NÍ KASEMI 50
LA 48 Waa Kɛ Yehowa Maa Nyɛɛ Daa Ligbi
Moo Kase Yehowa He Si Bami ɔ
“Akɛnɛ nyɛ ji bimɛ nɛ a suɔ he je ɔ, nyɛɛ pee nihi nɛ a kaseɔ Mawu.”—EFE. 5:1.
OTI NƐ NGƐ NÍ KASEMI Ɔ MI
Wa maa na blɔhi eywiɛ nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ kase Yehowa he si bami ɔ.
1. Mɛni he je nɛ Yehowa he si bami ɔ ngɛ slɔɔto kulaa a?
MWƆNƐ Ɔ, kɛ o naa nihi nɛ a hɛɛ blɔ nya a ha kɛɛ? Anɛ o naa mɛ kaa nihi nɛ a baa a he si lo? Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa ma nyɛ ma de ke a ba we a he si. Se Yehowa mohu nɛ ji ope ɔ lɛɛ e baa e he si. (La 113:5-8) Nɔ ko nɔ ko be nɛ e baa e he si kɛ Yehowa sɔ, e pee we nɔ́ ko nɛ tsɔɔ kaa e woɔ e he nɔ. Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa maa na blɔhi eywiɛ a nɔ nɛ Yehowa guɔ nɛ e kɛ wɔ yeɔ ha kɛ tsɔɔ kaa e baa e he si. Jehanɛ hu ɔ, wa maa na blɔ nɔ nɛ Yesu gu kɛ kase e Tsɛ ɔ he si bami ɔ. Ní nɛ ɔmɛ a he nɛ wa ma susu ɔ maa ye bua wɔ nɛ waa hɛ kɛ su Yehowa he, nɛ waa kase bɔ nɛ e baa e he si ha a.
O KƐ YEHOWA MA NYƐ MAA SƐƐ NÍ FAA
2. Mɛni La 62:8 ɔ tsɔɔ wɔ ngɛ Yehowa he? (Hyɛ foni ɔ hulɔ.)
2 E be gbɔjɔɔ kaa o kɛ nihi nɛ a woɔ a he nɔ ɔ maa sɛɛ ní. Akɛnɛ a woɔ a he nɔ wawɛɛ he je ɔ, a peeɔ níhi nɛ haa nɛ nihi yeɔ gbeye kaa a maa hɛ kɛ su a he. Se Yehowa lɛɛ e ngɛ kpa kulaa! Akɛnɛ wa hiɔwe Tsɛ ɔ baa e he si he je ɔ, e fɔ̃ wɔ nine konɛ waa hɛ kɛ su e he, nɛ waa je wa tsui mi kɛ de lɛ níhi tsuo nɛ haoɔ wɔ ɔ. (Kane La 62:8.) Kaa bɔ nɛ tsɛ nɛ e ngɛ suɔmi ɔ suɔ kaa e maa bu e bimɛ tue ke a ngɛ lɛ a nyagba ko dee ɔ, jã nɔuu kɛ̃ nɛ Yehowa hu buɔ e sɔmɔli a sɔlemi tue. E ha nɛ a ngma sɔlemihi nɛ e sɔmɔli sɔle ɔ fuu kɛ wo Baiblo ɔ mi. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa wa ma nyɛ maa hɛ kɛ su Yehowa he niinɛ. (Yosh. 10:12-14; 1 Sam. 1:10-18) Se ke ngɛ yi mi tomi komɛ a he je nɛ be komɛ ɔ, wa nuɔ he kaa wa be nyɛe maa hɛ kɛ su Yehowa he hu nɛɛ?
Bitsɛ ko nɛ e suɔ nɛ e kase Yehowa a, je he si bami mi kɛ ngɛ e bi ko tue bue benɛ jokuɛyo ɔ ngɛ fiɛe nɛ e ywia buɛ ko ɔ. (Hyɛ kuku 2)
3. Mɛni he je nɛ wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa suɔ nɛ waa hɛ kɛ su e he be fɛɛ be ngɛ sɔlemi mi ɔ?
