Ifyebo Ififumine mu Mpapulo Shili mu Akatabo ka Imikalile no Mulimo Tubomba
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
JULY 7-13
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 21
Amashinte ya mu Baibo Ayengalenga Mwaba ne Nsansa mu Cupo
Bushe Kuti Mwapingula Shani Ifya Mano?
Ukukwankwanya mu kupingula pa fintu kuti mwafuma ifyabipa. Amapinda 21:5 yatusoka ukuti: “Amapange ya wacincila yatwala ku kutuntumika; lelo onse uwasampauka alola ku kubulwa.” Ku ca kumwenako, abapungwe abali mu cintemwa bafwile ukutekanya pa kwingila mu cupo. Nga te ifyo kuti bapita mu fyalembele William Congreve, umuNgeleshi walelemba ifyangalo ku kutendeka kwa ba1700, ati: “Nga twabutukila ukuupa nelyo ukuupwa, limbi kuti twaisalapila.”
Ifyo Mwingalenga Icupo Cenu Ukuba Bwino
Beni abaicefya. ‘Mwilakansana nelyo ukuibililika, lelo muleicefya pa kumona bambi ukuti balimucila.’ (Abena Filipi 2:3) Icilenga abaupana ukupusana mulandu wa kuti balaba ne cilumba icibalenga ukulapeelana imilandu pa filubo ificitike mu nshita ya kuti baicefye no kusanga inshila ya kulungikilamo ifilubene pa kuti ifintu fibawamine bonse babili. Ukuicefya kuti kwamwafwa ukukanaimona ukuti imwe tamulufyanya ilyo lyonse kwaba ukupusana.
“Sekelela no Mukashi wa ku Bulumendo Bobe”
13 Tutile mu cupo muli ubwafya pa mulandu wa kuti abaupana tabasungana bwino, cinshi bengacita? Balingile ukubombesha pa kuti bengapwisha ubwafya. Ku ca kumwenako, nalimo icingalenga ca kuti balabomfya sana amashiwi ya musaalula mu cupo. (Amapinda 12:18) Nge fyo twasambilile mu cipande cafumineko, umusaalula kuti walenga amafya mu cupo. Ipinda lya mu Baibolo litila: “Cawamo kwikala mu calo ca matololo, ukucilo kwikala no mukashi wa lubuli uufiisha ku mutima.” (Amapinda 21:19) Nga muli bakashi, yipusheni ukuti, ‘Bushe imibele yandi e ilelenga ukuti abalume bandi balefilwa ukwikala pa ng’anda?’ Baibolo yeba abalume ukuti: “Muletemwa abakashi benu no kuba ne cipyu kuli bene iyo.” (Abena Kolose 3:19) Nga muli balume, yipusheni ukuti, ‘Bushe icilelenga ukuti umukashi wandi alefwaya bambi ukumusansamusha ni co nshaba ne cikuuku kuli ena?’ Nomba aka te kabepekesho ka kucitila ubucende. Lelo apo ici kuti cacitika, kanshi kuti cawama ukulanshanya amafya ukwabula ukulapita mumbali.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Ifimonwa Fya Bufumu Bwa kwa Lesa Fyafishiwapo
9 Yesu nomba ni Mfumu ya maka, te muntunse fye uuninine pa mwana wa mpunda. Bamulanga nanina pali kabalwe nangu kafwalo—icishibilo ca mu Baibolo ica bulwi. (Amapinda 21:31) Ukusokolola 6:2 kutila: “Moneni! kabalwe wabuuta; no waikelepo ali no buta; kabili apeelwe icilongwe, e lyo aile alecimfya kabili ku kupwisha ukucimfya kwakwe.” Kabili, ulwa kwa Yesu, kemba wa malumbo Davidi alembele ati: “Umulumbu wa bukose bobe Yehova akautambika ukufuma mu Sione, akatila, Ube no bufumu mu kati ka balwani bobe.”—Amalumbo 110:2.
JULY 14-20
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 22
Amashinte ya mu Baibo Ayengamwafwa Ukukusha Bwino Abana
Bushe Abana Benu nga Bakula Bakulabombela Lesa?
7 Nga ca kuti mwalyupa nelyo mwalyupwa kabili mulafwaya ukukwata abana, yipusheni amuti: ‘Bushe twali-icefya kabili twalitemwa Yehova ne Cebo cakwe? Bushe Yehova kuti atusala ukukusha umwana uwacindama uukafyalwa?’ (Amalu. 127:3, 4) Nga ca kuti mwalikwata kale abana, yipusheni amuti: ‘Bushe ndabasambilisha ukubombesha?’ (Luk. Mil. 3:12, 13) ‘Bushe ndesha apo ningapesha ukucingilila abana bandi ku fyabipa ifyaba mu calo ca kwa Satana?’ (Amapi. 22:3) Te kuti mucingilile abana benu ku mafya yonse ayo bengakwata. Lelo kuti mwabapekanishisha ku mafya ayo bengakwata ku ntanshi nga ca kuti cikuuku cikuuku kabili mu kutemwa mulebasambilisha ukulakonka ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda. (Belengeni Amapinda 2:1-6.) Ku ca kumwenako, nga ca kuti lupwa aleka ukubombela Yehova, mulebomfya Icebo ca kwa Lesa pa kusambilisha abana benu ico cacindamina ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Yehova. (Amalu. 31:23) E lyo nga ca kuti lupwa nelyo cibusa wenu afwa, mulelanga abana benu Amalembo ayengalenga baleka ukuba sana no bulanda kabili baba no mutende.—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.
