Groot stede is stadig aan die verstik

REGOOR die wêreld is groot stede, stedelike reuse, besig om te groei en lok hulle miljoene wat op soek is na werk, huisvesting en die geriewe van die stadslewe. Maar die prys is hoog. Om selfs net in hierdie uitgestrekte stede asem te haal, word al hoe gevaarliker vir die mens se gesondheid.

’n Onlangse verslag van UNEP (Verenigde Nasies se Omgewingsprogram) en die Wêreldgesondheidsorganisasie toon dat lugbesoedeling in 20 van die wêreld se grootste stede drasties vererger het. “In party gevalle”, sê Our Planet, ’n tydskrif wat in Kenia deur UNEP uitgegee word, “is die lugbesoedeling net so erg soos die berugte Londense rookmis van 40 jaar gelede.” Die inwoners van Mexiko-stad is in hierdie opsig die slegste daaraan toe, maar die tienmiljoene mense wat in stede soos Bangkok, Beijing, Kaïro en Sao Paulo woon, is nie veel beter af nie.

Hoe gevaarlik is die lug in sulke stede? Wel, die hoë intensiteit van die vernaamste besoedelstowwe, soos swaeldioksied, koolstofdioksied en lood, is in etlike opsigte gevaarlik. Dit het allerlei gevolge op die liggaam: asemhalings- en kardiovaskulêre probleme, neurologiese skade en selfs beenmurg-, lewer- en nierkwale.

Wat veroorsaak die besoedeling? Volgens Our Planet is die motorvoertuig die grootste enkele oorsaak in hierdie stede. Aangesien die huidige aantal voertuie in die wêreld—630 miljoen—“na verwagting binne die volgende 20-30 jaar, meestal in stedelike gebiede, sal verdubbel”, lyk die toekoms vir stadslug inderdaad donker. Om sake te vererger, is min voorsorgmaatreëls al getref, want in die meeste groot stede “is daar weinig bewustheid van die erns van die probleem”, sê die verslag. Dit is dus nie verbasend nie dat Our Planet sterk aanbeveel dat sulke stede die hoogste voorkeur gee aan maatreëls wat daarop gemik is om die lug te suiwer. As dit nie gedoen word nie, is die toekoms onheilspellend. Volgens die tydskrif se beoordeling “staar stadige verstikking hierdie stede in die gesig namate hulle lugtoestand versleg”.