3 Wa ma nyɛ maa hɛ kɛ su Yehowa he ngɛ sɔlemi mi ke wa nuɔ he kaa e sume wɔ po. Mɛni he je wa ma nyɛ ma de jã a? Ngɛ Yesu nɔ́ he tomi nɔ́ nɛ kɔɔ binyumu ko nɛ laa a he ɔ mi ɔ, e ngɔ Yehowa kɛ to tsɛ ko nɛ e mi mi jɔ ɔ he. Tsɛ nɛ ɔ binyumu gbo e nɔ tue, se benɛ e bi ɔ pee tsakemi nɛ e kpale kɛ ba a, e susu kaa e tsɛ ɔ kɛ e he tɔmi be lɛ kee, nɛ e be lɛ blɔ ngmɛe nɛ e ba we ɔ mi hu. Se kɛ tsɛ nɛ ɔ pee e ní ha kɛɛ benɛ e bi ɔ kpale kɛ ba a? Yesu de kaa benɛ tsɛ ɔ hɛngmɛ gba e bi ɔ nɔ pɛ ɔ, “e kɛ fo ya fua lɛ, nɛ e fĩɔ e nya he.” (Luka 15:17-20) Yehowa ngɛ kaa jamɛ a tsɛ ɔ. Ke nɔ ko tɔ̃ nɛ e he nile ngɛ lɛ fɔ bue loo e hao wawɛɛ, nɛ e sɔle ha Yehowa a, e buɔ lɛ tue saminya ejakaa e baa e he si. (Kɔmɔ 3:19, 20) Ke wa ma de ɔ, Yehowa kɛ mi mi sami tuɔ fo kɛ suɔ jamɛatsɛ ɔ he konɛ e wo e bua nɛ e ha nɛ e ná nɔ mi mami kaa e ngɛ suɔmi, nɛ e naa nɔ mɔbɔ. (Yes. 57:15) Mɛni blɔ nɔ Yehowa guɔ kɛ peeɔ jã? Behi fuu ɔ, e guɔ asafo mi nikɔtɔmahi, wa wekuli, kɛ wa huɛmɛ nɛ a suɔ lɛ ɔ a nɔ kɛ peeɔ jã. (Yak. 5:14, 15) Yehowa kɛ yemi kɛ buami nɛ ɔ haa wɔ, ejakaa e suɔ nɛ waa hɛ kɛ su e he.
4. Mɛni he je nɛ e he wɛ ha nihi kaa a maa hɛ kɛ su Yesu he ɔ?
4 Yesu kaseɔ e Tsɛ ɔ. Yesu baa e he si kaa e Tsɛ ɔ nɔuu. Enɛ ɔ he ɔ, benɛ e ngɛ zugba a nɔ ɔ, e he wɛ kɛ ha nihi kaa a maa hɛ kɛ su e he. Nihi nyɛɔ nɛ a biɔ lɛ sanehi faa. (Maak. 4:10, 11) Enɛ ɔ he ɔ, ke e bi mɛ a juɛmi ngɛ sane ko he ɔ, a deɔ lɛ bɔ nɛ a ngɛ he nue ha tutuutu. (Mat. 16:13-16) Nɛ ke a tɔ̃ po ɔ a yi gbeye, ejakaa a le kaa Yesu mi mi be mɛ fue, e mi mi jɔ̃, e naa nɔ mɔbɔ, nɛ e toɔ e tsui si hulɔ. (Mat. 17:24-27) Akɛnɛ Yesu kase e Tsɛ ɔ saminya he je ɔ, lɔ ɔ ha nɛ e se nyɛɛli ɔmɛ ba le Yehowa saminya. (Yoh. 14:9) A yɔse kaa Yehowa be kaa jami hɛ mi nyɛɛli nɛ a woɔ a he nɔ, nɛ a susuu we nɔ he ɔ. Mohu ɔ, a ba na kaa Yehowa baa e he si, nɛ a ma nyɛ maa hɛ kɛ su e he.
