Wanneer ’n brand ’n skare bedreig

BRAND is ’n aaklige woord vir die organiseerders van openbare geleenthede. Brande veroorsaak elke jaar derduisende sterfgevalle en afgryslike beserings. Die gevaar is veral groot wanneer ’n mensemassa in ’n toe ruimte vergader. Wat kan organiseerders van konserte, toneelopvoerings, konferensies en ander groot byeenkomste doen om die brandrisiko te verminder? Wat kan individue in so ’n skare doen om veiligheid te verseker? En wat kan gedoen word om die kanse op oorlewing te verbeter, indien daar wel ’n brand sou uitbreek?

Ontwaak! het met ’n brandweerhoof in Ierland gaan gesels om inligting oor hierdie vrae in te win. Hy lei brandweermanne op en is baie ervare in die bestryding van brande.

Wat kan organiseerders doen om veiligheid te verseker wanneer hulle ’n groot skare by ’n geleentheid verwag?

Die eerste stap is om seker te maak dat die gebou wat julle wil gebruik veilig is. Daar moet genoeg uitgange wees sodat almal in die gebou vinnig kan uitkom as hulle moet. Elke uitgang moet ook duidelik aangedui word en daar moet geen versperrings wees nie. Alle gange en trappe moet ook te alle tye vry gehou word van voorwerpe wat in die mense se pad sal wees. Nooddeure moet na buitentoe, en maklik, oopmaak.

Die rangskikking van sitplekke kan ’n probleem wees in geboue wat nie vaste sitplekke het nie. Dit is noodsaaklik om die stoele ooreenkomstig plaaslike brandweerregulasies te rangskik. Maak seker dat alle deurwagters en plekaanwysers weet wat om in ’n noodgeval te doen. Diegene wat vir die veiligheid verantwoordelik is, moet weet waar al die brandblussers is en hoe om hulle te gebruik. As ’n brand eers uitgebreek het, is dit te laat om die instruksies te lees. Onthou ook, die eerste ding wat gedoen moet word nadat die mense gevra is om die plek te ontruim, is om die brandweer te ontbied.

Is daar enigiets wat die aanwesiges by sulke byeenkomste kan doen om veiligheid te bevorder?

Ja, beslis! Mense raak gouer paniekbevange in ’n onbekende omgewing. Vergewis jou dus van die algemene plan van die gebou waar die byeenkoms gehou sal word. Let op waar die uitgange en nooddeure is. Moenie paniekbevange raak nie. Behou jou selfbeheersing. Luister aandagtig na alle instruksies wat gegee word en volg hulle. Loop vinnig wanneer ’n gebou ontruim word, maar moenie hardloop of stoot nie.

Ek kan nie die belangrikheid daarvan om gou uit te kom oorbeklemtoon nie. Die meeste mense besef nie hoe vinnig ’n brand kan versprei nie. Help die bejaardes en swakkes as jy sien dat hulle probleme ondervind. Wanneer jy uit die gebou kom, beweeg heeltemal weg van die uitgange af sodat jy nie die pad versper vir diegene agter jou nie, en moet nooit, nadat jy uitgekom het, probeer om weer die gebou binne te gaan voordat dit veilig verklaar word nie.

Watter raad het u aan ouers?

In groot skares moet ouers altyd hulle klein kindertjies by hulle hou of seker maak dat hulle in die sorg van ’n ouer, verantwoordelike persoon is. Beangste ouers wat tydens ’n brand na hulle vermiste kinders in die gedrang soek, kan allerlei probleme veroorsaak.

Lê die gevaar van ’n brand net in sy geweldige hitte?

Nee. Dit is gewoonlik die rook en giftige gasse in ’n brand wat mense dood. Oorverhitte gasse sal selfs in konsentrasies wat op sigself nie dodelik is nie die asemhalingsorgane en senustelsel aantas van diegene wat dit inasem. Dit kan maak dat mense irrasioneel optree. Bedek in digte rook jou neus en mond met ’n sakdoek. Dit sal jou nie teen giftige gasse beskerm nie, maar sal voorkom dat jy van die groter rookdeeltjies inkry wat jou mislik kan maak.

Probeer om in baie digte rook teen ’n muur langs te hou sodat jy nie jou rigting verloor nie. As jy nie ’n muur kan sien of voel nie, loop in een rigting totdat jy by een uitkom en volg dit dan totdat jy ’n deur of ’n venster bereik. Onthou ook dat ’n mens in ’n rookgevulde kamer meer lug met suurstof naby die vloer sal kry, en jy daar ook beter sal kan sien.

Wat kan ’n mens doen as jou klere aan die brand raak?

Die verkeerdste ding wat jy kan doen, is om te hardloop. Dit sal net die vlamme aanblaas. Val liewer op die grond neer en begin rol. Dit sal die vlamme van jou gesig af weghou en hulle hopelik smoor.

Het u ’n laaste woordjie aan ons lesers?

Ek hoop julle bevind julle nooit in ’n brand nie. Dit is ’n vreesaanjaende ondervinding. Maar hierdie paar reëls kan nuttig wees indien julle wel in ’n brand vasgekeer word. En onthou, neem die gevaar van ’n brand ernstig op. Moenie onverskillig wees of dit as ’n grap beskou nie. Dit is nie.

[Lokteks op bladsy 20]

Wanneer jy in ’n hotel tuisgaan, stel jy altyd vas waar die naaste nooduitgang is voor jy in die aand gaan slaap?