Jongmense vra . . . 

Hoe kan ek ’n tragedie verwerk?

“Waarom het die terroriste my ma doodgemaak?”—Kevin.a

“[Voor 11 September] het ek baie van tonnels gehou. Nou is ek bang dat ek sal sterf in ’n tonnel wat opgeblaas word.”—Peter.

KEVIN se ma het op 11 September 2001 in die aanval op die World Trade Centre in New York-stad gesterf. Peter het nie so ’n verskriklike verlies gely nie, maar hy is nog steeds grootliks deur die gebeure geraak.

Een nuusberig sê: “Duisende kinders wat in New York lewe, sukkel met geestesprobleme weens [die aanvalle op] 11 September, en in baie gevalle sal hulle nog as volwassenes daarmee worstel.” Wat verontrustend is, is dat tekens van emosionele trauma “net so algemeen [is] by kinders wat nie eens naby ground zero was nie as by dié wat die aanvalle self gesien het”.b

Dieselfde kan gesê word van ander tragedies, soos selfmoordbomaanvalle in Israel en blindelingse skietery elders. Een traumadeskundige het oor hierdie skietvoorvalle gesê: “Al bly [die kinders] 2 000 myl daarvandaan, kan hierdie gebeure [hulle] nog steeds angstiger maak.”

Wat is die rede hiervoor? Wanneer rampe plaasvind, word jongmense gebombardeer met skokkende beelde in die media. Skrikwekkende beelde van terreurbomaanvalle, skietery by skole en natuurrampe word oor en oor herhaal, wat dit vir baie jongmense moeilik maak om die beelde uit hulle gedagtes te kry. Dit is geen wonder nie dat ’n opname wat vir die New York-stad se Onderwysraad gemaak is, die volgende getoon het: “Ses maande nadat die World Trade Center ineengestort het, het 76 persent van 8 266 leerlinge in openbare skole nog steeds dikwels oor die terreuraanvalle gedink.”

Ons lewe in wat die Bybel “verskriklike tye” noem (2 Timoteus 3:1-5, New International Version). Hoe kan jy skrikwekkende tragedies verwerk?c

Waarom slegte dinge gebeur

Een manier om emosies te verwerk wat oorweldigend lyk, is om jou “helder denkvermoëns” op te wek (2 Petrus 3:1). Probeer om dinge uit ’n redelike, goddelike oogpunt te beskou. Byvoorbeeld, jy moet jouself dalk herinner dat baie tragedies eenvoudig die gevolg is van “tyd en onvoorsiene gebeurtenisse” (Prediker 9:11). Jesus Christus het ’n voorbeeld hiervan gegee toe hy van die ineenstorting van die toring in Siloam gepraat het. Agtien mense het in daardie plaaslike ramp gesterf. Jesus het dit egter duidelik gemaak dat die slagoffers nie deur God gestraf is nie. Hulle het gesterf bloot omdat hulle op die verkeerde tyd op die verkeerde plek was (Lukas 13:1-5). As jy oor hierdie feit peins, kan dit jou help om rampe in perspektief te sien.

Helder denke kan ook keer dat jy “woedend vir Jehovah” word en hom blameer vir die treurige gebeure (Spreuke 19:3). Jehovah is nie die oorsaak van ons ellende nie; inteendeel, hy is “die God van alle vertroosting” (2 Korintiërs 1:3). Wanneer tragedies plaasvind, moet ons nader aan hom kom, nie ons rug op hom keer omdat ons kwaad vir hom is nie. Peins oor die Bybel se woorde in Jakobus 1:13: “Laat niemand, wanneer hy beproef word, sê: ‘Ek word deur God beproef’ nie. Want met bose dinge kan God nie beproef word nie, en ook beproef hy self niemand nie.”d

’n Tragedie wat eeue gelede in die Midde-Ooste plaasgevind het, lig hierdie punt toe. Die Bybel sê vir ons dat die enigste oorlewende van daardie ramp berig het: “Die vuur van God het uit die hemel geval en gebrand onder die skape en die dienaars en hulle verteer” (Job 1:16). Wat ’n vreeslike ramp! En hierdie vreesbevange man het klaarblyklik gedink dat God daarvoor verantwoordelik was. Maar God was nie. Job 1:7-12 toon dat die vuur nie deur God nie, maar deur God se Teenstander—Satan die Duiwel—gestuur is!

Dit was ’n unieke situasie: Jehovah het Satan spesiale toestemming gegee om Job se onkreukbaarheid te toets. Moet dus nie die gevolgtrekking maak dat Satan regstreeks verantwoordelik is vir natuurrampe soos storms en vloede nie.e Nietemin sê die Bybel dat ‘die hele wêreld in die mag van die bose lê’ (1 Johannes 5:19). Gevolglik kan hy mense gebruik om verwoesting te saai.