5. Kɛ he si bami ma nyɛ maa ye bua wɔ ha kɛɛ konɛ nihi nɛ a hɛ kɛ su wa he?
5 Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ kase Yehowa? Ke wa baa wa he si ɔ, e he be wae kɛ ha ni kpahi kaa a maa hɛ kɛ su wa he nɛ a kɛ wɔ nɛ sɛɛ ní faa. Se ke wa woɔ wa he nɔ ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ wa hɛ maa kɔ̃ nihi a nɔ, wa maa fĩa, nɛ waa kɛ nihi a he yayami be mɛ kee. Su nɛ ɔmɛ be hae nɛ nihi nɛ a hɛ kɛ su wa he. Jehanɛ hu ɔ, he si bami maa ye bua wɔ nɛ wa je mi mi jɔmi kpo, waa to wa tsui si, nɛ waa kɛ nihi a he yayami nɛ ke mɛ. Su nɛ ɔmɛ ma ha nɛ nihi nɛ a hɛ kɛ su wa he. (Kol. 3:12-14) E sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi titli nɛ a pee níhi nɛ ma ha nɛ ni kpahi nɛ a hɛ kɛ su a he. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, loko nyɛmimɛ ɔmɛ ma nyɛ maa hɛ kɛ su a he ɔ, e sa nɛ a kɛ mɛ nɛ bɔ. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa ke e maa hi ɔ, e sa nɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ nɛ a bɔ mɔde kaa a maa ya asafo mi kpe ngɛ Matsɛ Yemi Asa a nɔ mohu pe nɛ a maa piɛɛ nyɛmimɛ ɔmɛ a he ngɛ videoconference loo tɛlifoo nɔ. E sa nɛ a bɔ mɔde hu kaa a maa piɛɛ nyɛmimɛ ɔmɛ a he kɛ tsu wehi a mi fiɛɛmi ní tsumi ɔ ke a si fɔfɔɛ maa ngmɛ mɛ blɔ. Enɛ ɔ ma ha nɛ nyɛmimɛ ɔmɛ maa le asafo mi nikɔtɔma amɛ saminya, nɛ e be yee ha mɛ kaa a maa hɛ kɛ su a he ke a hia yemi kɛ buami ko.
YEHOWA BE KPƐII
6-7. Mo ha nɔ hyɛmi ní komɛ nɛ tsɔɔ kaa Yehowa baa e he si nɛ e buɔ e sɔmɔli a ní bimi tue.
6 Nihi fuu nɛ a woɔ a he nɔ ɔ ngɛ kpɛii. Se Yehowa lɛɛ e be jã. E ngɛ mi kaa e nɔ kuɔ pe nɔ fɛɛ nɔ mohu lɛɛ, se akɛnɛ e baa e he si he je ɔ, e be kpɛii. Mo susu bɔ nɛ e kɛ Mose nyɛmiyo Miriam ye ha a he nɛ o hyɛ. Miriam kɛ Aaron tu munyu nyanyaanya kɛ si Mose nɛ ji Yehowa nane mi dalɔ ɔ. Ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, Miriam je we bumi kpo kɛ tsɔɔ Yehowa. Enɛ ɔ he ɔ, Yehowa mi mi fu Miriam nɛ e ha kpiti pue lɛ. Se benɛ Aaron kɛ Mose kpa Yehowa pɛɛ kaa e na Miriam mɔbɔ nɛ e tsa lɛ ɔ, kɛ Mawu pee e ní ha kɛɛ? Akɛnɛ Mawu baa e he si he je ɔ, e de we ke doo ɔ, e maa ya nɔ maa gbla Miriam tue, mohu ɔ, e bu a pɛɛ kpami ɔ tue nɛ e tsa Miriam.—4 Mose 12:1-15.
7 Bɔ nɛ Yehowa kɛ Matsɛ Hezekia ye ha a hu tsɔɔ kaa e baa e he si. Yehowa tsɔ gbalɔ Yesaya kɛ ya matsɛ ɔ ngɔ nɛ e ya de lɛ kaa e hiɔ ɔ maa gbe lɛ. Enɛ ɔ ha nɛ Hezekia fo ya wawɛɛ nɛ e kpa Yehowa pɛɛ kaa e tsa lɛ. Yehowa bu lɛ tue nɛ e na lɛ mɔbɔ, nɛ e ngɔ jeha 15 kɛ piɛɛ e wami he ha lɛ. (2 Ma. 20:1, 5, 6) Akɛnɛ Yehowa baa e he si he je ɔ, e mi mi sãa lɛ ngɛ nihi a he nɛ e buɔ mɛ tue.
