Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • nwt Ol Proveb 1:1-31:31
  • Ol Proveb

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • Ol Proveb
  • Baebol Long Niu Wol Translesen
Baebol Long Niu Wol Translesen
Ol Proveb

OL PROVEB

1 Ol proveb* blong Solomon,+ boe blong Deved,+ we i king blong Isrel:+

 2 Blong lanem* waestok,+ mo fasin blong stretem man,

Mo blong kasemsave ol waestok,

 3 Blong kasem fasin blong stretem man,+ we i mekem man i gat hed,

I gat stret fasin,+ i skelem gud samting,*+ mo i gat gudfala fasin,*

 4 Blong givim fasin luksave+ long man we i no gat ekspiriens,

Mo blong givim save long ol yang man mo fasin blong tingting gud.+

 5 Man we i waes, hem i lesin gud mo i kasem moa tijing,+

Man we i kasemsave samting, i tekem ol gudfala toktok* blong lidim hem+

 6 Blong kasemsave wan proveb mo wan tok we i fasfas,*

Ol tok blong ol waes man mo ol ridel blong olgeta.+

 7 Fasin blong fraet* long Jehova, hem i stat blong save.+

Man we i no gat hed, i ting nating long waestok mo fasin blong stretem man.+

 8 Boe blong mi, yu lesin long papa blong yu taem i stretem yu,+

Mo yu no mas sakemaot ol tijing* blong mama blong yu.+

 9 Oli olsem wan naesfala hat blong lif long hed blong yu+

Mo wan gudfala nekles long nek blong yu.+

10 Boe blong mi, sipos ol sinman oli traem pulum yu, yu no mas go.+

11 Sipos oli se: “Yu kam wetem mifala.

I gud yumi go haed rere blong kilim man.

Bambae yumi haed yumi wet long ol gudfala man, we oli no mekem wan rong.

12 Bambae yumi solemdaon olgeta laef nomo olsem we Gref* i mekem,

Yumi solemdaon olgeta fulwan, olsem olgeta we oli stap godaon long hol.

13 I gud yumi karemaot evri gudfala samting blong olgeta,

Bambae yumi fulumap ol haos blong yumi wetem ol gudfala samting ya.

14 Yu mas joenem mifala,*

Mo bambae yumi serem olting we yumi stilim, i stret long yumi evriwan.”*

15 Boe blong mi, yu no mas folem olgeta.

Yu no putum leg blong yu long rod blong olgeta,+

16 From leg blong olgeta i stap ron* blong go mekem ol nogud samting,

Oli kwik blong go mekem blad i ron.+

17 Sipos man i go hangem net blong kasem pijin, be pijin i stap wajem hem nomo, i sua se bambae hem i no winim wan samting.

18 Hemia nao from wanem olgeta ya oli go haed long bus blong kilim ol man,

Oli haed i stap blong oli save aotem laef* blong ol narafala man.

19 Hemia fasin blong olgeta we oli wantem kasem samting long fasin we i no stret,

Mo ol samting ya we oli kasem, bambae i tekemaot laef* blong olgeta.+

20 Trufala waestok,+ i stap singaot bigwan long bigrod.+

Hem i gohed blong leftemap voes blong hem long ol pablik ples.+

21 Hem i stap long kona* blong ol bigrod i stap singaot.

Hem i stap long fored blong ol get blong taon, i talem se:+

22 “Yufala we i no gat ekspiriens, ?bambae yufala i no gat ekspiriens gogo kasem wetaem?

Yufala ya we i stap jikim man, ?bambae yufala i glad blong jikim man gogo kasem wetaem?

Mo yufala ya we i no gat hed, ?bambae yufala i no laekem save gogo kasem wetaem?+

23 I gud yu obei taem mi tok strong long yu.*+

Ale bambae mi kafsaedem spirit blong mi long yu.

Mo bambae mi mekem yu yu save ol tok blong mi.+

24 Mi bin singaotem yufala, be yufala i no wantem,

From samting ya, mi pusum han blong mi i kam, be i no gat wan i luksave,+

25 Yufala i gohed blong sakemaot olgeta advaes blong mi

Mo yufala i tanem baksaed long ol strong tok blong mi,

26 Taswe mi tu bambae mi laf, taem trabol i kasem yufala,

Mo bambae mi jikim yufala taem yufala i fraet we i fraet,+

27 Taem ol samting we yufala i fraet long hem, oli kam kasem yufala olsem hariken,

Mo ol trabol we oli olsem strong win oli kasem yufala,

Mo taem yufala i harem nogud mo trabol i kasem yufala.

28 Long taem ya, bambae oli stap singaot i kam long mi, be bambae mi no ansa.

Bambae oli traehad blong lukaotem mi, be bambae oli no faenem mi,+

29 From we oli no laekem save nating,+

Mo oli no jusum blong fraet* long Jehova.+

30 Oli no wantem advaes blong mi,

Oli no respektem ol tok we mi talem blong stretem olgeta.

31 Taswe bambae oli kasem panis from fasin blong olgeta,*+

Mo ol advaes* blong olgeta nomo bambae i spolem olgeta bakegen.

