NDƐ TRE BLU NIN NNUN
Maan e bu e si nin e nin oke’m be sran
1. ?E si nin e nin’m be kalɛ benin yɛ ɔ o e su ɔ? ?Ɔ maan wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e nin be e nanti ɔ?
I OSU w’a cɛ kpa, bian ngwlɛlɛfuɛ kun seli kɛ: “Ɔ si b’ɔ wuli wɔ’n, sie ɔ su ti i nuan bo ndɛ’n. Nán nian kɛ ɔ nin ɔ’a yo oke’n ti á yó i finfin.” (Nyanndra Mun 23:22) E kwla se kɛ: ‘N liɛ’n, n su yoman sɔ le!’ E nun sunman e yoman e si nin e nin’m be finfin, sanngɛ klolɛ li yɛ e klo be kpa ɔ. E si kɛ be kalɛ dan kpa o e su. Afin be yɛ be wuli e ɔ. Ɔ ti su kɛ nguan’n i bo’n o Zoova sa nun. Sanngɛ sɛ e si nin e nin’m b’a wuman e’n, nn e nunman nguan nun andɛ. Like kwlaa nga é fá mán be’n, wie fi leman ɲrun traman nguan’n. Kpɛkun be ɲrun nga be wunnin i’n, ɔ nin e lika mɔ be niannin’n, ɔ nin e wun kalɛ nga be boli’n, ɔ nin wafa nga be fa tali e lele mɔ e ɲinnin’n, maan e bu i akunndan kan e nian. Nanwlɛ, ɔ nin i fata kɛ e fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun afɔtuɛ nga su. I waan: “Bu ɔ si nin ɔ nin be sran. [...] Ɔ wun jɔ wɔ fɔuun, á cɛ́.”—Efɛzfuɛ Mun 6:2, 3.
MAAN E SI KƐ BE KUNNDƐ KƐ BE NDƐ LO E
2. ?Wafa sɛ yɛ ba kaklaakla’m be kwla yi like nga be si nin be nin’m be yo mannin be’n “i wunsu yolɛ” i nglo ɔ?
2 Akoto Pɔlu klɛli Klistfuɛ’m be kɛ: “Maan [ba annzɛ anunman mun] be si kɛ be Nyanmiɛn sulɛ’n nun’n, sa nga bé dún mmua yó’n yɛlɛ be awlo’n i lika nianlɛ, ɔ nin like nga be si nin be nin, ɔ nin be nannan’m be yo mannin be’n i wunsu yolɛ. I sɔ’n yo Nyanmiɛn fɛ.” (1 Timote 5:4) Ba nga b’a yo kaklaka’n, ninnge nga be si nin be nin’m be yoli mannin be’n, klolɛ nga be kloli be’n ɔ nin be wun junman nga be dili’n, sɛ be wla fiman su’n, ɔ ti like nga be yo mannin be’n “i wunsu yolɛ.” Wafa kun nga ba’m be kwla yo i sɔ’n yɛle kɛ be wun i wlɛ kɛ e ngba, i ba o, i sran oke mun o, sɛ sran klo e naan ɔ cici e wla’n, ɔ yo e fɛ. Wafa nga sran klo kɛ be bu i sran’n, be kusu be klo sɔ wie. Be klo kɛ e si kɛ be nunman lɛ ngbɛn.
3. ?Wafa sɛ yɛ e kwla bu e si nin e nin ɔ nin e nannan’m be sran ɔn?
