Мөвзунун ачыгланмасы

ТӘҸРҮБӘЛИ натигләр мөвзунун неҹә ваҹиб олдуғуну билирләр. Чыхыш һазырлајанда мөвзу диггәти аз һәҹмдә мәлумата јөнәлтмәјә вә онун үзәриндә дәриндән дүшүнмәјә көмәк едир. Бунун сајәсиндә онлар садәҹә бир чох фикрә сәтһи тохунмур, материалы динләјиҹиләрә даһа чох фајда ҝәтирәҹәк тәрздә ачыглајырлар. Әсас бәндләрин һәр бири мөвзу илә билаваситә бағлы оланда вә ону ачыгламаға көмәк едәндә динләјиҹиләрә дә һәмин бәндләри јадда сахламаг вә онларын дәјәрини анламаг асан олур.

Мөвзу илә мүзакирә објектинин ејни шеј олдуғуну демәк мүмкүндүр. Анҹаг мөвзуја мүзакирә објектини ачыгламагда сәнә истигамәт верән мүәјјән нөгтеји-нәзәр кими јанашсан, чыхышларынын јахшылашдығыны ҝөрәҹәксән. Мүзакирә објекти Падшаһлыг, Мүгәддәс Китаб вә дирилмә кими үмуми анлајышлар ола биләр. Онларын әсасында мүхтәлиф мөвзулары ачыгламаг олар. Мәсәлән: «Падшаһлыг реал һөкумәтдир», «Аллаһын Падшаһлығы јери Ҹәннәтә чевирәҹәк», «Мүгәддәс Китаб Аллаһдан илһам алыб», «Мүгәддәс Китаб бизим ҝүнләримиз үчүн практики рәһбәрлик тәгдим едир», «Дирилмә кәдәрли оланлара үмид верир» вә «Дирилмә үмиди бизә тәгибләр гаршысында мөһкәм галмаға көмәк едир». Бүтүн бу мөвзулары тамамилә фәргли истигамәтләрдә ачыгламаг лазымдыр.

Иса Мәсиһ јердә хидмәт едәркән тәблиғинин башлыҹа мөвзусу Мүгәддәс Китабын әсас мөвзусуна мүвафиг олараг, бу сөзләрлә ифадә олунурду: «Сәмави Сәлтәнәт јахындыр» (Мат. 4:17). Бу мөвзу неҹә ачыгланмышды? Дөрд Мүждәдә Падшаһлыға 110 дәфәдән артыг истинад едилир. Лакин Иса садәҹә «падшаһлыг» сөзүнү тәкрар-тәкрар ишләтмәклә кифајәтләнмәмишди. Инсанларын арасында оларкән тәлимләри вә мөҹүзәләрилә Иса ајдын ҝөстәрмишди ки, о, Аллаһын Оғлу, Мәсиһ, Јеһованын Падшаһлыг верәҹәји кәсдир. Иса, һәмчинин ҝөстәрмишди ки, башгаларынын да һәмин Падшаһлыгда олмасына онун васитәсилә јол ачылыр. О, бу шәрәфә лајиг ҝөрүләҹәк инсанларын һансы кејфијјәтләри тәзаһүр етдирмәли олдугларыны ачыгламышды. Тәлимләри вә гүдрәтли ишләри Аллаһын Падшаһлығынын инсанларын һәјатында һансы ролу ојнајаҹағыны ҝөстәрмишди. Јеһованын руһу васитәсилә ҹинләри говмасы исә Аллаһын Сәлтәнәтинин ону динләјәнләрин үзәринә ҝәлдијинә шәһадәт едирди (Лука 11:20). Иса давамчыларына мәһз һәмин Падшаһлыг һаггында шаһидлик етмәји тапшырмышды (Мат. 10:7; 24:14).

Мүвафиг мөвзу сеч. Сәндән мөвзуну Мүгәддәс Китабда олдуғу гәдәр әтрафлы ачыгламаг тәләб олунмаса да, јенә дә мүвафиг мөвзунун олмасы чох ваҹибдир.

Мөвзуну сечмәк сәнин өз ихтијарына бурахылыбса, әввәлҹә чыхышынын мәгсәдини нәзәрә ал. Сонра план үчүн әсас бәндләр сечәркән онларын мөвзуја ујғун ҝәлдијинә әмин ол.

Әҝәр мөвзу тәјин олунубса, она әсасән материалы һансы истигамәтдә ачыгламаг лазым ҝәлдијини диггәтлә арашдыр. Мөвзунун дәјәрини вә ондан неҹә истифадә едә биләҹәјини баша дүшмәк үчүн сәј тәләб олуна биләр. Мөвзуну ачыгламаг үчүн материал сечәҹәксәнсә, диггәтли ол ки, мөвзу диггәт мәркәзиндә галсын. Диҝәр тәрәфдән, әҝәр материал тәгдим олунубса, ондан мөвзуја ујғун тәрздә неҹә истифадә етмәји дүшүнмәк лазымдыр. Һәмчинин материалын динләјиҹиләр үчүн нәјә ҝөрә ваҹиб олдуғуну вә һансы мәгсәдә чатмаг истәдијини ҝөтүр-гој етмәлисән. Бу, чыхыш заманы вурғуламалы олдуғун фикирләри мүәјјән етмәјә көмәк едәҹәк.

Мөвзуну неҹә вурғуламалы? Мөвзуну дүзҝүн вурғуламаг үчүн тәмәли материалы сечиб груплашдыраркән гојмаг лазымдыр. Әҝәр јалныз мөвзуја аидијјәти олан материалдан истифадә етсән вә јахшы план һазырламаг үчүн олан принсипләрә әмәл етсән, мөвзуну гејри-иради олараг вурғуламыш олаҹагсан.

Тәкрарламаг мөвзуну диггәт мәркәзиндә сахламаға көмәк едә биләр. Классик мусиги әсәринин мөвзусу, јәни мотиви бүтүн әсәри характеризә едән вә кифајәт гәдәр тез-тез тәкрарланан мелодијадыр. Мелодија һәмишә ејни ҹүр олмур. Бәзән јалныз бир вә ја ики һиссәси тәкрарланыр, һәрдән исә онун мүхтәлиф вариасијалары сәсләнир, лакин бәстәкар бу вә ја диҝәр үсулла мотиви мәһарәтлә бүтүн әсәрә дахил едир. Чыхышын мөвзусу илә дә ејни шеји етмәк лазымдыр. Мөвзунун әсас сөзләринин тәкрарланмасы мусиги әсәринин мотивинин тәкрарланмасына бәнзәјир. Һәмин сөзләрин синонимләри, јахуд башга сөзләрлә ифадә олунан мөвзу бир нөв вариасијадыр. Белә үсуллардан истифадә етдикдә мөвзу динләјиҹиләрин јадда сахлајаҹағы әсас фикир олаҹаг.

Бу принсипләр тәкҹә сәһнәдән сөјләнилән нитгләрә дејил, һәм дә тәблиғ заманы етдијимиз сөһбәтләрә дә аиддир. Әҝәр мөвзу ајдын нәзәрә чарпарса, нисбәтән гыса сөһбәт белә даһа јаддагалан олар. Мүгәддәс Китаб өјрәнмәси заманы мөвзу вурғуланмышдыса, алынан билик даһа тез јада дүшәҹәк. Мүвафиг мөвзулары сечмәк вә онлары ачыгламаг үчүн ҝөстәрдијин сәјләр боша чыхмајаҹаг, бунун сајәсиндә даһа мәһарәтли натиг вә мүәллим олаҹагсан.