32 Ol man we oli no gat ekspiriens, ol krangke fasin blong olgeta nomo bambae i kilim olgeta,

Mo ol krangke man, fasin ya blong tekem samting isi nomo, bambae i spolem olgeta.

33 Be man we i stap lesin long mi, bambae hem i stap gud oltaem,+

Mo nating se trabol i kasem hem, be hem i no save fraet.”+

2 Boe blong mi, sipos yu akseptem ol tok blong mi,

Mo yu holem gud ol komanmen blong mi, olsem ol sas samting,+

 2 Taem yu mekem sora blong yu i lesin gud long waestok,+

Mo yu mekem hat blong yu i laekem fasin luksave,+

 3 Mo tu sipos yu singaot bigwan, yu askem blong yu gat save,+

Mo yu leftemap voes blong yu blong kasem fasin luksave,+

 4 Mo sipos yu gohed blong lukaotem olgeta, olsem se yu stap lukaotem silva,+

Mo yu gohed blong lukaotem olgeta olsem se yu stap lukaot ol sas samting we man i bin haedem,+

 5 Bambae yu kasemsave fasin ya blong fraet* long Jehova,+

Mo bambae yu faenem save blong God.+

 6 Jehova nomo i save givim waes.+

Save mo fasin blong luksave, tufala i stap kamaot long maot blong hem nomo.

 7 Hem i putumgud waestok we i wok gud, blong i givim long ol man we oli stret.

Hem i wan sil blong olgeta we oli stap wokbaot folem rod we i stret.+

 8 Hem i stap wajem gud ol rod blong mekem jastis,

Mo bambae hem i lukaotgud long rod blong olgeta we oli holemstrong long hem.+

 9 Nao bambae yu kasemsave wanem i stret mo i gud mo i stret long olgeta man,

Yes, bambae yu kasemsave olgeta rod blong ol samting we i gud.+

10 Taem waes i kasem hat blong yu+

Mo save i mekem sol* blong yu i harem gud,+

11 Fasin blong tingting gud, bambae i lukaot gud long yu,+

Mo fasin luksave, bambae i blokem gud yu,

12 Blong yu no folem ol rod we oli no stret,

Mo blong yu stap longwe long ol man we oli stap talem ol giaman tok,+

13 Mo long ol man we oli lego ol stret rod,

Blong folem ol rod blong tudak,+

14 Mo blong yu stap longwe long olgeta we oli glad blong mekem ol nogud samting.

Olgeta ya oli harem gud blong mekem ol rabis fasin,

15 Mo ol rod blong olgeta i no stret

Mo olgeta samting we oli mekem, i fulap long trik.

16 Ol waestok ya bambae oli blokem gud yu, blong yu stap longwe long woman nogud,*

Mo yu save blokem ol swit tok* blong woman we fasin blong hem i nogud.*+

17 Woman olsem, hem i lego gudfala fren* blong hem, we hem i gat taem hem i yangfala,+

Mo i fogetem kontrak we hem i mekem wetem God blong hem,

18 From haos blong hem i stap draon i godaon long ded,

Mo ol rod* blong hem, oli lidim man i godaon long gref.+

19 Olgeta we oli stap slip wetem hem,* bambae i no gat wan long olgeta i kambak,

Mo bambae oli no save kambak long rod blong laef.+

20 Taswe yu mas folem fasin blong ol gudfala man

Mo yu mas stap oltaem long rod blong ol stret man,+

21 From we ol stret man nomo bambae oli stap long wol ya,

Mo ol man we oli no gat poen,* bambae oli stap long hem.+

22 Be ol man nogud, bambae oli katemaot olgeta long wol ya,+

Mo ol rabis man bambae oli rutumaot olgeta long wol tu.+

3 Boe blong mi, yu no mas fogetem ol tijing* blong mi,

Mo i gud yu folem ol komanmen blong mi long fulhat blong yu,

 2 From we ol samting ya bambae oli ademap plante moa dei long laef blong yu,

Mo plante moa yia long laef blong yu, mo oli mekem se yu gat pis.+

 3 Yu no mas letem fasin blong yu blong lavem man oltaem, mo blong holem promes,* i gowe long yu.+

Yu fasem tufala raon long nek blong yu,

Mo yu raetemdaon tufala long hat blong yu, olsem we yu raetemdaon long wan ston.+

 4 Olsem nao, God mo ol man bambae oli glad long yu,

Mo oli luksave se yu yu gat hed.+

 5 Yu mas trastem Jehova+ long fulhat blong yu,

Mo yu no mas dipen* long prapa save blong yu.+

 6 Long olgeta samting we yu mekem, yu mas tingbaot hem,+

Nao hem bambae i mekem ol rod blong yu oli stret.+

 7 Yu no mas kam waes from prapa save blong yu nomo.+

I gud yu fraet* long Jehova mo tanem baksaed long ol fasin nogud.

 8 Sipos yu mekem olsem, fasin ya bambae i olsem meresin we i mekem yu yu harem gud long bodi* blong yu,

Mo bambae i mekem ol bun blong yu oli strong bakegen.