3 Sɛ e se e si nin e nin ɔ nin e nannan’m be kɛ e klo be’n, i sɔ’n kle kɛ e bu be sran. (1 Korɛntfuɛ Mun 16:14) Sɛ e si nin e nin’m be nin e tranman likawlɛ’n, nán e wla fi su kɛ ɔ ti cinnjin man be kɛ e tie be nganniɛn’n. E kwla klɛ be fluwa, e flɛ be telefɔnu nun, annzɛ e kwla ko wun be wun. I sɔ’n yó be fɛ dan. Miyo le afuɛ 82. Ɔ klɛli kɛ: “Min wa bla’n i wun’n [m’ɔ sinsin asɔnun’m be su nian be lika’n] se min kɛ: ‘Manmin, kɛ é kɔ́’n, yo kɛ a nin e yɛ a su tu ajalɛ’n sa.’ Lika nga bé sínsín’n, ɔ jajali blɛli min. Kpɛkun asɔnun kwlaa nga bé kɔ́ nun le mɔcuɛ kun nun’n, ɔ fɛ i telefɔnu’n man min. N kwla tike min fluwa’n su kpɛkun n se kɛ: ‘Aa! Andɛ liɛ’n be o wa!’ N la Zoova ase titi m’ɔ mannin min i sɔ ba’n niɔn.”
MAAN E NIAN BE LIKA
4. ?Wafa sɛ yɛ Zuifu’m be asɔnun kpɛnngbɛn’m be wlawla sran mun kɛ be yo be si nin be nin oke’m be finfin ɔn?
4 ?Be si nin be nin’m be sran bulɛ’n kwla yo be sa ti like manlɛ’n? Ɛɛn, wie liɛ’n ɔ kwla yo sɔ. Zezi blɛ su Zuifu’m be asɔnun kpɛnngbɛn mun be jran be nannan’m be mmla kun su kpa. Be waan sɛ sran kun se kɛ i sika annzɛ like ng’ɔ le i’n, ‘ɔ’a fa man Nyanmiɛn’n,’ be jranman su kɛ ɔ niɛn i si nin i nin’m be lika kun. (Matie 15:3-6) Kpakaa! Asɔnun kpɛnngbɛn sɔ mun be o lɛ bé wláwlá sran mun kɛ nán be bu be si nin be nin’m be sran, naan sanngɛ be yo be finfin yɛ be yo be awɛn. Nán maan e yo sɔ mlɔnmlɔn!—Mmla’n 27:16.
5. ?Kannzɛ bɔɔ nvle sunman nun’n awa nian sran oke’m be lika’n, ngue ti yɛ wie liɛ’n sɛ e man e si nin e nin’m be sika’n, ɔ ti be sran bulɛ ɔ?
5 Andɛ, nvle sunman nun’n awa nian sran oke’m be lika. Ninnge wie mun kɛ aliɛ nin tralɛ nin lawlɛ sa mɔ be sa miɛn i wun’n, awa fa man be. Asa ekun, atrɛkpa’n sran oke’m be bɔbɔ, ainman ndɛ ti’n, be di be fie. Sanngɛ sɛ be sa nun sika’n wie’n annzɛ fie’n w’a yoman kpa’n, ba nga be bu be si nin be nin’m be sran’n, be bo manndrɛn be nian be lika. Nanwlɛ, kɛ e nian e si nin e nin oke’m be lika’n, e kle kɛ e nin Ɲanmiɛn Zoova m’ɔ takali awlobo’n e afiɛn’n mantan.
MAAN E TU E KLUN E KLO BE
6. ?Ajalɛ benin yɛ sran wie’m be fali naan b’a nian be si nin be nin’m be lika ɔ?
6 Ba kaklaakla sunman be tu be klun be nian be si nin be nin mɔ oke yolɛ’n w’a kpɛ be wunmiɛn’n su’n, be lika klolɛ su. Wie’m be fali be si nin be nin’m be ɔli be wun lɔ, annzɛ be kunndɛli sua be wun koko lɛ. Wie’m be kusu be ɔli be ko trannin be si nin be nin’m be wun lɔ. Kpalɛ sunman, ajalɛ kɛ nga sa mɔ ba’m be fali’n, i siɛ nin niɛn o, i ba o, ɔ yoli be bue nɲɔn’n, be wun sa ye.
7. ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fataman kɛ amun kpli be fa ajalɛ amun si annzɛ amun nin oke’n i lika ɔ?
