Jongmense en dwelms

“Moes hulle sterf?”

Hierdie vraag is op die voorblad van die Brasiliaanse tydskrif Veja gevra. Saam met hierdie woorde was daar foto’s van aangename, skynbaar normale jongmense wat gesterf het—slagoffers van dwelmmisbruik.

AL IS die gevare welbekend, hou mense aan om dwelms te misbruik, en dit vernietig nog steeds lewens. Dwelmmisbruik kos die Verenigde State ongeveer 940 miljard rand per jaar aan gesondheidsorg, verminderde produktiwiteit, verlore inkomste en misdaad. Maar miskien is dit jonger mense—kinders—wat die hoogste prys betaal. Volgens ’n Brasiliaanse studie waaroor Jornal da Tarde verslag gelewer het, het 24,7 persent van die jongmense tussen die ouderdomme van 10 en 17 reeds met die een of ander soort dwelm geëksperimenteer.

Hoewel daar moontlik in onlangse jare ’n effense afname in dwelmgebruik onder tieners in die Verenigde State was, is ’n kommerwekkende aantal jongmense daar aan dwelms verslaaf. Neem byvoorbeeld senior hoërskoolleerlinge. Volgens een studie het ten minste 37 persent die vorige jaar dagga probeer. Een uit 5 het dit in die laaste maand gebruik. Amper 1 uit 10 het in die laaste jaar met die dwelm ecstasy geëksperimenteer. Meer as 6 persent het LSD probeer.

Verslae van oor die hele wêreld skets ’n donker prentjie. Die Britse Kantoor van Nasionale Statistiek sê dat “12 persent van leerlinge tussen die ouderdomme van 11 en 15 in die laaste jaar dwelms gebruik het . . . Van al die dwelms is dagga waarskynlik die meeste gebruik.” Wat veral kommerwekkend is, is die feit dat “meer as ’n derde (35 persent) een of meer dwelms aangebied is”.

’n Verslag wat deur die Europese Unie geborg is, toon eweneens dat dit onder jongmense “al hoe algemener word om hulle dronk te drink”. Die verslag sê ook dat daar “’n verband is tussen drankmisbruik en verskeie negatiewe korttermyngevolge soos ongelukke, geweld en vergiftiging, asook ontwikkelings- en maatskaplike probleme”. ’n Verslag uit Japan sê dat “organiese oplosmiddels, wat tot die gebruik van ander dwelms kan lei, die dwelm is wat die meeste deur tieners in Japan gebruik word”.

’n Mens kan dus verstaan waarom die sekretaris-generaal van die VN, Kofi Annan, gesê het: “Dwelms skeur ons gemeenskappe uitmekaar, dra tot misdaad by, versprei siektes soos vigs en vernietig ons jeug en ons toekoms.” Dikwels is mense wat by dwelms betrokke is, verantwoordelik vir misdade soos dwelmhandel en dwelmverwante moorde. Daarbenewens word baie mense weens dwelmmisbruik slagoffers van geweld, doen hulle beserings op of het hulle gevaarlike, onbeplande seks. En as jy dink dat jou gesin daarteen immuun is, dink weer! Een Amerikaanse regeringsverslag het gesê: “Dwelms is nie net ’n probleem onder die armes, minderheidsgroepe of bewoners van binnestedelike gebiede nie. . . . Dwelmgebruikers kom uit alle vlakke van die samelewing en uit alle dele van die land. Die dwelmprobleem raak almal.”

Maar dikwels is ouers nie bewus van die gevaar totdat dit te laat is nie. Beskou die geval van een jong Brasiliaanse meisie. “Sy het drank gebruik”, verduidelik haar suster Regina.a “Die gesin het gedink dat dit oulik is, maar dit het daartoe gelei dat sy saam met haar seunsvriende met dwelms begin eksperimenteer het. Aangesien my ouers haar altyd behandel het asof die probleme wat sy veroorsaak het, nie ernstig was nie, het haar situasie buite beheer geraak. Sy het ’n paar keer weggeraak. En elke keer as ’n jong vrou dood gevind is, het die polisie my pa gebel om te hoor of dit sy is! Dit het ons gesin groot angs veroorsaak.”

Die Wêreldgesondheidsorganisasie gee vyf basiese redes waarom jongmense moontlik deur dwelms aangetrek word:

(1) Hulle wil soos grootmense voel en hulle eie besluite maak

(2) Hulle wil inpas

(3) Hulle wil ontspan en goed voel

(4) Hulle wil kanse vat en rebelleer

(5) Hulle wil hulle nuuskierigheid bevredig

Die beskikbaarheid van dwelms en portuurdruk vergroot ook die moontlikheid dat ’n jeugdige op hierdie selfvernietigende weg sal begin. “My ouers het nooit iets oor dwelms gesê nie. Op skool het die onderwysers die probleem genoem, maar dit nooit in besonderhede bespreek nie”, verduidelik Luiz Antonio, ’n Brasiliaanse jeugdige. Met die aansporing van sy skoolmaats het hy dwelms begin gebruik toe hy 14 jaar oud was. Later, toe hy probeer het om op te hou, het sy “vriende” by wie hy dwelms gekry het, hom met ’n mes gedreig om sy gewoonte voort te sit!

Besef jy dat jou kinders in gevaar kan wees? Wat het jy al gedoen om hulle teen dwelmmisbruik te beskerm? Die volgende artikel sal van die maniere bespreek waarop ouers hulle kinders kan beskerm.

[Voetnoot]

[Lokteks op bladsy 4]

“Dwelms skeur ons gemeenskappe uitmekaar, dra tot misdaad by, versprei siektes soos vigs en vernietig ons jeug en ons toekoms.”—KOFI ANNAN, SEKRETARIS-GENERAAL VAN DIE VN

[Foto-erkenning op bladsy 3]

© Veja, Editora Abril, May 27, 1998