 9 Yu mas givim ol gudgudfala samting blong yu long Jehova blong ona long hem,+

Mo yu mekem sem mak long ol fas kakae* long garen blong yu,*+

10 Nao ol stohaos blong yu bambae oli fulap gud,+

Mo ol wel blong waen blong yu* bambae oli fulap gud long ol niu waen gogo oli stap kafkafsaed.

11 Boe blong mi, taem Jehova i stretem yu, yu no mas sakemaot advaes blong hem,+

Mo yu no mas agensem ol tok we hem i talem blong stretem yu,+

12 From we olgeta we Jehova i lavem olgeta, hem i stap stretem olgeta,+

Stret olsem we wan papa i stretem pikinini we hem i glad tumas long hem.+

13 Man we i faenem waes+

Mo man we i kasem fasin luksave, hem i glad.

14 I moa gud man i kasem waes, i bitim we hem i stap kasem silva,

Mo i moa gud hem i kasem moa waes, i bitim we hem i stap kasem gol.+

15 Waes i sas moa i bitim ol korel,*

I no gat wan samting we yu wantem tumas i sem mak long hem.

16 Longfala laef i stap long raethan blong hem,

Mo ol rij samting mo glori* oli stap long lefhan blong hem.

17 Ol rod blong hem oli mekem man i hapi,

Mo i gat pis long olgeta rod blong hem.+

18 Hem i olsem wan tri blong laef, long olgeta we oli holem waestok,

Mo olgeta we oli gohed blong holemtaet waestok, bambae ol man oli singaot olgeta se, ol hapi man.+

19 Jehova i yusum waes blong putum fandesen blong wol ya.+

Hem i yusum fasin luksave blong putum heven i stap strong long ples blong hem.+

20 Long save blong hem, hem i openem ol dip wota,

Mo i mekem ol klaod long skae oli folfoldaon olsem wota blong naet.+

21 Boe blong mi, yu no mas tekemaot ae blong yu long olgeta.*

Yu mas holemgud waestok we i wok gud, mo fasin blong yusum gud tingting.

22 Bambae oli givim laef long yu*

Mo bambae oli olsem wan naes samting we i flasem gud nek blong yu,

23 Nao bambae yu wokbaot long rod blong yu, we yu sef nomo,

Mo leg blong yu i no fas long wan samting.*+

24 Taem yu ledaon, bambae yu no fraet,+

Bambae yu ledaon, mo bambae yu slip we yu harem gud.+

25 Bambae yu no fraet long eni trabol, we i kamaot wantaem nomo mo i mekem man i fraet bitim mak,+

No long strong win we i stap kasem ol man nogud.+

26 Hemia from we Jehova bambae i soemaot long yu se yu save trastem hem nomo,+

Bambae hem i no letem leg blong yu i fas long trap.+

27 I nogud yu holembak gudfala samting we yu sud givim long man we i nidim.*+

Sipos yu naf blong givhan,* i gud yu mekem.+

28 I nogud yu talem long neba blong yu se: “!Yu gowe, yu kambak afta nomo! Tumoro nomo bambae mi givim long yu.”

Sipos yu save givim long hem naoia, i gud yu mekem.

29 Yu no mas mekem plan blong spolem neba blong yu+

We i harem se hem i sef taem hem i stap klosap long yu.

30 Yu no mas rao wetem wan man, blong nating nomo+

Sipos hem i no mekem wan nogud samting long yu.+

31 Yu no mas jalus long man blong faet+

Mo yu no jusum eni fasin blong hem,

32 From we Jehova i no laekem nating ol man blong trik,+

Be Hem i fren gud wetem ol man we oli gat stret fasin.+

33 Jehova i stap singaot trabol i kam long haos blong man nogud,+

Be hem i blesem hom blong ol stret man.+

34 Hem i stap jikim ol man we oli stap tok flas,+

Be hem i soemaot se hem i glad long ol man we oli gat tingting daon.+

35 Ol waes man, bambae oli kasem ona,

Be ol man we oli stupid, oli stap leftemap ol fasin ya nomo we man i no save ona long olgeta from.+

4 Ol boe blong mi, yufala i mas lesin gud taem wan papa i stretem yufala,+

Yufala i mas lesin gud blong yufala i kasemsave samting,

 2 From we bambae mi givim gudfala advaes long yufala,

Yufala i no mas sakemaot ol tijing* blong mi.+

 3 Mi mi trufala boe blong papa blong mi+

Mo mama blong mi i lavem mi tumas.+

 4 Yes, papa i tijim mi, i talem se: “I gud yu holemtaet ol tok blong mi long hat blong yu.+

Yu kipim ol komanmen blong mi blong yu gohed blong laef.+

 5 Yu mas kasem waes mo yu mas kasemsave samting.+

Yu no mas fogetem, mo yu no mas tanem baksaed long samting we mi talem.

 6 Yu no mas sakemaot waes, nao bambae i protektem yu.

Yu mas lavem waes, nao bambae hem i blokem gud yu.

