Jongmense vra . . .

Behoort ek na musiekvideo’s te kyk?

“Musiekvideo’s is wonderlik. Party van hulle is soos miniflieks. Hulle vertel ’n storie, en ek is mal oor die danse.”—Casey.

“Dis ’n goeie manier om nuwe musiek te hoor. ’n Mens hoor meer as net die gewone top-40-musiek. Musiekvideo’s kan jou ook iets gee om oor te praat.”—Josh.

“Besonderhede in ’n video is vir my belangrik—wie sing, wat sy dra, wat sy doen. Dit alles help ’n mens om te sien wat die woorde van die lied beteken.”—Kimberly.

“Ek hou daarvan om te sien wat my gunstelinggroepe hier-die keer gaan doen. Ek is mal oor die spesiale effekte. En party video’s is snaaks. Maar jy moet versigtig wees.”—Sam.

MISKIEN hou jy ook daarvan om na musiekvideo’s te kyk. Toe dit aanvanklik op televisie verskyn het, was hulle redelik eenvoudige laekosteproduksies. Maar toe dit duidelik geword het dat musiekvideo’s nie net ’n verbygaande gier is nie en dat hulle ’n geweldige impak op plateverkope het, het hulle gou al hoe meer gesofistikeerd geword, op kuns- en tegniese gebied. Vandag is dit ’n belangrike deel van die musiekwêreld en is dit baie gewild onder jongmense. In party lande is daar TV-stasies wat net musiekvideo’s wys!

Maar waarom sê jongmense soos Sam, wat hier aangehaal word, dat ’n mens versigtig moet wees? Kan party musiekvideo’s dalk ’n negatiewe uitwerking op jou hê—deurdat dit jou denke en sedelike waardes kan verderf of selfs jou verhouding met jou Skepper skade kan aandoen? So ’n vraag klink dalk ’n bietjie te erg. Maar dink hieraan: As jy in ’n meer of in die see gaan swem en daar tekens is wat sê dat dit gevaarlik is om daar te swem, sou dit verstandig wees om sulke waarskuwings te ignoreer? Beslis nie. Wel, dan sal dit verstandig wees as jy na ’n paar waarskuwings oor musiekvideo’s kyk.

Gevare

Jy moet die feit erken dat wat jy sien en hoor, jou kan beïnvloed! Die Bybel sê vir ons dat Israel se eerste koning, Saul, musiek tot sy voordeel gebruik het—om sy gemoed te kalmeer (1 Samuel 16:14-23). Maar kan musiek ook ’n negatiewe uitwerking hê? Die boek Rock and Roll—Its History and Stylistic Development sê: “Dit is óf die een óf die ander. As ons erken dat rockmusiek ’n positiewe uitwerking gehad het (en dit het), moet ons ook bereid wees om te erken dat dit ’n negatiewe uitwerking gehad het (en dit het). Iemand wat trots beweer: ‘Ek luister wel na die musiek, maar dit beïnvloed my nie’, is uiters naïef of besonder swak ingelig.”

Die Bybel verwys herhaaldelik na die invloed wat die oog op ons gedagtes en emosies het (Spreuke 27:20; 1 Johannes 2:16). Deur kragtige visuele elemente by die musiek te voeg, vergroot videovervaardigers dus die uitwerking wat musiek op luisteraars het. Watter soort visuele elemente word gewoonlik gebruik?

Volgens een studie is daar gewelddadige tonele in ongeveer 57 persent van rockvideo’s. Sowat 76 persent beeld dinge uit wat met seks verband hou. ’n Ander onlangse ontleding het gevind dat 75 persent van konsepvideo’s (video’s wat ’n verhaal vertel) ook seksuele beelde bevat het, en meer as die helfte het geweld, gewoonlik teen vroue, bevat. Maar kan dit regtig nadelig wees as jy na sulke video’s kyk? Een naslaanwerk wys daarop dat “eksperimentele studies bevind het dat musiekvideo’s in werklikheid ’n uitwerking kan hê op adolessente se gesindheid teenoor vroeë of gevaarlike seksuele gedrag”. En niemand kan ontken dat musiekvideo’s oor die algemeen al hoe eksplisieter word namate musikante skokkender as hulle voorgangers en hulle portuurs probeer wees nie.

’n Deskundige op die gebied van opvoeding het gesê: “Baie voer aan dat wat hulle hoor—en, danksy musiekvideo’s, sien—glad nie anders is as die invloede van musiek op vorige geslagte nie . . . Maar dit lyk of die meeste van vandag se kunstenaars vloektaal en skokkende dinge ewe ongeërg begin gebruik as aanvaarbare maniere om plateverkope te laat toeneem.” En die tydskrif Chicago sê van diegene wat na ’n sekere musiekvideokanaal kyk: “Hulle word onophoudelik gebombardeer met besonder suggestiewe sagte pornografie.”

