Negatiewe emosies—Hoe kan jy dit te bowe kom?
DIE eerste stap om negatiewe emosies te beheers is: Identifiseer die negatiewe gedagtes.
Die tweede stap: Werk daaraan om die negatiewe gedagtes reg te stel. As jy byvoorbeeld gedink het: ‘Ek doen nooit iets reg nie’, vervang dit met: ‘Ek is net soos al die ander mense; ek doen baie dinge reg, maar ek begaan ook foute.’
Moenie verwag dat jy onmiddellik beter gaan voel nadat jy hierdie verandering aangebring het nie (hoewel jy dalk kan), en moenie toelaat dat die saak die heeltyd in jou kop bly maal nie. Doen die stap en gaan oor na die volgende een.
Die derde stap is om daaraan te werk om die lastige gedagte uit jou verstand te verdryf. Probeer om dit met net soveel inspanning en vertroue te verwerp soos jy die gedagte om ’n ernstige misdaad te pleeg sou verwerp. Hoewel jy dit moontlik kan doen deur jou verstandelik geweldig in te span, sal die vierde stap jou baie help: Spits jou aandag toe op iets anders, iets wat opbouend is.
Dit is noodsaaklik aangesien jou negatiewe gedagtes herhaaldelik sal probeer om jou verstand weer binne te dring. Maar jy het hierdie voordeel: Jy kan jou volle aandag net op een ding op ’n slag toespits. Jy kan dit aan jouself bewys deur ten volle op twee dinge tegelyk te probeer konsentreer. As jou verstand reeds op iets anders toegespits is, sal dit vir jou negatiewe gedagtes moeilik wees om terug te keer.
Die manier waarop negatiewe gedagtes deur positiewe gedagtes vervang kan word, word deur dr. Maxwell Maltz toegelig: “As jou platespeler musiek speel waarvan jy nie hou nie, probeer jy dit nie dwing om iets beters te speel nie. . . . Jy vervang net die plaat wat speel, en jy het ander musiek om na te luister. Gebruik dieselfde tegniek op die ‘musiek’ wat uit jou eie interne masjien kom.”
Ja, negatiewe gedagtes is dikwels te sterk om net daarvan te vergeet. Dit moet verdryf word deur dit met iets anders te vervang. Speel ’n ander “plaat”, ’n positiewe een. Skakel oor na ’n ander, opbouende “kanaal”, ’n ander “stasie”, en spits jou aandag daarop toe.
Dit sal nie maklik wees nie
Die vier stappe wat hierbo genoem word, is maklik om te verduidelik, maar hoe moeilik kan dit tog nie wees om dit te doen nie! Jy moet dus nie verbaas wees as jy dit in die begin moeilik vind om negatiewe gedagtes en emosies te bowe te kom nie. Jy moet verwag dat dit moeilik sal wees, maar ook besef dat dit mettertyd makliker sal word.
Neem as voorbeeld Cindy, ’n onderwyseres wat deur ’n alkoholis-ma grootgemaak is. Cindy het jare lank met skuldgevoelens en onsekerheid geworstel. Toe het sy besluit om die probleem te oorwin. Wat het sy gedoen?
Cindy verduidelik: “Ek het my eers daarop toegelê om die spesifieke gedagtes te identifiseer wat my negatiewe gevoelens veroorsaak het. Wanneer hierdie gedagtes ook al by my opgekom het, het ek rasioneel en objektief daaroor nagedink. Dan het ek daaraan gewerk om positiewe gedagtes by my te laat opkom. Ek het my verstand gedwing om hom toe te spits op my leerlinge en hoe ek hulle kon help. Dit het mettertyd makliker geword, en ek het gevoel dat ek groter beheer oor my gevoelens kry.”
Tog wonder jy moontlik . . .
Waarom is dit so moeilik?
Is dit maklik om slegte gewoontes, soos om te veel te eet of te rook, af te leer? Geensins nie! Hulle word slegs te bowe gekom deur jou doelbewus en met vasberadenheid oor ’n tydperk in te span. Negatiewe denke is vir baie ’n gewoonte en net soos ander slegte gewoontes is dit ook moeilik om af te leer.
As negatiewe denke by jou ’n gewoonte is, sal dit waarskynlik dieselfde vasberadenheid verg om dit te bowe te kom as dié van iemand wat ’n dieet volg of besluit het om op te hou rook.
Die punt is om nie op te gee en te besluit om terneergedruk te bly net omdat dit makliker is nie. Hou aan om teen negatiewe denke te stry, selfs al beteken dit dat jy maande lank sal moet leer en probeer en miskien terugvalle sal beleef. Hou aan om jou in te span asof jy vir ’n atletiekwedstryd oefen. Soek eerder permanente oplossings as onmiddellike bevrediging.
Kan jy dit heeltemal uitskakel?
Kan jy negatiewe emosies heeltemal uitskakel? Wel, as jy verwag om nou volmaakte geluk te smaak, sal jy frustrasie en teleurstelling ondervind. Geluk is op hierdie tydstip relatief en nie volkome nie. Maar dit is steeds baie beter as ’n lewe wat met voortdurende en afbrekende negatiewe emosies gevul is.
Beteken dit dat negatiewe emosies nooit te bowe gekom sal word nie? Geensins nie. Die Bybel verduidelik realisties dat ons nog ’n ruk lank onder hierdie onvolmaakte toestand sal moet lewe, maar dat daar ’n vasgestelde tyd is wanneer dit vir ewig uitgeskakel sal word. Dit sal binnekort gebeur wanneer God se Koninkryk, sy hemelse regering onder leiding van Jesus Christus, beheer oor alle aangeleenthede van hierdie aarde sal oorneem en begin om die mensdom tot menslike volmaaktheid te verhef. Jesus het die proses “die herskepping [of, “regenerasie”, voetnoot]” genoem.—Mattheüs 19:28, NW; sien ook Psalm 37:29; Mattheüs 6:9, 10; Openbaring 21:3-5.
Maar wat die teenwoordige tyd betref, sal jy gelukkiger wees as jy die beperkings aanvaar wat menslike onvolmaaktheid op ons plaas. Pleks van tot die uiterste te gaan op soek na volmaakte geestesgesondheid sal jy vry wees om ander dinge in die lewe na te streef. En jy sal veel groter gemoedsrus en geluk vind in die wete dat die eindoplossing vir negatiewe emosies in die bekwame hande van die almagtige God lê.
Is hierdie voorstelle net hipoteties? Werk hulle werklik? Ja, hulle werk werklik, soos die volgende lewensverhale toon.
[Lokteks op bladsy 6]
Jy kan negatiewe gedagtes deur positiewe gedagtes vervang
[Lokteks op bladsy 6]
Moenie opgee en besluit om terneergedruk te bly net omdat dit makliker is nie
[Prent op bladsy 7]
Dit verg, net soos om gewig te verloor, ook tyd en volharding om te leer hoe om ons emosies te beheers