Hospitale—Wanneer jy ’n pasiënt is

“Toe ek vir die eerste keer in ’n hospitaal opgeneem is, het ek skielik gevoel asof ek beheer oor my lewe verloor het, asof ek net nog ’n nommer geword het.”—Marie G.

“Ek onthou my eerste besoek as ’n pasiënt. Ek het baie hulpeloos en onbeskermd gevoel.”—Paula L.

WAS jy al ooit ’n pasiënt in ’n hospitaal, en het jy die bogenoemde reaksies ondervind? Hoe dit ook al sy, jy moet erken dat die meeste mense selde aan hulleself as ’n pasiënt dink. Tog kan daardie vooruitsig eendag vir jou ’n werklikheid wees. Verslae toon byvoorbeeld dat 1 uit elke 7 persone in 1987 in die Verenigde State in hospitale opgeneem is. Sulke statistiek verskil dwarsdeur die wêreld. Maar watter voorbereidsels moet jy, as ’n verstandige persoon, vir so ’n gebeurlikheid tref?

“Die belangrikste manier om jou gesondheid te beskerm is om seker te maak of hospitalisasie nodig is”, sê dr. Sidney Wolfe, voorsitter van die Public Citizen Health Research Group. Ongeag waar jy woon, jy het, as jy siek is, die reg en die verpligting om ingelig te word oor die feite van jou mediese probleem. Dikwels kan jou eie dokter jou bevredigende antwoorde gee.

Maar as daar enige twyfel bestaan, word ’n onafhanklike tweede opinie aanbeveel. In sekere lande vereis versekeringsmaatskappye selfs tweede opinies voordat hulle vir sekere soorte ernstige operasies sal betaal. En dit is nie ongewoon om ’n derde opinie in te win om verskille betreffende diagnose en behandeling uit die weg te ruim nie. Die belangrikste punt is: Of daar nou een opinie is, en of daar twee of meer is, ’n verstandige pasiënt staan tyd af om self die nodigheid vir en verstandigheid van die voorgestelde behandeling te bepaal.

Opname tydens ’n noodgeval

In ’n noodgeval is daar dalk natuurlik nie tyd om verskillende mediese aanbevelings te kry nie. Die pasiënt is dalk selfs bewusteloos en kan nie praat of skryf wanneer hy na die hospitaal gebring word nie. Soms moet dokters onmiddellik optree, selfs voordat familielede opgespoor kan word wat kan sê wat die pasiënt se wense of voorkeure is. Sulke situasies beklemtoon waarom voorsorg en beplanning uiters belangrik is.a

Vir die pasiënt wat een van Jehovah se Getuies is, behels dit dat hy te alle tye ’n voltooide en geldige Medical Directive/Release Document aan hom het. Op hierdie kaart druk die pasiënt vooraf sy wense oor mediese sorg uit en verskaf hy belangrike inligting sodat mediese personeel met familielede of ander wat sy wense ken in verbinding kan tree. Hoewel dit nie alle moontlike situasies kan dek nie, is hierdie belangrike kaart ’n wettige dokument wat praat wanneer jy nie kan nie.

Dit is ook baie nuttig as ’n intieme vriend of familielid wat bekend is met jou mediese voorkeure en oortuiginge tydens ’n noodgeval na die hospitaal kan kom om jou te ondersteun. Of hy dit onmiddellik kan doen of nie, ’n onlangse Medical Directive/Release Document kan eendag deurslaggewend wees wat die beskerming van jou regte betref.

Al het iemand wat nie ’n gedoopte bedienaar van Jehovah se Getuies is nie hierdie dokument nie, kan hy ’n soortgelyke geskrewe (verkieslik getikte) verklaring voorberei. Dit moet sy wense in verband met mediese behandeling uiteensit, enige beperkinge noem en toon wie in geval van nood in kennis gestel moet word.

Die invul van vorms en verklarings

Die regte van pasiënte verskil grootliks in alle dele van die wêreld. (Sien venster, bladsy 7.) In sommige lande het hierdie regte in die laaste jare dramaties toegeneem; ’n dokter mag nie enige behandeling sonder die pasiënt se toestemming, wat gewoonlik skriftelik gegee word, toedien nie. Dit is een rede waarom hospitale dalk hulle eie vorms het wat hulle wil hê jy moet teken. As dit die geval is waar jy woon, behoort die volgende jou te help.

