Jongmense vra

Wat is daarmee verkeerd om te vloek?

“Ek wou by my skoolmaats inpas. Ek dink dis waarom ek die gewoonte aangeleer het om te vloek.”—Melanie.a

“Ek het nie gedink dat dit so verkeerd is om te vloek nie. Ek was heeltyd daaraan blootgestel—by die skool sowel as by die huis.”—David.

WAAROM word dit dikwels as normaal beskou wanneer volwassenes vloek, maar wanneer jongmense dit doen, word dit as skokkend beskou? Hang dit af van ’n mens se ouderdom of dit aanvaarbaar is om te vloek? Aangesien soveel mense vuil taal gebruik—en dit soms lyk asof daar ’n dubbele standaard is wanneer dit by ouderdom kom—wonder jy heel moontlik: “Wat is daarmee verkeerd om te vloek?”

Kondisionering

Daar bestaan geen twyfel dat vloektaal baie algemeen is nie. Trouens, party jongmense sou selfs sê dat hulle nooit sou hoef te werk nie en dat hulle ouers sou kon aftree as hulle ’n rand kon kry vir elke vulgêre woord wat hulle by die skool hoor. “In my skoolmaats se alledaagse gesprekke”, sê die 15-jarige Eve, “is dit asof elke sin deurspek is met vloekwoorde. Wanneer jy heeldag sulke taal hoor, is dit moeilik om nie met die stroom saam te gaan nie.”

Word jy, soos Eve, gedurigdeur aan vloektaal blootgestel? Het jy die gewoonte aangeleer?b Indien wel, dink ’n oomblik na oor presies waarom jy vloek. Wanneer jy eers die rede geïdentifiseer het, sal jy in ’n beter posisie wees om die gewoonte af te leer.

Hou dit in gedagte terwyl jy die volgende vrae probeer beantwoord.

Waarom vloek jy gewoonlik?

□ Omdat jy kwaad of gefrustreerd is

□ Om aandag te kry

□ Om by jou maats in te pas

□ Om selfversekerd te lyk

□ Om jou teen gesag te verset

□ Ander ․․․․․

Onder watter omstandighede is jy die meeste geneig om te vloek?

□ By die skool

□ By die werk

□ In e-posse, kitsboodskappe of SMS’e

□ Wanneer jy alleen is

Hoe regverdig jy dit?

□ Portuurs doen dit

□ Ouers doen dit

□ Onderwysers doen dit

□ Vermaak is deurtrek daarvan

□ Dis nie so erg nie—dis net woorde

□ Ek vloek net wanneer ek saam met mense is wat nie daardeur gepla word nie

□ Ander ․․․․․

Waarom is dit hoegenaamd nodig om hierdie gewoonte te oorkom? Is dit werklik so verkeerd om te vloek? Dink aan die volgende.

Dis nie net woorde nie. Jesus het gesê: “Jou woorde toon wat in jou hart is” (Lukas 6:45, Contemporary English Version). Let op dat wat ons sê nie net weerspieël watter soort persoon ons wil wees nie—dit weerspieël watter soort persoon ons reeds is. Al gebruik jy vuil taal net omdat ander dit doen, toon jy dat jy, deur hulle voorbeeld te volg, ‘die menigte volg’ en dat jy nie vir jouself kan dink nie.—Eksodus 23:2.

Maar dis nie al nie. Die taalkundige James V. O’Connor sê: “Mense wat vloek, is dikwels onaangename, kritiese, siniese, rebelse, stryerige en ongelukkige klakouse.” Byvoorbeeld, diegene wat altyd vloek wanneer iets skeef loop, toon dat hulle dink dat alles altyd moet reg loop. Dis asof hulle foute net nie kan hanteer nie. Aan die ander kant, sê O’Connor, is diegene wat nie vloek nie, “dikwels kalm, . . . volwasse mense wat daaglikse irritasies [kan] hanteer”. Watter soort persoon sou jy eerder wou wees?

Vloektaal skaad jou reputasie. Soos die meeste jongmense, is jou voorkoms waarskynlik vir jou belangrik. Jy wil ’n goeie indruk skep. Maar het jy geweet dat hoe jy praat ’n groter indruk op ander kan laat as hoe jy lyk? Die feit is dat jou spraak dinge kan bepaal soos:

◼ Wie jou as vriend sal wil hê.

◼ Of jy ’n sekere werk sal kry of nie.

◼ Hoeveel respek jy sal kry.

Dis waar—wanneer ons begin praat, verdwyn die indruk wat mense aanvanklik van ons weens ons voorkoms kry, dikwels vinnig. O’Connor sê: “Jy weet eenvoudig nie hoeveel geleenthede om ’n nuwe vriend te maak jy dalk weggegooi het of hoe dikwels jy iemand vervreem het of ’n mate van respek verloor het weens jou onverskillige gebruik van vuil taal nie.” Die les? As jy vuil taal gebruik, is dit net tot jou nadeel.