Mwe Bafyashi, Mulesambilisha Abana Benu Ukutemwa Yehova
17 Muletendeka ukusambilisha abana ilyo bacili abaice. Cilaba bwino sana abafyashi nga batendeka bwangu ukusambilisha abana babo. (Amapi. 22:6) Tontonkanyeni pali Timote uwaishiletendeka ukubomba no mutumwa Paulo. Balimusambilishe “ukufuma ku bunya” kuli banyina ba Yunike e lyo na banakulu ba Loisi.—2 Tim. 1:5; 3:15.
18 Ba Jean-Claude na bena mwabo ba Peace aba ku Côte d’Ivoire, nabo balisambilishe abana babo bonse 6 ukutemwa Yehova no kulamubombela. Cinshi calengele babasambilishe bwino? Ni co balepashanya Yunike na Loisi. Ba Jean-Claude na bena mwabo batile: “Twalesambilisha abana besu Icebo ca kwa Lesa ukufuma ku bunya. Twaletendeka ukusambilisha umwana nga papita fye inshiku ishinono ukutula apo afyalilwe.”—Amala. 6:6, 7.
19 Bushe ‘ukusambilisha’ abana amashiwi ya kwa Yehova kwalola mwi? Ishiwi lya ciHebere ilyo bapilibula ukuti ‘mulebasambilisha’ ilyaba pa Amalango 6:7, lipilibula “ukusambilisha umuntu icintu cimo cine imiku iingi pa kuti omfwikishe.” Kanshi pa kuti abafyashi balesambilisha bwino abana, balingile ukulaba nabo pa nshita iitali. Inshita shimo abafyashi kuti balaumfwa ubunang’ani bwa kulabwekeshapo ukusambilisha abana ifintu fimo fine. Nomba balingile ukwishiba ukutila ukucita ifi kuti kwalenga abana baumfwikisha ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda no kulafikonka.
Mwe Bafyashi Beni ica Kumwenako Cisuma ku Bana Benu
Kwena ca cine, abana limo balaba na mano ya bwaice, kabili bamo bafwaya ukucita fye ifyo abene batemenwe, kuti baba fye na bacintomfwa. (Ukutendeka 8:21) Finshi abafyashi bengacita? Baibolo itila: “Ubupumbu bwakakatila ku mutima wa mwaice; lelo inkonto ya kulimuna kuti yabutalushako.” (Amapinda 22:15) Bamo bamona kwati ukusalapula muli iyi nshila bunkalwe ku bana kabili mano ya kale. Kwena, Baibolo na yo yalilesha ulukaakala lwa musango onse. Nangu ca kuti “inkonto” limo isanshamo no kukanda kwa cine cine, lelo ilosha ku maka abafyashi bakwata ayo babomfya mu kukosa lelo mu kutemwa kabili mu kulinga pantu balipoosa amano ku mikalile ya ku ntanshi iya bana babo.—AbaHebere 12:7-11.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Mulesekelela pa Milimo Mubomba
11 Na ifwe bene kuti tulesekelela nga ca kuti tulebomba apapela amaka yesu umulimo onse uo batupeela mu cilonganino ca kwa Yehova. ‘Mulebika amano yonse’ ku mulimo wa kubila imbila nsuma, kabili mulebombesha mu cilonganino. (Imil. 18:5; Heb. 10:24, 25) Mulepekanya sana pa kuti ilyo muli pa kulongana muleasukapo ifingakoselesha bambi. Mulebikako amano ilyo bamupeela ilyashi ilili lyonse ilya basambi mu kulongana kwa Mikalile. Nga bamupeela umulimo wa kubomba mu cilonganino, muleubomba pa nshita mulingile uku-ubombelapo, kabili mulecita ifingalenga bamucetekela. Mwilamona imilimo imo ukuti tayacindama. Na kabili mulebombesha pa kuti muleishibilako ukubomba imilimo bamupeela. (Amapi. 22:29) Nga mulebika sana amano ku mulimo bamupeela mu cilonganino, mukalalunduluka bwangu kabili mukalasekelela nga nshi. (Gal. 6:4) Na kabili mukalasekelela ilyo bambi babapeela imilimo iyo mwalefwaisha ukubomba.—Rom. 12:15; Gal. 5:26.
