Mga Siglo nin Pagkasiriblag

AN TERMINO sa Bicol na “pagkasiriblag” o sa Ingles “schism” (na pinopronunsiar na sizm, skizm, o shizm) tinawan kan kahulogan na “an paagi na an sarong grupong relihiyoso nababanga tanganing magin duwa o labi pang laen, independienteng mga grupo.”

330 C.E. “An pagkasiriblag kan Griego asin Latin na Kakristianohan. . . . An pag-establisar sa Constantinople, an ‘bagong Roma’ (330), na sinasalidahan an ‘daan na Roma’ bilang kabesera kan imperyo, nagsabwag kan banhi nin maabot na eklesiastikong pagriribal sa pag-oltanan kan Griegong Sirangan asin Latin na Solnopan.”—The Encyclopedia of Religion.

330-867 C.E. “Poon sa pagpopoon kan Sede sa Constantinople sagkod sa dakulang pagkasiriblag kan 867 an lista kan temporaryong mga pagkaputol nin komunikasyon makahahandal. . . . Sa 544 taon na ini (323-867) 203 an inubos kan Constantinople sa kamugtakan na siblag [sa Roma huli sa teolohikong mga iriwal may koneksion sa Trinidad asin pagsamba sa mga ladawan].”—The Catholic Encyclopedia.

867 C.E. “An sede sa Constantinople nagdanay sa paninindogan kaiyan tumang sa Roma kaidtong inaapod na Photian Schism. Kan angaton ni Papa Nicolas I an pagkalangkaw ni Photius sa patriarkado, . . . an patriarkang Bizantino nagsayumang dumoko. . . . Si Nicolas . . . itiniwalag si Photius; an konsilyo sa Constantinople buminalos (867) paagi sa pagtitiwalag man ki Nicolas. An presenteng isyu sa pag-oltanan kan duwang sede mga bagay manongod sa eklesiastikong pagkasupremo, liturhiya, asin disiplina kleriko.”—The New Encyclopædia Britannica.

1054 C.E. “PAGKASIBLAG KAN SIRANGAN-SOLNOPAN, pangyayari na pinonan kan talagang pagkabanga na kan [Ortodoksong] mga iglesyang Kristiano sa Sirangan . . . asin kan Iglesya [Katolika Romana] sa Solnopan.”—The New Encyclopædia Britannica.

1378-1417 C.E. “[AN DAKULANG] PAGKASIRIBLAG SA SOLNOPAN—An panahon . . . na an Kakristianohan sa Solnopan nabanga sa duwa, dangan tolong, teritoryo nin papa [na may magkariribal na papa na yaon sa Roma, Avignon (Pransia), asin Pisa (Italia)].”—New Catholic Encyclopedia.

Ika-16 na siglo C.E. “Kun manongod sa Repormasyon Protestante, . . . an Iglesya Katolika sa kadaklan ginagamit an terminong erehiya imbes na pagkasiriblag.”—Théo—Nouvelle encyclopédie catholique.

1870 C.E. “An Enot na Konsilyo sa Batikano, na nagsuportar sa ‘dai pagkasala’ kan papa, nagbunga kan pagsiblag kan ‘Gurangan na mga Katoliko.’”—La Croix (diaryo sa Paris, Katoliko).

1988: Pagsiblag ni Arsobispo Lefebvre, na “nagpoon nin pagkasiriblag sa Iglesya Katolika huli sa saiyang pagtumang sa Papa asin sa espiritu kan ikaduwang Konsilyo sa Batikano . . . na ibinibilang an mga Protestante na eretiko, na an pagheling sa ekumenismo trabaho kan diablo, na andam na magadan na tiwalag imbes na makipag-uli sa sarong ‘modernistang’ Iglesya.”—Catholic Herald.