Ons hoef nogtans nie hulpeloos te voel nie. Beskou ’n ander voorval wat in die Bybel opgeteken is in 1 Samuel 22:12-23. Daar lees ons van die wrede slagting van ’n groep getroue priesters en hulle gesinne. Satan het ongetwyfeld ’n rol daarin gespeel om die bose koning Saul aan te hits om hierdie onmenslike daad te pleeg. Maar getroue Dawid, wat later self koning geword het, het Psalm 52 geskryf, waarin hy sy vertroue uitgespreek het dat God die bose mense wat vir die ramp verantwoordelik was, sou uitroei.—Psalm 52:5.

Jy kan vandag ook seker wees dat God nie vir ewig duiwelgeïnspireerde moorde en gewelddade sal duld nie. Trouens, die Bybel belowe dat God binnekort sy Seun, Jesus, gaan gebruik om “die werke van die Duiwel te verbreek”! (1 Johannes 3:8). Daar sal uiteindelik geen spoor meer wees van die skade wat Satan aangerig het nie. Deur middel van ’n opstanding kan God selfs mense opwek wat in tragiese dade van geweld of terrorisme gesterf het.—Handelinge 24:15.

Praktiese maniere om tragedies te verwerk

Hierdie Bybelse hoop kan jou help om nie deur vrees oorweldig te word nie. Maar daar is ook praktiese stappe wat jy kan doen. Let byvoorbeeld op na die Bybelbeginsel in Spreuke 12:25. Jy kan slegs die “goeie woord” van bemoediging ontvang as jy jou gevoelens met ander deel. As jy dit doen, sal dit jou ook help om te besef dat jy nie alleen is nie. As jy dus beangs voel, probeer om openhartig met jou ouers of ’n ervare lid van die Christengemeente te praat.f

Nog ’n wenk: Moet jou nie te veel blootstel aan skokkende mediadekking van tragedies nie. Anders maak jy dit net moeiliker om die ontstellende beelde uit jou gedagtes te kry.—Psalm 119:37.

Is jy ’n Christen? Bly dan by jou roetine van Christelike bedrywighede (Filippense 3:16). Sulke bedrywighede sluit in dat jy vergaderinge saam met mede-Christene bywoon en met ander oor jou geloof praat (Hebreërs 10:23-25). Dit sal jou help om nie oor negatiewe dinge te tob nie. Om jou af te sonder, sal jou net benadeel—emosioneel en geestelik.—Spreuke 18:1.

In enige spanningsvolle situasie kan dit veral nuttig wees om aan te hou om die Bybel daagliks te lees. ’n Jong meisie genaamd Loraine se ma was besig om aan kanker te sterf. Let op hoe Loraine hierdie tragiese situasie verwerk het: “Ek onthou dat ek die boek Job ’n paar keer in hierdie moeilike tyd gelees het. Die boek Psalm het my ook baie vertroos. Terwyl ek die vertroostende woorde uit die Skrif gelees het, het dit gevoel of Jehovah sy arms om my sit.” Haar suster Mishael sê ook: “As ek my Bybellees een dag oorgeslaan het, het ek dit gevoel. Ek het outomaties weer aan negatiewe dinge begin dink. Bybellees het my die geestelike krag gegee wat ek nodig gehad het om deur elke dag te kom.”

As jy al ’n verlies gehad het—veral die dood van ’n geliefde—sal jy die brosjure Wanneer ’n geliefde sterfg baie vertroostend vind. Sit tyd opsy om al die teksverwysings te lees en daaroor te peins. Peins ook oor die opstandingshoop. “Ek het my letterlik voorgestel dat ek my ma sien terugkom in die opstanding”, sê Loraine. “Ek het my ingedink dat ek haar hoor sê: ‘Ek is terug. Wat het jy vir aandete gemaak?’ Dit het my laat glimlag.”

As jy op Jehovah steun deur middel van gebed kan dit jou ook die krag gee wat jy nodig het om die ergste tragedie te verwerk. Loraine sê: “Ek was in die kamer toe my ma haar laaste asem uitgeblaas het. Ek het Jehovah onmiddellik gevra om my die krag te gee om te volhard en deur dit te kom. Ek het onmiddellik die vrede van God ervaar.” Wees spesifiek in jou gebede tot Jehovah. Sê vir hom presies hoe jy voel. “Stort julle hart voor hom uit”, spoor die psalmis aan.—Psalm 62:8.

Benoudheid op die aarde sal waarskynlik al hoe erger word (2 Timoteus 3:13). Die Bybel belowe egter: “Kwaaddoeners sal uitgeroei word . . . Maar die sagmoediges sal die aarde besit, en hulle sal hulle inderdaad verlustig in die oorvloed van vrede” (Psalm 37:9-11, 29). As jy stewig aan hierdie hoop vashou, sal dit jou help om tragedies suksesvol te verwerk.

[Voetnote]

[Prent op bladsy 14]

Dit sal dalk verstandig wees om jou blootstelling aan ontstellende beelde in die media te beperk