 7 Waes i impoten moa long ol narafala samting,*+ taswe yu mas traehad blong kasem waes.

Mo nomata wanem samting yu yu gat, be yu mas traehad blong kasemsave samting.+

 8 Yu mas tinghae long hem, nao bambae hem i leftemap yu.+

Bambae hem i ona long yu, from we yu yu holem hem i fasgud long yu.+

 9 Bambae hem i putum wan naesfala hat we oli wokem long lif long hed blong yu.

Bambae hem i flasem gud yu, olsem wan naesfala hat blong king.”

10 Boe blong mi, yu mas lesin mo yu akseptem ol tok blong mi,

Nao bambae yu laef plante yia.+

11 Bambae mi tijim yu blong yu mekem samting long fasin we i waes,+

Bambae mi lidim yu blong folem ol rod blong stret fasin.+

12 Taem yu wokbaot, bambae i no gat wan samting i holemtaet leg blong yu,

Mo sipos yu ron, bambae i no gat wan samting i mekem yu stambol.

13 Yu mas holemtaet ol tok we man i talem blong stretem yu, yu no mas lego.+

Yu mas lukaot gud long hem, from we hem i laef blong yu.+

14 Yu no mas pas long rod blong ol man nogud,

Mo yu no mas wokbaot folem fasin blong ol rabis man.+

15 Yu mas stap longwe long hem, yu livim hem+

Yu tanem baksaed long hem, mo yu pas bitim hem yu go.+

16 Hemia from we oli no save slip gogo oli mekem samting we i nogud fastaem.

Oli no save slip. Oli mas spolem wan man fastaem, biaen nomo oli save slip.

17 Rabis fasin i olsem bred blong olgeta,

Mo faet i olsem waen blong olgeta.

18 Be rod blong ol stret man i olsem laet long eli moning,

We sloslo i stap kam klia moa gogo i delaet gud.+

19 Rod blong ol man nogud i olsem tudak,

Oli no save wanem i mekem se oli stambol.

20 Boe blong mi, yu mas lesin long ol tok blong mi,

Yu mas lesin gud* long ol tok we mi stap talem.

21 Yu no mas tekemaot ae blong yu long olgeta,

Yu mas kipim olgeta, dip insaed long hat blong yu,+

22 From we oli givim laef long man we i faenem olgeta,+

Mo oli mekem ful bodi* blong man i helti.

23 Yu mas lukaot gud moa long hat blong yu i bitim eni narafala samting,+

From hem nao i stamba blong laef.

24 Yu mas putum ol toktok we oli no stret oli stap longwe long yu,+

Mo yu mekem se ol giaman toktok oli stap longwe long yu.

25 Ae blong yu i mas lukluk i go stret nomo long fored,

Yes, yu mas lukluk i go stret nomo* long fored.+

26 Yu smutum gud* rod blong leg blong yu,+

Nao olgeta rod blong yu bambae oli go gud.

27 Yu no mas traem blong go long lef o long raet.+

Yu mas tanem baksaed long ol samting we i nogud, yu wokbaot i gowe.

5 Boe blong mi, yu lesin long waestok blong mi.

Yu mas lesin gud* blong save fasin blong mi blong luksave samting,+

 2 Olsem nao yu save lukaot gud long fasin blong yu blong tingting gud

Mo bambae yu protektem save taem yu toktok.+

 3 Lips blong wan woman nogud,* i olsem bed blong bi we hani i stap drop aot long hem,+

Mo maot blong hem i smut moa i bitim oel.+

 4 Be biaen, hem i konkon olsem plant ya womwud+

Mo i sap olsem naef blong faet we i sap tu saed.+

 5 Leg blong hem i stap godaon long ded.

Mo ol step blong hem oli lidim man i go stret long Gref.*

 6 Hem i no tingbaot rod blong laef nating.

Ol rod blong hem oli go olbaot, be hem i no save se oli go wea.

 7 Taswe ol boe blong mi, yufala i lesin long mi

Mo yufala i no tanem baksaed long ol samting we mi stap talem.

 8 Yu mas stap longwe long woman olsem,

Yu no mas go klosap long fored blong haos blong hem,+

 9 Olsem nao, ona we yu stap kasem, bambae i no go long ol narafala,+

Mo bambae yu no safa long ful laef blong yu,*+

10 Olsem nao ol strenja bambae oli no save kam karemaot ol gudfala samting* blong yu,+

Mo ol samting we yu bin wok had from, bambae oli no go long haos blong wan man blong narafala kantri.

11 Sipos no, bambae yu krae long en blong laef blong yu,

Taem mit mo bodi blong yu i kam nogud,+

12 Mo yu talem se: “?Man, from wanem mi no laekem nating taem oli stretem mi?

?From wanem mi sakemaot advaes taem oli tok long mi?

13 Mo mi no lesin long voes blong ol man we oli tijim mi

Mo mi no lesin gud long ol tija blong mi.

