Gepaste pousering

WANNEER jy praat, is dit belangrik om op die regte plekke te pouseer. Dit is so hetsy jy ’n toespraak hou of met net een persoon praat. Sonder pousering kan ’n mens se woorde na ’n gebabbel klink, en nie na duidelik geformuleerde gedagtes nie. Gepaste pousering help jou om duidelik te praat. Dit kan ook gebruik word sodat jou hoofpunte ’n blywende indruk sal maak.

Hoe kan jy bepaal wanneer jy moet pouseer? Hoe lank moet jy pouseer?

Pousering by leestekens. Leestekens het ’n belangrike deel van die geskrewe taal geword. Dit kan die einde van ’n verklaring of ’n vraag aandui. In sommige tale word dit gebruik om aanhalings af te baken. Sommige leestekens dui die verband tussen verskillende dele van ’n sin aan. Iemand wat vir homself lees, kan die leestekens sien. Maar wanneer hy hardop vir ander lees, moet sy stem die betekenis oordra van al die leestekens wat in die geskrewe materiaal verskyn. (Sien Studie 1, “Akkurate voorlesing” vir verdere besonderhede.) As ’n mens nie pouseer wanneer die leestekens dit vereis nie, sal ander dit dalk moeilik vind om te verstaan wat jy lees of kan dit selfs die betekenis van die materiaal verander.

Benewens leestekens bepaal die manier waarop gedagtes in ’n sin uitgedruk word ook waar dit gepas is om te pouseer. ’n Beroemde musikant het eenkeer gesê: “Die note speel ek niks beter as baie ander pianiste nie. Maar die pouses tussen die note—dáár lê die kuns.” Dit is ook die geval wanneer ons praat. Die gepaste gebruik van pousering sal jou goed voorbereide materiaal mooier en betekenisvoller laat klink.

Wanneer jy voorberei om in die openbaar te lees, sal jy dit dalk nuttig vind om die gedrukte materiaal wat jy gaan lees, te merk. Trek ’n kort vertikale strepie waar jy net kortliks wil pouseer of moontlik net wil aarsel. Gebruik twee vertikale strepies vir ’n langer pouse. As jy met sekere woorde in ’n frase sukkel en jy elke keer op die verkeerde plek pouseer, kan jy al die woorde van die moeilike frase met ’n potlood aanmekaar verbind. Lees dan die frase van die begin tot die einde. Talle ervare sprekers doen dit.

Dit is gewoonlik nie ’n probleem om in daaglikse gesprekke te pouseer nie, want jy weet wat jy wil sê. Maar as dit jou gewoonte is om gereeld te pouseer ongeag wat jy sê, sal jou woorde kragteloos en onduidelik wees. Die wenke in Studie 4, “Vlot voordrag”, sal jou help om te verbeter.

Pousering by ’n gedagtewending. Wanneer jy van een hoofpunt na ’n ander oorgaan, kan ’n pouse jou gehoor die geleentheid gee om na te dink, om te besef dat daar ’n gedagtewending is en om die volgende gedagte duideliker te verstaan. Dit is net so belangrik vir jou om te pouseer wanneer jy van een gedagte na ’n ander oorgaan as wat dit is om stadiger te ry wanneer jy om ’n draai van die een straat na ’n ander gaan.

Een rede waarom party sprekers van die een gedagte na die volgende jaag sonder om te pouseer, is omdat hulle te veel materiaal probeer dek. Vir party is dit hulle gewone manier van praat. Miskien praat almal om hulle so. Maar dit belemmer doeltreffende onderrigting. As jy iets het om te sê wat die moeite werd is om te hoor en te onthou, moet jy genoeg tyd neem om die gedagte te beklemtoon. Jy moet besef dat pousering noodsaaklik is om gedagtes duidelik oor te dra.

As jy ’n toespraak van ’n skets af gaan hou, moet jou materiaal so gerangskik wees dat dit duidelik is waar jy tussen hoofpunte moet pouseer. As jy van ’n manuskrip af gaan lees, kan jy die plekke merk waar jy van een hoofpunt na ’n volgende oorgaan.

Pousering vir gedagtewendings is gewoonlik langer as pousering by leestekens—maar nie so lank dat dit die voordrag van die toespraak sal bederf nie. As dit te lank is, skep dit die indruk dat jy nie goed voorbereid is nie en probeer dink aan wat jy volgende moet sê.