Die tydskrif Chicago beskryf ook ’n musiekvideo waarin “’n jong man by die toonbank in ’n eetplek sit en sy kop ’n bietjie te ver agteroor buig. ’n Groot bloedrooi sny verskyn aan sy keel en sy kop val af.” ’n Ander video het glo ’n man gewys wat ’n grusame ontkleedans doen, waarin hy selfs sy vleis en spiere verwyder. Ander dinge wat te skokkend is om te noem, word ook uitgebeeld.

Party maak hierdie feite dalk as onbelangrik af en sê dat die video’s wat hier beskryf word, uiterste gevalle is en dat die meeste nie regtig so sleg is nie. Party sê dalk selfs dat musiekvideo’s vir hulle nie buitengewoon skokkend of aanstootlik is nie. Maar toon dit nie dalk maar net dat hulle ongevoelig geraak het omdat hulle dikwels na sulke video’s kyk nie? Casey, die jong man wat aan die begin aangehaal word, erken: “As ’n mens nie perke stel aan waarna jy kyk nie, word iets wat aanvanklik skokkend was, uiteindelik iets alledaags. Onbewustelik beweeg jy na die volgende vlak en aanvaar jy dinge wat jou vroeër geskok het.”

Wat kan die gevolge wees? Jou vermoë om goeie sedelike besluite te neem, kan ernstig belemmer word. Omdat ons verstand so maklik negatief beïnvloed kan word, vermaan die Bybel ons om ‘praktiese wysheid en denkvermoë te bewaar’ (Spreuke 3:21; 5:2). Nog ’n nadelige gevolg kan wees dat dit jou vriendskap met Jehovah God skade aandoen. Is dit nie jou kosbaarste besitting nie? Daarom moet jy hierdie vriendskap bewaar deur stappe te doen om enige ongepaste vorme van vermaak te vermy. Hoe kan jy dit doen?

Beskerm jouself

Aanvaar asseblief in die eerste plek dat dit eenvoudig verkeerd is om te kyk na dinge wat die Bybel uitdruklik veroordeel (Psalm 11:5; Galasiërs 5:19-21; Openbaring 21:8). Wanneer ’n video dinge verheerlik wat “heilige mense [nie] betaam” nie, moet jy vasbeslote wees om nie verder daarna te kyk nie (Efesiërs 5:3, 4). Ons gee toe dat dit dalk nie maklik is om die kanaal te verander—of die TV af te sit—wanneer ’n opwindende video wys nie. Daarom sal jy moontlik soos die psalmis moet bid, wat geskryf het: “Wend my oë af, sodat hulle niks sien wat waardeloos is nie.”—Psalm 119:37.

Jy deins dalk van nature terug van video’s wat so skokkend is soos dié wat ons vroeër beskryf het. Maar party video’s is blykbaar subtieler. Seksuele tonele is miskien kort of flits vinnig verby. Die lirieke en beelde word dalk kunstig saamgevoeg om die een of ander sondige beskouing te bevorder sonder dat dit enige eksplisiete woorde of tonele bevat. As jy nietemin effens skuldig voel omdat jy na ’n sekere video gekyk het, was dit waarskynlik op die een of ander manier onheilsaam of onchristelik. Hoe kan jy dan besluit waarna jy kan kyk en wat jy moet vermy wanneer kwessies oor wat gepas is, nie so duidelik is nie?

Of jy na musiekvideo’s gaan kyk of nie, is natuurlik iets waaroor jy en jou ouers self moet besluit, en jou ouers het die verantwoordelikheid om te besluit waarna jy mag kyk en waarna jy nie mag kyk nie (Efesiërs 6:1, 2). Maar as jou ouers jou toelaat om na musiekvideo’s te kyk, moet jy jou nie net laat lei deur wat vir jou reg voel nie. Hebreërs 5:14 moedig ons aan om ‘ons waarnemingsvermoëns te oefen’ om ‘te onderskei wat reg en verkeerd is’. Ons waarnemingsvermoëns word geoefen as ons Bybelbeginsels bestudeer, wat ons help om te bepaal wat goed is en wat sleg is in Jehovah se oë. As jy oor hierdie Bybelbeginsels peins, sal jy kan sien watter dinge jou geestelike gesondheid in gevaar kan stel, selfs wanneer daar geen spesifieke Bybelreël is om jou te lei nie.

Watter spesifieke Bybelbeginsels kan jou dus in verband met musiekvideo’s lei? Dit sal in ’n toekomstige artikel bespreek word.

[Lokteks op bladsy 20]

“Iemand wat trots beweer: ‘Ek luister wel na die musiek, maar dit beïnvloed my nie’, is uiters naïef of besonder swak ingelig”

[Prente op bladsy 21]

Kan jy werklik na iets onheilsaams kyk en nie daardeur beïnvloed word nie?