7 Sanngɛ wie liɛ’n, nán ajalɛ kɛ nga sa’n i ngba yɛ i bo’n gua kpa ɔ. ?Ngue ti ɔ? Atrɛkpa be fali ajalɛ sɔ’n ndɛndɛ annzɛ b’a bumɛn i wun akunndan kpa naan b’a fa. Ngwlɛlɛ ndɛ nga Biblu’n kan kle e’n yɛ. I waan: “Sran ng’ɔ si sa’n [...] ɔ niɛn i ja ng’ɔ tu’n su kpa.” (Nyanndra Mun 14:15) Wie liɛ’n, e mmo oke’n i kunngba tranlɛ’n w’a yo kekle i sa nun. Ɔ maan e bu i kɛ sɛ e fɛ i e ba e wun wa’n yɛ ɔ ti kpa ɔ. Sɛ e nian e ja nga e tu’n su kpa’n, e kwla bu kosan nga be akunndan: ?Ngue yɛ ɔ mian e nin’n i sa dɔ nga su ɔ? ?Anuannzɛ wie annzɛ awa fali ajalɛ wie m’ɔ kwla ukɛ i ɔ? ?Ɔ klo kɛ ɔ́ tú i tranwlɛ’n nun? ?Sɛ ɔ kplin su sɔ’n, wafa sɛ yɛ ɔ́ kán i mɛn dilɛ’n niɔn? ?Ɔ́ yáci i janvuɛ mun kɔ́? ?Wafa sɛ yɛ i wun’n yó i ɔ? ?Amun nin i bɔbɔ amun kokoli i kwlaa ngalɛ’n su yalɛ? ?Wafa sɛ yɛ sɛ amun mmo’n ɔ wa tran amun wun lɛ’n, ɔ kwla yo amun bɔbɔ nin amun yi annzɛ amun wun nin amun mma mun ɔn? ?Sɛ ɔ nin i fata kɛ be nian amun nin’n i lika wafa wie’n, wan yɛ ɔ́ dí i sɔ junman’n niɔn? ?Amun kwla cɛcɛ junman’n nun ɔ yo ye? ?Awlobofuɛ nga i sɔ ninnge’m be kan be trele’n, amun nin be kokoli su yalɛ?
8. ?Wan yɛ ɔ kwla uka amun naan amun a wun wafa nga amún nían amun si nin amun nin oke’m be lika ɔ?
8 Kɛ mɔ e si nin e nin oke’m be lika nianlɛ’n ɔ ti ba’m be kwlaa be ti su trɔ’n ti’n, ɔ nin i fata kɛ be ngba be ti yia naan be koko be wun be ti be wun aniɛn naan be fa ajalɛ. Asɔnun kpɛnngbɛn mun annzɛ e janvuɛ nga i sɔ sa w’a ɲan be le’n, sɛ e nin be koko yalɛ’n, i sɔ’n kwla uka e wie. Biblu’n se kɛ: “Like nga bé yó-ɔ be usa-man ngwlɛlɛ afɛ’n, ɔ kpɛn-man su. Sanngɛ nga bé yó-ɔ, afɔtuɛ manfuɛ’m be ti yiɛ i wun kpanngban’n, ɔ yo ye.”—Nyanndra Mun 15:22.
MAAN E YO AUNNVUƐ SIFUƐ
Sɛ é fá ajalɛ ng’ɔ kan e si annzɛ e nin oke’n, ɔ nin i fata kɛ e nin i e koko su yalɛ ka.
9, 10. (a) ?Kannzɛ bɔɔ oke yolɛ’n w’a tin e si nin e nin’m be su’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu be ɔ? (b) ?Maan ajalɛ nga ba’m be fɛ i be si nin be nin oke’m be lika’n, ɔ yo sɛ yo sɛ o, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ be bu be ɔ?
