Hoofgedagtes beklemtoon

’N GOEIE leser kyk verder as die individuele sinne, selfs verder as die paragraaf waarin dit verskyn. Wanneer hy lees, neem hy die hoofgedagtes in die hele leesgedeelte in ag. Dit beïnvloed waar hy die klem gaan plaas.

As dit nie gedoen word nie, sal daar geen hoogtepunte in die aanbieding wees nie. Niks sal duidelik uitstaan nie. Aan die einde van die aanbieding sal dit dalk moeilik wees om enige uitstaande punt te onthou.

As hoofgedagtes behoorlik beklemtoon word wanneer jy uit die Bybel lees, kan dit die verslag dikwels vir die gehoor duideliker maak. Sulke beklemtoning kan paragrawe wat tydens ’n tuisbybelstudie of ’n gemeentelike vergadering gelees word, betekenisvoller maak. En dit is veral belangrik in ’n manuskriptoespraak, soos soms by ons byeenkomste gehou word.

Hoe om dit te doen. In die skool word jy dalk gevra om ’n gedeelte uit die Bybel te lees. Wat moet beklemtoon word? As jou leesgedeelte om ’n sekere kerngedagte of belangrike gebeurtenis ontwikkel is, sal dit gepas wees om dit te laat uitstaan.

Hetsy die gedeelte wat jy moet lees poësie of prosa, spreuke of ’n vertelling is, jou gehoor sal daarby baat vind as jy dit goed lees (2 Tim. 3:16, 17). Om dit te doen, moet jy die gedeelte wat jy moet lees sowel as jou gehoor in ag neem.

Wat is die hoofgedagtes wat jy moet beklemtoon as jy tydens ’n Bybelstudie of ’n gemeentelike vergadering hardop uit ’n publikasie moet lees? Beskou die antwoorde op die gedrukte studievrae as die hoofgedagtes. Beklemtoon ook gedagtes wat verband hou met die vetgedrukte onderhofies waaronder die materiaal verskyn.

Jy moet verkieslik nie ’n gewoonte daarvan maak om ’n manuskrip te gebruik vir toesprake wat jy in die gemeente hou nie. Maar soms word manuskripte vir sekere byeenkomstoesprake voorsien sodat dieselfde gedagtes op dieselfde manier by al die byeenkomste aangebied sal word. Om die hoofgedagtes in so ’n manuskrip te kan beklemtoon, moet die spreker die materiaal eers noukeurig ontleed. Wat is die hoofpunte? Hy moet dit kan identifiseer. Die hoofpunte is nie bloot idees wat hy dink interessant is nie. Dit is die sleutelgedagtes waarom die materiaal self ontwikkel is. Soms word ’n hoofgedagte in die manuskrip bondig gestel en lei dit ’n vertelling of ’n redenasie in. Meer dikwels word ’n belangrike verklaring gemaak nadat die stawende feite voorgelê is. Wanneer die spreker hierdie sleutelgedagtes geïdentifiseer het, moet hy dit in sy manuskrip merk. Daar is gewoonlik net ’n paar, moontlik nie meer as vier of vyf nie. Dan moet hy oefen om dit so te lees dat die gehoor dit maklik kan identifiseer. Dit is die hoogtepunte van die toespraak. As die materiaal met die regte beklemtoning aangebied word, sal daardie hoofgedagtes makliker onthou kan word. Dit moet die spreker se doel wees.

Daar is verskillende maniere waarop ’n spreker van die nodige klem gebruik kan maak om die gehoor te help om die hoofpunte te identifiseer. Hy kan met meer entoesiasme praat, sy tempo verander, met groter intensiteit praat of gepaste gebare gebruik, om maar ’n paar te noem.