8. Mo ha nɔ hyɛmi ní komɛ nɛ tsɔɔ kaa Yesu be kpɛii? (Maako 3:1-6)
8 Yesu kaseɔ e Tsɛ ɔ. Benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, nihi nɛ e sa kaa e pee mɛ kpakpa a, e peeɔ mɛ kpakpa. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e tsa nihi ngɛ Hejɔɔmi Ligbi ɔ nɔ. Enɛ ɔ ji nɔ́ ko nɛ jami nya dali ɔmɛ susu kaa e sɛ nɛ a peeɔ. (Kane Maako 3:1-6.) Yesu ji asafo ɔ yi, se ke e kɛ blɔ tsɔɔmi ko ngɛ asafo ɔ hae ɔ, e pee we kpɛii mohu ɔ, e jeɔ mi mi jɔmi mi kɛ peeɔ jã. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke nɔ ko pee yayami nɛ hɛdɔ ngɛ he ngɛ asafo ɔ mi ɔ, Yesu toɔ e tsui si kɛ haa nɔ ɔ konɛ e tsake e tsui.—Kpoj. 2:2-5.
9. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa susuɔ nɔ́ he saminya? (Hyɛ foni ɔmɛ hulɔ.)
9 Mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ kase Yehowa? E sa nɛ waa je he si bami mi nɛ waa kase bɔ nɛ Yehowa peeɔ e ní ha, kɛ bɔ nɛ e susuɔ nɔ́ he ha a. (Yak. 3:17) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, fɔli nɛ a kaseɔ Yehowa a be blɔ ngmɛe nɛ a bimɛ nɛ a pee nɔ́ fɛɛ nɔ́ ko nɛ a suɔ mohu lɛɛ, se kɛ̃ ɔ, a hyɛ we blɔ kaa a bimɛ nɛ a pee nɔ́ ko nɛ a be nyɛe peemi kɔkɔɔkɔ. Yakob pee enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kɛ ha wɔ kaa bɔ nɛ a bɔ he amaniɛ ngɛ 1 Mose 33:12-14 ɔ. Fɔli nɛ a baa a he si nɛ a nuɔ nɔ́ sisi ɔ bɔɔ mɔde kaa a kɛ a bimɛ ɔmɛ be a sibi a he toe. Jã a kɛ̃ nɛ e sɛ nɛ asafo mi nikɔtɔmahi hu nɛ a pee kpɛii. Blɔ kake nɔ́ nɛ a ma nyɛ maa gu kɛ pee jã ji kaa nɛ a maa bɔ mɔde kaa a maa kplɛɛ nikɔtɔma kpahi a susumihi nɛ e ti si kɛ wui Baiblo sisi tomi mlaahi ɔ a nɔ. (1 Tim. 3:2, 3) E sa nɛ wɔ tsuo hu waa bɔ mɔde nɛ waa nu ni kpahi sisi ke waa kɛ mɛ kpã we gbi ngɛ nɔ́ ko he po. (Rom. 14:1) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e sa nɛ nɔ fɛɛ nɔ nɛ ngɛ asafo ɔ mi ɔ nɛ bɔ mɔde kaa e ma ha nɛ ‘nihi tsuo nɛ a na kaa e susuɔ nɔ́ he’ saminya.—Filip. 4:5.
Bitsɛ ko nɛ e kɛ e bimɛ to we a sibi a he be mi nɛ a ngɛ fiɛɛmi tso mi ɔ kɛ tsɔɔ kaa e susuɔ nɔ́ he (Hyɛ kuku 9)
YEHOWA TOƆ E TSUI SI
10. Mɛni Yehowa pee kɛ tsɔɔ kaa e baa e he si?
10 Behi fuu ɔ, nihi nɛ a woɔ a he nɔ ɔ sume nɛ a mlɛɔ be kɛkɛɛ. He nɔ womi ha we nɛ a to a tsui. Se Yehowa lɛɛ e pee we jã kulaa, e baa e he si pe nɔ fɛɛ nɔ ngɛ je ɔ mi! Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ngɛ Noa be ɔ mi ɔ, Yehowa tsɔɔ kaa e maa mlɛ jeha 120 loko e ma kpata yiwutsotsɛmɛ ɔmɛ a hɛ mi. (1 Mose 6:3) Enɛ ɔ ha nɛ Noa ná be kɛ tsɔse e bimɛ ɔmɛ, nɛ a ba ye bua lɛ kɛ kpɛ daka a. Pee se benɛ Yehowa gu bɔfo ko nɔ nɛ e kɛ Abraham tu munyu kɛ kɔ Sodom kɛ Gomora hɛ mi kpatami ɔ he ɔ, Abraham bi Yehowa sanehi fuu, se Yehowa to e tsui si kɛ bu lɛ tue. Kaa Yehowa woɔ e he nɔ ɔ, jinɛ e ko bi Abraham ke, ‘Mɛnɔ ji mo nɛ o biɔ mi sanehi ɔ? Se akɛnɛ Yehowa baa e he si he je ɔ, e to e tsui si kɛ ha Abraham.—1 Mose 18:20-33.