Jy moet alle vorms sorgvuldig lees voordat jy dit teken, want jou handtekening beteken dat jy saamstem met wat die vorm ook al sê, of toestemming daarvoor gee. Moenie toelaat dat iemand jou aanjaag om ’n toelatingsvorm of ’n vorm waarop jy tot behandeling instem te teken sonder dat jy dit sorgvuldig gelees het nie. Trek enige deel van die standaardvorm dood waarmee jy nie saamstem nie. Selfs al maak iemand beswaar dat dit die hospitaal se vorm is en dat dit nie verander kan word nie, is dit nietemin ’n wettige kontrak, en daar kan nie van jou verwag word om enigiets te teken waarmee jy nie saamstem nie. Hoewel jy nie onredelik wil voorkom nie, is dit belangrik dat jy nie ’n kompromis aangaan wat hierdie saak betref nie—jy het die reg om te weier om enige deel van ’n vorm goed te keur.

Gaan elke paragraaf sorgvuldig na, veral wat toestemming tot chirurgie of enige gebruik van bloed betref. Party Getuies van Jehovah is al geskok deur wat hulle op ’n hospitaalvorm gevind het wat kwansuis net vir hulle voorberei is. Hoewel dit in die begin gesê het dat die pasiënt se wense oor bloed gerespekteer sal word, het ’n latere paragraaf iets soos die volgende gesê: ‘In ’n noodgeval of as die dokter meen dat dit nodig is, behou hy die reg om bloed oor te tap.’ Boonop is dit ’n goeie gebruik om “Geen bloedoortappings” op alle dokumente wat na jou gebring word te skryf, aangesien God se Woord beveel dat Christene hulle van bloed moet onthou (Handelinge 15:28, 29). Dit sal jou standpunt aan die hele personeel duidelik maak. Die waarheid is, al hoe meer pasiënte weier bloed omdat hulle nie die gevaar wil loop om hepatitis, Vigs of ander dodelike siektes op te doen nie.b

Pasiënte in sommige lande het minder regte as dié wat hierbo uiteengesit is. Daar is gebiede waar die dokter die wet is, en pasiënte word beskou asof hulle min of meer in sy mag is. Een dokter uit ’n westerse land het ’n Afrikaland besoek en het gesê: “Ek was ook nie voorberei op die manier waarop dokters met pasiënte werk nie . . . Die pasiënte self het nooit gepraat tensy daar met hulle gepraat is nie. Hulle het nie hulle dokters bevraagteken nie.” Hoewel so ’n gebruik dit vir die pasiënt moeiliker kan maak, sal die verstandige Christen nogtans—beleef maar ferm—daarop aandring dat sy basiese mensereg op liggaamlike integriteit en op deelname aan besprekings oor sy gesondheid gerespekteer word.

Praat met mediese personeel

Jou dokter moet jou hoofondersteuner en -bron van inligting wees; baie kan gevolglik afhang van hoe sorgvuldig jy ’n geneesheer gekies het. Een skrywer sê: “Besef dat dokters soos enigiemand anders is. Hulle lê net soveel goeie en slegte eienskappe aan die dag soos die res van ons. Die meeste geneeshere probeer om die beste vir hulle pasiënte te doen, maar party is gekondisioneer om te dink dat hulle daarop geregtig is om namens jou te besluit. As ’n dokter se opvattings of persoonlikheid met joune bots, moet jy ’n ander dokter soek.”

Probeer om bevredigende antwoorde op al jou vrae te kry voordat jy tot enige behandeling instem. (Sien venster, bladsy 8.) As jy iets nie verstaan nie, moet jy nie te skaam wees om dit te sê nie. Vra dat die verduideliking in eenvoudige, nie-mediese taal gegee word. Dit sal ook taktvol wees as jy op die een of ander tyd gedurende die gesprek met die dokter jou opregte waardering daarvoor uitspreek dat hy jou standpunt wat op jou godsdiensoortuiginge gegrond is, verstaan.

Probeer om ’n vriendelike verhouding aan te kweek met die hospitaalpersoneel wat jou behandel, soos verpleegsters, want hulle kan en behoort ’n groot hulp te wees wat jou versorging en herstel betref. Wanneer hulle medisyne of inspuitings bring, moet jy seker maak dat dit werklik vir jou is. Dit is ’n stap wat van praktiese wysheid getuig, want ondanks die beste bedoelinge word foute begaan.

