Nyo itie ayika pi masendi ma dit?

1. Pirang’o etie lembe mi rieko nilar yikiri pi peko ma wok reki?

NIYIKIRI pi lembe moko copo bodho kwo. Ku lapor, kinde ma peko ma wok rek utundo, dhanu ma gilar giyikiri pire gicopo both man gicopo konyo jumange. Dikiri moko mir Europe ma miyo kony ni dhanu uyero pi lembuno kumae: “Yikiri ma cuu copo bodho kwo.”

2. Pirang’o wacikara niyikara pi masendi ma diti? (Matayo 24:44)

² “Masendi ma dit” bicaku rek. (Mat. 24:21) Ento masendi ma ditne bikoc ku peko mange dupa ma wok rek pilembe wang’eyo nia ebebino. Kago oro elufu ario (2000) udaru kadhu niai ma Yesu upoyo julub pare nia gibed ayika pi nindo maeno. (Som Matayo 24:44.) Ka wayikara, ebibedo iwa yot niciro nindo maeno ma lembe bibedo tek i iye man nikonyo jumange de niciro.​—Luka 21:36.

3. Cirocir, kisa, man mer bikonyowa nenedi nibedo ayika pi masendi ma dit?

³ Wakenenu kite adek ma bikonyowa nibedo ayika pi masendi ma dit. Wabitimo ang’o kinde ma jubikwayu nia watwong’ rwonglembe mi pokolembe ma kwiny man ka dhanu ma gi juyic ungo gibijai iwa nikum lembene? (Nyu. 16:21) Wabibedo ku yeny mi cirocir kara wawor Yehova, ma nwang’u watie ku genogen nia ebigwokowa. Dong’ wabitimo ang’o tek piny moko kunoke piny ceke mir umego ku nyimego mwa unyothere? (Hab. 3:17, 18) Kisa ma watie ko i kumgi bicwaluwa nimiyo igi kony ma gitie ku yenyne. Dong’, wabitimo ang’o ka bikwayu nia wabed ceng’ini kud umego ku nyimego mwa pi kare moko saa ma dikiri mi thek bilokiri i kumwa? (Eze. 38:10-12) Bikwayu wabed ku mer ma thuth pigi kara ukonywa nikadhu kud i nindo maeca ma lembe bibedo tek i iye.

4. Biblia unyutho nenedi nia kwayu wamedara nicego cirocir, kisa man mer?

⁴ Lembe pa Mungu ubetielo cwinywa nia wamedara nicego cirocir, kisa man mer. Luka 21:19 uyero kumae: “Ni kum cirocir mwu wubibodho kwo mwu.” Jukolosai 3:12 ke uyero kumae: “Wuronyuru ku . . . kisa.” Man 1 Juthesaloniki 4:9, 10 ulund uyero kumae: “Wun giwu de Mungu uponjowu nia wumeruru i kindwu. . . . Ento wabekwayuwu umego, nia wumeduru nitimo kumeno dong’ nisagu.” Jukiewo verse maenogi ceke ni julub ma nwang’u dong’ ubenyutho cirocir, kisa man mer. Re ugam ukwayere nia gimediri nicego kite maenogi. Wan de wacikara nitimo kumeno. Pi nikonyowa, wabiweco iwi ayi ma Jukristu mi rundi ma kwong’a gigam ginyutho ko kiteneman. I ng’eye wabineno ayi ma wacopo lubo ko lapor migi pi ninyutho nia watie ayika pi masendi ma dit.

