Hoofstuk 13

Hoe kan ek beter doen op skool?

STEL jou voor jy is in ’n digte, donker oerwoud vasgekeer. Feitlik geen sonlig kom deur die welige blaredak bo jou nie. Jy word omring deur digte plantegroei en kan skaars beweeg. Om daar uit te kom, moet jy jou pad met ’n kapmes oopkap.

Party sou sê dat om skool te gaan, soortgelyk is aan die situasie wat hierbo geskets word. Jy is immers heeldag in die klas vasgekeer en word saans deur ure se huiswerk ingehok. Is dit hoe jy voel? Skryf op die reël hieronder watter skoolvak vir jou die moeilikste is.

․․․․․

Miskien het jou ouers en onderwysers jou al aangemoedig om harder aan hierdie vak te werk. As dit die geval is, probeer hulle nie jou lewe moeilik maak nie! Hulle wil net hê dat jy jou volle potensiaal moet bereik. Wat kan jy dan doen as die druk wat dit veroorsaak jou wil laat tou opgooi? Met die regte hulpmiddele kan jy ’n pad deur die oerwoud oopkap. Wat is hierdie hulpmiddele?

● Hulpmiddel 1: ’n Gesonde gesindheid teenoor leer. Dis moeilik om gemotiveer te bly om goed te doen op skool as jy nie daarin belangstel om te leer nie. Probeer dus om die hele prentjie te sien. Die Christenapostel Paulus het geskryf: ‘Die man wat ploeg, behoort in hoop te ploeg, en die man wat dors, behoort dit te doen in die hoop dat hy ’n deel sal ontvang.’—1 Korintiërs 9:10.

Dis dalk nie maklik om die nut daarvan te sien om deur sekere vakke te “ploeg” nie. Waarom nie? Want nie alles in die leerplan lyk dalk asof dit prakties is nie—ten minste nie nou nie. Maar om ’n verskeidenheid vakke te leer, sal jou ’n beter begrip van die wêreld om jou gee. Dit sal jou help om “alles vir alle soorte mense” te word, sodat jy met mense uit verskillende agtergronde kan gesels (1 Korintiërs 9:22). Jy sal op die minste jou denkvermoë verbeter—iets wat jou beslis in die toekoms sal help.

● Hulpmiddel 2: ’n Positiewe beskouing van jou vermoëns. Skool kan jou verborge talente na vore bring. Paulus het aan Timoteus geskryf: ‘Wakker die gawe van God wat in jou is, soos ’n vuur aan’ (2 Timoteus 1:6). Timoteus is blykbaar vroeër aangestel om die een of ander spesiale diens in die Christengemeente te verrig. Maar sy godgegewe vermoë—sy “gawe”—moes ontwikkel word sodat dit nie ongebruik sou bly of verlore sou gaan nie. Jou akademiese vermoëns is natuurlik nie direk deur God vir jou gegee nie. Die talente wat jy het, is nietemin uniek aan jou. Skool kan jou help om vermoëns te ontdek en te ontwikkel wat jy nie eers geweet het jy het nie.

Moenie dink dat jy eenvoudig nie beter kán doen nie, want dan sal jy dit nooit regkry nie. Wanneer jy negatiewe gedagtes het oor jou vermoëns, vervang dit met positiewe gedagtes. Toe mense byvoorbeeld Paulus se vermoë as spreker gekritiseer het, moontlik sonder rede, het hy geantwoord: “Al is ek onbedrewe in spraak, is ek beslis nie in kennis nie” (2 Korintiërs 10:10; 11:6). Paulus het geweet wat sy swakhede is. Maar hy het ook geweet wat sy sterk punte is.

Wat van jou? Wat is jou sterk punte? As jy nie aan een kan dink nie, kan jy ’n volwassene vra wat vir jou omgee. So ’n vriend kan jou help om te sien wat jou sterk punte is en om die meeste daarvan te maak.

● Hulpmiddel 3: Goeie studiegewoontes. Daar is geen maklike manier om op skool sukses te behaal nie. Jy gaan vroeër of later moet leer. Toegegee, selfs net die woord klink dalk onaangenaam. Maar dit is voordelig om te leer. Om die waarheid te sê, as jy net ’n bietjie moeite doen, kan jy dit selfs geniet.

Maar om goeie studiegewoontes aan te leer, sal jy jou tyd moet organiseer. Onthou—terwyl jy op skool is, moet dit vir jou ’n prioriteit wees om te leer. Die Bybel sê weliswaar dat daar “’n tyd [is] om te lag” en “’n tyd om rond te huppel” (Prediker 3:1, 4; 11:9). Daarom sal jy seker, soos die meeste jongmense, ’n bietjie tyd vir ontspanning wil oorhou.a Maar Prediker 11:4 waarsku: “Hy wat die wind dophou, sal nie saad saai nie; en hy wat na die wolke kyk, sal nie oes nie.” Wat is die les? Leer eers, speel later. Moenie bekommerd wees nie—jy kan vir albei tyd vind!

