Jongmense vra . . .

Hoe kan ek meer uitgaande wees?

“Ek was nog nooit juis spraaksaam nie. Ek het gevoel dat mense my sal vermy as ek iets sou sê. My ma is baie skaam, en ek dink dis hoekom ek ook so geword het.”—Artie.

WENS jy partykeer dat jy nie heeltemal so skaam was nie—en ’n bietjie vriendeliker en meer uitgaande? Soos ons vorige artikel in hierdie reeks getoon het, is skaamheid ’n algemene eienskap.a Daar is dus in werklikheid niks met jou verkeerd as jy geneig is om stil, ernstig of ingetoë te wees nie. Maar uitermatige skaamheid kan ’n groot probleem wees. Om maar ’n paar dinge te noem, dit kan keer dat jy vriende maak. En dit kan dit ook vir jou moeilik maak om in ’n sosiale situasie gemaklik te voel of natuurlik op te tree.

Selfs grootmense sukkel dikwels met skaamheid. Barryb is ’n ouer man in die Christengemeente. Maar hy is geneig om stil te raak in ’n groep. Hy erken: “Ek voel asof ek niks sinvols kan sê nie.” Sy vrou, Diane, het ’n soortgelyke probleem. Haar oplossing? Sy sê: “Ek hou daarvan om by uitgaande mense te wees omdat ek voel dat hulle die gesprek kan oorneem.” Wat is van die maniere waarop jy self meer uitgaande kan word?

Hou op om jouself af te kraak

Eerstens moet jy dalk jou beskouing van jouself verander. Kraak jy jouself voortdurend af, en sê jy vir jouself dat ander nie van jou sal hou nie of dat jy niks kan sê wat die moeite werd is nie? As jy negatief oor jouself voel, sal jy nie uitgaande kan wees nie. Jesus het immers gesê: “Jy moet jou naaste liefhê soos jouself”—nie in plaas van jouself nie! (Matteus 19:19). Dit is dus gepas om jouself in redelike mate lief te hê. Dit kan jou die selfvertroue gee wat jy dalk nodig het om ander te nader.

As jy ’n swak selfbeeld het, sal jy dit dalk nuttig vind om hoofstuk 12, “Waarom hou ek nie van myself nie?”, in die boek Vrae wat jongmense vra—Antwoorde wat werkc te lees. Hierdie inligting kan jou help om te besef dat jy kosbaar is. Die feit dat jy ’n Christen is, wys immers dat God iets van waarde in jou sien! Jesus het per slot van rekening gesê: “Geen mens kan na my toe kom tensy die Vader, wat my gestuur het, hom trek nie.”—Johannes 6:44.

Stel belang in ander

Spreuke 18:1 waarsku: “Hy wat hom afskei, soek sy eie begeerte.” Ja, as jy jou afsonder, sal jy waarskynlik te veel op jouself konsentreer. Filippense 2:4 moedig ons aan om ‘nie in persoonlike belangstelling ’n oog op net ons eie sake te hou nie, maar ook in persoonlike belangstelling op dié van die ander’. Wanneer jy jou aandag op die belange en behoeftes van ander toespits, is jy minder selfbewus. En hoe meer jy vir ander omgee, hoe groter is die moontlikheid dat jy sal voel dat jy die inisiatief wil neem om hulle te leer ken.

Neem byvoorbeeld Lidia, ’n vrou wat bekend geword het vir haar vriendelikheid en gasvryheid. Die Bybel sê vir ons dat sy, nadat sy na die apostel Paulus geluister het en gedoop is, Paulus en sy metgeselle gesmeek het: “As julle van oordeel is dat ek getrou is aan Jehovah, kom dan in my huis in” (Handelinge 16:11-15). Hoewel sy ’n nuwe gelowige was, het Lidia die inisiatief geneem om hierdie broers te leer ken—en gevolglik het sy ongetwyfeld baie seëninge ontvang. Waarheen het Paulus en Silas gegaan nadat hulle uit die tronk vrygelaat is? Interessant genoeg, hulle het na Lidia se huis toe teruggegaan!—Handelinge 16:35-40.

Jy sal eweneens vind dat die meeste mense gunstig sal reageer op die belangstelling wat jy in hulle toon. Hoe kan jy dit begin doen? Hier is ’n paar nuttige wenke.

● Begin klein. Om uitgaande te wees, beteken nie dat jy ’n opgewekte ekstrovert moet word of ’n besige sosiale lewe moet lei nie. Probeer om met mense te praat, een op ’n slag. Jy kan probeer om ’n gesprek met ten minste een persoon aan te knoop elke keer wat jy ’n Christelike vergadering bywoon. Probeer glimlag. Oefen om oogkontak te behou.

● Breek die ys. ‘Hoe?’ vra jy dalk. Wel, as jy werklik in ander belangstel, is dit gewoonlik nie moeilik om iets te kry om oor te praat nie. ’n Jong man in Spanje met die naam Jorge sê: “Ek het agtergekom dat dit help om ander beter te leer ken deur hulle eenvoudig te vra hoe dit gaan of deur hulle oor hulle werk uit te vra.” ’n Jong man met die naam Fred stel voor: “As jy nie weet wat om te sê nie, kan jy net begin deur mense vrae te vra.” Jy wil natuurlik nie hê dat mense moet voel asof hulle ondervra word nie. As dit lyk of iemand nie graag jou vrae wil beantwoord nie, kan jy hom iets omtrent jouself probeer vertel.

