Mulandu Nshi Ifwe Bonse Tulingile Ukulumbanishisha Lesa?
ALELUYA! Ili shiwi lyalishibikwa bwino ku bengi abaya ku macalici aba mu Kristendomu. Bamo aba bene balalipunda mu kupongomoka mu mapepo yabo aya pa Mulungu. Ni banga, nangu cibe fyo, baishiba fintu ili shiwi mu cituntulu lipilibula? Na kuba, lya ciHebere ilyalola mu kuti [“Lumbeni Jah!” NW] Lyaba kwawila kwa buseko ukwa maka kuli Kalenga, uo ishina lyakwe ni Yehova.a
Ishiwi “Aleluya” lilamoneka libili libili muli Baibolo. Mulandu nshi? Pantu kwabako imilandu iingi iya kulumbanishishapo Lesa. Jah (Yehova) ni Kabumba na Katungilila wa kubumbwa konse ukushaikulila. (Ilumbo 147:4, 5; 148:3-6) Atendeke imibombele yapuminkana iilenga ubumi pe sonde ukucitikako. (Ilumbo 147:8, 9; 148:7-10) Kabili alikwata ubuseko bwaibela mu mutundu wa muntu. Nga twacita ukufwaya kwakwe, alatupaala no kutwafwilisha muli buno bumi kabili alatutambika isubilo lya cine ilya bumi bwacilanapo kuwama ubuleisa. (Ilumbo 148:11-14) Ni Jah (Yehova) e wapuutilemo amashiwi ya kuti: “Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.”—Ilumbo 37:29.
E ico, ukukonkomesha kwalungatikwa kuli bonse: “Aleluya!” “Lumbeni Jah, mwe bantu!” (Ilumbo 104:35, NW utulembo twa pe samba) Ku ca bulanda, nangu ni fyo, te bonse abafwaya ukwankulako. Ilelo, abantu balecula. Abengi baba ne nsala, ukulwala, nelyo ukutitikishiwa. Abengi balepita mu bulanda bukalamba pa mulandu wa kubomfye miti ikola nelyo ubwalwa nelyo ifya kufumamo fya bucisenene bwabo nelyo bucipondoka. Bushe kwalibo mulandu uuli onse untu abantu ba musango uyo balingile ukulumbanishishapo Lesa?
‘Ni Yehova fye e Wingampeela Isubilo’
Ee, eko waba. Yehova alaalika uuli onse ukwabula ukusalulula ukwisa ku kumwishiba, ukusambilila ukucita ukufwaya kwakwe, no kuipakisha amapaalo ayo yalenga abantu ukufwaya ukumulumbanya. Kabili abengi balankulako. Buuleni, ica kumwenako, Adriana uwa mu Guatemala. Lintu Adriana aali ne myaka 7, nyina alifwile. Mu kwangufyanya pa numa wishi alifumine pa ng’anda. Lintu ali ne myaka 10, atendeke ukubomba pa kuti engasanga umwa kuliila. Pa mulandu wa kuti nyina amwebele ukubombela Lesa ne calici, Adriana abishenye na mabumba yalekanalekana aya ciKatolika, lelo pa nshita ali ne myaka 12, alufishe ukucetekela muli yene kabili aibimbile mwi bungwe lya mu musebo. Atendeke ukupeepa, ukubomfya imiti ikola, no kwiba. Mulandu nshi umukashana wacaice uwa musango yo engafwaya ukulumbanishisha Lesa?
Nkashi inankwe uwa kwa Adriana atendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova, lelo Adriana alemuseka. Lyene nasenge alifwile. Pa cililo ca kwa nasenge, Adriana alikalifiwe ku fipusho fyalemucusha. Ni kwi nasenge aile? Bushe aali mu muulu? Bushe aile kuli helo wa mulilo? Cali ica kupelenganya nga nshi, kabili Adriana aile ku kalicalici ka ku nshishi ku kupepelo kwafwiwa, ukubomfya ishina lya kwa Lesa Yehova, nga fintu nkashi inankwe aamusambilishe.
Mu kwangufyanya atendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova no kulasangwa ku kulongana kwabo ukwa Bwina Kristu. Ici camwiswilile imimwene ipya iya bumi, na kabili mu kushipa aliputwikeko ku mabungwe ya mu musebo. Adriana, nomba uuli mu myaka ya pa kati ka ba 20, atila: “Ukutemwa Yehova fye e kwanengele ukushe nshila ya bumi yabipa iya musango yo. Ni Yehova fye mu nkumbu shakwe shikalamba e wingampeela isubilo lya bumi bwa muyayaya.” Te mulandu no kutendeka kwakwe ukwayafya mu bumi, Adriana, alikwate milandu yawamisha iya kulumbanishisha Lesa.