KETH CIROCIR PERI UMEDERE

5. Jukristu mi rundi ma kwong’a giciro peko migi nenedi?

⁵ Jukristu mi rundi ma kwong’a gibino ku yeny mi nyutho cirocir. (Ebr. 10:36) M’umedo peko ma dhanu ceke ubino nwang’iri ko, gin gilund giciro peko mange bende. Ju ma dupa m’i kindgi ubino nwang’iri ku ragedo m’uai ungo kende i bang’ judong dini mi Juyahudi man jubim mi Roma, ento bende i bang’ wedi migi ma buu. (Mat. 10:21) I cokiri bende, ugam ukwayu gitim kero kara kud giwek atelatela mi ponji mi jujai ukel pokiri i kindgi. (Tic. 20:29, 30) Re Jukristu maeno giciro lembuno zoo. (Nyu. 2:3) Nenedi? Giparu pi lapor mi cirocir ma nwang’ere i Biblia, calu ve pa Yob. (Yak. 5:10, 11) Bende, girwo pi ninwang’u tego. (Tic. 4:29-31) Man giketho wigi i kum adwogi ma ber ma cirocir migi copo kelo.​—Tic. 5:41.

6. Inwang’u ponji ma kani i kum gin ma Merita timo pi niciro jai?

⁶ Wan de wacopo nyutho cirocir ka wabewotho ponjo lembe nja iwi lapor mi cirocir ma nwang’ere i Lembe pa Mungu kud i girasoma mwa, man ka wabenyamu i lembe i wigi. Nitimo kumeno uketho Merita ma tie nyamego moko mi ng’om mi Albanie uciro jai ma lake kwiny mi wedi pare. Eyero kumae: “Kinde m’asomo kpawa pa Yob i Biblia, lembene umulo adundena lee mandha. Yob usendere lee m’umbe ning’eyo nia ng’a m’ubenyayu peko i kume; re eyero kumae: ‘Abicoro bedocu para cen ungo kud i kuma ma ram abitho ko!’ (Yob 27:5) Aneno nia peko pa Yob ubino lith dit nisagu para. Tung’ kude, an ang’eyo kaka ma peko para uai i iye.”

7. Kadok kawoni wabenwang’ara ngo i wang’ peko moko ma hai, ukwayu waponj nitimo ang’o?

⁷ Wacopo bende niketho cirocir mwa umedere nwang’u wabekoro wang’ ma pol man ku cwinywa ceke adieng’a mwa ni Yehova. (Filip. 4:6; 1 Thes. 5:17) Saa moko nyo kawoni fodi ibenweng’iri ngo ku peko ma hai. Kadok kumeno de, re nyo ibed isayu telowic pa Yehova kinde ma cwinyi tur, wii jebere, kunoke saa ma lembe moko ubenuri? Ka nja i saa mi peko mwa ma thindho de wabed wasayu kony i bang’ Yehova, wabibedo mbe ku jiji mi timo kumeno kinde ma wabinwang’ara ku peko ma dongo i anyim. Eno biketho cwinywa bibedo tek nia eng’eyo nia ebikonyowa awene tap man nenedi.​—Zab. 27:1, 3.

8. Lapor pa Mira ubenyutho nenedi nia niciro peko ma tin copo konyowa niciro peko mi nindo m’ubino? (Yak. 1:2-4) (Nen bende cal.)

⁸ Ka wabeciro peko ma tung’ tung’ tin eni, ebicopere iwa niciro masendi ma dit m’ubebino. (Rum. 5:3) Pirang’o wayero kumeno? Umego ku nyimego dupa giyero nia saa ceke ma gibed giciro peko m’ubeketho yiyoyic migi i amulaic, eca ukonyogi nidok ciro peko m’uwok i ng’eye. Cirocir migi ulilogi, man udwoko yiyoyic migi tek nia Yehova tie ayika nikonyogi. Yiyoyic ulund ukonyogi niciro bende peko m’ulubo. (Som Yakobo 1:2-4.) Nyamego Mira ma tie jayab yo i ng’om mi Albanie, unwang’u nia cirocir m’ebed enyutho con uketho ebemedere niciro peko m’ebenwang’ere ko kawoni. Eyero nia ebed enwang’u ve saa moko en re m’ebekadhu kud i peko dupa. Re i ng’eye epoy pi kite ma Yehova ukonye ko pi oro 20 m’ukadhu man eyero ire gire kumae: ‘Cung ma tek. Kud iwek kony ma Yehova ukonyi ko pi niciro peko peri pi oro dupa ukadh mananu.’ In de icopo paru pi kite ma Yehova udaru konyi ko niciro peko. Cwinyi bed tek nia ebeneno cirocir m’ibenyutho saa ceke man nia ebimiyo iri sukulia. (Mat. 5:10-12) E i ng’eye kinde ma masendi ma dit bicaku, binwang’u dong’ idaru ponjo ninyutho cirocir man ibimediri niciro.