JULY 21-27
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 23
Amashinte ya mu Baibo Ayalanda pa Kunwa Ubwalwa
Beni Abashikatala mu fyo Mumona Ubwalwa
5 Ni shani nga ca kuti umo alanwa, lelo alicenjela ica kuti nangu nakolwa bambi te kuti beshibe no kwishiba? Bamo nangu nabanwa sana tabamoneka ukuti nabakolwa. Lelo ukumona kwati imicitile ya musango yo yaliba fye bwino, kuibepa fye. (Yeremia 17:9) Mu kuya kwa nshita, kabili panono panono, umuntu wa musango yo kuti atendeka ukumfwa umubili ububi nga tanwene ubwalwa kabili akaba ‘uwatekwo busha ku mwangashi uwingi.’ (Tito 2:3) Ukulanda ifyo ciba ku mubili wa muntu pa kuti atendeke ukumfwa kwati nalwala nga tanwene, kalemba Caroline Knapp atila: “Ubu bwafya butendeka panono panono, ukwabula no kwishiba, calyafya sana ukwiluka.” Mwandini ukunwensha ubwalwa citeyo icabipisha!
6 Mukwai tontonkanyeni na pa kusoka kwa kwa Yesu ilyo atile: “Muyangwe mwe bene epali imitima yenu yafinininwa ku buliili no kukolwakolwa na masakamika ya mikalile, no bushiku bulya bwaisa pali imwe no kupumikisha kwati citeyo. Pantu bukesa pali bonse abaikala pano isonde ponse.” (Luka 21:34, 35) Te kutila kano fye umuntu aba cakolwa e lyo engatendeka ukushinshila no kumfwa ubunang’ani mu fya ku mupashi na mu milimo imbi. Ni shani ubushiku bwa kwa Yehova nga bwaisa no kumusanga aleshinshila?
it-1-E ibu. 656
Bucakolwa
Baibo yalilesha bucakolwa. Baibo ilanda ukuti ukunwa ubwalwa ica kuti twakolwa no kukolwa, kwalibipa. Umuntu wa mano uwalembele Amapinda alilandileko pa fyabipa ififuma mu kunwisha ubwalwa, kabili na basambilila pa bumi balisanga ukuti ifyo alandile fya cine. Alandile ukuti: “Nani uulecula? Nani uusakamikwe? Nani uuleumana na bantu? Nani uuleilishanya? Nani uuli ne filonda apabula umulandu? Nani uuli na menso ayalemoneka kwati ali no tulo? Bantu abapoosa inshita iikalamba balenwa umwangashi, abaya balefwaya umwangashi uukali. Wilalolesha ukukashika kwa mwangashi ilyo ulebengeshima muli kapu kabili ilyo ulepita pa mukoshi wa ulenwa. Pantu usuma nge nsoka, kabili ufumya ubusungu nge fwafwa [ubwalwa kuti bwalenga umuntu alwala (ku ca kumwenako, kuti bwalenga umuntu alwala ubulwele bwa ku libu) nelyo ubulwele bwa matontonkanyo, kabili kuti bwaipaya no muntu]. Amenso yobe yakamona ifyo ushamonapo [ubwalwa bulalenga bongobongo ya muntu yaleka ukubomba bwino, ica kuti atendeka no kumona ifintu ifishilipo], Kabili umutima obe ukalanda ifyabipa [alalanda ne ifintu ifyo ashingalanda nga takolelwe].”—Amapi. 23:29-33; Hos. 4:11; Mat. 15:18, 19.
Ilyo uwalembele amapinda alelanda pali cakolwa, alandile no kuti: “Kabili ukaba ngo uleele pa kati ka bemba [ukalaumfwa nga filya umuntu uulenwena pali bemba omfwa, ica kuti aleka no kwishiba ifili fyonse], ukaba ngo uleele pa muulu wa co bakakako amatanga ya bwato. ‘Bacinguma, lelo nshacumfwa. Bacimpuma, lelo nshacishiba. [efyo cakolwa alanda ilyo aleisosha; pantu taishibe nangu fimo ifyalecitika nelyo ifyamucitikile]. Ni lilali nalabuuka? Ndefwaya ukunwa na umbi.’” Akaba umupiina pa mulandu wa kupoosa indalama ishingi ku bwalwa, abantu te kuti bamucetekele kabili alafilwa ukubomba imilimo.—Amapi. 23:20, 21, 34, 35.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Amepusho Ukufuma ku Babelenga
Ku ca kumwenako, ukwina sana kuti kwaba cilangililo ca buliili, lelo te lyonse cabe fi. Bamo baliina sana pa mulandu wa bulwele. Bambi na bo ca pa lupwa. Na kabili tufwile ukulaibukisho kuti ukwina sana tukumwena fye ku mubili, lelo ubuliili tabumoneka. Ukwina sana kwalondololwa ati “kufulisha kwa mafuta ya mu mubili,” lelo ubuliili “bufunushi atemwa ukufwaya ifyacilamo.” Kanshi, ubuliili tabwishibikilwa ku fyo umuntu amoneka lelo ku fyo atemwisha ukulya. Umuntu kuti aba no mubili uwalinga fye napamo kuti aba fye no waonda lelo kuti aba umuliili. Na kabili, ifyo abantu batontonkanya pa kwina kwalinga na pa mimonekele ya mubili wa muntu fyalipusanapusana mu fyalo.