Imibele yamoneke nga umushingatumbuka nangu cimo yacitwa lipoti ukufuma ku Ukraine. Umwaume ekele mu cifungo ukulolela ukuputunkanishiwa. Bushe aleyumfwila ubulanda? Bushe napopomenwa? Awe nakalya, cili icapusanako. Pa kuba nalanshanya ne Nte sha kwa Yehova nomba line kabili pa kuba nanonka ukwishiba kumo pa lwa kwa Yehova, abalombele ukuyalanshanya na nyina. Nomba alebalembela pantu naumfwa ukuti bacitile ifyo abalombele. Atila: “Natasha pa kutandalila mayo. Yali ni mbila yacilapo kuleta ubuseko intu napokelele mu mwaka wapwile.”
Ukulando lwa mwine na bafungwa banankwe abo ashimikiileko, alembo kuti: “Nomba twalikwata icitetekelo muli Lesa kabili tuleesha ukubomba mu kulingana ne citetekelo cesu.” Asondwelela kalata wakwe ati: “Twatasha pa kutwafwilisha ukusambilila cintu ukutemwa kwaba no kunonke citetekelo. Nga natwalilila umumi, na imwe nkamwafwilisha. Ndetasha Lesa pa kuti eko mwaba no kuti muleafwilisha bambi ukutemwa Lesa no kusumina muli wene.” Uyu mwaume alicita apilu ubupingushi bwakwe ubwa kwipaiwa. Lelo nampo nga akepaiwa nelyo ukupoose myake iingi mu cifungo, mu kumonekesha nakwata umulandu wa kulumbanishishapo Lesa.
‘Nangu Cingati Ndi Mpofu, Kuti Namona’
Langulukeni, nomba, umupungwe umukashana uwa bumi bwateketa uwaleko kumona mu kupumikisha. Ico e cacitike kuli Gloria uwikala mu Argentina. Gloria mu kupumikisha alipofwile lintu ali ne myaka ya bukulu 19, kabili tatalile amona na kabili. Pa mushinku wa myaka 29 balitoolene no mwaume umo kabili mu kwangufyanya alimiite. Nomba ayumfwile fyo ubumi bwakwe bwalikwete ubupilibulo. Lelo lintu umwana wakwe afwile, atendeke ukwipusha ifipusho. Alelanguluka ati, ‘Mulandu nshi ici cilecitikila kuli ine? Cinshi naacita? Bushe Lesa mu cituntulu eko aba?’
Pali iyi nshita, Inte sha kwa Yehova shibili shaishile pa mwinshi wakwe. Atendeke ukusambilila Baibolo kabili asambilile ulwa bulayo bwa iko ubwa kuti mwi sonde lipya, abapofula bakamona na kabili. (Esaya 35:5) Mwandi cilolelo ca kusungusha kuli Gloria! Alitemenwe nga nshi, ukucilisha lintu umulume wakwe asuminishe ukulembesha icupo cabo mwi funde. Lyene umulume wakwe asangilwe mu busanso bwa pa musebo kabili alilemene, aleendela fye mu cicinga ca muntu uushingenda. Ilelo uyu mwanakashi impofu alabombesha pa kusanga umwakuliila. Mu kulundapo, alabombe ncito shonse pa ng’anda, ukusanshako no kusakamana ifyo mulume wakwe akabila. Lelo Gloria alalumbanya Yehova! Mu kuba no kwaafwa kwa bamunyina na bankashi aba Bwina Kristu, alasambilila Baibolo wa filembo fya Mpofu, kabili alakoseleshiwa apakalamba mu kulongana kwa Bwina Kristu pa Ng’anda ya Bufumu. Atila: “Cintu cayafya ukulondolola, lelo nangu cingati ndi mpofu, caba fye kwati ndamona.”
Inshita shimo abantu balapakaswa lintu balelumbanya Lesa. Umwanakashi mu Croatia ali uwa nsansa lintu asambilile pa lwa kwa Lesa, lelo umulume wakwe aalekaanya icitetekelo cakwe icipya kabili alimulekele, no kusendo mwana wabo mwanakashi uwa mwaka umo ubukulu. Pa kubulwa apa kwikala, uwalekeleshiwa ku mulume na ku lupwa, uwabule ng’anda, incito, nelyo fye umwana wakwe, ali pa kubalilapo uwapelenganishiwa. Lelo ukutemwa Lesa kwakwe kwalimwafwilishe, nangu cingati ukumonana no mwana wakwe kwali fye kwa limo limo ukufikila lintu uyo mwana munono akulile. Uyu mwanakashi ali nasanga ‘margariti waumo mutengo’ kabili taali na kumulekako. (Mateo 13:45, 46) Ni shani fintu asungilile ubuseko bwakwe ukupulinkana ishi nshita shayafya? Atila: “Ubuseko caba cisabo ca mupashi wa kwa Lesa. Kuti calundululwa ukwabula imibele ya ku nse, nga fintu fye ifimenwa fingamena mu cikuulwa umusungilwa ifimenwa te mulandu na fintu imiceele ingaba pa nse.”
