Hoe om jou kinders te beskerm deur middel van goddelike wysheid

ONS liggame is elke dag in ’n oorlog gewikkel. Hulle moet ’n magdom kieme, parasiete en virusse beveg. Gelukkig het die meeste van ons ’n immuunstelsel geërf wat ons teen sulke aanvalle beskerm en keer dat ons talle aansteeklike siektes kry.

Op ’n soortgelyke wyse moet ’n Christen stry teen onskriftuurlike denke en waardes en teen druk wat ons geestelike gesondheid kan vernietig (2 Korintiërs 11:3). Om hierdie daaglikse aanvalle op ons verstand en hart af te weer, moet ons ’n geestelike verdedigingstelsel ontwikkel.

So ’n verdedigingstelsel is veral vir ons kinders belangrik, aangesien hulle nie gebore word met ’n geestelike verdedigingstelsel wat die gees van die wêreld kan afweer nie (Efesiërs 2:2). Terwyl kinders grootword, is dit noodsaaklik dat ouers hulle help om hulle eie verdedigingstelsel op te bou. Wat is die grondslag van hierdie verdedigingstelsel? Die Bybel verduidelik: “Jehovah gee wysheid; . . . hy sal die weg van sy lojales bewaak” (Spreuke 2:6, 8). Goddelike wysheid kan die weg bewaak van jongmense wat andersins dalk voor slegte assosiasie, portuurdruk of skadelike vermaak sou swig. Hoe kan ouers Jehovah se leiding volg en goddelike wysheid by hulle kinders inskerp?

Soek opbouende assosiasie

Dit is te verstane dat tieners van die geselskap van ander tieners hou, maar as hulle uitsluitlik met ander onervarenes omgaan, sal dit hulle nie help om goddelike wysheid te verkry nie. “Dwaasheid sit vas in die hart van ’n seun”, waarsku die spreuk (Spreuke 22:15). Hoe het sommige ouers dan hulle kinders gehelp om goddelike wysheid aan die dag te lê wanneer dit by assosiasie kom?

’n Vader met die naam Dona het gesê: “Ons seuns het baie tyd saam met vriende van hulle eie ouderdomsgroep deurgebring, maar die meeste van daardie tyd is in ons huis, in ons teenwoordigheid deurgebring. Ons deur was altyd oop en ons huis vol jongmense, wat by ons geëet het en vir wie ons welkom laat voel het. Ons was bereid om die lawaai en woeligheid in ons huis te verdra sodat ons ’n veilige milieu kon voorsien waarin ons kinders kon pret hê.”

Brian en Mary het drie pragtige kinders, maar hulle erken openlik dat dit nie altyd maklik was om hulle groot te maak nie. Hulle het vertel: “In ons gemeente was daar min jongmense in hulle laat tienerjare met wie ons dogter Jane kon assosieer. Maar sy het een vriendin met die naam Susan gehad, wat ’n uitgaande, opgeruimde jongmens was. Haar ouers was egter permissiewer as ons. Susan kon later uitbly as Jane, korter rompe dra, na twyfelagtige musiek luister en na ongepaste rolprente kyk. Jane het lank gesukkel om ons sienswyse te verstaan. Vir haar het dit gelyk asof Susan se ouers simpatieker is, terwyl dit gelyk het asof ons te streng is. Eers toe Susan probleme ondervind het, het Jane besef dat ons fermheid haar beskerm het. Ons is baie bly dat ons vasgestaan het vir wat ons geglo het reg is vir ons dogter.”

Soos Jane, het baie jongmense geleer dat dit wys is om ag te gee op hulle ouers se leiding ten opsigte van assosiasie. “Die oor wat na die teregwysing tot die lewe luister, vertoef onder wyses”, sê die spreuk (Spreuke 15:31). Goddelike wysheid help jongmense om die geselskap van opbouende vriende te soek.

Bied portuurdruk die hoof

Portuurdruk hou ten nouste verband met assosiasie. Dag na dag moet ons kinders se verdedigingstelsel portuurdruk weerstaan. Aangesien jongmense gewoonlik die goedkeuring van dié in hulle eie ouderdomsgroep wil hê, kan portuurdruk hulle in die vorm druk wat die wêreld as wenslik beskou.—Spreuke 29:25.

Die Bybel herinner ons: “Die wêreld gaan verby en so ook sy begeerte” (1 Johannes 2:17). Ouers moet dus nie toelaat dat hulle kinders te veel deur die wêreld se beskouings beïnvloed word nie. Hoe kan hulle hulle kinders help om soos ’n Christen te dink?

“My dogter wou altyd dra wat ander jongmense dra”, het Richard gesê. “Ons het dus geduldig met haar geredeneer oor die voordele en nadele van elke versoek. Selfs wanneer dit gekom het by modes wat vir ons aanvaarbaar was, het ons die raad gevolg wat ons ’n paar jaar gelede gehoor het: ‘Dit is wys om nie die eerste te wees om ’n nuwe mode te volg of die laaste om dit te laat vaar nie.’”