NYUTH KISA

9. Cokiri mir Antiokia mi Siria unyutho kisa nenedi?

⁹ Wakenenu lembe m’utimere kinde ma ndru ma dit upodho iwi Jukristu mi Yudea. I ng’ey ma cokiri mir Antiokia mi Siria uwinjo pi ndru maeno, m’umbe jiji kisa umakugi i kum umego migi mi Yudea. Ento ginyutho kisa migine ku timo. “Gikeco nia ng’atuman umii piny nimakere ku copo pare, kara gior kony ni umego ma gibekwo i Yudea.” (Tic. 11:27-30) Kadok nwang’u umego ma ndru umulo kumgi gibino kwo kaka ma bor de, re Jukristu mir Antiokia gikeco nikonyogi.​—1 Yoh. 3:17, 18.

10. Kinde ma peko ma wok rek unwang’u juyic wadwa, waromo nyutho kisa i ayi ma kanigi? (Nen bende cal.)

¹⁰ Tin wan bende waromo nyutho kisa kinde ma wawinjo nia peko ma wok rek unwang’u juyic wadwa. Wawodhara ndhundhu pi nikonyo. Pi nitimo kumeno, saa moko wacopo kwayu judong cokiri ka nyo wacopo dikara i tic moko, wacopo miyo giramiya pi nikonyo tic m’ubetimere i wang’ ng’om zoo, kunoke wacopo rwo pi ju ma peko ma wok rek unwang’ugi.b (Rie. 17:17) Ku lapor, i oro 2020, i wang’ ng’om zoo jucaku the Komite ma miyo kony i saa mi peko ma wok rek ma kadhu dak abung’wen pier abic (950) pi nikonyo ju ma thong’om mi Korona umulo kumgi. Wabefoyo lee dit umego ku nyimego ma gibediko cing’gi ku Komite ma miyo kony. Mer ma gimaru ko umego ku nyimego migi cwalugi nipoko piny, nimiyo kony mi thenge mi tipo, man saa moko giyiko kunoke gidog gigiero udi migi man kaka ma watimo iye thier m’unyothere.​—Nen lembe m’uyenyo rombo kude i 2 Jukorintho 8:1-4.

11. Kisa ma wanyutho miyo yung ni Wegwa m’i polo nenedi?

¹¹ Ka wabenyutho kisa i ng’ey peko ma wok rek, jumange gineno miyiri mwa. Ku lapor, i oro 2019, yamu ma tek ma julwong’o Dorian unyotho Otker mi Bahamas. Kinde m’umego gibino giero kendo Otkerne, gipenjo ng’atu moko ma tie ngo Jamulembe pa Yehova ma tie ku jamtic ma tung’ tung’ nia pi nitimo tic migi nitundo ethum, copo camu sente adi. Eyero igi kumae: “Amito akonywu ku tije, ku kendi mi tic man jamtic ma tung’ tung’. . . . Amito kende kende akony dilo mwu kum kite m’uwinjuru ko pi jurimbwu gudo adundena mi tuko ngo.” I ng’om maeni dhanu dupa ung’eyo ngo Yehova. Re ju ma pol m’i kindgi neno nia Jumulembe pa Yehova konyo jumange. Etie iwa rwom ma lee dit ning’eyo nia kisa ma wabenyutho copo coro dhanu i bang’ Ng’atu “m’upong’ ku kisa”!​—Efe. 2:4.