14 Long medel blong ful kongregesen*

Klosap nao bambae mi lus olgeta.”+

15 Yu mas dring wota long prapa hol blong wota blong yu nomo

Mo wota we i stap ronaot* long prapa wel blong yu nomo.+

16 ?From wanem yu wantem ol springwota blong yu oli ron olbaot aotsaed,

Mo yu wantem se ol smol reva blong yu oli ron long ol pablik ples?+

17 Yu holem olgeta i blong yu nomo,

Mo i no blong ol strenja we oli stap wetem yu.+

18 I gud springwota* blong yu i kasem blesing,

Mo i gud yu harem gud long waef blong yu we yu mared wetem taem yu yangfala,+

19 Hem i olsem wan gudfala woman dia, wan wael nani* blong hil,+ we i naes tumas blong luk.

I gud yu letem titi blong hem i mekem yu harem gud oltaem.*

I gud lav blong hem i holemtaet yu oltaem.+

20 Taswe boe blong mi, ?from wanem yu wantem letem fasin blong wan woman nogud* i holemtaet yu,

O yu wantem holem titi blong woman we fasin blong hem i nogud?*+

21 From we ol fasin blong ol man oli stap long klia ples nomo long fes blong Jehova.

Hem i stap jekemgud evri rod blong hem.+

22 Man nogud, ol rong blong hem nomo oli kasem hem bakegen,

Mo bambae sin blong hem we oli olsem rop, oli holemtaet hem bakegen.+

23 Bambae hem i ded, from i no gat man i stretem hem,

Mo i lusum rod, from we ol krangke fasin blong hem oli bitim mak.

6 Boe blong mi, sipos yu makem wan samting olsem garanti blong neba blong yu,+

Mo sipos yu bin sekhan* wetem wan strenja,+

 2 Mo sipos yu fas long wan promes we yu bin mekem,

Ol tok blong yu oli holem yu olsem trap,+

 3 Taswe boe blong mi, i gud yu mekem olsem blong yu kam fri,

From yu stap finis long han blong neba blong yu:

Yu go luk neba blong yu mo yu mekem tingting blong yu i stap daon, mo kwiktaem yu mas plis long hem blong i sore long yu.+

 4 Yu no mas letem ae blong yu i slip,

O yu letem ae blong yu i kam hevi.

 5 Yu mas mekem se yu fri, olsem wan gasel we i kamaot long han blong man blong hanting

Mo olsem wan pijin we i kamaot long han blong man blong kasem pijin.

 6 Ol lesman, yufala i go luk anis,+

Yufala i lukluk gud fasin blong hem, blong yufala i kam waes.

 7 Nating se hem i no gat komanda, o lida, o rula,

 8 Be long hot taem, hem i stap mekemrere ol kakae blong hem,+

Mo long taem blong havest, hem i stap hivimap ol kakae blong hem.

 9 ?Be yu, lesman, bambae yu stap ledaon gogo kasem wetaem?

?Wetaem bambae yu wekap, yu no moa slip?

10 Sipos yu slip smoltaem, yu ledaon smoltaem

Yu foldem han blong yu blong spel smol,+

11 Bambae yu pua kwiktaem olsem we wan stilman i atakem yu,

Mo bambae yu sot long plante samting, olsem we wan soldia i atakem yu.+

12 Wan man nogud we i no save mekem gudfala samting, oltaem i stap wokbaot olbaot i stap talem ol giaman tok.+

13 Hem i stap satem ae blong hem,+ mo i stap mekem ol saen long leg blong hem, mo i stap muvmuvum ol fingga blong hem sloslo.

14 From we hat blong hem i no stret,

Oltaem hem i stap mekem ol rabis plan+ mo i stap mekem trabol olbaot.+

15 Taswe, bigfala trabol bambae i kasem hem wantaem nomo.

Smoltaem moa, ale trabol bambae i smasem gud hem, we bambae i no moa gat wan samting i save mekem hem i kam gud bakegen.+

16 I gat sikis samting we Jehova i no laekem olgeta nating,

Yes, i gat seven samting we hem* i no laekem nating, hemia:

17 Fasin blong flas,+ giaman,+ kilim man i ded,+

18 Mekem ol rabis plan,+ resis kwik blong go mekem ol samting nogud,

19 Mo giaman witnes we i stap giaman insaed long kot,+

Mo fasin ya we man i mekem ol brata blong hem oli harem nogud, nao oli seraot.+

20 Boe blong mi, yu mas folem gud komanmen blong papa blong yu,

Mo yu no mas sakemaot tijing* blong mama blong yu.+

21 Yu mas fasem olgeta i stap strong long hat blong yu,

Yu mas fasem olgeta raon long nek blong yu.

22 Taem yu wokbaot, bambae hem i lidim yu,

Taem yu ledaon, bambae hem i stap gad long yu,

Mo taem yu wekap, bambae hem i toktok long yu.*

23 From we komanmen hem i wan laet,*+

Mo loa i wan laet+

Mo ol strong tok blong stretem man, hem i rod blong laef.+

24 Bambae oli protektem yu long rabis woman,+

Mo oli protektem yu long ol swit tok blong woman we fasin blong hem i nogud.*+

25 Woman olsem i naes tumas, be yu no mas letem hat blong yu i wantem hem+

Mo hem i save yusum ae blong hem blong pulum man, be yu no mas letem samting ya i holemtaet yu,

26 From wan prostitut i save mekem man i lusum evri samting gogo i gat wan lof bred nomo i stap,+

Be waef blong narafala man, hem i save tekemaot wan gudfala laef.*

27 ?Yu ting se wan man i save rekem faea i go long jes blong hem, be faea ya i no bonem klos blong hem?+

28 ?Mo yu ting se wan man i save wokbaot antap long ol sakol we oli laet yet, be oli no bonem hem?