JULY 28–AUGUST 3
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 24
Mulecita Ifikalenga Mukashipikishe Amafya ayo Mwingakwata
it-2-E ibu. 610 para. 8
Ukubacusha
Abena Kristu balitemwa sana icilambu ico bonse abashipikisha bakapokelela. Ilyo Yesu alelanda pali ici cilambu, atile: “Ba nsansa abo bacusha pa mulandu wa bulungami, pantu Ubufumu bwa mu muulu bwabo.” (Mat. 5:10) Isubilo lya kuti abafwa bakabuuka e lyo no kwishiba uwatupeela ili lisubilo kulabakoselesha. Ukwishiba ifi kulalenga baleba aba cishinka kuli Lesa, nangu ca kuti ababacusha balefwaya ukubepaya. Ifisuma ifyacitika pa mulandu wa kuti Yesu alitufwilile fyalilenga baba ne citetekelo, kabili icitetekelo calilenga belatiina ukubepaya. (Heb. 2:14, 15) Ukuba no mutima uo Yesu akwete kwalicindama sana pa kuti Umwina Kristu atwalilile ukuba ne cishinka kuli Lesa ilyo balemucusha. Baibo ilanda ukuti “Muleba no mutima uyu wine uo na Kristu Yesu akweteko, pantu . . . aishileba ne cumfwila ukufika na ku mfwa, ukufika fye na ku mfwa pa cimuti ca kucushiwilwapo.” (Fil. 2:5-8) “Pa mulandu wa kuti [Yesu] alishibe ukuti ali no kusekelela nga nshi, alishipikishe ilyo alecula pa cimuti ca kucushiwilwapo, tasakamene ukuseebana.”—Heb. 12:2; moneni na 2 Kor. 12:10; 2 Tes. 1:4; 1 Pet. 2:21-23.
w09 12/15 ibu. 18 amapara. 12-13
Twalilileni Ukusekelela na mu Nshita sha Mafya
12 Amapinda 24:10 yatila: “Bushe ulanenuka mu bushiku bwa macushi? Awe ninshi amaka yobe yanono.” Ipinda limbi litila: “Umuntu alaba no bulanda pa mulandu wa kukalipwa umutima.” (Amapi. 15:13) Pa mulandu wa mafya, Abena Kristu bamo balifuupulwa ica kuti balileka no kubelenga Baibolo e lyo no kutontonkanya pa fyaba mu Cebo ca kwa Lesa. Tabapepa ukufuma pa nshi ya mutima, kabili limo balataluka Abena Kristu banabo. Ukuba no bulanda pa nshita yalepa, kulaleta amafya yambi.—Amapi. 18:1, 14.
13 Lelo ukukanasakamikwa sana, e kwingatwafwa ukubika amano ku fintu ifingalenga tulesekelela. Davidi alembele ukuti: “Ukucita ukufwaya kwenu, mwe Lesa wandi, e ko natemwa.” (Amalu. 40:8) Ilyo twakwata amafya, ico tushifwile na kutontonkanyapo, kuleka ukupepa Lesa no kucita ifyo afwaya. Na kuba, icingapwisha ubulanda bwesu kulacita ifintu ifileta insansa. Yehova atweba ukutila ukubelenga Icebo cakwe no kulalolesha mu mafunde yakwe, kuti kwatuletela insansa. (Amalu. 1:1, 2; Yako. 1:25) Mu Malembo ya Mushilo e lyo na mu kulongana kwa Bwina Kristu, e mufuma “ifyebo ifisuma” ifingatukoselesha no kulenga imitima yesu ukusekelela.—Amapi. 12:25; 16:24.
Amepusho Ukufuma ku Babelenga
Baibolo pa Amapinda 24:16 itila: “Umulungami kuti awa imiku 7, lelo ukwima akema.” Bushe ili ilembo lyalola mu kuti Lesa kuti abelela umuntu uluse nangu ca kuti alebwekeshapo imiku iingi ukucita imembu?
Ifi te fyo ili ilembo lilandapo. Lelo lilanda pa muntu uwa kuti nakwata amafya ayengi, e lyo atwalilila ukushipikisha.
Kanshi twamona ukutila ishiwi lya kuti ‘ukuwa’ ilyo babomfya pa Amapinda 24:16 talilanda pa kucita ulubembu, lelo lilanda pa kuba na mafya, nalimo pa miku iingi. Muli cino calo cabipa, umulungami kuti alwala nelyo kuti aba na mafya yambi. Nalimo ubuteko kuti bwatendeka ukumucusha pa mulandu wa fyo asuminamo. Lelo kuti acetekela ukutila Lesa akatwalilila ukuba nankwe kabili akalamwafwa ukushipikisha. Tontonkanyeni pa fyo ilingi line ifintu fyendela bwino ababomfi ba kwa Lesa. Cinshi cilenga ifintu filebendela bwino? Ni co twalicetekela ukutila “Yehova atungilila bonse abalewa, kabili enuna bonse abakontama.”—Amalu. 41:1-3; 145:14-19.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Amepusho Ukufuma ku Babelenga
Pa nshita ilyo ifyalembwa mu Baibolo fyalecitika, umwaume nga alefwaya “ukukosha aba mu ng’anda [yakwe],” nelyo ukuupa no kukwata abana, aleipusha ukuti, ‘Bushe ninjipekanya bwino ukusakamana umukashi na bana abo twingakwata?’ Ilyo umwaume ashilaupa, alebomba, kabili alekwata amabala. E mulandu wine, Baibolo ya Today’s English Version yapilibwila ici cikomo ati: “Wikuula ing’anda no kukwata ulupwa ukufikila amabala yobe yapya, kabili kuti wasanga ubwikalo.” Bushe na lelo e fyo cifwile ukuba?