11. Kaa bɔ nɛ 2 Petro 3:9 ɔ tsɔɔ ɔ, mɛni he je nɛ Yehowa ngɛ e tsui si toe ngɛ wa be nɛ ɔ mi ɔ?
11 Yehowa baa e he si nɛ e ngɛ e tsui si toe ngɛ wa be nɛ ɔ mi hulɔ. E ngɛ mlɛe kɛ yaa si be nɛ e to ɔ maa su konɛ e kɛ nyagbe ɔ nɛ ba. Mɛni he je nɛ Yehowa ngɛ e tsui si toe ɔ? “Ejakaa e sume nɛ a kpata nɔ ko nɔ ko hɛ mi, mohu ɔ, e suɔ kaa nihi tsuo nɛ a tsake a tsui.” (Kane 2 Petro 3:9.) Anɛ Yehowa tsui si nɛ e ngɛ toe ɔ pee yaka lo? Dɛbi! Ejakaa nimli ayɔhi abɔ nɛ a ngɛ tsui kpakpa a ba kase e he ní nɛ a ngɛ lɛ sɔmɔe. Nɛ wa he ye kaa nimli ayɔhi abɔ hu ngɛ nɛ kpaako a maa pee tsakemihi. Sɛ kɛ̃ ɔ, huzu ngɛ Yehowa tsui si tomi ɔ he. Yehowa suɔ adesahi, se e be mɛ blɔ ngmɛe nɛ a pee a tsui nya ní be fɛɛ be. E be blɔ ngmɛe kɔkɔɔkɔ nɛ yiwutsotsɛmɛ nɛ a hi si kɛ ya daa.—Hab. 2:3
12. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ Yesu ngɛ Yehowa tsui si tomi ɔ kasee?
12 Yesu kaseɔ e Tsɛ ɔ. Yesu ngɛ Yehowa tsui si tomi ɔ kasee maa pee jeha akpehi abɔ jinɛ ɔ. Benɛ Satan ngɛ Yehowa kɛ e sɔmɔli a nya poe ɔ, Yesu na nɔ́ nɛ ya nɔ ɔ. (1 Mose 3:4, 5; Hiob 1:11; Kpoj. 12:10) Jehanɛ se hu ɔ, nimli babauu nɛ a ngɛ piie wawɛɛ ɔ hu, Yesu ngɛ hyɛe. Moo po he foni nɛ o hyɛ bɔ nɛ Yesu maa hi be nɛ e kɛ ma “ba puɛ Abosiami ní tsumi ɔmɛ” blɔ hyɛe wawɛɛ ha! (1 Yoh. 3:8) Mɛni he je nɛ Yesu nyɛ nɛ e ngɛ e tsui si toe kɛ yaa si be nɛ Yehowa ma ha lɛ he blɔ kaa e kpata Abosiami ní tsumi ɔmɛ a hɛ mi ɔ? Nɔ́ he je ji kaa Yesu baa e hi si, nɛ e le kaa Yehowa ji nɔ nɛ e maa tsɔɔ be nɛ sa kaa nyagbe ɔ nɛ ba.—Níts. 1:7.
13. Mɛni Yesu pee kɛ tsɔɔ kaa e to e tsui si kɛ ha e kaseli ɔmɛ, nɛ mɛni he je nɛ e pee jã a?
13 Benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, e to e tsui si kɛ ha e kaseli ɔmɛ hulɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ e kaseli ɔmɛ ngɛ nya sãe ngɛ nɔ nɛ e nɔ kuɔ pe kulaa ngɛ a kpɛti ɔ he ɔ, Yesu mi mi fu we mɛ. Mohu ɔ, e ya nɔ nɛ e to e tsui si kɛ ha mɛ. (Luka 9:46; 22:24-27) E ngɛ hemi kɛ yemi kaa ngɛ be nɛ sa mi ɔ, a maa pee tsakemihi. Anɛ mo hu o pɔɔ tɔmi kake ɔ nɔuu tɔmi si abɔ lo? Ke jã a, o bua nɛ jɔ kaa o ngɛ Matsɛ ko nɛ e baa e he si nɛ e toɔ e tsui si.
14. Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa ya nɔ nɛ waa to wa tsui si?
14 Mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ kase Yehowa? Bɔ nɛ pee nɛ waa pee wa ní kaa Yehowa, nɛ wa susu níhi a he kaa lɛ ɔ, e sa nɛ wa ná “Kristo juɛmi ɔ,” eko. (1 Kor. 2:16) Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa susu níhi a he saminya kaa Kristo? Blɔ nɛ hi pe kulaa nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ pee jã ji kaa wa maa kane Yesu he sane nɛ ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ. Lɔ ɔ se ɔ, wa ma he be kɛ pue wa yi mi tɛ ngɛ níhi nɛ Yesu pee, kɛ nɔ́ he je nɛ e pee jã a he. Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ waa sɔle ha Yehowa nɛ e ye bua wɔ nɛ waa ba wa he si, nɛ waa to wa tsui si kaa Yesu. Ke wa ya nɔ nɛ wa ná Kristo juɛmi ɔ eko ɔ, wa maa pee wa ní kaa Mawu. Nɛ wa maa to wa tsui si wawɛɛ kɛ ha wa nyɛmimɛ Kristofohi, nɛ wɔ nitsɛmɛ hu wa ma ná wa he tsui.—Mat. 18:26-30, 35.
YEHOWA TOƆ NIHI NƐ A BAA A HE SI Ɔ A HE HƐ
15. Mo ha nɔ hyɛmi ní komɛ nɛ tsɔɔ kaa Yehowa toɔ he si bali a he hɛ? (La 138:6)
15 Kane La 138:6. E ji he blɔ nɛ se be kaa Yehowa nɛ ji je mluku ɔ tsuo Bɔlɔ ɔ toɔ nihi nɛ a baa a he si ɔ a he hɛ! Mo susu ni komɛ nɛ a hi si ngɛ blema be ɔ mi, nɛ nihi nɛ́ mɛ kaa a he jua wa se Yehowa to a he hɛ nɛ e wo a hɛ mi nyami ɔ he nɛ o hyɛ. Eko ɔ, a kpɛti ni komɛ a biɛ be wa juɛmi mi bae, se Yehowa ha nɛ a ngma a he sane kɛ wo Baiblo ɔ mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Debora kɛ anɔkuale yemi sɔmɔ Isak kɛ Yakob a weku ɔ maa pee jeha 125 sɔuu! Yehowa ha nɛ Mose ngma sane nɛ ɔ kɛ wo Baiblo ɔ mi. E ngɛ mi kaa nihi li yo anɔkualetsɛ nɛ ɔ he sanehi fuu mohu lɛɛ, se Yehowa ha nɛ a ngma e he sane kɛ wo Baiblo ɔ mi kɛ tsɔɔ bɔ nɛ e suɔ lɛ ha. (1 Mose 24:59; 35:8, sisi ningma.) Jeha lafa komɛ a se ɔ, Yehowa hla niheyo wayoo David nɛ e ji to nɔ hyɛlɔ ɔ, nɛ e wo lɛ matsɛ ngɛ Israel. (2 Sam. 22:1, 36) Jehanɛ se hu ɔ, benɛ a fɔ Yesu ɔ, Yehowa gu bɔfohi komɛ a nɔ nɛ e ha nɛ to hyɛli komɛ le kaa a fɔ Mesia a. To hyɛli nɛ ɔmɛ ji kekleekle nihi nɛ Yehowa ha nɛ a le kaa a fɔ Mesia a. Yehowa pee jã kɛ wo a hɛ mi nyami. (Luka 2:8-11) Nɛ benɛ Yosef kɛ Maria ngɔ Yesu nɛ ji bimwɔyo ɔ kɛ ba sɔlemi we ɔ, Yehowa ha nɛ Simeon kɛ Ana nɛ a wa ngɛ jeha mi ɔ na lɛ. Yehowa pee jã kɛ wo mɛ hu a hɛ mi nyami. (Luka 2:25-30, 36-38) Niinɛ, “e ngɛ mi kaa Yehowa nɔ kuɔ mohu lɛɛ, se e toɔ he si bali a he hɛ”!