’n Moeder met die naam Pauline het portuurdruk op ’n ander manier teëgewerk. Sy het gesê: “Ek het belangstelling getoon in die dinge waarin my kinders belanggestel het en het gereeld na hulle kamer gegaan om met hulle te gesels. Hierdie lang gesprekke het my in staat gestel om hulle gedagtes te vorm en hulle te help om dinge uit verskillende oogpunte te beskou.”

Portuurdruk sal nie verdwyn nie, en daarom sal ouers waarskynlik ’n aanhoudende stryd moet voer om ‘wêreldse redenasies omver te werp’ en hulle kinders te help om hulle gedagtes ‘in gevangenskap te bring, in gehoorsaamheid aan die Christus’ (2 Korintiërs 10:5). Maar as hulle ‘met gebed volhou’, sal ouers sowel as kinders versterk word om hierdie noodsaaklike taak te voltooi.—Romeine 12:12; Psalm 65:2.

Die kragtige aantrekkingskrag van vermaak

’n Derde invloed wat vir ouers ’n probleem kan skep, is vermaak. Jong kinders hou van nature daarvan om te speel. Vir talle ouer kinders is vermaak ook baie belangrik (2 Timoteus 2:22). Maar as hierdie begeerte op ’n onwyse manier bevredig word, kan dit hulle geestelike verdedigingstelsel afbreek. Die gevaar kom hoofsaaklik in twee vorme voor.

Eerstens weerspieël baie vorme van vermaak die wêreld se verdorwe sedelike standaarde (Efesiërs 4:17-19). Maar dit word altyd op ’n opwindende en aantreklike manier aangebied. Dít hou ’n groot gevaar in vir jongmense, wat moontlik nie die slaggate sien nie.

Tweedens kan die hoeveelheid tyd wat aan vermaak bestee word, ook probleme skep. Vir sommige word pret die belangrikste ding in die lewe en neem dit hopeloos te veel tyd en energie in beslag. Die spreuk waarsku dat ‘dit nie goed is om te veel heuning te eet nie’ (Spreuke 25:27). Net so sal te veel vermaak die aptyt vir geestelike voedsel laat afneem en verstandelike luiheid veroorsaak (Spreuke 21:17; 24:30-34). As jongmense hierdie wêreld ten volle geniet, sal dit verhinder dat hulle “’n stewige houvas op die werklike lewe” kry—ewige lewe in God se nuwe wêreld (1 Timoteus 6:12, 19). Hoe het ouers hierdie uitdaging die hoof gebied?

Mari Carmen, ’n moeder van drie dogters, het gesê: “Ons wou hê dat ons dogters heilsame ontspanning moes geniet en pret moes hê. Ons het dus gereeld as ’n gesin uitgegaan, en hulle het ook tyd saam met vriende in die gemeente deurgebring. Maar ons het ’n gebalanseerde beskouing van ontspanning behou. Ons het dit vergelyk met die nagereg aan die einde van ’n ete—lekker, maar nie die hoofgereg nie. Hulle het geleer om werkers te wees by die huis, op skool en in die gemeente.”

Ook Don en Ruth het vermaak nie aan die toeval oorgelaat nie. “Ons het ’n gewoonte daarvan gemaak om Saterdag ‘gesinsdag’ te maak”, het hulle verduidelik. “Ons het in die oggend velddiens gedoen, in die middag gaan swem en in die aand ’n spesiale ete geniet.”

Die kommentare van hierdie ouers toon hoe belangrik dit is om ’n balans te handhaaf in die voorsiening van heilsame vermaak en om dit die regte plek in ons lewe as Christene te gee.—Prediker 3:4; Filippense 4:5.

Vertrou op Jehovah

’n Geestelike verdedigingstelsel neem natuurlik jare om te ontwikkel. Daar is geen wondermiddel wat goddelike wysheid sal gee en kinders sal motiveer om op hulle hemelse Vader te vertrou nie. Ouers moet eerder “[aanhou] om hulle in die dissipline en verstandsregulering van Jehovah op te voed” (Efesiërs 6:4). Hierdie volgehoue “verstandsregulering” beteken dat kinders gehelp word om God se beskouing van sake te kry. Hoe kan ouers dit doen?

’n Gereelde gesinsbybelstudie is ’n sleutel tot sukses. Die studie ‘open die kinders se oë, sodat hulle die wonderlike dinge uit God se wet kan sien’ (Psalm 119:18). Diego het die gesinstudie baie ernstig opgeneem en sodoende sy kinders gehelp om nader aan Jehovah te kom. “Ek het deeglik vir die studie voorberei”, het hy gesê. “Deur navorsing in skriftuurlike publikasies te doen, het ek geleer om die Bybelkarakters te laat lewe. Ek het die kinders aangemoedig om hulle met die getroues te vereenselwig. Dit het ’n duidelike beeld by my kinders geskep van wat Jehovah behaag.”