9 Sɛ e waan é bú e si nin e nin oke’m be sran’n, ɔ fata kɛ e si be aunnvuɛ yɛ e klo be. Kɛ oke yolɛ’n ko tin be su’n, nantilɛ’n nin like dilɛ’n ti kekle man be. Awlafiɛ’n kusu kle be yalɛ wie. Ɔ nin i fata kɛ be uka be. Kpalɛ sunman, kɛ mɔ ba’m be kunndɛ kɛ bé nían be lika’n ti’n, be utuutu be su tratra su lele bé kúnndɛ klé be ajalɛ nga be ko fa’n bɔbɔ. Sanngɛ nán mantuan kan sin mma yɛle sran oke mun. Be si ngwlɛlɛ, b’a wun mɛn nun sa wie mun pɛ. Laa nun be bɔbɔ be nian be wun lika, be fa be tiaun ajalɛ mun. Atrɛkpa’n, be liɛ’n, siɛ annzɛ niɛn mɔ be ti’n, ɔ nin sran oke mɔ b’a yo’n yɛ maan be o sran nun ɔn. Kɛ mɔ siɛ nin niɛn’m be bu i kɛ be mma mun yɛ be su sie be siɛn’n ti’n, ɔ kwla bo be wla annzɛ ɔ be be awlɛn. Sran oke wie’m be bu i kɛ be su se be kɛ nán be yo be tiaun like kun. I sɔ’n ti’n be kplinman su kɛ be uka be.
10 Ndɛ kɛ ngalɛ sa i tralɛ’n timan pɔpɔ. Sanngɛ ninnge nga e si nin e nin oke’m be kwla yo’n, ɔ nin be bɔbɔ be tiaun ajalɛ nga be kwla fa’n, sɛ e yaci i sɔ liɛ’n be bɔbɔ be sa nun’n, ɔ ti kpa man be. Sɛ e nin be y’a dunman mmua y’a kokoman sa wie m’ɔ kan be’n i su yalɛ’n, ɔ nin i fataman kɛ e fa ajalɛ nga e bu i kɛ ɔ ti kpa man be’n. Oke yolɛ’n ti’n, ninnge sunman w’a fi be sa. Ɔ maan i kan ng’ɔ ka lɛ mɔ be bɔbɔ be kwla yo’n, e yaci be nun maan be yo. Atrɛkpa’n, amun kwla sie i nzɔliɛ kɛ sɛ amun faman amun nuan wlaman sa’n kwlaa nga amun si nin amun nin’m be yo’n i nun’n, amun afiɛn’n sɛ́ kpa. Amun bue nɲɔn’n amún dí aklunjuɛ. Kannzɛ bɔɔ ɔ nin i fata kɛ ninnge wie mɔ be ti kpa man be’n amun jran su kɛ be yo’n, sanngɛ sɛ amun ɲin yi be naan amun yoman be finfin’n, ɔ ti be sran bulɛ. Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ: “Amun wun sran oke mun-ɔn, maan amun nyin yi be.”—Saun Yolɛ 19:32.
MAAN E FA AJALƐ NG’Ɔ TI KPA’N
11-13. ?Sɛ ba kaklaka kun i bakan nun’n, ɔ nin i si nin i nin’m be tranlɛ’n w’a yoman kpa’n, wafa sɛ yɛ be oke blɛ nun’n ɔ kwla miɛn i ɲin nian be lika ɔ?
11 Wie liɛ’n, like ng’ɔ ti kekle man ba kaklaakla mun be si nin be nin oke’m be sran bulɛ nun’n, ɔ fin wafa nga be nin be trannin be bakan nun’n. Atrɛkpa’n, amun si’n ti sran mɔ i ɲin ti saa i wiengu lika ɔ, kpɛkun amun nin’n kusu ti sran m’ɔ tintin sran su kpɛkun i like yolɛ yo ya kpa ɔ. Kɛ mɔ be nin amun a tranman kɛ ng’ɔ nin i fata kɛ siɛ nin niɛn’m be nin be mma’m be tran sa’n ti’n, atrɛkpa i sɔ klunngbɔ’n nin awlaboe’n te o amun klun. ?Wafa sɛ yɛ amun kwla jrɛn i sɔ akunndan liɛ’n i ɲrun ɔn?a
12 Bian kun m’ɔ suan Basse’n se kɛ: “Min mmo i wun’n yoli Itilɛli i sonja nga be flɛ be SS be su kpɛn’n kun Alemaɲi lɔ. Ɔ fa ya ndɛndɛ kpa. Yɛ kɛ ɔ ko fa ya sɔ’n, ɔ kwla yo sran like yaya. Titi’n, ɔ bo min mmo’n min ɲin bo lɛ. Cɛn kun’n, ɔ fali min wun ya, kpɛkun ɔ fɛli i bo sɛntili’n i ti blalɛ’n ɔ finnin min ɲrun lika’n. I ya m’ɔ yoli min’n ti n tɔli li’n su.”