Ee. Uulefwaya ukuupa alingile ukuipekanya bwino pa kuti akalesunga bwino ulupwa lwakwe. Nga ca kuti ali na maka, alingile ukulabomba. Kwena, ukubombesha kwa mwaume mu kusunga ulupwa lwakwe takulingile ukupelela fye mu kupeela ulupwa lwakwe ifya ku mubili. Icebo ca kwa Lesa citila umwaume uushisakamana ulupwa lwakwe mu fyo lukabila, mu matontonkanyo, na mu fya kwa Lesa ninshi abipa ukucila no ushatetekela! (1 Tim. 5:8) Kanshi, ilyo umulumendo alepekanya ukuupa no kukwata abana ku ntanshi, alingile ukuipusha amepusho pamo nga aya: ‘Bushe ninjipekanya bwino bwino ukusunga ulupwa lwandi no kubapeela ifyo bakabila? Bushe ninjipekanya bwino ukulatungulula ulupwa lwandi mu fya mapepo? Bushe nkalatungulula lyonse isambililo lya Baibolo ilya lupwa?’ Icebo ca kwa Lesa cilakoselesha sana abaume ukubomba iyi milimo yacindama.—Amala. 6:6-8; Efes. 6:4.
Kanshi umulumendo uulefwaya ukuupa alingile ukutontonkanyapo sana pa kufunda kwaba pa Amapinda 24:27. Umukashana na o kuti cawama nga aipusha amepusho yapalako pa kuti eshibe nga naipekanya ukubomba bwino imilimo umukashi na nyina akwata. Abaupana nabo kuti baipusha ifipusho fimo fine ilyo baletontonkanya pa kukwata abana. (Luka 14:28) Abantu ba kwa Lesa nga balekonka uku kufunda, te kuti balekwata sana amasakamika kabili kuti baba ne nsansa mu lupwa lwabo.
AUGUST 4-10
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 25
Amashinte ya mu Baibo Ayengatwafwa Ukuba ne Milandile Iisuma
w15 12/15 ibu. 18 amapara. 6-7
Mulebomfya Bwino Ululimi
6 Mulandu nshi cawamina ukusala inshita ya kulanda? Pa Amapinda 25:11 patila: “Ifyaba ama-apele yapangilwa na golde ayabikilwe pa mbale sha silfere e fyaba na mashiwi ayasoswa pa nshita iilingile.” Ama-apele ya golde yalamoneka bwino, lelo kuti yacilapo ukumoneka bwino nga bayabika pa mbale ya silfere. Ifi fine e fyo caba na lintu tulefwaya ukulanda, nalimo kuti natukwata amashiwi ayasuma ayakweba umuntu, lelo nga twasala inshita iisuma iya kulanda ayo mashiwi, kuti twakoselesha sana umuntu. Kuti twaishiba shani inshita iyo tulingile ukulanda?
7 Nga twalanda pa nshita iishilingile, abantu te kuti nalimo bomfwe nelyo ukusumina ifyo twalanda. (Belengeni Amapinda 15:23.) Ku ca kumwenako, mu March 2011 icinkukuma icaimishe amenshi muli bemba calyonawile imisumba iingi ku kabanga ka Japan. Abantu ukucila pali 15,000 balifwile. Nangu ca kuti ba lupwa ne fibusa fya ba Nte abengi balifwile, ba Nte balefwaya ukukoselesha abantu abafwililwe ukubomfya Baibolo. Lelo apo balishibe ukuti abantu abengi ba Buddha, kabili tabaishiba ifingi pali Baibolo, tababebele pe subilo lya kubuuka ilyo line fye, lelo balibasansamwishe no kubalondolwela icalenga ukuti ifyabipa filecitikila na bantu abacita ifisuma.
w15 12/15 amabu. 20-21 amapara. 15-16
Mulebomfya Bwino Ululimi
15 Inshila tulandilamo na bantu na yo yacindama fye nga filya fine ukusala amashiwi ya kulanda kwacindama. Abantu baletemwa ukukutika kuli Yesu pantu alelanda mu nshila “iisuma” nelyo cikuuku cikuuku. (Luka 4:22) Nga tulelanda cikuuku cikuuku, abantu bakalatemwa ukukutika ku fyo tulelanda, bakalatemwa ne fyo tulebeba. (Amapi. 25:15) Nga twalicindika abantu kabili tulabika amano ku fyo bomfwa, tukalalanda nabo cikuuku cikuuku. Ifi fine e fyo na Yesu alecita. Ku ca kumwenako, ilyo amwene amabumba ya bantu balekutikisha ilyo alelanda, ali-ipeleshe ukuba nabo no kubasambilisha ifintu ifingi. (Marko 6:34) Nangu ni lintu balemutuka, Yesu tabatukilemo.—1 Pet. 2:23.
