Өвладыныза мәсулијјәтли олмағы өјрәдин

МӘСУЛИЈЈӘТЛИ ОЛМАГ НӘ ДЕМӘКДИР?

Мәсулијјәтли инсанлар етибарлы олурлар. Онлар тапшырылан иши јеринә јетирир вә вахтында битирирләр.

Ушаг лап көрпәлијиндән дә мәсулијјәтли олмағы өјрәнә биләр. Бир китабда дејилир: «Ушаг артыг он беш ајлығында валидејнин дедијини едир, он сәккиз ајлығында исә валидејнин етдијини етмәк истәјир. Бир чох халгларда валидејнләр, хүсусилә дә 5—7 јашларындан ушаглара иш тапшырырлар вә бу јашда ушаглар бир чох ев ишләрини јахшы јеринә јетирирләр» («Parenting Without Borders»).

МӘСУЛИЈЈӘТЛИ ОЛМАГ НӘ ҮЧҮН ВАҸИБДИР?

Бәзи јерләрдә ушаглар бөјүјәндән сонра евдән ҝедирләр, амма тәкбашына јашаја билмәјиб јенидән валидејнләринин јанына гајыдырлар. Бәзән буна сәбәб о олур ки, онлара һеч вахт пул хәрҹләмәји, ев ишләри ҝөрмәји, јахуд ҝүндәлик мәсулијјәтләри јеринә јетирмәји өјрәтмәјибләр.

Буна ҝөрә дә јахшы олар, өвладыныза мәсулијјәтли олмағы ушаг јашындан өјрәдәсиниз ки, бөјүјәндә мәсулијјәтләрини јеринә јетирмәји баҹарсын. Бир китабда дејилир: «Өвладынызы он сәккиз јашына кими өзүнүздән асылы вәзијјәтдә сахлајыб, бирдән-бирә сәрбәст һәјата атмајын» («How to Raise an Adult»).

МӘСУЛИЈЈӘТЛИ ОЛМАҒЫ НЕҸӘ ӨЈРӘТМӘЛИ?

Ев ишләри ҝөрмәји тапшырын.

МҮГӘДДӘС КИТАБ ПРИНСИПИ: «Һәр зәһмәтдә фајда вар» (Мәсәлләр 14:23).

Ушаглар һәмишә валидејнләринә көмәк етмәк истәјирләр. Ушагларын бу тәбии истәјиндән истифадә едәрәк онлара ев ишләри тапшырмаг олар.

Бәзи валидејнләр ушаға иш тапшырмырлар. Онлар дүшүнүрләр ки, ушаглара онсуз да һәр ҝүн мәктәбдә чохлу дәрс верирләр, даһа нәјә ҝөрә онларын јүкүнү артырсынлар.

Анҹаг евдә иш ҝөрән ушаглар, адәтән, мәктәбдә дә јахшы охујурлар. Ев ишләри онлара иши бојунларына ҝөтүрмәји вә сона чатдырмағы өјрәдир. Бундан башга, бир китабда гејд олунур ки, «ушагларын кичик јашларында көмәк етмәк истәјинә мәһәл гојмасаг, онларда белә бир фикир јаранаҹаг ки, көмәк етмәк ваҹиб дејил... Онлар һәмчинин фикирләшәҹәкләр ки, һәр шеји онларын габағына һазыр ҝәтирмәлидирләр» («Parenting Without Borders»).

Бу ситатдан да ҝөрүндүјү кими, ев ишләрини ҝөрмәк ушаға худбин олмамағы, башгаларына көмәк етмәји өјрәдир. Ушаг баша дүшүр ки, онун аиләдә дәјәрли јери вар, ејни заманда о да аиләдә мүәјјән мәсулијјәти дашыјыр.

Өвладларыныза сәһвләринә ҝөрә мәсулијјәт дашымағы өјрәдин.

МҮГӘДДӘС КИТАБ ПРИНСИПИ: «Мәсләһәтә гулаг ас, тәрбијәни гәбул ет, ахырда һикмәтли оларсан» (Мәсәлләр 19:20).

Өвладыныз сәһв едәндә, мәсәлән, тәсадүфән башгасынын әшјасына зәрәр вуранда буну өрт-басдыр етмәјин. Ушаг сәһвинә ҝөрә мәсулијјәт дашымағы баҹармалыдыр. Бу һалда ондан үзр истәмәк вә һәтта зәрәри арадан галдырмаг тәләб олуна биләр.

Сәһвләринә ҝөрә мәсулијјәт дашыдығыны баша дүшсә, ушаг...

• дүрүст олуб сәһвләрини бојнуна алаҹаг

• башгаларыны ҝүнаһландырмајаҹаг

• бәһанәләр ҝәтирмәјәҹәк

• лазым ҝәләндә үзр истәјәҹәк