13 Sanngɛ ɔ le like uflɛ kun mɔ bian sɔ’n yo ɔ. Basse kan gua su kɛ: “Ɔ ti sran m’ɔ di junman kekle kpa ɔ. Kpɛkun ɔ nian i awlobofuɛ’m be lika. W’a kloman min le kɛ siɛ kun fa klo i wa’n sa. Sanngɛ n si kɛ i bɔbɔ ba’n, ɔ fɛli wie laa. Afin i kaan nun’n i nin’n kɛnnin i bo, yɛ utre yɛ ɔ nin i wiengu’m be di i sa trili yɛ ɔ fa ɲinnin ɔn. Kpɛkun kɛ bé fɛ́ i kɛ ɔ ko di alɛ’n, nn ɔ te yo gbanflɛn kan. N wun sa nga ti yɛ ɔ yo sɔ’n i wlɛ, ɔ maan n fɛmɛn i wun ya. Kɛ n yoli kaklaka’n m’ɔ tɔli tukpacɛ’n, n niɛnnin i lika lele ɔ fa wuli. W’a yoman pɔpɔ w’a manman min, sanngɛ nga n kwlɛ i yo’n yɛ n yoli ɔ. Lele nin i kɛ min si’n fa wu’n, m miannin min ɲin n yoli kɛ i wa sa. M bu i kɛ i kusu sɔli min nun kɛ i wa sa wie.”
14. ?Biblu’n nun afɔtuɛ benin yɛ be kwla nanti su sa’n kwlaa nun, ɔ nin be si nin be nin oke’m be lika nianlɛ’n nun ɔn?
14 I awlobo ndɛ’n nun o, i sa wie nun o, be kwla nanti Biblu’n nun afɔtuɛ yɛ’n su. I waan: “An ti Nyanmiɛn i sran, ɔ klo amun, yɛ ɔ fali amun. I sɔ’n ti’n, maan sran’m be yo amun annvɔ, an yo be kpa, an yo amun wun aenvuɛ, an yo wɛtɛɛfuɛ, yɛ an blu sa’m be su. An fa like sɔ mun cici amun ti. Sa nga amun wiengu yo bɔ an wun i’n, maan ɔ sɔn amun nun, sɛ sran kun yo i wiengu sa’n, maan ɔ yaci cɛ i. Krist yacili sa nga an yoli i’n cɛli amun, ɔ maan amun kusu, sa nga be yo amun’n, an yaci cɛ.”—Kolɔsfuɛ Mun 3:12, 13.
MAAN AMUN NIAN AMUN BƆBƆ AMUN WUN SU
15. ?Ngue ti yɛ e si nin e nin’m be lika nianlɛ’n kwla yo kekle man e ɔ?