16 Nangu ca kuti twalitemwa balupwa wesu ne fibusa, pa mulandu wa kuti twalibabelesha sana nalimo kuti twalanda amashiwi ayengabakalifya. Kuti twatontonkanya ukutila kuti twalanda nabo mu nshila fye iili yonse. Lelo Yesu talelanda amashiwi ayabipa ilyo alelanda na banankwe. Ilyo abasambi bamo balekansanina pa wali no kuba umukalamba pali bena, Yesu alibalungike cikuuku cikuuku. Abafundile ukubomfya icilangililo ca mwana umunono pa kuti babe abaicefya. (Marko 9:33-37) Baeluda kuti bapashanya Yesu nga bali aba cikuuku ilyo balefunda uulufyenye.—Gal. 6:1.
Ni Shani Fintu Twingacincimushanya ku Kutemwa na ku Kubombe Milimo Isuma?
8 Mu kubombela Lesa wesu, ifwe bonse kuti pambi twacincimushanya ku ca kumwenako cesu. Yesu mu cine cine alicincimwishe bakakutika bakwe. Alitemenwe umulimo wa butumikishi bwa Bwina Kristu kabili alisumbwile ubutumikishi. Atile cali nge ca kulya kuli wene. (Yohane 4:34; Abena Roma 11:13) Ukucincimuka kwa musango yo kulambukila. Bushe na iwe mu kupalako kuti waleka ubuseko bobe mu butumikishi ukumoneka? Lintu mu kusakamanisha ulesengauka ukumfwika kwa kuitakisha, akana ifya kukumanya fyobe ifisuma na bambi mu cilonganino. Lintu walaalika bambi ku kubomba na iwe, esha ukumona nga wingabafwilisha ukusanga ubuseko bwa cine cine mu kulanda kuli bambi pa lwa kwa Kabumba wesu Uwakulisha, Yehova.—Amapinda 25:25.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
it-2-E ibu. 399
Ukufuuka
Pa kuti umuntu abe uwafuuka afwile ukuba ne citetekelo. Umuntu uwafuuka taluka-aluka nelyo ukuleka ukuba na mano ayatuntulu. Icilenga umuntu afilwa ukuba uwafuuka kukanacetekela abantu, ukukalipa, ukukanaba ne citetekelo no kukanaba ne subilo, e lyo no kulafwaisha sana ukucita ifintu fimo nelyo ukukwata ifintu fimo pa mulandu wa kuti napelelwa. Amapinda yalanda pa muntu uushafuuka ukuti: “Umuntu uushilama ubukali bwakwe, aba ngo musumba we linga ilyo babongolola.” (Amapi. 25:28) Umuntu wa musango yu kuti atontonkanya pa fintu ifili fyonse, ukubikako fye ne fyabipa, ne ci kuti calenga atendeka ukucita ifyabipa.
AUGUST 11-17
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 26
Muletaluka ku Muntu “Uwatumpa”
it-2-E ibu. 729 para. 6
Imfula
Ifiputulwa fya nshita. Ifiputulwa fya nshita ifyali ifyacindama sana mu Calo ca Bulayo fyali lusuba na mainsa. (Linganyeniko Amalu. 32:4; Ulwimbo 2:11.) Ukufuma mu April ukufika mu October takwaleba sana imfula. Pali iyi nshita e lyo balesombola, kanshi ilingi line takwaleba sana imfula. Amashiwi yaba pa Amapinda 26:1 yalanga ukuti imfula iiloka mu nshita ya kusombola te isuma. (Linganyeniko 1 Sam. 12:17-19.) Mu mainsa, imfula tailoka fye cila bushiku, lelo ilacilukapo inshiku shimo. Apo inshita ya mainsa kulatalala, abantu balomfwa impepo kabili balatutuma. (Esra 10:9, 13) Kanshi pa kuti umuntu acingililwe, afwile ukuba mu ng’anda iyacingililwa bwino.—Esa. 4:6; 25:4; 32:2; Yobo 24:8.
w87 10/1 ibu. 19 para. 12
Ukusalapula Kulatwala Icisabo ca Mutende
12 Baibo pa Amapinda 26:3 ilanda ukuti “Ica kulopwelako cabelako kabalwe, umukobelo wabelako impunda, no bwembya bwabelako inuma sha batumpa.” Aya mashiwi yalangilila ukuti abantu bamo balakabila ukubasalapula sana. Inshita shimo Yehova aleleka Abena Israele babacimfya ku balwani babo pa mulandu ne fyabipa ifyo balecita. Baibo ilanda ukuti: “Pantu tabakonkele ifyo Lesa abebele; balisuulile ubufwayo bwa Wapulamo. E ico alilekele bacula pa kuti imitima yabo iicefye; bali-ipunwine no kuwa, lelo takwali uwa kubaafwa. Ilyo balecula balelilila kuli Yehova ukuti abafwe; alebapususha ku mafya bakwete.” (Amalumbo 107:11-13) Lelo abantu bamo balitumpa sana ica kuti te kuti babasalapule. Baibo itila: “Umuntu uushifwaya ukwaluka pa numa ya kumulungika imiku iingi, akafunika mu kupumikisha kabili takapole.”—Amapinda 29:1.