29 Hemia i sem mak long man we i stap slip wetem waef blong neba blong hem.

Man we i tajem wan woman olsem, hem i no save ronwe long panis.+

30 Ol man oli no save tingting nogud long wan stilman

Sipos hem i stil blong kasem kakae,* taem i hanggri.

31 Be sipos oli faenemaot hem, bambae hem i mas givimbak jenis blong samting ya seven taem.

Bambae hem i givimaot evri sas samting long haos blong hem.+

32 Man we i mekem adaltri* wetem wan woman, hem i no gat gudfala tingting.*

Man we i mekem olsem, hem i stap spolem hem nomo.*+

33 Bambae hem i karekil from mo ol man bambae oli no ona long hem,+

Mo krangke fasin ya blong hem, bambae i mekem hem i sem olwe.+

34 From jalus i mekem se wan hasban i kros bitim mak.

Bambae hem i no gat sore nating taem hem i givimbak,+

35 Bambae hem i no akseptem eni jenis blong samting we man i givimbak long hem.*

Mo nating se presen we yu givim i bigwan olsem wanem, be bambae i no mekem kros blong hem i godaon.

7 Boe blong mi, yu mas holemtaet ol tok we mi stap talem,

Mo yu holem gud ol komanmen blong mi olsem ol sas samting.+

 2 Yu mas kipim ol komanmen blong mi blong yu stap laef,+

Yu mas lukaot gud long ol tijing* blong mi olsem we yu stap lukaot gud long pi blong ae blong yu.

 3 Yu fasem olgeta raon long ol fingga blong yu,

Mo yu raetemdaon olgeta long hat blong yu, olsem we yu raetemdaon long wan ston.+

 4 Yu talem long waestok se: “Yu yu sista blong mi,”

Mo yu singaot fasin blong kasemsave samting se “famle blong mi,”

 5 Blong tufala i save protektem yu long woman nogud,*+

Mo long woman we fasin blong hem i no stret* mo long ol swit tok blong hem.*+

 6 Mi stap long windo blong haos blong mi,

Mi lukluk i godaon tru long wan hol blong haos blong mi,

 7 Mo taem mi stap wajem sam man we oli no gat hed,*

Mi luk wan yang man long medel blong ol yangfala, hem i no gat gudfala tingting.*+

 8 Hem i pas long bigfala rod klosap long kona we woman ya i stap long hem,

Nao i wokbaot i go long saed we haos blong woman ya i stap long hem,

 9 Hemia long aftenun finis, we klosap i tudak,+

Taem naet mo tudak i stap kam klosap.

10 Nao mi luk wan woman i go mitim hem,

Woman ya i jenis* olsem wan prostitut,+ mo hat blong hem i fulap long fasin blong trikim man.

11 Hem i wan bigmaot mo i stronghed.+

Hem i neva stap kwaet* long haos.

12 Hem i stap haed long evri kona, i stap wet,

Hem i stap smoltaem aotsaed, nekis minit hem i stap finis long ol pablik ples.+

13 Nao woman ya i holemtaet yang man ya mo i kisim hem,

Mo i lukluk stret long fes blong hem, i talem se:

14 “Mi mas mekem sakrefaes blong pis.+

Mi mi mekem ol promes blong mi tede.

15 Taswe mi kam ya blong mitim yu,

!Mi lukaotem yu, mo naoia mi faenem yu finis!

16 Mi kavremap bed blong mi finis wetem ol gudfala sitbed,

Hemia linen we i kam long Ijip, we kala blong hem i naes tumas.+

17 Mo mi saksakem mir, alos mo sinamon long bed blong mi finis.+

18 Ale yu kam, yumitu dring long kap ya blong lav, gogo kasem moning,

I gud yumitu enjoem strong lav ya tugeta,

19 From we hasban blong mi i no stap long haos,

Hem i wokbaot i go long wan defren ples longwe.

20 Hem i karem wan bag blong mane wetem hem,

Mo bambae hem i no kambak kasem dei blong fulmun.”

21 Woman ya i mekem plante samting blong pulum yangfala man ya i gorong.+

Mo hem i talem ol swit tok long man ya blong pulum hem.

22 Ale wantaem nomo yang man ya i biaen long woman ya, olsem wan bul we i stap wokbaot i go blong oli kilim hem i ded,

Mo olsem wan krangke man we oli mas lokem leg blong hem long stok,* blong panisim hem,+

23 Gogo kasem we wan ara i sperem leva blong hem i gotru.

Hem i olsem wan pijin we i flae kwik i go insaed long wan trap, be i no save nating se bambae trap ya i tekemaot laef* blong hem.+

24 Naoia, boe* blong mi, yu lesin long mi,

Yu lesin gud long ol tok we mi talem.

