i nyim lwak kit ma bene onongo kitimo kwede i ot pa Lubanga i kare pa lukwena. (Tic 15:21) Pi meno, kadi bed dano onongo pe gitimo tic matek i nino me Cabat nyo i nino me “gurre maleng,” onongo giketo cwinygi me lega ki dong lwodo lok i kom Lacwec ki yubbe.​—Nen GURRE [ASSEMBLY.]