Mu Finland, Markus wa myaka ya bukulu 6 asangilwe no bulwele bushingondapwa ubwa mu micincili. Mu kwangufyanya ali uwendela mu cicinga. Imyaka inono pa numa, nyina amutwele kuli umo uwa baPentecostal uwaile ululumbi ukupitila mu kutungo kundapa abalwele. Lelo takwali ukundapa kwa mu cisungusho. Kanshi Markus alufishe ubuseko muli Lesa no kukonkelela amasambililo muli sayansi ne milimo imbi iya ku calo. Lyene mupepi ne myaka isano iyapitile, umwanakashi mu cicinga uwashindikwe no mulumendo baishile pa ng’anda pantu Markus aleikala. Baali ni Nte sha kwa Yehova. Markus nomba ali ni mukaanalesa, lelo taalekaana ukulanshanya pa lwa mipepele e co alibengishe mu ŋanda.
Pa numa, abaupana babili balimutandalile, kabili isambililo lya Baibolo lyalitendeke. Kuli pele pele, amaka ya cine ca Baibolo yalyalwile imimwene ya kwa Markus iya fintu, kabili aishileishiba ukuti te mulandu no kulemana kwakwe, mu cituntulu alikwete imilandu ya kulumbanishishapo Lesa. Atile: “Ndi uwa nsansa nga nshi pantu ninsanga icine no kuteyanya uko Yehova alebomfya. Ubumi bwandi nomba nabukwata ubuyo no bupilibulo. Impaanga yaluba na imbi naisangwa kabili tailefwayo kusha umukuni wa kwa Yehova!”—Linganyeniko Mateo 10:6.
Lekeni Bonse ‘Balumbanye Jah’
Ifi fili fye fya kukumanya ifinono pa kati ka fingi ifingashimikwa ku kulanga ukuti abantunse ilelo, te mulandu ne mibele bengabamo, kuti bakwata umulandu wa kulumbanishishapo Lesa. Umutumwa Paulo acilondolwele muli iyi nshila: “Bukapepa bwafwa ku fintu fyonse, pa kuba ne cilayo ku bwikashi bwa nomba no bukesa.” (1 Timote 4:8) Nga twacita ukufwaya kwa kwa Lesa, akafikilishe “cilayo ku bwikashi bwa nomba.” Kwena, takalenge muli iyi micitile ya fintu abapiina ukuba abakankaala nelyo abalwala ukuba no butuntulu busuma ubwa bumi. Lelo alapeela umupashi wakwe uwa mushilo kuli abo abamubombela pa kuti bengasango buseko no kwikushiwa te mulandu na fintu imibele yabo iya ku nse ingaba. Ee, nangu fye ni mu “bwikashi bwa nomba,” abalwala, abatitikishiwa, na bapiina kuti bakwata umulandu wa kulumbanishishapo Lesa.
Lelo ni shani pa lwa bumi “bukesa”? Ee ukutontonkanya fye pali cene kuti kwatulengo kulumbanya Lesa no kucincimuka kukalamba! Tulacilimuka ilyo twaelenganya inshita lintu ubupiina bushakabeko; lintu “umwikashi wa mu calo takasose, ati, Nindwala”; na lintu Yehova Lesa “akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya.” (Esaya 33:24; Ukusokolola 21:3, 4; Ilumbo 72:16) Ni shani mumona aya malayo ukufuma kuli Lesa?
Umulumendo umo mu El Salvador apokele trakiti wa Baibolo uwalondolwele fimo ifya ifi fintu. Asosele kuli Nte wamupeele uyu trakiti, “Kwena bamayo, cintu uyu trakiti alelanda cacilapo kuwama.” Abengi e fyo baankulako. Lelo, aya yaba malayo ya Umo uwalengele ukubumbwa konse, uwabikako ukwenda kwa fyabumbwa ifya mwi sonde lyesu, kabili uwafwilisha fye na bapiina na balwala ukusanga ubuseko. Kuti twacetekela cintu asosa. Umulumendo ulumbwilwe pa muulu alisambilile Baibolo ne Nte sha kwa Yehova kabili asangile ici ukube ca cine. Tulemukoselesha ukucita cimo cine nga tamwatendekako kale ukusambilila. Lyene, shi namukasangweko lintu iyi micitile ya fintu ilipo yapita, no bubumbo bonse bwailunda mu kupunda ukuti: “Aleluya!” “Lumbeni Jah, mwe bantu!”—Ilumbo 112:1; 135:1.
[Futunoti]
a Muli Baibolo wa New World Translation, ishina “Yehova” inshita shimo lipifiwa ukuti “Jah.”
[Icikope pe bula 5]
Shi namukasangweko lintu ububumbo bonse bwailunda mu kupunda ukuti: “Aleluya!”