Ons beskou die wêreld
‘Die laaste absolutistiese stelsel’
“Ontevredenheid met die konserwatiewe denkrigting van die Vatikaan neem in die Duitse Katolieke Kerk toe”, berig die dagblad van Rome La Repubblica ná die onlangse aanstelling van 30 nuwe kardinale deur Johannes-Paulus II. Die bekende andersdenkende teoloog Hans Küng hou vol dat daar vir die verkiesing van die volgende pous “’n dringende behoefte [is] aan ’n verkiesingsliggaam wat werklik verteenwoordigend van die hele Katolieke Kerk is”. Küng glo dat “die pous eenvoudig die vertroue van ’n groot deel van die gelowiges verloor het”. Küng sê voorts: “Dit kan nie geïgnoreer word dat die Roomse stelsel, ná die val van Stalinisme, die laaste oorblywende absolutistiese stelsel in die Westerse wêreld is nie.”
Voorkom vroeë veroudering
“Mense pas huise aan vir kinders. Waarom dit nie vir bejaardes aanpas nie?” vra gerontoloog Wilson Jacob Filho van die Universiteit van Sao Paulo, Brasilië. Benewens veiliger huise vir bejaardes, stel hy voor dat hulle oefeninge doen om hulle spierstelsel te versterk sodat hulle die gevaar dat hulle sal val, kan verminder. Wat is die grootste vyande van langlewendheid? Volgens die plastiese chirurg Rogério Izar Neves, ook van die Universiteit van Sao Paulo, is die vyande “’n sittende lewenswyse, ongebalanseerde voeding (veral diëte ryk aan vet), rook, oormatige gebruik van sterk drank, stres, te min slaap”. Die Jornal da Tarde verduidelik dat uitermatige stres die immuunstelsel verswak, “wat nou verwant is aan die ontstaan van verskeie siektes en gevolglik ook aan die ouderdom”. Dr. Neves sê verder: “’n Gebrek aan belangstelling in die lewe is die vernaamste rede vir vroeë veroudering.”
Die gesondheidsgevaar van gaatjies deur die vel
“Mense laat gaatjies deur dele van hulle liggaam steek wat hulle jare gelede nie laat deursteek het nie”, sê John Pelton, direkteur van omgewingsgesondheid vir die Calgary-gesondheidsdiens in Kanada. Volgens ’n berig in The Vancouver Sun sluit dit wenkbroue, lippe, tonge en naeltjies in. Vrese dat hierdie groeiende gier vigs en hepatitis B en C kan versprei, het die Omgewingsgesondheidsdiens by Alberta se Gesondheidsdepartement aangespoor om riglyne vir die beheer van die deursteek van gaatjies in te stel. “Nuwe standaarde sal uiteindelik ’n breë spektrum van onbeheerde persoonlike dienste dek, soos brandmerking, wasbehandeling, tatoeëring, elektrolise en sensoriese ontneming”, en ’n konsepwet van hierdie regulasies sal deur openbare gesondheidsamptenare en die bedryf ondersoek word, sê die berig verder. Wat betref die gebruik van toerusting waarmee oorgaatjies gemaak word om gaatjies in ander liggaamsdele te maak, erken een persoon wat die prosedure uitvoer: “Ons het al gesien dat mense hospitaal toe gaan met infeksie. Dit maak ’n mens eintlik baie bang.”
’n Sterwende kerk
Kanada se grootste Protestantse kerk, die Verenigde Kerk van Kanada, “het ’n vinnig verouderende en kwynende lidmaatskap, en sy leiers en gemeentelede stem nie saam oor wat sy prioriteite moet wees nie”, sê The Toronto Star. Hoewel meer as 3000 000 hulle met die kerk vereenselwig, is net 750 000 op die kerkrol. Die meerderheid van sy beste ondersteuners is oor 55, aangesien kinders en kleinkinders van lidmate nie daartoe aangetrek word nie. Die kerk is gewaarsku dat dit sy benadering onmiddellik moet regstel of sterf. Lidmate wil hê dat aanbidding en geestelikheid voorkeur moet geniet, terwyl die kerkleiers meer aandag aan maatskaplike en wêreldaangeleenthede wil gee. As die kerk ineenstort, “sal dit ook beteken dat dit wat vir die Verenigde Kerk belangrik was, vir Kanadese onbelangrik was”, waarsku Reginald Bibby, ’n sosioloog van Alberta. “Dit was nie hulle tyd, geld of aandag werd nie.”
Die erfenis van oorlog
Seweduisend veterane van die Geallieerdes se inval in Europa, 51 jaar gelede, het in Junie 1994 na die Normandiese strande teruggekeer. Maar die herinneringe was te erg vir honderde van hulle wat psigiatriese hulp moes kry om die angs te verwerk wat deur die viering veroorsaak is. “Party veterane het uiters angstig geraak ná D-dag”, het dr. Graham Lucas verduidelik, wat gepraat het namens Combat Stress, ’n liefdadigheidsorganisasie wat oudsoldate bystaan. “Hulle het skuldgevoelens gehad, dat hulle nie verdien het om gespaar te word terwyl ander gesterf het nie, en het las van nagmerries gehad en het rusteloos geslaap.” Sulke gevoelens wat jare lank onderdruk is, het tot maagsere, asma en velsiektes gelei, berig The Sunday Times van Londen. Een oudsoldaat, wie se herinneringe hom nou nog nagmerries gee, het dit so gestel: “’n Mens kan te ver gaan met hierdie dinge. Mense wat nie daar was nie, kan nie verstaan hoe dit was nie.”