15 Be si annzɛ be nin m’ɔ ti cɛcɛwafuɛ’n i lika nianlɛ’n timan pɔpɔ. Afin i wun junman m’ɔ sɔnnin’n ti’n, kɛ a sɔ su sa’n, ɔ wieman ndɛ. Sanngɛ ng’ɔ ti kekle kpa’n, yɛle wafa nga e wun fa yo e’n. Kɛ a wun ɔ si nin ɔ nin mɔ tukpacɛ’n su kle be yalɛ’n, mɔ be wla fi ninnge’m be su’n, mɔ be ngunmin be kwlá yoman be bɔbɔ be ninnge mun’n, nanwlɛ, ɔ yo ɲrɛnnɛn. Bla kun mɔ be flɛ i Sandi’n se kɛ: “Min nin’n yɛ ɔ yo like’n kwlaa awlo’n nun ɔn. Kɛ min bɔbɔ yɛ n su niɛn i lika siɛn’n, ɔ yo min ɲrɛnnɛn. I bo bolɛ nun’n, kɛ ɔ́ nánti’n, ɔ kitikiti. I sin’n ɔ fali kpɔnman, kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, blalɛ kakaklolo yɛ ɔ fa nantili ɔ. Kpɛkun i agualiɛ su’n, bia nun yɛ be trɛn i be su i bo ɔ. Kɛ ɔ fɛ i lɛ’n, min nin’n w’a yoman kpa kun sa lele yɛ ɔ fa wuli ɔ. Tukpacɛ nga be flɛ i kansɛli’n ɔ yoli i wie, ɔ maan ɔ nin i fata kɛ be niɛn i su sa trili blɛ kwlaa nun. E wunnzin i, e mɛn i aliɛ, e kanngan fluwa nun e kle i. Fɛlɛ m’ɔ fɛli’n, yɛ ɔ kpɛli e awlɛn kpa’n niɔn. Kɛ m ma wunnin i wlɛ kɛ min nin’n su yoman kpa kun’n, n sunnin kpa, afin n klo min nin’n dan.”
16, 17. ?Afɔtuɛ benin yɛ ɔ kwla uka sran ng’ɔ nian tukpacifuɛ su naan w’a yo ninnge mun be nuan su ɔ?
16 ?Sɛ i sɔ sa ju amun su’n, ngue yɛ amun kwla yo ɔ? Maan amun kanngan Biblu’n nun. Ɔ ti kɛ Zoova su kan ndɛ kle amun sa. Yɛ maan amun srɛ i, i sɔ’n úka amun kpa. (Filipfuɛ Mun 4:6, 7) Maan amun di aliɛ kpa yɛ amun lo wunmiɛn kpa. I liɛ’n amún kwlá ɲán wunmiɛn yɛ amún kwlá jrán kpa bé nían amun awlɛn su sran’n i lika. Wie liɛ bɔbɔ’n, ɔ ju blɛ wie’n amun kwla lo wunmiɛn kan. Kannzɛ bɔɔ amun kwlá faman blɛ lɔuun be loman wunmiɛn’n, sanngɛ amun kwla siesie amun wun amun yiyi amun ɲin su kan. I sɔ’n ti’n, amun kwla se sran uflɛ wie kɛ ɔ nian amun si annzɛ amun nin tukpacifuɛ’n su man amun.
17 Wie liɛ’n, be nga be nian be si nin be nin’m be lika’n, be bu i kɛ like nga be yo man be si nin be nin sɔ mun’n w’a sɔnman. Sanngɛ nán maan like nga amun kwlá yoman’n, ɔ sanngan amun akunndan’n. Sɛ amun nian tukpacifuɛ su’n, maan like nga amun sa’n ju su’n yɛ amun yo ɔ. Nán amun si nin amun nin’m be kunngba yɛ ɔ fata kɛ amun nian be lika ɔ. Amun mma’m be o amun bue, amun wun annzɛ amun yi kusu o lɛ, kpɛkun amun bɔbɔ amun o lɛ wie.
WUNMIƐN NG’Ɔ FIN ƝANMIƐN’N
18, 19. ?Nda benin yɛ Zoova tali ɔ? ?Yɛ sa benin mun yɛ be kle kɛ ɔ yiali i nuan ɔn?