Mary, die ma van ’n tiener, sê: “Ek het gevind dat mense gouer op hulle gemak voel wanneer ek hulle oor hulleself laat praat.” Die jong Kate voeg by: “Dit help om mense oor hulle klere of iets anders te komplimenteer. Jy laat hulle voel dat jy van hulle hou.” Jy moet natuurlik opreg wees en nie leë vleitaal gebruik nie (1 Tessalonisense 2:5). Mense sal gewoonlik gunstig reageer op opregte woorde wat vriendelik en aangenaam is.—Spreuke 16:24.

● Wees ’n goeie luisteraar. ‘Wees gou om te hoor, stadig om te praat’, sê die Bybel (Jakobus 1:19). ’n Gesprek vind immers tussen twee mense plaas—dit is nie ’n alleenspraak nie. As jy dus van nature skaam is om te praat, kan dit jou in werklikheid help! Mense hou van goeie luisteraars.

● Neem deel. Wanneer jy die kuns bemeester het om met een persoon op ’n slag te gesels, kan jy nou met mense in ’n groep begin gesels. Weer eens is Christelike vergaderinge die ideale plek om hierdie vaardigheid aan te leer. Die maklikste manier om aan ’n gesprek deel te neem, is soms om by een aan te sluit wat alreeds aan die gang is. Dit spreek vanself dat onderskeidingsvermoë en goeie maniere dan noodsaaklik is. Moenie in ’n gesprek inbars wat ongetwyfeld privaat is nie. Maar wanneer dit duidelik is dat ’n groep oor ditjies en datjies gesels, kan jy daaraan probeer deelneem. Wees taktvol; moenie ander in die rede val en die gesprek probeer oorneem nie. Probeer eers ’n rukkie luister. Wanneer jy meer op jou gemak voel, sal jy moontlik voel dat jy ook iets kan sê.

● Moenie volmaaktheid van jouself verwag nie. Soms bekommer jongmense hulle te veel dat hulle verkeerde dinge sal sê. ’n Meisie in Italië met die naam Elisa vertel: “Ek was altyd bang dat iets wat ek wil sê anders sal uitkom as wat ek bedoel het.” Maar die Bybel herinner ons aan die feit dat ons almal onvolmaak is, en daarom is dit eenvoudig nie vir ons moontlik om volmaakte dinge te sê nie. (Romeine 3:23; vergelyk Jakobus 3:2.) Elisa sê: “Ek het besef dat hierdie mense my vriende is. Hulle sal dus verstaan as ek iets sê wat verkeerd uitkom.”

● Behou jou humorsin. Dit is weliswaar ’n verleentheid om jou te verspreek. Maar soos Fred sê, “sal die oomblik gou verbygaan as jy net ontspan en vir jouself lag. Jy maak net ’n berg van ’n molshoop wanneer jy verbouereerd, gefrustreerd of bekommerd raak.”

● Wees geduldig. Jy moet besef dat nie almal jou onmiddellik sal antwoord nie. ’n Ongemaklike stilte beteken nie noodwendig dat die ander persoon nie van jou hou nie of dat jy nie verder moet probeer gesels nie. Soms is mense net ingedagte—of skaam soos jy. In sulke situasies sal dit dalk help om die persoon ’n bietjie meer tyd te gee om op sy gemak te voel by jou.

● Probeer om met volwassenes te gesels. Soms is volwassenes, veral ryp Christene, heel simpatiek teenoor jongmense wat sukkel met skaamheid. Moet dus nie bang wees om ’n gesprek met ’n ouer persoon te probeer aanknoop nie. Kate sê: “Ek kan ontspan by volwassenes omdat ek weet dat volwassenes my nie sal oordeel, bespot of kritiseer soos kinders van my ouderdom dalk sal doen nie.”

Gemotiveer deur liefde

Hoewel hierdie wenke jou kan help, is daar geen kitsoplossing om skaamheid te oorkom nie. Op die lange duur is dit nie ’n kwessie van die een of ander slim tegniek of metode wat jy moet toepas nie. Dit kom daarop neer dat ‘jy jou naaste moet liefhê soos jouself’ (Jakobus 2:8). Ja, leer om vir ander mense om te gee—veral jou Christenbroers en -susters (Galasiërs 6:10). As jy opregte liefde in jou hart het, sal jy jou vrees en onsekerheid te bowe kom en met ander kan kommunikeer. Soos Jesus gesê het: “Uit die oorvloed van die hart spreek die mond.”—Matteus 12:34.

Barry, wat aan die begin genoem is, sê: “Hoe beter ek ander mense leer ken, hoe makliker word dit vir my om met hulle te gesels.” Met ander woorde, hoe meer jy oefen om uitgaande te wees, hoe makliker sal dit vir jou word. En namate jy nuwe vriende maak en voel dat ander jou aanvaar, sal jy ongetwyfeld voel dat die resultate beslis die moeite werd was!

[Voetnote]

[Prent op bladsy 13]

Neem die inisiatief en neem aan gesprekke deel!