12. Nicego kite mi nyutho kisa tin ubeyikowa nenedi pi masendi ma dit? (Lembanyutha 13:16, 17)

¹² Pirang’o wabibedo ku yeny mi nyutho kisa i saa mi masendi ma dit? Biblia unyutho nia ju ceke ma gibidiko ngo cing’gi ku gavmenti gibinwang’iri ku peko kawoni man i saa mi masendi ma dit. (Som Lembanyutha 13:16, 17.) Umego ku nyimego mwa giromo bedo ku yeny mi nwang’u kony mi piny ma pigi tek kara gikwo. Kinde m’Ubimo mwa ma Kristu Yesu bibino pi nipoko lembe, mito enwang’ wabenyutho kisa; e ebilwong’owa pi nimondo i “Ker.”​—Mat. 25:34-40.

KETH MER PERI UMEDERE

13. Calu ma Jurumi 15:7 unyutho, Jukristu mi rundi ma kwong’a gitielo jamtwic migi mi mer nenedi?

¹³ Mer ubino lanyuth ma jubed jung’iyo ko Jukristu mi rundi ma kwong’a. Re nyo ebino igi yot ninyutho merne? Poy nia kwond dhanu ma tung’ tung’ ubino i cokiri mi Roma. I kindgi ubino ngo kende kende Juyahudi ma juponjo nia giwor Cik pa Musa, ento bende dhanu mi thek mange ma karamlembe ma gidongo i iye ukoc bor dit. Copere nia Jukristu moko gibino ng’eca, jumange gibino agonya, man copere nia jumange ubino ku ng’eca migi. Dong’ ang’o m’ukonyo Jukristu maeno ninyutho mer i kindgi kadok tung’ tung’ ma lee dit ubino i kindgi de? Jakwenda Paulo ukwayugi nia ‘gijoliri i kindgi.’ (Som Jurumi 15:7.) Emito yero ang’o? Wec ma juloko nia ‘nijoliri’ thelembene tie nijolo ng’atini ku mer, calu ve nijole i ot kunoke i kind jurimo. Ku lapor, Paulo unyutho ni Filemon ayi m’ewok ejol ko ng’eca pare ma Onesimo m’ukeurigo, eyero kumae: “Jole i ayi ma ber.” (Filem. 17) Bende, Prisila gikud Akila gijolo Apolo ma nwang’u saa maeca ung’eyo lembe nyanok iwi dini mi Jukristu, niwacu “giting’e gicidho kude i bang’gi.” (Tic. 18:26) Kakare niweko nia tung’ tung’ ma gibino ko upok kindgi, Jukristu maeno gijoliri i kindgi.

14. Anna giku won ot pare ginyutho mer nenedi ni jumange?

¹⁴ Wan bende wacopo nyutho mer ni umego ku nyimego mwa nwang’u wabeyiyo gidok jurimbwa. Eno bicwalu gin bende ninyutho iwa mer. (2 Kor. 6:11-13) Wakewec iwi lapor pa Anna giku won ot pare. Nyanok i ng’ey ma gidok i tic migi ma nyen mi misioner i kabedo mange mir Afrika ma yo nyangu, thong’om mi Korona ucaku. Calu ma gitundo ma nyen, gibino mbe ku copo mi rombo wang’ ku wang’ kud umego ku nyimego mi cokiri ma gitundo i iye. Dong’ Anna gicopo nyutho mer nenedi? Gitiyo ku yore mi video pi niweco kud umego ku nyimego migi ma kuca man giyero igi nia gitie kud ava ma lee mi ng’eyogi ma ber ma sagu. Lembene umulo adunde umego ku nyimego lee mandha, uketho gin de gibed gilwong’o Annagi man gikiewo igi mesaj thiri thiri. Pirang’o jumisioner maeno gi ii nitimo lembuno? Anna uyero kumae: “Mer m’umego ginyutho ira man ni juruot fwa i saa mir anyong’a man i saa mi can udong’ i iya man i rieko para, man lembene ucwalu an bende ninyutho mer ni jumange.”