Hulp met jou huiswerk

Maar sê nou jy is eenvoudig toegegooi onder die huiswerk? Miskien voel jy soos die 17-jarige Sandrine, wat gesê het: “Ek sit elke aand twee tot drie uur lank met my huiswerk, en dan nog die naweek ook.” Wat kan jy doen om hierdie situasie te hanteer? Kyk na die wenke op bladsy 119.

Kap die pad oop

Paulus het vir Timoteus geskryf oor sake wat met geestelike vordering verband hou: “Lê jou op hierdie dinge toe, leef daarin, sodat almal jou vordering kan sien” (1 Timoteus 4:15, Nuwe Afrikaanse Bybelvertaling). Net so sal jou akademiese vordering gesien kan word as jy hard werk.

Dink aan die illustrasie aan die begin van hierdie hoofstuk. As jy in ’n digte oerwoud vasgekeer is, het jy die regte hulpmiddel nodig om vir jou ’n pad oop te kap—’n kapmes. Dit geld ook vir skool. Moenie oorweldig voel deur die eise van jou ouers en onderwysers nie; gebruik die drie hulpmiddele wat in hierdie hoofstuk bespreek is om ’n sukses van jou skoolloopbaan te maak. As jy beter begin presteer, sal jy bly wees dat jy dit gedoen het!

LEES MEER OOR HIERDIE ONDERWERP IN DEEL 1, HOOFSTUK 18

[Voetnoot]

SLEUTELTEKSTE

“Hy wat die wind dophou, sal nie saad saai nie; en hy wat na die wolke kyk, sal nie oes nie.”—Prediker 11:4.

WENK

Wanneer jy leer, kry eers ’n algemene oorsig van die materiaal. Dink vrae uit wat op die hoofopskrifte gebaseer is. Lees dan deur die materiaal en soek die antwoorde. Kyk ten slotte of jy kan onthou wat jy gelees het.

HET JY GEWEET . . .?

As jy afkyk, kan jy ander se vertroue verloor en jou akademiese vordering belemmer. Bowenal tas dit jou verhouding met God aan.—Spreuke 11:1.

AKSIEPLAN!

Op my volgende rapport wil ek graag ․․․․․ persent behaal in die volgende vak: ․․․․․

Ek gaan in hierdie vak probeer verbeter deur die volgende te doen: ․․․․․

Wat ek graag vir my ouer(s) hieroor wil vra ․․․․․

WAT DINK JY?

● Waarom moet jy jou op jou skoolwerk toelê?

● Watter soort rooster vir leerwerk/huiswerk sal vir jou prakties wees?

● Waar in jou huis is die beste plek om jou huiswerk te doen en te leer?

● Hoe kan jy keer dat stokperdjies en ontspanning jou punte laat sak?

[Lokteks op bladsy 117]

Ek sien dit by ander jongmense van my ouderdom. Die studiegewoontes wat hulle op skool aangeleer het, het ’n invloed op hulle geestelike studiegewoontes. Dié wat nie op skool geleer het om daarvan te hou om te leer nie, het ook nie juis daarin belanggestel om persoonlike Bybelstudie te doen nie.’’—Sylvie

[Venster/Prent op bladsy 119]

Vind ’n plek om te leer. Daar moet niks wees wat jou aandag kan aftrek nie. Gebruik indien moontlik ’n lessenaar. Die TV moenie aan wees nie.

Stel prioriteite. Aangesien jou skoolwerk belangrik is, wees vasbeslote om nie die TV aan te sit voordat jy klaar is met jou huiswerk nie.

Moenie uitstel nie. Stel ’n definitiewe rooster op vir jou huiswerk, en bly daarby.

Maak ’n lys. Kies watter projek jy eerste gaan aanpak, watter een tweede, ensovoorts. Skryf dit neer en besluit hoeveel tyd jy aan elkeen sal bestee. Trek dit dood wanneer jy daarmee klaar is.

Vat ’n blaaskans. As jy vind dat jy jou konsentrasie begin verloor, rus ’n bietjie. Maar kom so gou as moontlik terug na jou huiswerk.

Glo in jouself. Onthou, die verskil tussen ’n goeie en ’n slegte leerder is gewoonlik meer ’n kwessie van pligsgetrouheid as van intelligensie. Jy kan ’n sukses maak van skool. As jy die nodige moeite doen, sal jy die vrugte pluk.

[Prent op bladsy 116]

Om deur die skool te kom, kan wees soos om jou pad deur ’n digte oerwoud oop te kap—maar jy kán dit doen as jy die regte hulpmiddele het