Ons beskou die wêreld
Museums verkeer in gevaar
Loop museums gevaar om tot niet te gaan? In Italië, ’n nasie met een van die grootste kultuurerfenisse ter wêreld, verdwyn daar jaarliks die ekwivalent van ’n hele museum vol kunsskatte. “Die rykste Italiaanse museum is die een wat jy nie kan sien nie”, sê die koerant Il Messaggero. In 1992 alleen is bykans 35 000 kunswerke ter waarde van meer as 200 miljard lire (R406 miljoen) uit museums, kerke, openbare en privaat instellings en huise gesteel. Slegs 1971 daarvan is teruggevind. Na raming het daar tussen 1970 en 1992 elke jaar gemiddeld 30 000 kunsskatte verdwyn—waarlik ’n nasionale noodtoestand, sê die owerheid. Wat word van al hierdie gesteelde skatte? Na bewering beland baie daarvan in die geheime wegkruipplekke van dwelmsmokkelaars en leiers van georganiseerde misdaad.
’n Beswyming of die dood?
Volgens India Today was Balak Brahmachari se navolgers, ten spyte van hulle toegewydheid aan hulle ghoeroe, skynbaar nie juis teleurgesteld toe dokters hom dood verklaar het nie. Die aanhangers, wat Santans genoem word, het volgehou dat die dokters dit mis het en dat hulle 73-jarige leier bloot in ’n “mediterende beswyming” is. Hulle het versoek dat hy in die hospitaal se waakeenheid gehou word. Toe die dokters geweier het, het die Santans die liggaam na hulle ashram, of kultuswoonplek, naby Kalkutta teruggebring, en dit op ’n ysbed in ’n verkoelde kamer uitgestal. Die munisipale owerheid het daarop aangedring dat die liggaam veras word om enige gesondheidsgevare te voorkom, maar die Santans het sulke versoeke as propaganda afgewys en aangevoer dat die liggaam “hoegenaamd geen teken van ontbinding” toon nie. Weke het verbygegaan. Uiteindelik was die owerheid verplig om op te tree en van die lyk ontslae te raak.
Musiek en moord
Musiek het dalk ’n belangrike rol in twee onlangse moorde in Texas, VSA, gespeel. In een geval het ’n 19-jarige motorbestuurder ’n polisieman geskiet wat hom op ’n hoofweg gestop het om vir hom ’n kaartjie uit te skryf. Die jeugdige se prokureur het nie net beweer dat hy na gewelddadige rap-musiek geluister het toe hy op die polisieman geskiet het nie, maar het ook beweer dat hy al so lank by sulke musiek betrokke is dat dit hom ‘aangespoor het’ om moord te pleeg. Die jurielede was dit blykbaar eens dat die musiek ’n belangrike rol in die jeugdige se optrede gespeel het. Maar volgens die staatsaanklaer in die saak “het hulle gemeen dat die musiek eenvoudig nie [sy] aanspreeklikheid vir die misdaad verminder het nie”. Die jeugdige is ter dood veroordeel. In ’n soortgelyke voorval het ’n 15-jarige jeugdige wat erken het dat hy sy ma doodgeskiet het, beweer dat ’n liedjie deur die heavy metal-groep Megadeth hom bevele van demone gegee het om die moord te pleeg.
Alternatiewe behandeling
Aangesien dokters in Brasilië die gevaar wil verminder dat hulle pasiënte vigs of hepatitis opdoen, soek hulle volgens die koerant O Estado de S. Paulo na plaasvervangers vir bloedoortappings. Die koerant het voorts gesê: “Brasiliaanse dokters gebruik reeds alternatiewe chirurgiese metodes vir Jehovah se Getuies. Deur middel van eritropoiëtien—’n [hormoon] wat deur die niere vervaardig word—kon hulle daarin slaag om die aantal rooi bloedselle tot ’n vlak te laat styg wat hoog genoeg was om, in sommige gevalle, oortappings ná chirurgie uit te skakel.” Nadat dr. Sergio A. de Oliveira van die Portugese Welsynshospitaal, Sao Paulo, op 91 Getuies geopereer het, sê hy gevolglik: “Ons vind dat pasiënte wat Jehovah se Getuies is met groot veiligheid hartchirurgie sonder bloed of bloedprodukte kan ondergaan.”
Kerkversekering teen molesteringseise
“Die Australiese Katolieke Kerk het ’n
versekeringspolis ter waarde van multimiljoen dollar uitgeneem om hom teen eise van seksuele molestering deur priesters te beskerm”, berig The Sunday Telegraph van Sydney, Nieu-Suid-Wallis. “Ons erken dat dit gebeur”, het ’n Katolieke biskop in Melbourne, Australië, gesê. Hy beweer dat sulke omvangryke versekeringsdekking normaal is “vir hierdie soort misdryf”. Volgens ’n ondersteuningsgroep vir die slagoffers kom seksuele molestering deur die geestelikes algemener voor as wat die kerk erken. ’n Woordvoerder vir die groep het gesê hy meen die kerk skenk meer aandag daaraan om die geestelikes te beskerm as om die slagoffers te help. Hy het bygevoeg dat die “kern[boodskap] van die kerk se dokumente is: moenie die waarheid vertel nie”.