it-2-E ibu. 191 para. 4
Ukulemana
Ifyo ili shiwi balibomfya. Imfumu Solomone iyali iya mano yalandile ukuti: “Uweba uwatumpa ukuti amucitileko fimo, aba ngo muntu uuilemanika amakasa kabili uuicenaula.” Ca cine ukuti, umuntu uweba uwatumpa ukuti amucitileko fimo, imilimo yakwe te kuti ibombwe. Ukwabula no kutwishika imilimo alepanga ukubomba nelyo ifyo alefwaya ukucita, te kuti ficitike.—Amapi. 26:6.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
it-1-E ibu. 846
Uwatumpa
Nga twa-asuka uwatumpa “ukulingana no buwelewele bwakwe” pa kuti fye tumushinine, kuti calenga na ifwe twamoneka kwati tuli bawelewele. Amapinda yatweba ukuti nga tatulefwaya ukuba ngo muwelewele tatufwile ukula-asuka “Uwatumpa ukulingana no buwelewele bwakwe.” Na lyo line, Amapinda 26:4, 5 yalanda ukuti ukwasuka “uwatumpa ukulingana no buwelewele bwakwe” kusuma nga tulefwaya ukumushinina ukuti mu fyo alelanda tamuli amano nelyo nga tulefwaya ukulenga cishibikwe ukuti fyonse ifyo alelanda fya buwelewele.
AUGUST 18-24
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA AMAPINDA 27
Ifyo Tunonkelamo mu Kukwata Ifibusa fya Cine
Yehova Alitemwa Ababomfi Bakwe Abaicefya
12 Umuntu uwaicefya alatasha nga bamulungika. Natulangilile: Elenganyeni ukuti mwaya ku kulongana. Ilyo mulelanda na ba bwananyina, uwa bwananyina umo umusenda pa mbali, e lyo amweba ukuti ifya kulya nafimufyantama mu meno. Ukwabula no kutwishika kuti mwaumfwa insoni. Nomba bushe te kuti mutashe uyu uwa bwananyina pa kumwebako? Na kuba, kuti mwatontonkanya umuti kanshi nga kwaciba abacimweba kale! Na ifwe bene tufwile ukuba abaicefya pa kuti tuletasha uwa bwananyina nga atulungika ilyo twalufyanya. Tulingile ukumona uwatulungika ukuti ni cibusa, te mulwani wesu iyo.—Belengeni Amapinda 27:5, 6; Gal. 4:16.
it-2-E ibu. 491 para. 3
Umwina mupalamano
Amapinda yatweba ukuti tufwile ukucetekela cibusa wesu, kabili nga ca kuti natukwata amafya tufwile ukucetekela ukuti cibusa wesu kuti atwafwa, yatila: “Taufwile ukusuula cibusa obe nelyo cibusa wa bawiso, kabili wilaingila mu ng’anda ya kwa munonko pa bushiku ulecula; Umwina mupalamano awama ukucila munonko uwaba ukutali.” (Amapi. 27:10) Cimoneka kwati uwalembele aya mashiwi alelosha mu kuti, tufwile ukucindika umwina mupalamano kabili nga tulefwaya ubwafwilisho e o tufwile ukuyako ukucila ukuya kuli lupwa lwesu uwaba ukutali, pantu umwina mupalamano ena kuti camwangukila ukutwafwa ukucila lupwa lwesu uuli ukutali.
Mwe Baice, Bushe Mufwaya Ubumi Bwenu Ukuba Shani?
7 Cimo ico twingasambililako ku fyacitike kuli Yehoashi ca kuti, tulingile ukusala bwino abengaba ifibusa fyesu, e kutila ukusala ifibusa abatemwa Yehova kabili abafwaya ukulalenga Yehova alesekelela. Tatulingile ukulaba fye ifibusa na bantu aba mushinku wesu. Ibukisheni ukuti Yehoashi ali mwaice sana nga kumulinganya kuli cibusa wakwe Yehoyada. Nga mwalikwata ifibusa, tontonkanyeni pali ifi fipusho: ‘Bushe ifibusa fyandi filangafwa ukutwalilila ukucetekela sana Yehova? Bushe filankoselesha ukulakonka amafunde ya kwa Yehova? Bushe filalanda pali Yehova na pa cine icacindama? Bushe ifibusa fyandi fyalicindika amafunde ya kwa Lesa? Bushe banjeba fye ifyo ningatemwa ukumfwa, nelyo balanungika nga nalufyanya?’ (Amapi. 27:5, 6, 17) Ukulanda fye icishinka, ifibusa fyenu nga tabatemwa Yehova tamulingile ukula-angala nabo. Nomba nga mwalikwata ifibusa abatemwa Yehova, muleba sana nabo, bakulamwafwa.—Amapi. 13:20.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Ifyo Twingafwaisha Ukwishiba mwi Buuku lya Amapinda
27:21. Ukututasha kuti kwasokolola ifyo twaba. Ukuicefya kulamoneka nga ca kuti ilyo batutasha tuleibukisha ukuti na ifwe tulingile ukutasha Yehova no kutwalilila ukumubombela. Ukukanaicefya kuti kwamoneka nga ca kuti twatendeka ukuitumika ilyo bambi batutasha.