Pousering vir beklemtoning. ’n Pouse vir beklemtoning is dikwels dramaties en kom voor of ná ’n verklaring of ’n vraag wat met ’n mate van intensiteit oorgedra word. So ’n pouse gee die gehoor die geleentheid om te dink aan wat so pas gesê is, of dit wek afwagting vir wat nog kom. Hierdie pouses is nie dieselfde nie. Jy moet besluit watter metode gepas is. Maar hou in gedagte dat pouses vir beklemtoning slegs gebruik moet word as verklarings werklik belangrik is. Anders gaan die waarde van daardie verklarings verlore.

Toe Jesus hardop uit die Skrif in die sinagoge in Nasaret gelees het, het hy goed gebruik gemaak van pousering. Eerstens het hy sy opdrag uit die boekrol van die profeet Jesaja gelees. Maar voordat hy dit toegepas het, het hy die boekrol opgerol, dit aan die dienaar teruggegee en gaan sit. Toe, met die oë van almal in die sinagoge stip op hom gevestig, het hy gesê: “Vandag is hierdie Skrifgedeelte wat julle so pas gehoor het, vervul.”—Luk. 4:16-21.

Pouseer wanneer omstandighede dit vereis. Steurings kan ook soms veroorsaak dat jy moet pouseer. Die geraas van verbygaande verkeer of ’n kind wat huil, kan veroorsaak dat jy ’n gesprek met ’n huisbewoner wat jy in die veldbediening ontmoet het, moet onderbreek. Tydens ’n vergadering sal jy dalk harder kan praat en kan voortgaan as die geraas nie te erg is nie. Maar as die geraas baie erg is en ’n tyd lank aanhou, moet jy pouseer. Jou gehoor sal in elk geval nie luister nie. Maak dus goed gebruik van pousering, met die doel om jou gehoor te help om ten volle baat te vind by die goeie dinge wat jy vir hulle wil sê.

Pouseer sodat jou gehoor kan reageer. Al hou jy ’n toespraak wat nie gehoordeelname insluit nie, is dit belangrik om die gehoor die geleentheid te gee om, nie hardop nie, maar in hulle gedagtes te reageer. As jy vrae stel wat jou gehoor moet laat dink, maar jy dan nie lank genoeg pouseer nie, sal die waarde van daardie vrae in groot mate verlore gaan.

Dit is natuurlik ook belangrik om te pouseer wanneer ons vir ander getuig en nie net wanneer ons van ’n verhoog af praat nie. Party mense pouseer blykbaar nooit nie. As dit jou probleem is, moet jy jou ywerig inspan om hierdie spraakhoedanigheid aan te kweek. Jy sal beter kommunikeer en groter welslae in die veldbediening behaal. ’n Pouse is ’n oomblik van stilte, en daar is al tereg gesê dat stilte gedagtes beklemtoon, die aandag boei en die oor verfris.

In daaglikse gesprekke vloei gedagtes in twee rigtings. Ander is meer geneig om na jou te luister as jy na hulle luister en belangstelling toon in wat hulle sê. Dit beteken dat jy lank genoeg moet pouseer om hulle ’n geleentheid te gee om te praat.

In die veldbediening is ons getuieniswerk dikwels doeltreffender wanneer dit in die vorm van ’n gesprek gedoen word. Baie Getuies vind dat dit goed werk om, nadat hulle gegroet het, te sê waaroor hulle kom praat en dan ’n vraag te stel. Hulle pouseer om die huisbewoner ’n geleentheid te gee om te antwoord, en dan reageer hulle op wat die persoon gesê het. Gedurende die bespreking gee hulle die huisbewoner dalk ’n aantal geleenthede om iets te sê. Hulle weet dat hulle gewoonlik meer kan doen om iemand te help as hulle weet hoe hy oor die saak onder bespreking voel.—Spr. 20:5.

Natuurlik sal nie almal gunstig op vrae reageer nie. Maar Jesus het ten spyte hiervan lank genoeg stilgebly sodat selfs teenstanders kon praat (Mark. 3:1-5). As jy die ander persoon die geleentheid gee om te praat, moedig dit hom aan om te dink, en hy sal dalk as gevolg daarvan openbaar wat in sy hart is. Een van die oogmerke van ons bediening is trouens om mense se harte te bereik deur lewensbelangrike kwessies waaroor hulle ’n besluit moet neem, uit God se Woord met hulle te bespreek.—Heb. 4:12.

Die gebruik van gepaste pousering in ons bediening is inderdaad ’n kuns. Wanneer pousering reg gebruik word, word gedagtes duideliker oorgedra en dikwels vir altyd onthou.