Jongmense vra . . .

Hoe kan ek my obsessie oor my gewig te bowe kom?

“Die grootste kwessie in my lewe is of ek mayonnaise op my toebroodjie moet sit of nie. Hoe moet ek op enigiets konsentreer wanneer ek ’n obsessie oor mayonnaise het? Die uitslag? Geen mayonnaise nie—dit bevat te veel kilojoules. Anoreksie wen weer. Ek verloor.”—Jaimee.

EETVERSTEURINGS teister miljoene jongmense.a Die meeste het nie begin met die bedoeling om hulleself te verhonger (anoreksie) of om ’n patroon van eetvergryping en maaglediging (bulimie) te ontwikkel nie. Inteendeel, baie het begin met die eenvoudige doel om ’n paar kilogram te verloor. Maar voordat hulle dit besef het, was hulle vasgevang in ’n abnormale kringloop van verhongering of eetvergryping. “Ek het hierdie hele dieet begin om my gewig te beheer, maar nou beheer dit my”, sê Jaimee.

Wat kan jy doen as jy vind dat jy ’n obsessie oor kos en die uitwerking daarvan op jou gewig het? Eerstens moet jy besef dat baie ander jongmense al ’n stryd gevoer het teen eetversteurings en geseëvier het! Maar hoe?

’n Kykie in die spieël

’n Groot stap in die stryd om ’n eetversteuring te bowe te kom, is om jou voorkoms te aanvaar. “Die meeste mense wat eetversteurings het, het ’n verwronge selfbeeld”, sê die boek Changing Bodies, Changing Lives. “Hulle kyk nie realisties na hulle liggaam nie en is baie krities oor hulleself, veral hulle voorkoms.”

Party tieners baseer inderdaad hulle hele selfbeeld op hulle liggaamsbou; enige gebrek word as ’n ramp beskou. “Ek is so vet dat ek dit nie kan verdra nie”, sê die 17-jarige Vicki. “My middellyf is so groot dat ek niks kan dra wat ingesteek moet word nie.” Selfs nadat sy 10 kilogram verloor het, was Vicki nie tevrede nie. Sy het óf geweier om te eet óf het haarself ooreet en dan opgegooi wat sy geëet het.

Dit is sekerlik nie verkeerd van jou om in ’n mate oor jou voorkoms besorg te wees nie. In hierdie verband is dit interessant om daarop te let dat die Bybel gunstige kommentaar lewer oor die liggaamsbou en voorkoms van ’n aantal vroue en mans, waaronder Sara, Ragel, Josef, Dawid en Abigail.b Die Bybel sê selfs dat Dawid se verpleegster Abisag “besonder mooi” was.—1 Konings 1:4.

Ware skoonheid

Nietemin lê die Bybel nie die grootste klem op ’n mens se fisiese voorkoms of liggaamsvorm nie. Dit beklemtoon eerder “die geheime persoon van die hart” (1 Petrus 3:4). Dit is die innerlike mens wat jou werklik aantreklik of gruwelik in die oë van God en mense maak.—Spreuke 11:20, 22.

Dink aan koning Dawid se seun Absalom. Die Bybel sê: “In die hele Israel was daar geen man so mooi soos Absalom, so geprys nie: van sy voetsool af tot sy hoofskedel toe was daar geen gebrek aan hom nie” (2 Samuel 14:25). Tog was hierdie jong man verraderlik. Trots en ambisie het hom beweeg om Jehovah se aangestelde koning te probeer onttroon. Die Bybel stel Absalom gevolglik nie in ’n goeie lig nie, maar beeld hom uit as ’n man van skaamtelose ontrouheid en moorddadige haat.

’n Mens se ware skoonheid, of aantreklikheid, hang nie van jou liggaamsbou af nie. Die Bybel sê tereg: “Verwerf wysheid en verwerf insig deur al wat jy besit. Dit sal ’n lieflike krans gee vir jou hoof, dit sal jou ’n sierlike kroon verskaf.”—Spreuke 4:7, 9.

Dit is egter so dat ontevredenheid oor ’n mens se voorkoms dikwels nie die enigste rede vir eetversteurings is nie. Een naslaanwerk sê: “Mense wat ’n obsessie het oor kos en slagoffers word van eetversteurings soos anorexia nervosa, bulimie en ooretery het gewoonlik ’n swak selfbeeld—hulle het nie ’n sterk gevoel van eiewaarde nie en voel ook nie dat ander hulle waardeer nie.”

Daar is ’n aantal faktore wat tot ’n swak gevoel van eiewaarde kan bydra. Die begin van puberteit kan jou byvoorbeeld vol gevoelens van onsekerheid laat—veral as jy vinniger as jou portuurs ontwikkel het. Daarbenewens word party jongmense in onstabiele huise grootgemaak, waar hulle selfs aan fisiese of seksuele mishandeling blootgestel word. Ongeag die rede vir die gevoelens van waardeloosheid, ’n mens moet dit gewoonlik eers erken as jy wil herstel. Dit beteken dat ’n mens waardering vir jou werklike waarde as ’n persoon moet opbou. Almal het tog ten minste ’n paar prysenswaardige eienskappe. (Vergelyk 1 Korintiërs 12:14-18.) Jy sien dit moontlik nie in jouself raak nie, maar ’n volwasse vriend kan dit vir jou uitwys.