16. Mɛni Yesu pee kɛ tsɔɔ kaa e kase bɔ nɛ e Tsɛ ɔ kɛ nihi ye ha a?
16 Yesu kaseɔ e Tsɛ ɔ. Kaa bɔ nɛ Yehowa peeɔ ɔ, Yesu hu toɔ nihi nɛ a baa a he si ɔ a he hɛ, nɛ e woɔ a hɛ mi nyami. E tsɔɔ nihi nɛ “a yɛ sukuu nɛ a ji nimli guhi” ɔ anɔkuale nɛ kɔɔ Mawu Matsɛ Yemi ɔ he ní. (Níts. 4:13; Mat. 11:25) Jehanɛ hu ɔ, Yesu tsa hiɔtsɛmɛ nɛ e kɛ e ní peepee ha nɛ a na kaa e suɔ mɛ nɛ e susuɔ a he. (Luka 5:13) Loko Yesu ma gbo ɔ, e fɔ e kaseli ɔmɛ a nane he ha mɛ. Enɛ ɔ ji ní tsumi ko nɛ sɔmɔli pɛ lɛ a tsuɔ. (Yoh. 13:5) Nɛ loko e maa kuɔ kɛ ho hiɔwe ya a, e wo e se nyɛɛli nɛ wɔ hu wa piɛɛ he ɔ hɛ mi nyami kɛ gu ní tsumi nɛ he hia nɛ e kɛ wo wa dɛ ɔ nɔ. Ní tsumi nɛ ɔ ji kaa, waa ye bua nihi konɛ hwɔɔ se ɔ, a ná neneene wami.—Mat. 28:19, 20
17. Mɛni wa maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa buɔ ni kpahi nɛ wa suɔ mɛ? (Hyɛ foni ɔ hulɔ.)
17 Mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ kase Yehowa? Ke wa fiɛɛɔ sane kpakpa a kɛ ha nɔ fɛɛ nɔ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ suɔmi kɛ bumi kɛ ha mɛ, a ya sukuu jio, a yɛ sukuu jio. Jehanɛ hu ɔ, wa hyɛ we nɔ ko hihe, he nɛ e je, loo bɔ nɛ e hɛ mi ngɛ ha loko wa fiɛɛɔ kɛ haa lɛ. Nɛ ke wa ngɛ he blɔ ko ngɛ asafo ɔ mi po ɔ, wa jeɔ suɔmi kɛ bumi kpo kɛ tsɔɔ wa nyɛmimɛ ɔmɛ, nɛ wa naa mɛ kaa a nɔ kuɔ pe wɔ. (Filip. 2:3) Ke wa je he si bami mi nɛ wa “sɛ hlami” je bumi kpo kɛ tsɔɔ wa nyɛmimɛ ngɛ blɔ nɛ ɔmɛ kɛ blɔ kpahi a nɔ ɔ, Yehowa bua jɔɔ.—Rom. 12:10; Zef. 3:12.
Ke wa fiɛɛɔ sane kpakpa a kɛ haa nɔ fɛɛ nɔ ko ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ Yehowa he si bami ɔ kasee (Hyɛ kuku 17)a
18. Mɛni he je nɛ o suɔ nɛ o kase Yehowa he si bami ɔ?
18 Ke wa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa kase wa hiɔwe Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ he si bami ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ nihi maa hɛ kɛ su wa he faa, waa be kpɛii pee, nɛ wa maa to wa tsui si hulɔ. Jehanɛ se hu ɔ, wa maa wo ni kpahi a hɛ nyami kaa bɔ nɛ Yehowa peeɔ ɔ. Mo kai hu kaa ke wa pee nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ wa ma nyɛ, nɛ wa kase wa Mawu nɛ e baa e he si ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ wa he jua maa wa ngɛ e hɛ mi!—Yes. 43:4
LA 159 Wo Yehowa Hɛ Mi Nyami
a FONI ƆMƐ A MI TSƆƆMI: Nyɛmiyihi nɛ a ngɛ sane kpakpa a fiɛɛe kɛ ha yihi komɛ nɛ a wo mɛ tsu ɔ, kɛ ngɛ tsɔɔe kaa a baa a he si, nɛ a kaseɔ Yehowa.