Die kuns om espresso te maak

Daar word elke jaar honderdmiljarde koppies koffie gedrink, wat dit een van die gewildste drankies ter wêreld maak.

VIR sommige koffieliefhebbers is ’n volmaakte koppie espresso “die heel beste koffie”, sê die tydskrif Scientific American, “omdat die spesiale manier waarop dit voorberei word, die bone se natuurlike geur versterk en beter na vore bring”. Dit word voorberei deur stoom of warm water onder druk deur fyngemaalde koffie te lei.

“Mense geniet verskeie soorte espressodrankies by koffiekroeë en wil daardie gehalte koffie dan by die huis maak”, het een deskundige in die bedryf vir Ontwaak! gesê. Sommige huishoudelike espressomasjiene maak dit nou moontlik. Gevolglik neem die hoeveelheid espresso wat by die huis gedrink word, in sommige lande vinnig toe.

Is jy ’n koffiedrinker? Wil jy graag die ingewikkelde kuns om espresso te maak, bemeester? Wat verg dit om die volmaakte koppie te maak? Ontwaak! het die meesterkoffiebranders John en sy pa, Gerardo, wat in Sydney, Australië, woon, hieroor gevra.

Hoe om die mengsel net reg te kry

In John en Gerardo se koffiebrandery is daar sakke rou bone van regoor die wêreld teen die mure gestapel. “Ek meng ’n verskeidenheid rou bone volgens ’n fyn uitgewerkte resep”, sê John. “Elke boonsoort het sy eie karakter en dra by tot die uiteindelike geur van die mengsel. Dit neem tyd om die geur te kry wat jy wil hê. Om die waarheid te sê, ek het ses maande lank geëksperimenteer om ons gewildste espressomengsel net reg te kry.” Dit is geen wonder dat koffiebranders hulle resepte versigtig geheim hou nie!

Gerardo hou toesig oor die brandproses, ’n vaardigheid wat baie opleiding verg, aangesien die brandproses die chemiese eienskappe van koffiebone aansienlik verander en sowat 500 vlugtige stowwe voortbring. In ’n koffiebrander—’n roterende silinder wat deur gas verhit word—word die bone verhit totdat dit ’n knetterende geluid maak wanneer water en koolstofdioksied uitkook en die bone uitsit. Hierdie uitsetting breek die selwande in die bone oop en stel aromatiese olies vry. Hierdie olies bepaal weer die aroma sowel as die geur van espresso. Die kuns lê in die bemeestering van die brandproses—die tempo waarteen die bone verhit word en die mate waarin dit gebrand word.

Op net die regte oomblik gooi Gerardo die warm, donkerbruin bone in ’n staalmandjie oor en blaas hy koue lug daardeur om te verhoed dat dit te veel gebrand word. “Die geur van die koffie is op sy beste een tot twee dae nadat dit gebrand is”, sê John. Die olies wat die geur voortbring, is dan stabiel en gereed om geëkstraheer te word.

Die kuns van koffiemaak

“Om espresso te maak, is een van die doeltreffendste—en moeilikste—metodes om koffie te maak”, verduidelik John. Volmaakte espresso vereis ’n fyn balans tussen drie belangrike prosesse: om die bone te maal (1), die korrels in die masjien se filtreermandjie vas te druk (2), en die espresso te skink (3). “Dit is noodsaaklik dat ’n mens die bone reg maal”, sê John. “As dit te grof gemaal word, sal die espresso dun en waterig wees. As dit te fyn is, sal die koffie ’n bitter en verbrande smaak hê. Wanneer die espresso uit die masjien kom, sal die crema—die goue skuim bo-op die vars espresso—in albei gevalle aandui hoe goed die olies geëkstraheer is.”

Nadat John ’n paar bone gemaal het, gebruik hy ’n stampertjie om dit styf in die filtreermandjie vas te druk sodat dit ’n gladde, skynbaar gepoleerde, oppervlak het. Dan sit hy die filtreermandjie in die masjien en skakel die pomp aan. ’n Stroom warm, bruin vloeistof loop by die tuit uit. Byna onmiddellik sê John se geoefende oog vir hom dat die koffie te grof gemaal is. “Om die volmaakte espresso te kry, moet ’n mens dikwels meer as een keer probeer”, sê hy. “Kom ons probeer weer met koffie wat amper so fyn soos poeier gemaal is. Ons sal die koffie ook ’n bietjie vaster stamp sodat die ekstraheerproses stadiger sal wees.”

John maak die nodige aanpassings en skakel die masjien weer aan. Nou het die espresso baie crema en loop dit soos warm heuning by die tuit uit. Wanneer die heerlike aroma weer die lug vul, verraai John se glimlag sy goedkeuring. “Dit is baie belangrik dat ons ophou skink wanneer die kleur helderder begin raak”, sê hy. Dit neem minder as 30 sekondes. “As ’n mens dit verder ekstraheer”, voeg hy by, “bring dit net ’n bitter smaak en ekstra kafeïen voort.”

“Ek dink ons het nou net die volmaakte espresso gemaak”, sê John, terwyl hy na die dik, fluweelagtige crema kyk wat op die koffie bly dryf. “Is enigiemand lus vir ’n bietjie koffie?”

Puriste geniet espresso gewoonlik in die klassieke vorm, wat oor die algemeen short black genoem word. Met ander woorde, hulle voeg niks by die vloeistof nie, behalwe dalk ’n bietjie suiker. Maar ander voeg warm melk by om cappuccino, latte of ’n menigte ander espressodrankies te maak. “Espresso-drankies met melk maak vandag meer as 90 persent van alle espressoverkope uit”, sê Fresh Cup Magazine.a

Een ding is seker, ontspanne geselskap oor ’n lekker koppie koffie of tee, afhangende van jou smaak, is een van die eenvoudige dinge in die lewe wat ’n mens genot verskaf. “Smaaklike drankies bring mense bymekaar”, sê John. “Dit is dalk die beste ding omtrent hulle!”

[Voetnoot]

[Venster/Prent op bladsy 15]

DIE KOOP EN BÊRE VAN KOFFIE

“Gebrande koffie begin sy geur ná ’n week verloor, gemaalde koffie ’n uur nadat dit gemaal is en gebroude koffie binne minute”, sê ’n koffiekoopgids. As jy jou eie bone koop, is dit dus die beste om klein hoeveelhede te koop en dit in ’n koel, donker plek te hou. Moet dit egter nie in die yskas sit nie, want dit kan vog absorbeer en die geur verloor. En brou altyd jou koffie net nadat jy dit gemaal het.

[Foto-erkenning op bladsy 15]

Foto 3: Images courtesy of Sunbeam Corporation, Australia