Maar gestel jy het werklik nodig om gewig te verloor weens geldige gesondheidsredes. Die Bybel beveel aan dat ons “matig in gewoontes” moet wees (1 Timoteus 3:11). Gevolglik is dit die beste om uiterstes in diëte te vermy en nie ’n slagoffer van kitsdiëte te word nie. As jy ongewenste kilogramme wil verloor, is dit miskien die beste dat jy ’n gesonde dieet volg en ’n redelike hoeveelheid oefening kry. “Soos met die meeste ander dinge”, sê die tydskrif FDA Consumer, “is daar ’n regte en ’n verkeerde manier om gewig te verloor. Die verkeerde manier is om etes oor te slaan, om jou voor te neem om net dieetbrood te eet en water te drink, dieetpille te neem of doelbewus op te gooi.”

Neem iemand in jou vertroue

Die maatskaplike werkster Nancy Kolodny sê om ’n eetversteuring te hê, is soos om “’n doolhof alleen binne te gaan, sonder ’n kaart of kompas, onseker oor waar die uitgange is en onseker wanneer en óf jy die pad uit sal kry. . . . Hoe langer jy daarin is, hoe meer verwar en frustreer dit jou terwyl jy daaruit probeer kom.” As jy dus simptome van anoreksie of bulimie het, moet jy hulp kry. Jy kan nie alleen uit die “doolhof” kom nie. Neem dus ’n ouer of ’n ander betroubare volwassene in jou vertroue. ’n Bybelspreuk sê: “Die vriend het altyd lief, en die broer word gebore met die oog op die nood.”—Spreuke 17:17.

Baie van Jehovah se Getuies het sulke vertrouenswaardige metgeselle onder die ouer manne in die Christengemeente gevind. Ouer manne is natuurlik nie dokters nie, en hulle bystand sal nie die behoefte aan mediese hulp vervang nie. Maar Christenopsieners sal hulle nie doof hou vir “die klaaggeroep van die geringe” nie, en hulle raad en gebede kan in geestelike sin help om “die een wat ongesteld is gesond [te] maak”.—Spreuke 21:13, NW; Jakobus 5:13-15.

As dit nie vir jou maklik is om iemand van aangesig tot aangesig in jou vertroue te neem nie, kan jy jou gedagtes in ’n brief skryf en om hulp vra. Die belangrike ding is om die saak aan die lig te bring. “Deur die feit te erken dat jy nie meer alleen die mas kan opkom nie”, skryf Nancy Kolodny, “verbind jy jou daartoe om iemand anders toe te laat om jou van nou af te help.” Sy voeg by: “Dit is dalk moeilike stappe vir jou om oor na te dink en te doen, maar hulle is positief, die soort wat jou in die regte rigting sal help om uit die doolhof te kom.”

Jong Christene het nog ’n kragtige middel tot hulle beskikking—gebed. Om tot God te bid, is nie ’n sielkundige kruk nie. Dit is werklike en noodsaaklike kommunikasie met die Skepper, wat jou beter verstaan as wat jy jouself verstaan! (1 Johannes 3:19, 20). Hoewel dit nie nou Jehovah se tyd is om alle siektes uit te wis nie, kan ons liefdevolle God jou voetstappe rig sodat jy nie wankel nie (Psalm 55:23). Die psalmis Dawid het uit ondervinding geskryf: “Ek het die HERE gesoek, en Hy het my geantwoord en my uit al my vrees gered. Hierdie ellendige het geroep, en die HERE het gehoor, en Hy het hom uit al sy benoudhede verlos.”—Psalm 34:5, 7.

Praat gerus met Jehovah God oor jou diepste gevoelens. ‘Werp al julle sorge op hom’, het die apostel Petrus geskryf, ‘want hy is besorg oor julle’ (1 Petrus 5:7). Lees gerus Psalm 34, 77, 86, 103 en 139 noukeurig om waardering vir Jehovah se liefderyke goedhartigheid op te bou. As jy oor hierdie psalms peins, sal dit jou oortuiging versterk dat Jehovah lojaal is en wil hê dat jy suksesvol moet wees. Wanneer jy sy Woord lees, sal jy soos Dawid voel, wat geskryf het: “Wanneer ek ook al angstig en bekommerd is, vertroos en verbly u my.”—Psalm 94:19, Today’s English Version.

Wees geduldig—genesing neem tyd

Die meeste mense wat met ’n eetversteuring gehelp word, genees nie oornag nie. Beskou die geval van Jaimee, wat aan die begin genoem is. Selfs nadat sy hulp begin kry het, het sy dit moeilik gevind om iets so eenvoudig soos ’n bordjie ontbytgraan te eet. “Ek moet voortdurend vir myself sê dat dit goed vir my is en dat ek kos nodig het om te lewe”, sê sy. “Elke lepel vol wat ek eet, voel of dit ’n duisend pond weeg.”

Hoewel Jaimee op een stadium amper dood was, het sy haar voorgeneem om haar obsessie oor kos te bowe te kom. “Ek gaan nie sterf nie”, het sy gesê. “Ek gaan hierteen stry en wen. Ek gaan anoreksie oorkom. Dit sal moeilik wees, maar ek gaan dit doen.” Jy kan ook!

[Voetnote]

[Prent op bladsy 19]

’n Gebalanseerde dieet en ’n redelike hoeveelheid oefening kan jou help om jou gewig te beheer