25 Yu no mas letem hat blong yu i pulum yu, blong folem ol rod blong hem.

Yu no mas wokbaot krangke i go long ol rod blong hem,+

26 From we hem i bin mekem se plante man oli ded, be long wan fasin we i nogud olgeta,+

Mo ol man we hem i kilim olgeta, oli plante we plante.+

27 Haos blong hem i lidim man i go long Gref,*

Hem i lidim man i godaon long ol rum blong ded we oli stap insaed olgeta.

8 ?I no waestok ya we i stap singaot?

?Mo i no fasin luksave ya we i stap leftemap voes blong hem?+

 2 Hem i stap long rod, long ol ples we i hae,+

Mo i go stanap long ples we ol rod oli seraot.

 3 Hem i stap stanap long saed blong ol get we oli go insaed long taon,

Long ol doa we oli blong go insaed long taon,

I stap gohed blong singaot bigwan i se:+

 4 “Olgeta, mi mi stap singaot i kam long yufala,

Mi stap singaot bigwan i kam long yufala evriwan.*

 5 Yufala we i no gat ekspiriens, yufala i mas lanem blong tingting gud fastaem,+

Yufala ya we i stupid, yufala i mas traehad blong kasem wan hat we i kasemsave samting.

 6 Yufala i mas lesin gud, from we ol tok we mi talem oli impoten,

Maot blong mi i talem ol samting we oli stret,

 7 From we mi talemaot trutok long fasin we i kaen,

Mo maot blong mi i no laekem nating ol samting we i nogud.

 8 Olgeta tok we i stap kamaot long maot blong mi oli stret gud.

I no gat wan long olgeta i fasfas o i kruked.

 9 Man we i gat fasin luksave, olgeta tok ya oli klia nomo long hem,

Mo olgeta we oli gat save, oli luk se ol tok ya oli stret.

10 Yu mas jusum ol tok we mi talem blong tijim yu, i no silva,

Mo yu jusum save, be i no gol we i beswan,+

11 From we waes i gud moa i winim ol korel,*

Mo ol narafala samting we ol man oli stap wantem tumas, i no gat wan we i sem mak long hem.

12 Mi, waestok, mi stap wetem fasin blong skelem gud samting,

Mi mi faenem save finis, mo fasin blong yusum gud tingting.+

13 Fasin blong fraet* long Jehova, i min se man i no laekem nating samting we i nogud.+

Mi mi no laekem nating we man i leftemap hem wan mo i praod+ mo rod we i no stret, mo ol giaman tok.+

14 Mi mi gat gudfala advaes, mo waes we i wok gud,+

Fasin blong kasemsave samting,+ mo paoa,+ tufala i blong mi.

15 Mi mi mekem se ol king oli stap rul,

Mo ol haeman oli stap mekem ol loa we i stret.+

16 Mi mi mekem se ol prins oli stap rul,

Mo ol lida oli stap jaj long stret fasin.

17 Mi mi lavem olgeta we oli stap lavem mi,

Mo olgeta we oli stap lukaotem mi, bambae oli faenem mi.+

18 Ol rij samting mo glori oli stap wetem mi,

Mo ol sas samting we oli save stap olwe,* wetem stret fasin.

19 Ol samting we man i kasem long mi, oli gud moa i winim gol, yes gol we i klin gud,

Mo samting we mi mekem, i gud moa i winim silva we i beswan.+

20 Mi stap wokbaot long rod blong stret fasin,

Long medel blong ol rod blong mekem jastis.

21 Mi mi givim wan rij samting we mi putumgud i stap, long olgeta we oli lavem mi,

Mo mi fulumap gud ol stohaos blong olgeta.

22 Jehova i mekem mi olsem stat blong olgeta samting we hem i mekem,+

Mi mi faswan long olgeta wok we hem i mekem bifo olgeta.+

23 Longtaem bifo i kam,* mi mi stap finis,+

Hemia long stat finis taem wol ya i no stap yet.+

24 Taem i no gat ol wota yet,+ be mi mi bon finis,*

Mo long taem ya, ol springwota we naoia oli fulap gud, oli no stap yet.

25 Bifo we oli putum ol bigfala hil long ples blong olgeta,

Mo bifo we oli putum ol hil long ples blong olgeta, be mi mi bon finis,

26 Hemia long taem ya we hem i no mekem wol ya, mo ol ples blong mekem garen yet,

Mo i no wokem wan pis graon nating long wol ya yet.

27 Taem hem i stap rerem heven,+ mi mi stap long taem ya,

Taem hem i putum wan mak bitwin* skae mo solwota,+

28 Mo taem hem i putum klaod* antap,

Taem hem i openem ol hol long dip wota we ol springwota oli kamaot long hem,

29 Mo taem hem i putum wan loa blong solwota,

Se ol wota blong hem oli no mas go bitim oda blong hem,+

Mo taem hem i stanemap* ol fandesen blong wol ya,

30 Be mi mi stap long saed blong hem olsem wan nambawan man blong wok.+

Mi nao we evri dei hem i glad moa long mi,+

Long fes blong hem, mi mi glad oltaem.+

31 Mi mi glad blong luk wol ya blong hem we ol samting oli save laef long hem,

Mo mi glad moa long ol pikinini blong man.*

32 Naoia ol boe blong mi, yufala i lesin gud long mi,

Yes olgeta we oli folem ol rod blong mi, oli glad.