Parasitiese vis
Die candiru is ’n parasitiese vis wat in die riviere van die Amasonebekken voorkom. Hierdie deurskynende palingagtige skepsel, wat ongeveer 2,5 sentimeter lank is, word gewoonlik in die kieue van groter visse aangetref, waar dit van hulle bloed leef. Dit kan ook deur openinge in die mens se liggaam ingaan en kan ontsteking, bloeding en soms die dood van die slagoffer veroorsaak. Onlangs is ’n kleiner en gulsiger weergawe van hierdie vis, wat skaars die helfte so lank is, in Brasilië ontdek. Dit het twee haakvormige tande aan die agterkant van sy bek wat dit ’n kragtige greep gee en dit onmoontlik maak om af te skud. Vir “oewergemeenskappe, met min of geen mediese fasiliteite, kan dit ernstige infeksies tot gevolg hê”, berig New Scientist.
Universiteite in die moeilikheid
“Afrika se verwaarloosde universiteite staan op die randjie van ineenstorting”, berig die WeekendStar van Johannesburg. Weens ’n gebrek aan fondse is daar min rekenaars en in party gevalle is die telefone afgesny. Een universiteit het 35 000 geregistreerde studente, maar is oorspronklik vir net 5000 ontwerp. Net die helfte van die dosentposte is gevul by ’n universiteit in Uganda wat vroeër hoë aansien geniet het. Blykbaar is ’n dosent se salaris op hierdie kampus ongeveer R69 per maand. Party universiteite is al maande lank gesluit weens stakende dosente of studente. ’n Professor van Kenia het opgemerk: “Akademiese selfvernietiging in Afrika gaan van kwaad tot erger.”
Wie doen die huiswerk?
“Blykbaar het gelykheid [tussen mans en vroue] nog nie by die gesinskring uitgekom nie”, sê Corriere della Sera in ’n berig oor ’n opname van die Sentrale Statistiekinstituut oor die tydbenutting van Italiaanse gesinne. Of sy nou ’n sekulêre werk het of nie, dit is steeds die vrou wat “die las van gesinsorganisering dra” en sy wy—as sy kinders het—gemiddeld 7 uur en 18 minute aan huiswerk, teenoor die 1 uur en 48 minute van haar huweliksmaat. Vreemd genoeg, dit lyk asof enkelmoeders beter vaar; hulle slaag daarin om elke dag twee uur minder aan huiswerk te wy. “Van kleins af ‘bestem’ moeders hulle dogtertjies vir huishoudelike take”, voeg La Repubblica by.
Die stryd teen tering word verloor
In die oorlog teen siekte was die stryd teen tering ’n “volslae mislukking op ’n wêreldskaal”, volgens professor Jacques Grosset, hoof van die hospitaal La Pitié-Salpétrière in Parys se Departement van Bakteriologie en Virologie. As pasiënte nie behandel word nie, is die sterftesyfer vir tering ongeveer 50 persent. Terwyl diagnose en behandeling vir ongeveer die helfte van die wêreld se TB-lyers onbeskikbaar is, het professor Grosset daarop gewys dat die werklike tragedie die feit is dat slegs die helfte van diegene wat die siekte het in tegnologies ontwikkelde lande, waar antibiotika vryelik beskikbaar is, met hulle behandeling volhou tot hulle behoorlik genees is. “Die ander helfte drink nie hulle medisyne nie, of neem dit baie ongereeld, en dit veroorsaak ’n baie hoër sterftesyfer (25 persent van diegene wat behandel word) en lewer ook ’n soort tuberkelbasil wat teen antibiotika bestand is.”
Venezuela en vigs
Venezuela het die derde grootste voorkoms van vigs in Latyns-Amerika, ná Brasilië en Mexiko, sê El Universal van Caracas, Venezuela. Dr. Arellano Médici skat dat daar 350 000 mense in die land is wat met die dodelike virus besmet is, hoewel die Ministerie van Gesondheid slegs 3000 aangee. Die feit dat daar vir elke besmette persoon waarskynlik honderd meer is wat besmet is maar dit nie weet nie, is volgens Médici aan die “kenmerkende promiskuïteit in ons samelewing toe te skryf”. Médici wys daarop dat besmette persone ’n sedelik rein lewe moet lei, nie net weens die gevaar daarvan om ander te besmet nie, maar weens die bestaan van verskeie vigs-virusse. Hulle kan maklik met ’n ander virus besmet word, wat hulle bestaande gesondheidsprobleem sal vererger. Een bron skat dat elke gesin in die wêreld teen die jaar 2000 ’n lid met vigs sal hê.