Vloektaal toon ’n gebrek aan respek vir die Skepper van spraak. Sê nou jy gee jou vriend ’n hemp of ’n bloes as ’n geskenk. Hoe sou jy voel as jy sien dat jou vriend daardie geskenk as ’n lap of ’n vloermat gebruik? Dink dan net hoe die Skepper voel wanneer ons die gawe van spraak misbruik. Dis geen wonder nie dat God se Woord sê: “Laat alle kwaadwillige bitterheid en toorn en gramskap en geskreeu en smadende taal van julle af weggeneem word, saam met alle slegtheid.”—Efesiërs 4:31.

Soos jy kan sien, is daar goeie rede om op te hou vloek. Maar hoe kan jy dit oorkom as dit ’n diepgewortelde gewoonte geword het?

Eerstens: Besef dat dit nodig is om te verander. Jy sal waarskynlik nie ophou vloek tensy jy verstaan hoe jy daarby sal baat vind om jou spraak te verander nie. Watter van die redes hieronder sal jou motiveer om op te hou vloek?

□ Om die Skepper van spraak gelukkig te maak

□ Om groter respek van ander te kry

□ Om my woordeskat uit te brei

□ Om ’n beter persoon te wees

Tweedens: Vind uit waarom jy vloek. Melanie sê: “Ek het amper meer selfversekerd gevoel wanneer ek gevloek het. Ek wou nie hê dat mense vir my moes sê wat om te doen nie. Ek wou in beheer wees en mense afjak soos al my vriende gedoen het.”

Wat van jou? Dit is noodsaaklik om te verstaan waarom jy vloek as jy wil bepaal hoe jy die probleem gaan oorkom. Byvoorbeeld, as jy vloek net omdat almal om jou dit doen, moet jy leer om vertroue in jou eie sterk punte op te bou. Dit is ’n noodsaaklike deel van grootword om op ’n gepaste manier trots te wees op die feit dat jy vir jouself kan dink—en dit kan jou baie help om die vloekgewoonte af te leer.

Derdens: Vind alternatiewe maniere om jou uit te druk. Dis nie genoeg om net die drang om te vloek te onderdruk nie. Om die gewoonte te oorkom om vuil taal te gebruik, behels dat jy jou met “die nuwe persoonlikheid” beklee (Efesiërs 4:22-24). Dit sal jou help om groter selfbeheersing en selfrespek te kry—sowel as respek vir ander.

Die volgende tekste sal jou help om jou met die nuwe persoonlikheid te beklee—en dit ’n permanente deel te maak van wie jy is.

Kolossense 3:2: “Hou julle verstande gerig op die dinge daar bo.”

Toepassing: Lei jou verstand op om deugsame dinge te waardeer. Jou gedagtes beïnvloed die manier waarop jy praat.

Spreuke 13:20: “Hy wat met wyses wandel, sal wys word, maar hy wat hom met die sotte inlaat, met hom sal dit sleg gaan.”

Toepassing: Die taal wat jou vriende gebruik, kan jou beïnvloed.

Psalm 19:14: “Laat die woorde van my mond en die bepeinsing van my hart aangenaam word voor u, o Jehovah.”

Toepassing: Jehovah merk op hoe ons die gawe van spraak gebruik.

Het jy nog steeds hulp nodig? Monitor jou vordering op die tabel hierbo deur op te teken hoe dikwels jy ’n vulgêre woord gebruik. Jy sal dalk verbaas wees oor hoe vinnig jy jou taalgebruik verbeter!

Nog artikels uit die reeks “Jongmense vra” kan gevind word op die webwerf www.watchtower.org/ype

[Voetnote]

IETS OM OOR TE DINK

Hoe kan vloektaal ’n invloed hê op

◼ wie jou as vriend sal wil hê?

◼ of jy ’n sekere werk sal kry of nie?

◼ hoe ander jou sal beskou?

[Tabel op bladsy 21]

MONITOR JOU VORDERING

Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrydag Saterdag Sondag

Week 1 ․․․․․․ ․․․․․․․ ․․․․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․

Week 2 ․․․․․․ ․․․․․․․ ․․․․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․

Week 3 ․․․․․․ ․․․․․․․ ․․․․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․

Week 4 ․․․․․․ ․․․․․․․ ․․․․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․ ․․․․․․․․ ․․․․․․

[Prent op bladsy 20]

Jy sal nie ’n geskenk waaraan jy waarde heg, misbruik nie. Waarom sou jy dan die gawe van spraak misbruik?