18 Zoova fa Biblu’n m’ɔ ti i Ndɛ’n, ɔ fa uka sran ng’ɔ nian i si annzɛ i nin oke’n i lika’n. Sanngɛ nán ngalɛ’n ngunmin yɛ ɔ fa uka e ɔ. Jue tofuɛ’n klɛli i kɛ: “Be kwlaa nga be kpan flɛ Anannganman’n, ɔ mantan be. [...] Ɔ ti be nɛn’n yɛ ɔ de be.” Ɲrɛnnɛn’n nun bɔbɔ’n, Zoova dé i sufuɛ kpa mun, annzɛ ɔ́ sásá be.—Jue Mun 145:18, 19.
19 I sɔ yɛ Mirna fɛ i ɲin sieli su ɔ. Ɔ niɛn i nin’n mɔ awlɛn ba ya’n ti’n, i lika wie’m be wuli i wun’n, i lika. I waan: “Kɛ á wún ɔ awlɛn su sran m’ɔ́ fɛ́ kɛ ngalɛ sa’n, m’ɔ kwlá kanman i lika kun ng’ɔ yo i ya’n, nanwlɛ, a wunman kɛ a yo ɔ wun ɔn. Ɔ ti kɛ min nin’n su mlɔn nzue nun min ɲin bo lɛ naan n kwlá yoman like fi sa. Blɛ sunman, n koto n srɛ Zoova, n se i kɛ afɛ’n w’a tin min su dan. N sun kɛ Davidi m’ɔ seli Zoova kɛ ɔ fɛ i ɲinmuɛn’n fa guɛ i sɛ’n nun’n sa. Kpɛkun kɛ nga Zoova bɔbɔ fa kannin’n sa’n, ɔ mannin min wunmiɛn ng’ɔ nin i fata’n. ‘Anannganman suannin min bo.’”—Jue Mun 18:19.
20. ?Kannzɛ bɔɔ sran wie’m be nian be si annzɛ be nin oke’m be su naan sanngɛ be wu’n, Biblu’n nun ndɛ benin yɛ ɔ uka be naan be wla’n w’a boman be wun ɔn?
20 Be kɛn i kɛ sran oke’m be lika nianlɛ’n i awieliɛ’n guaman klanman. Kannzɛ bɔɔ e tuli e klun e niannin e si nin e nin oke’m be lika’n, sanngɛ wie’n fá be kɛ Mirna i nin’n liɛ’n sa. Sanngɛ be nga be lafi Zoova su’n, be si kɛ nán ninnge’m be awieliɛ’n yɛle wie’n. Akoto Pɔlu seli kɛ: “N lafi Nyanmiɛn su kɛ sran kpa mun o, sran tɛ mun o, bé cɛ́n.” (Sa Nga Be Yoli’n 24:15) Be nga be si nin be nin oke’m be wuli’n, sran cɛnlɛ ndɛ’n ɔ nin mɛn uflɛ mɔ Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ fá mán e’n, ɔ wla be fanngan. Afin mɛn sɔ’n nun’n, “wie’n su tran-man lɛ kun.”—Sa Nglo Yilɛ 21:4.
21. ?Kɛ be bu be si nin be nin oke’m be sran’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gua kpa ɔ?
21 Maan Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be si nin be nin’m be yo oke sɛ, sanngɛ be ɲin yi be. (Nyanndra Mun 23:22-24) Be bu be sran. Kɛ be yo sɔ’n, be si nin be nin’m be di aklunjuɛ. Ɔ maan ba’m be wun kɛ be yiali Biblu’n nun ɲanndra nga i nuan. I waan: “I sɔ aklunjuɛ liɛ’n, fa man ɔ si nin ɔ nin. Fa man ɔ nin b’ɔ wuli wɔ’n.” (Nyanndra Mun 23:25) Asa kusu’n, be nga be bu be si nin be nin oke’m be sran’n, be manman Ɲanmiɛn Zoova, yɛ i klun jɔ be wun.
a Ndɛ nga é kɛ́n i wa’n, nán siɛ nin niɛn nga be yoli be mma’m be sa kekleekle wie mɔ be kwla kun be’n i ndɛ yɛ e kan ɔn.