Die hospitaalpersoneel sal waarskynlik taamlik besig voorkom, maar onthou dat die meeste van hulle hierdie soort werk gekies het omdat hulle wel vir mense omgee en werklik wil help. Jy kan saam met hulle werk as jy jou behoeftes of bekommernisse duidelik probeer uitdruk. Geen verpleegster (of enige ander personeellid) het die reg om jou aan ’n mondelinge aanval te onderwerp nie, soos: “Jy sal sterf as jy nie hierdie behandeling aanvaar nie.” Rapporteer enige sodanige gedrag aan die hospitaaladministrasie sowel as aan familielede of jou geestelike bedienaar; hulle is dalk in ’n posisie om vir jou op te kom.

Sê nou ’n probleem duik op?

Daar was al gevalle van pasiënte wat hewig gebots het met die mediese stelsel, ten spyte van die feit dat hulle al hierdie wenke toegepas het. Wat moet jy doen as jy jou skielik in so ’n situasie bevind, al is dit selde dat so iets gebeur?

Eerstens, probeer om nie paniekbevange te raak nie. Dit is gewoonlik ’n moeilike tyd vir al die betrokkenes, en gevoelens loop hoog. Dit kan dus van groot waarde wees as jy kalm, redelik en eerbiedig bly. Tweedens, oorweeg en maak gebruik van alle moontlike hulpmiddele. Die hospitaal het dalk ’n pasiëntverteenwoordiger met wie jy in aanraking kan kom en by wie jy om hulp kan aanklop.

Jehovah se Getuies maak ’n punt daarvan om met hulle gemeentelike ouere manne in aanraking te kom. Hierdie verstandige en ervare raadgewers kan selfs help om ’n mediese inrigting te vind wat bereid sal wees om saam te werk as die situasie so ernstig is dat dit nodig is om oorgeplaas te word.c Ware Christene onthou ook om op die krag van Jehovah God te vertrou. In moeilike situasies is daar dikwels nie net een, allesomvattende antwoord nie, en op ons eie krag weet ons dalk nie presies waarheen om ons te wend nie. Baie het gevind dat as hulle hul in gebed tot God gewend het nadat hulle alles gedoen het wat menslik moontlik is, dit nie net tot vertroosting gelei het nie maar ook tot onvoorsiene oplossings.—1 Korinthiërs 10:13; Filippense 4:6, 7.

Hopelik sal jy nie enige van hierdie probleme hê nie, maar dit is goed om voorsorg te maak. Onthou ook dat daar sekere dinge van jou verwag word terwyl jy in die hospitaal bly. Die hospitaal is ’n uitstekende plek om Christelike eienskappe aan die dag te lê, soos geduld, dankbaarheid vir goedhartige dade wat gedoen is en veral dankbaarheid teenoor dié wat jou help. ’n Kort volgbrief aan die hospitaalpersoneel, of selfs ’n geskenkie wat gegee word as ’n dankbetuiging, maak ’n blywende indruk. Jou hospitaalverblyf bied jou dalk die geleentheid om ’n getuienis te gee deur jou eie voorbeeldige gedrag, en daardeur dra jy by tot die goeie reputasie wat ware Christene as pasiënte geniet.—1 Petrus 2:12.

[Voetnote]

[Venster op bladsy 5]

In geval jy ’n hospitaalpasiënt gaan wees

Hospitalisasie-oorsiglys:

□ 1. Dra ’n onlangse Medical Directive/Release Document of ’n geskrewe, getekende verklaring van jou wense.

□ 2. Kies jou dokter versigtig.

□ 3. Maak seker dat die hospitalisasie nodig is.

□ 4. Lees en vul toelatingsvorms sorgvuldig in. As jy een van Jehovah se Getuies is, identifiseer jouself onmiddellik as een.

□ 5. Bring so min as moontlik nodige persoonlike artikels, soos ’n badjapon, toiletware en leesstof.

□ 6. Laat alle juwele, die meeste elektriese toestelle en oortollige geld tuis.