15. Lapor pa Vanessa ubemiyo iri ponji ma kani iwi nyutho mer ni umego ku nyimego mwa ceke? (Nen bende cal.)

¹⁵ Dupa m’i kindwa n’i cokiri m’umego m’i iye uai i suru ma tung’ tung’, man ma gitie ku kite de m’ukoc. Wacopo ketho mer ma wamaru kogi udok tek nwang’u wabeketho wiwa i kum kite migi ma beco. Nyamego moko ma nyinge Vanessa ma kwo i ng’om mi Nouvelle-Zélande ubed unwang’u nia etie ire lembe ma tek nibedo ku winjiri ma cuu kud umego ku nyimego moko mi cokiri pare. Re i ng’eye ekeco nia kakare niuro dhanu ma timo migi nyayu kier i iye, mito ebed enamb kugi pi saa ma lee. Nitimo kumeno ukonye nineno gin ma Yehova umaru i bang’gi. Eyero kumae: “Niai ma won ot para udoko jaliew mi twodiri, wabedo kud umego ku nyimego dupa ma gitie de ku kite m’ukoc man anwang’u nia etie yot ning’iyo kugi. Kawoni dong’ amaru dhanu mi kwonde ceke. Ubenen kamaleng’ nia Yehova de umaru lembuno pilembe etelo de dhanu mi kwonde ma tung’ tung’ pi nitimo ire thier.” Ka wabeii nineno jumange calu ma Yehova neno kogi, e wabinyutho kamaleng’ nia wamarugi.​—2 Kor. 8:24.

16. Pirang’o pi mer bibedo tek lee i saa mi masendi ma dit? (Nen bende cal.)

¹⁶ Mer pire bibedo tek lee akeca i saa mi masendi ma dit. Kinde ma masendi maeno bicaku, Yehova bigwokowa nenedi? Kenen lembe ma Yehova ugam ukwayu dhanu pare gitim kinde ma jumaku adhura ma con mi Babeli. Eyero kumae: “Wubin, dhanu para mond i kusika peri, man icik dhugola peri i wii: pond i nindo ma nyagwil, maram ng’ecwiny ukadh ko.” (Isa. 26:20) Saa moko nyo wan de wabilubo telowic ma rom eno i saa mi masendi ma dit. “Kusika” maeno romo nyutho cokiri mwa. I saa mi masendi ma dit, wabinwang’u gwok ma Yehova ung’olo iwa ka wabedo i acel ku juyic wadwa. Pieno, niai kawoni wacikara ngo kende kende niweko lembe ni umego ku nyimego mwa, ento bende nimarugi ku mer ma thuth, kum both mwa ujengere iwi lembuno.

YIKIRI NIAI KAWONI

17. Ka wabeyikara niai kawoni, ebibedo iwa yot nitimo ang’o i saa mi masendi ma dit?

¹⁷ “Ceng’ ma dwong’ pa Yehova” bikelo can iwi kodhidhanu ceke. (Zef. 1:14, 15) Dhanu pa Yehova de gibinwang’iri ku peko. Ento ka wayikara niai kawoni, ebibedo iwa yot nikwiyo kumwa i saa maeca man nikonyo jumange. E wabiciro peko moko ci ma biwok i wang’wa. Kinde ma juyic wadwa gibesendiri, wabitimo ceke ma wacopo pi nikonyogi ma nwang’u wanyutho igi kisa man wabemiyo igi piny ma gitie ku yenyne. Bende wabibedo ceng’ini kud umego ku nyimego mwa ma wamaru niai con. I ng’eye, Yehova bimiyo iwa sukulia mi kwo ma rondo ku rondo i ng’om ma wiwa biwil i iye ku peko man masendi ceke.​—Isa. 65:17.