AUGUST 25-31
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA-AMAPINDA 28
Ubupusano Ubwaba pa Muntu Umubifi no Muntu Uwalungama
Bushe Ulakonka Yehova mu Kufikapo?
“ABALUNGAMI bashipa nge nkalamo.” (Amapinda 28:1) Babeleshe citetekelo, mu kucetekela bashintilila pa Cebo ca kwa Lesa, kabili mu kushipa baya ku ntanshi mu mulimo wa kwa Yehova mu kulolenkana no busanso ubuli bonse.
it-2-E ibu. 1139 para. 3
Ukwiluka
Abaleka ukukonka amafunde ya kwa Lesa. Umuntu nga atendeka ukucita ifyabipa alasuula amafunde ya kwa Yehova ilyo alesalapo ifya kucita. (Yobo 34:27) Umuntu wa musango uyu, alaleka umutima wakwe wamubeepa ica kuti alamona kwati ifyo acita fyaliba fye bwino. (Amalu. 36:1-4) Nangu ca kuti alanda ukuti alabombela Lesa, alacindikishapo amafunde ya bantu ukucila amafunde ya kwa Lesa. (Esa. 29:13, 14) Amona ukucita ifintu “ifyabipa kwati bwangalo,” (Amapi. 10:23) alaba ne mibele iyabipa, kabili alitumpa ica kuti alatendeka ukutontonkanya ukuti Lesa tamona nelyo ukwiluka ifyabipa ifyo acita. (Amalu. 94:4-10; Esa. 29:15, 16; Yer. 10:21) Ifyo acita fiba kwati alelanda ukuti, “Takwaba Yehova” (Amalu. 14:1-3) kabili tamutontonkanya napo. Apo tatungululwa na mashinte ya mu Baibo, te kuti asalepo bwino ifyakucita, te kuti amone ifintu ifyo fifwile ukuba, tatontonkanya pa fishinka fyonse kabili te kuti eshibe icalungama.—Amapi. 28:5.
it-1 E ibu. 1211 para. 4
Ukuba uwa kaele
Pa kuti umuntu abe uwa kaele, talingile ukushintilila pa mano nelyo amaka yakwe, lelo afwile ukuba ne citetekelo icakosa no kucetekela sana amaka ya kwa Yehova. (Amalu. 25:21) Lesa alilaya ukuti ni “nkwela” kabili ‘alacingilila’ inshila umwenda aba kaele. (Amapi. 2:6-8; 10:29; Amalu. 41:12) Ifyo babombesha pa kuti Yehova abatemwe filalenga baletwalilila ukulaenda mu nshila ya balungama. (Amalu. 26:1-3; Amapi. 11:5; 28:18) Nangu ca kuti Yobo alisakamikwe ukuti ali no kucula nelyo ukufwila pamo na bantu ababipa, Yehova alilanda ukuti alishiba kabili alamona fyonse ifyo aba kaele bacita kabili alilaya ukuti abantu ba musango uyu ubupyani bwabo bukatwalilila, bakekala umutende ku ntanshi kabili bakapyana ifisuma. (Yobo 9:20-22; Amalu. 37:18, 19, 37; 84:11; Amapi. 28:10) Nga filya cali kuli Yobo, icilenga umuntu ukuba uwa kaele te kukwata ifyuma, pantu ifyuma te kuti filenge umuntu ukucindikwa. (Amapi. 19:1; 28:6) Abana abakwata abafyashi aba kaele balaba ne nsansa (Amapi. 20:7), pantu balakwata ifintu ifisuma pa mulandu ne fyo abafyashi babo balecita kabili balakwata ne shina ilisuma no mucinshi uo abafyashi babo banonka.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Kuti Mwataluka ku Kulwala Umutima lwa ku Mupashi
Ukucilamo ukuicetekela. Abengi abalwala umutima balaicetekela sana ukuti bali fye bwino ilyo bashilapumwa no bulwele bwa mutima. Ilingi, balakaana ukuyapimwa kuli badokota nelyo ukusuulako fye ukuti tacacindama. Bamo na bo kuti batontonkanya ati apo baba Abena Kristu pa nshita ntali, tapali icingabacitikila. Kuti bakaana ukubebetwa lwa ku mupashi nelyo ukuiceeceeta mpaka fye baba mu bwafya. Calicindama ukwibukisha ukufunda kwa mutumwa Paulo pa lwa kukanaicetekela sana ukwa kuti: “E ico uuletila naiminina ndi, acenjele epali awa.” Cisuma ukusumina ukuti tatwapwililika no kulaibebeta lwa ku mupashi lyonse.—1 Abena Korinti 10:12; Amapinda 28:14.