Hoe om ’n priester te wees
“Deesdae word Japannese jongmense die ‘handboekgeslag’ genoem—hulle lees handleidings voor hulle enigiets doen. Nou is priesters geen uitsondering nie.” So sê die Tokio-koerant The Daily Yomiuri. Kioto se Instituut vir Zen-studies het opdrag gegee dat ’n handboek opgestel word oor hoe om ’n priester te wees, sodat hedendaagse jong priesters priesterlike etiket en tradisies geleer kan word. Hoewel eertydse Zen-priesters ongetroud moes bly en vir hulle streng opleiding bekend was, erf baie priesters vandag eenvoudig die werk van hulle pa’s of oupas. Maar die koerant sê dat pa’s dikwels versuim om hulle seuns betaamlike priesterlike maniere te leer, en die jongmense self is te besig om vir universiteitseksamens te studeer om Zen-gebruike te leer. Sommige priesters sukkel na bewering om die soetras, of preke van die Boeddha, te lees.
Hartprobleme onder Argentynse vroue
Onlangse statistieke toon dat die aantal hartaanvalle onder vroue van alle ouderdomme in Argentinië skerp toeneem. Die koerant Clarín het die resultaat van ’n opname oor die onderwerp bekend gemaak wat deur die Sociedad Argentina de Cardiología (Kardiologievereniging van Argentinië) gedoen is. Dit het ’n opname onder 82 waakeenhede en 521 hartpasiënte oor die hele land gedoen. Volgens die verslag het die aantal vroue wat weens hartaanvalle in Argentinië se hospitale opgeneem is in minder as ’n jaar met meer as 56 persent toegeneem. En hoewel slegs 25 persent van die hartaanvalpasiënte in 1991 vroue was, verteenwoordig hulle tans bykans 40 persent van alle hartaanvalpasiënte. Risikofaktore vir hartaanvalle is onder andere hoë bloeddruk, vetsug, te veel vet in die bloed, alkoholisme en tabakgebruik. Maar hierdie studie het geen direkte verband tussen ouderdom en die sterfgevalle onder hartpasiënte gevind nie.
Neurose in die klooster?
Daar word dikwels aan kloosters gedink as idilliese hawes vir meditasie. Maar Bruno Giordani, ’n geestelike wat sielkunde aan die Pouslike Lateraanse Universiteit in Rome doseer, het volgens die Italiaanse koerant Corriere della Sera “’n ontstellende ontleding” van kloosters voorgelê. Volgens sy verslag “is baie nonne blykbaar slagoffers” van “’n menigte ernstige sielkundige versteurings”. Hy som die kenmerke van die “neurotiese non” op, wat “dikwels aan patologiese skuldgevoelens ly of andersins geen sedelike onderskeidingsvermoë het nie”. Mnr. Giordani bevestig dat sommige gekwel word deur “eensaamheid, die gevoel dat hulle nie verstaan word nie en narsistiese gedrag”. Dit is dus geen wonder nie dat die volgende wêreldsinode van Katolieke biskoppe wat in 1994 gehou gaan word aandag sal skenk aan die spesifieke probleme wat die geestelikes in die gesig staar.
Oorloë duur steeds voort
Hoewel militêre uitgawes wêreldwyd besnoei word, is daar nie ’n vermindering in die aantal oorloë nie. “Stockholm se Internasionale Vredesnavorsingsinstituut (SIPRI) in Swede het die afgelope jaar [1992] 30 ernstige, gewapende konflikte opgeteken”, berig die Duitse koerant Nassauische Neue Presse. Volgens die instituut was dit dieselfde getal as in 1991. Al het gevegte in sommige probleemgebiede opgehou, “het die bloedigste konflik in Bosnië uitgebreek, waarin meer as 100 000 mense teen die einde van die jaar gesterf het”. SIPRI voorspel dat “die aantal konflikte wat op geweld uitloop maar baie geleidelik sal afneem”.
Straat word na Getuiemartelaar vernoem
Toe ’n nuwe straat in die klein Duitse dorpie Baltmannsweiler ’n naam moes kry, het die gemeenskapsraad op die naam Bernhard Grimm besluit. Waarom? Die koerant Esslinger Zeitung berig: “Bernhard Grimm, wat in 1923 gebore is, het in Reichenbacherstraat 30 gewoon. As een van Jehovah se Getuies het hy geweier om militêre diensplig te doen toe hy opgeroep is. Hy is dadelik opgesluit en na Berlyn toe geneem. Die militêre hof het hom ter dood veroordeel omdat hy ‘die leër ondermyn het’. Op 21 Augustus 1942 is die doodstraf aan hierdie 19-jarige in Berlin-Plötzensee voltrek.” Omdat dit net meer as 50 jaar sedert hierdie jong man se marteldood is, het die gemeenskapsraadslid gemeen dat dit ’n gepaste tyd is om die straat na hom te vernoem.
’n Leeskrisis?
“Tydskrifte en koerante het minder lesers”, sê die Gazeta Mercantil. Die Brasiliaanse koerant sê dat afgevaardigdes wat die 46ste kongres van die Internasionale Federasie van Koerantredakteurs in Berlyn, Duitsland, bygewoon het besorg was oor die groeiende “gebrek aan belangstelling in die geskrewe woord en die voorkeur wat mense aan die oudiovisuele” media gee. Die president van die Inter-Amerikaanse Persgenootskap, Alejandro Junco de la Vega, meen baie mense is “glad nie bewus van hoe belangrik die geskrewe woord is nie . . . Baie meen steeds dat die televisie groter gesag het.” Horácio Aguirre, redakteur van die koerant Las Americas in Miami, spreek ’n mening uit wat ongetwyfeld deur menige koerantman gehuldig word, en dit is dat ’n koerant “’n baie breër oorsig bied van wat in die wêreld gebeur”.