Kinders leer ook in informele situasies. Moses het ouers gemaan om oor Jehovah se herinneringe te praat ‘wanneer hulle in hulle huis sit en wanneer hulle op die pad loop en wanneer hulle gaan lê en wanneer hulle opstaan’ (Deuteronomium 6:7). Een vader het verduidelik: “My seun het tyd nodig om sy hart oop te maak en sy gevoelens uit te spreek. Wanneer ons gaan stap of saam aan iets werk, kom hy uiteindelik so ver om sy hart uit te praat. By hierdie geleenthede het ons goeie gesprekke waarby ons al twee baat vind.”

Ouers se gebede maak ook ’n diep indruk op hulle kinders. Wanneer kinders hoor hoe hulle ouers God nederig nader om sy hulp en vergifnis te vra, beweeg dit hulle om te “glo dat hy is” (Hebreërs 11:6). Talle suksesvolle ouers beklemtoon die belangrikheid van gesinsgebede, onder meer gebede wat skool- en ander aangeleenthede insluit waaroor kinders bekommerd is. Een vader sê dat sy vrou altyd saam met die kinders bid voordat hulle skool toe gaan.—Psalm 62:8; 112:7.

“Laat ons . . . nie ophou om te doen wat goed is nie”

Alle ouers maak foute en is dalk spyt oor hoe hulle sekere situasies hanteer het. Nietemin spoor die Bybel ons aan om nie tou op te gooi nie, om nie ‘op te hou om te doen wat goed is nie’.—Galasiërs 6:9.

Ouers kan egter voel dat hulle wil tou opgooi wanneer hulle soms hulle kinders eenvoudig nie kan verstaan nie. ’n Mens kan maklik tot die slotsom kom dat die jonger geslag anders en moeilik is. Maar in werklikheid het kinders van vandag dieselfde swakhede as vorige geslagte, en hulle kom voor soortgelyke versoekings te staan, hoewel die druk om te oortree, dalk groter is. Een vader het dus, nadat hy sy seun tereggewys het, sy woorde versag deur liefdevol by te voeg: “Jou hart wil maar net doen wat my hart wou doen toe ek jou ouderdom was.” Ouers weet dalk nie veel van rekenaars nie, maar hulle weet alles van die neigings van die onvolmaakte vlees.—Matteus 26:41; 2 Korintiërs 2:11.

Sommige kinders is dalk nie gretig om hulle ouers se leiding te volg nie en kom miskien selfs in opstand teen die dissipline wat hulle ontvang. Maar weer eens is dit noodsaaklik om te volhard. Baie kinders reageer uiteindelik, al was hulle aanvanklik teësinnig of soms opstandig (Spreuke 22:6; 23:22-25). Matthew, ’n jong Christen wat nou by ’n tak van Jehovah se Getuies dien, het vertel: “Toe ek ’n tiener was, het ek gevoel dat die beperkings wat my ouers aan my opgelê het, onregverdig was. As my vriende se ouers iets toegelaat het, het ek geredeneer, waarom kon my ouers nie? En dit het my werklik kwaad gemaak wanneer hulle my soms gestraf het deur my te verbied om in my kano te gaan vaar—iets waarvoor ek lief was. Wanneer ek egter terugdink, besef ek dat die dissipline wat my ouers my gegee het, doeltreffend sowel as nodig was. Ek is dankbaar dat hulle my die leiding gegee het wat ek nodig gehad het wanneer ek dit nodig gehad het.”

Daar bestaan geen twyfel nie—hoewel ons kinders dalk soms in ’n ongesonde geestelike milieu moet wees, kan hulle nog steeds as goeie Christene grootword. Soos die Bybel belowe, kan goddelike wysheid hulle ’n geestelike verdedigingstelsel gee. “Wanneer wysheid in jou hart kom en kennis vir jou siel aangenaam word, sal denkvermoë oor jou wag hou, sal onderskeidingsvermoë jou beveilig, om jou te verlos van die slegte weg.”—Spreuke 2:10-12.

Dit is nie maklik om ’n kind nege maande lank in die baarmoeder te dra nie. En die daaropvolgende 20 jaar kan ’n mate van pyn sowel as vreugde meebring. Maar omdat Christenouers hulle kinders liefhet, doen hulle alles in hulle vermoë om hulle deur middel van goddelike wysheid te beskerm. Hulle voel oor hulle kinders soos die bejaarde apostel Johannes oor sy geestelike kinders gevoel het: “Ek het geen groter rede tot dankbaarheid as hierdie dinge nie, dat ek hoor dat my kinders voortgaan om in die waarheid te wandel.”—3 Johannes 4.

[Voetnoot]

[Prent op bladsy 24]

“Ons deur was altyd oop en ons huis vol jongmense”

[Prent op bladsy 25]

Toon belangstelling in die dinge waarin jou kinders belangstel

[Prente op bladsy 26]

“Ek het deeglik vir die studie voorberei”