[Venster op bladsy 7]

’n Pasiënt se verklaring van regte

Wanneer ’n pasiënt in ’n hospitaal opgeneem word, moet hy nie deur die omgewing oorweldig word en dink dat hy nou maar net nog ’n nommer geword het nie. Hy het regte wat die meeste hospitale en personeel graag eerbiedig. Die volgende regte is saamgevat en gegrond op ’n lys van tien in die boek How to Stay Out Of the Hospital deur Lila L. Anastas, R.N.d

Die pasiënt het die reg:

1. op bedagsame en beleefde sorg deur bekwame personeellede.

2. om volledige en die jongste inligting oor sy diagnose, behandeling en prognose van sy dokter te kry in terme wat die pasiënt kan verstaan.

3. om die nodige inligting van sy dokter te kry sodat hy oorwoë toestemming kan gee voor die begin van enige prosedure en/of behandeling. Waar beduidende mediese alternatiewe bestaan, het die pasiënt die reg op sulke inligting.

4. om behandeling te weier in soverre die wet dit toelaat.

5. op privaatheid in alle aspekte van sy eie mediese behandelingsprogram.

6. om te verwag dat alle mededelings en verslae wat betrekking het op sy behandeling vertroulik sal wees.

7. om te verwag dat ’n hospitaal binne sy vermoë redelik moet reageer op ’n pasiënt se versoek om dienste of om na ’n ander mediese inrigting oorgeplaas te word as dit medies toelaatbaar is.

8. om inligting te kry oor enige verhouding wat tussen die hospitaal en ander gesondheidsorg- en opvoedingsinrigtings bestaan in soverre dit sy versorging betref.

9. om in kennis gestel te word as die hospitaal van voorneme is om menslike proefnemings te doen wat sy versorging of behandeling beïnvloed.

10. om binne redelike perke voortgesette sorg te verwag en om vroegtydig te weet watter dokters beskikbaar is en waar.

[Voetnoot]

[Venster op bladsy 8]

Pasiëntbeskerming en -deelname

“Net soos geen beskuldigde sonder ’n prokureur hof toe moet gaan nie, moet geen pasiënt na ’n groot stadshospitaal gaan sonder ’n familielid of intieme vriend wat bereid is om na sy belange om te sien en wanneer nodig vir hom op te kom nie.”—June Bingham, The Washington Post, 12 Augustus 1990.

“Deur die eeue heen is die idee van pasiëntdeelname aan mediese besluite strydig met dokters se denkwyse en gewoonte. En pasiënte het uit dure ondervinding geleer dat dit hulle van ons kan vervreem as hulle te veel indringende vrae vra, aangesien sulke navrae ons alte dikwels irriteer.

“Nogtans is die idee dat ons weet wat in ons pasiënte se beste belange is en gevolglik sonder om hulle te raadpleeg namens hulle kan optree so duidelik onwaar dat ’n mens jou net kan verwonder oor die vurigheid waarmee daardie idee al verdedig is. . . .

“Ons kan met pasiënte verskil, selfs met hulle argumenteer, hulle selfs met mooipraatjies omhaal, maar ons moet al hierdie dinge doen omdat ons hulle belange op die hart dra. Die uiteinde van die saak is dat ons moet respekteer wat pasiënte van ons wil hê of nie van ons wil hê nie.”—Dr. Jay Katz, psigiater, professor aan die Yale-universiteit, The Medical Post, Kanada.

“Pasiënte is nie babas nie en dokters is nie ouers nie. . . . Dit lyk inderdaad vreemd dat mediese studente, sowel as dokters, daaraan herinner moet word dat pasiënte ook verwagtinge koester wanneer hulle ’n dokter gaan spreek . . . hulle wil vertrou word en self vertrou, hulle wil toegelaat word om op hulle eie bene te staan en wil nie hê dat hulle afhanklikheid uitgebuit word nie, hulle wil mee gepraat en na geluister word, hulle wil as gelykes behandel word en nie oorheers word nie, hulle wil hê dat hulle lewenswyse eerbiedig word en wil toegelaat word om hulle lewe op hulle eie manier te lei.”—The Silent World of Doctor and Patient deur dr. Jay Katz.

“Diens begin wanneer ons met ons pasiënte in aanraking kom. Kontak met sowat 4 miljoen pasiënte elke dag gee Amerikaanse dokters die geleentheid om nie net ons bekwaamheid te toon nie, maar ook ons opregte ontferming, ons besorgdheid oor en ons toewyding aan elke individuele pasiënt wat ons behandel.”—James E. Davis, M.D., voorsitter van die American Medical Association.