Die Bybel se beskouing
Is bygelowigheid en Bybelleringe versoenbaar?
’N JOERNALIS het ’n jaar lank nie gevlieg nie omdat ’n waarsêer voorspel het dat hy in ’n vliegongeluk sou sterf. Mense uit alle agtergronde, insluitende politici, sakemanne, akteurs, atlete en universiteitstudente, wend hulle tot bygelowige gebruike. In tye van onsekerheid, stres of angstigheid voel hulle dat sulke gebruike hulle teen gevaar beskerm of hulle help om hulle doelwitte te bereik.
Baie bygelowe word beskou as ouderwets of as ’n onskadelike bron van sielkundige ondersteuning. Die wyle antropoloog Margaret Mead het gesê: “Bygelowe weerspieël hoe graag ons wil hê dat iets waar moet word of hoe graag ons wil keer dat iets slegs gebeur. Die gedeeltelike aanvaarding en gedeeltelike verwerping van bygelowe laat ons die voordele van albei beskouings geniet.” Dié wat vasbeslote is om God te behaag, moet hulle egter afvra: ‘Is bygelowigheid en die Christelike geloof versoenbaar?’
Die oorsprong van bygelowigheid
Die mensdom oor die algemeen word deur vrees geteister—vrees vir die dood, vir die onbekende en vir wat die hiernamaals genoem word, om maar net ’n paar dinge te noem. Satan, die rebelse teenstander van God, is vasbeslote om mense sy slawe te maak, en hy voed hierdie vrese met kwaadwillige leuens (Johannes 8:44; Openbaring 12:9). Satan is nie die enigste een wat mense van God af probeer weglok nie. In die Bybel word Satan “die heerser van die demone” genoem (Matteus 12:24-27). Wie is die demone? In Noag se tyd het ’n aantal engele by Satan aangesluit in sy opstand teen God, en hulle het hulle sodoende demone gemaak. Sedertdien probeer hulle mense se verstande beïnvloed. Bygelowigheid is een van die strikke wat hulle gebruik.—Genesis 6:1, 2; Lukas 8:2, 30; Judas 6.
Een van Satan se leuens het ’n grondslag vir bygelowigheid voorsien. Dit is die opvatting dat ’n onsigbare entiteit ná die dood van ’n persoon se liggaam voortleef en kan terugkeer om die lewendes te help of kwaad aan te doen. Maar die Bybel sê: “Wat die dooies betref, hulle is bewus van hoegenaamd niks.” Dit sê verder dat “daar . . . geen werk of beplanning of kennis of wysheid” is nadat iemand gesterf het nie.—Prediker 9:5, 10.
Iets wat “vir Jehovah verfoeilik” is
Baie mense het gekies om Satan se leuens te glo. Maar God het jare gelede duidelike riglyne aan sy volk die Israeliete in verband met bygelowigheid gegee. “Daar mag niemand onder jou gevind word”, sê sy Woord, “wat van waarsêery gebruik maak, die toorkuns beoefen of voortekens soek of wat ’n towenaar is nie, of wat ’n towerspreuk oor ander uitspreek of ’n geestemedium of ’n beroepsvoorspeller van gebeure om inligting vra of die dooies raadpleeg nie. Want elkeen wat hierdie dinge doen, is vir Jehovah verfoeilik.”—Deuteronomium 18:10-12.
Ongelukkig het die Israeliete nie altyd op hierdie waarskuwing ag geslaan nie. In die dae van die profeet Jesaja het party byvoorbeeld geglo dat ’n suksesvolle oes net moontlik was indien “die Geluksgod” gepaai is—’n bygelowige opvatting wat droewige gevolge gehad het. Hulle het Jehovah se guns en seën verloor.—Jesaja 65:11, 12.
Jehovah se beskouing van bygelowigheid het nie verander toe die Christelike geloof in aansyn gekom het nie. Die apostel Paulus het bygelowige mense in die stad Listra gemaan om hulle “van hierdie nietige dinge [“nietighede”, of “bygelowe”, The Emphatic Diaglott] tot die lewende God [te] keer, wat die hemel en die aarde en die see en alles wat in hulle is, gemaak het”.—Handelinge 14:15.
Hoe om van bygelowigheid los te breek
Daar is tallose bygelowige gebruike, en almal het een ding in gemeen—die gebrek aan ’n logiese verduideliking. Bygelowe kan, onder andere, daartoe lei dat mense die noodlot blameer wanneer hulle teëspoed ondervind eerder as om verantwoordelikheid vir hulle dade te aanvaar.
Gelukkig het baie mense van bygelowigheid losgebreek. Jesus het gesê: “Julle sal die waarheid ken, en die waarheid sal julle vrymaak” (Johannes 8:32). Clementina, ’n Brasiliaanse vrou wat 25 jaar lank ’n waarsêer was, het gesê: “Waarsêery was die enigste manier waarop ek ’n bestaan kon voer. Maar Bybelwaarheid het my van bygelowigheid bevry.” In werklikheid kan gereelde Bybelstudie en hartgrondige gebed tot Jehovah God ons help om innerlike krag te ontwikkel. Dit kan stabiliteit en balans aan ons denke gee, wat ons kan help om goeie besluite te neem sodat ons rampspoed vermy en minder angstig is.—Filippense 4:6, 7, 13.
Die Bybel vra: “Watter deelgenootskap het lig met duisternis? En watter ooreenstemming is daar tussen Christus en Belial [Satan]?” Ware Christene moet dus bygelowigheid vermy.—2 Korintiërs 6:14-16.
HET JY AL GEWONDER?
◼ In plaas daarvan om op God te vertrou, op wie het die bygelowige Israeliete in Jesaja se dag vertrou?—Jesaja 65:11, 12.
◼ Wat het die apostel Paulus bygelowige mense in Listra gemaan om te doen?—Handelinge 14:15.
◼ Is bygelowigheid en die ware Christelike geloof versoenbaar?—2 Korintiërs 6:14-16.
[Prente op bladsy 10]
Bygelowigheid gee mense ’n valse gevoel van veiligheid