Охуҹуларын суаллары

Језекел 18:20 ајәсиндә јазылан «оғул атанын тәгсиринин мәсулијјәтини дашымаз» сөзләри Јеһованын Чыхыш 20:5 ајәсиндәки ‘аталарын ҹәзасыны өвладларына чәкдирәрәм’ сөзләринә зидд ҝедирми?

Бурада һеч бир зиддијјәт јохдур. Ајәләрин бириндә әсас диггәт инсанын дашыдығы мәсулијјәтә јөнәлиб, диҝәриндә исә инсанын өвладларынын да онун сәһвләринин аҹы нәтиҹәләрини чәкә биләҹәји етираф олунур.

«Језекел» китабынын 18-ҹи фәслинин контекстиндә инсанын һәрәкәтләринә ҝөрә өзүнүн мәсулијјәт дашыдығы вурғуланыр. 4-ҹү ајәдә дејилир: «Ҝүнаһ ишләдән адам өләҹәк». Бәс «әҝәр бир адам салеһдирсә, әдаләтли вә салеһ ишләр ҝөрүрсә», онда неҹә? ‘Бу адам, әлбәттә, јашајаҹаг’ (Јез. 18:5, 9). Беләликлә, һәрәкәтләринә ҝөрә ҹавабдеһ ола биләҹәк, јеткин јаша чатмыш һәр кәс ‘әмәлләринә ҝөрә’ мүһакимә олунур (Јез. 18:30).

Бу принсип Гораһ адлы левилинин нүмунәсиндән ајдын ҝөрүнүр. Исраиллиләрин сәһралыгда долашдығы вахт Гораһ Јеһованын она вердији хүсуси тапшырыға гане олмады. Каһинлик вәзифәсини әлдә етмәк үчүн Гораһ вә бир нечә адам Јеһованын нүмајәндәси олан Муса илә Һаруна гаршы үсјан галдырды. Һүгуглары чатмајан бу вәзифәни тәкәббүрлә әлдә етмәјә чалышдыглары үчүн Јеһова Гораһы вә онунла бирликдә үсјан галдыранлары мәһв етди (Сај. 16:8—11, 31—33). Амма Гораһын оғуллары үсјана гошулмамышдылар. Аллаһ онлары аталарынын ҝүнаһына ҝөрә мәсулијјәтә ҹәлб етмәди. Јеһоваја садиг галмалары сајәсиндә онлар һәјатларыны хилас етдиләр (Сај. 26:10, 11).

Бәс Он әмрин бир һиссәси олан Чыхыш 20:5 ајәсиндәки хәбәрдарлыг һагда нә демәк олар? Ҝәлин јенидән контекстә нәзәр салаг. Јеһова Ганун әһдини Исраил халгы илә бағламышды. Әһдин шәртләрини ешитдикдән сонра исраиллиләр бирағыздан демишдиләр: «Рәббин бүтүн сөјләдикләринә әмәл едәҹәјик» (Чых. 19:5—8). Бунунла, бүтүн халгын Јеһова илә хүсуси мүнасибәти јаранды. Демәли, Чыхыш 20:5 ајәси әсас етибарилә бүтүн халга үнванланмышды.

Исраиллиләр Јеһоваја садиг оланда бүтүн халг фајда әлдә едир вә чохлу хејир-дуалар алырды (Лев. 26:3—8). Исраил халгы Јеһованы инкар едиб, јаланчы аллаһлара үз тутанда Јеһова онлара нә хејир-дуа верир, нә дә мүдафиә едирди; халг фәлакәтләрлә үзләширди (Һак. 2:11—18). Дүздүр, халгын арасында бүтпәрәстлијин баш алыб ҝетмәсинә бахмајараг, бәзиләри нөгсансызлыгларыны горујур вә Аллаһын әмрләринә риајәт едирдиләр (1 Пад. 19:14, 18). Садиг инсанлар халгын ҝүнаһлары уҹбатындан, еһтимал ки, чәтинликләрлә гаршылашырдылар, бунунла белә, Јеһова онлардан Өз лүтфүнү әсирҝәмирди.

Ахырда Исраил Јеһованын принсипләрини о дәрәҹәдә позду ки, Онун адыны халглар арасында ҝүлүш һәдәфинә чевирди вә Јеһова онлары Бабилә әсарәтә ҝөндәрәрәк ҹәзаландырмаг гәрарына ҝәлди. Әлбәттә, бунунла Јеһова һәм ајры-ајры шәхсләри, һәм дә бүтүн халгы ҹәзаландырмышды (Јер. 52:3—11, 27). Доғрудан да, Мүгәддәс Китабдан ҝөрүрүк ки, Исраил халгынын ҝүнаһынын ағырлығы уҹбатындан, Чыхыш 20:5 ајәсиндә дејилдији кими, үч, дөрд, јахуд даһа чох нәсил улу бабаларынын сәһвләринин аҹысыны чәкмишдир.

Аллаһын Кәламында һәмчинин валидејнләринин пис давранышына ҝөрә әзијјәт чәкән аиләләр һаггында да данышылыр. Баш Каһин Ели «јарамаз», әхлагсыз оғулларынын каһинлик етмәсинә јол вермәклә Јеһованы тәһгир едирди (1 Шам. 2:12—16, 22—25). Оғулларыны Јеһовадан үстүн тутдуғу үчүн Аллаһ гәрар верди ки, Елинин аиләси баш каһинликдән узаглашдырылаҹаг. Бу исә онун көтүкҹәси Евјатарын вахтында һәјата кечди (1 Шам. 2:29—36; 1 Пад. 2:27). Чыхыш 20:5 ајәсиндәки принсип Ҝеһазинин дә нүмунәсиндән ајдын ҝөрүнүр. О, Елиша пејғәмбәрин хидмәтчиси олмағындан суи-истифадә едәрәк суријалы сәркәрдә Нааманын шәфа тапмасындан мәнфәәт әлдә етмәк истәди. Елиша васитәсилә Јеһова она һөкм чыхарды: «Нааманын ҹүзамы әбәди олараг сәнә вә сәнин нәслинә јапышаҹаг» (2 Пад. 5:20—27). Беләликлә, Ҝеһазинин нәсли онун сәһвинин аҹы нәтиҹәләрини өз үзәриндә һисс етди.

Јарадан вә һәјат верән олдуғу үчүн һансы ҹәзанын һаглы вә јериндә олдуғуну мүәјјән етмәјә Јеһованын там һүгугу вар. Јухарыдакы нүмунәләр ҝөстәрир ки, өвладлар вә һәтта сонракы нәсилләр ата-бабаларынын ҝүнаһынын пис нәтиҹәләрини өз үзәриндә һисс едә биләрләр. Бунунла белә, Јеһова ‘фәгирләрин фәрјадыны ешидир’. Сәмими-гәлбдән Она үз тутан инсанлар Онун лүтфүнү ала вә мүәјјән гәдәр раһатлыг тапа биләрләр (Әјј. 34:28).

[29-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Гораһ вә онунла әлбир олан үсјанкарлар өз һәрәкәтләринә ҝөрә мәсулијјәтә ҹәлб олундулар