33 Yufala i mas lesin long ol tok blong stretem yufala,+ blong yufala i kam waes,

Mo yufala i no mas sakemaot.

34 Man we evri dei, long eli moning i stap kam* long ol doa blong mi,

Mo i kam stanap long saed blong ol pos blong doa blong mi, i stap wet

Blong lesin long mi, hem i glad,

35 From man we i faenem mi, bambae i faenem laef,+

Mo Jehova i glad long hem.

36 Be man we i no gat taem wetem mi, hem i stap givim kil long hem wan,*

Mo olgeta we oli no laekem mi nating, oli laekem ded.”+

9 Trufala waestok i bildim haos blong hem finis,

Hem i katem gud ol seven bigfala pos blong hem finis.

 2 Hem i mekemrere finis mit blong hem,*

Mo hem i miksim waen blong hem finis,

Mo i putumgud tebol blong hem finis.

 3 Hem i sanemaot ol gel blong wok blong hem,

Blong oli go long ol hae ples long taon, oli singaot se:+

 4 “Man we i no gat ekspiriens, i gud hem i kam long ples ya.”

Woman ya i talem long man we i no gat gudfala tingting* se:

 5 “Yu kam, yu kakae bred blong mi

Mo yu joen wetem mi blong dring waen we mi miksim finis.

 6 Yu yu no gat ekspiriens, be yu mas lego* blong yu stap laef.+

Yu wokbaot i go fored folem rod blong save.”+

 7 Man we i traem stretem wan flas man, bambae hem i sem nomo,+

Mo man we i tok strong long man nogud, bambae i kasem trabol nomo.

 8 Yu no mas tok strong long man we i flas, sipos no, bambae hem i agensem yu.+

Yu mas tok strong long man we i waes, mo hem bambae i lavem yu.+

 9 Yu serem save wetem man we i waes, nao bambae hem i kam waes moa.+

Yu tijim wan stret man, nao bambae hem i lanem plante moa samting.

10 Fasin blong fraet* long Jehova hem i stat blong waes,+

Mo ol save long saed blong Man Ya We i Tabu We i Tabu,+ i mekem man i kasemsave samting.

11 From mi, ol dei blong yu bambae oli kam plante,+

Mo bambae mi ademap ol yia long laef blong yu.

12 Sipos yu kam waes, waes ya bambae i givhan long yu bakegen,

Be sipos yu wan man blong flas, yu wan nomo bambae yu kakae frut blong hem.

13 Wan woman we i stupid, hem i bigmaot oltaem.+

Hem i stronghed mo i no save wan samting nating.

14 Hem i stap sidaon long fored blong haos blong hem,

Long wan jea we i stap long ol hae ples long taon,+

15 I stap singaotem ol man we oli stap pas long rod,

Hemia olgeta we oli stap wokbaot stret nomo folem rod blong olgeta, i se:

16 “Man we i no gat ekspiriens, i gud hem i kam long ples ya.”

Woman ya i talem long olgeta we oli no gat gudfala tingting* se:+

17 “Wota we man i stilim i swit,

Mo kakae we man i haed nomo i kakae, hem i gud tumas.”+

18 Be hem i no save se ol man we oli ded finis we oli no moa save mekem wan samting, oli stap long ples ya,

Hem i no save se ol gest blong hem, oli stap dip insaed long Gref.*+

10 Ol proveb blong Solomon.+

Wan boe we i waes, i stap mekem papa blong hem i glad,+

Be wan boe we i no gat hed, i stap mekem mama blong hem i harem nogud.

 2 Ol gudgudfala samting we man i kasem long rod we i no stret, bambae i no givhan long hem nating,

Be stret fasin, i stap sevem man blong i no ded.+

 3 Jehova bambae i no mekem se wan stret man* i stap hanggri,+

Mo bambae hem i no letem man nogud i kasem samting we hem i wantem tumas.

 4 Han we i slak, bambae i mekem man i kam pua,+

Be han we i wok had, i mekem man i kam rij.+

 5 Boe we i stap tekemaot kakae long garen long hot taem, hem i soemaot se hem i gat hed,

Be boe we i slip ded long taem blong havest, hem i stap mekem sem nomo.+

 6 Stret man i stap kasem ol blesing,+

Be maot blong man nogud i stap haedem fasin blong faet.

 7 Ol man oli no save fogetem wan stret man* mo bambae hem i kasem blesing from,+

Be man nogud, nem blong hem i roten, i lus.+

 8 Man we i waes, bambae i akseptem ol advaes,*+

Be man we i stap toktok krangke, bambae ol man oli wokbaot antap long hem.+

 9 Man we i stap mekem i stret oltaem, bambae i stap gud oltaem,+

Be man we i stap mekem ol kruked fasin, bambae ol man oli faenemaot hem.+

10 Man we i satem ae blong hem blong haedem wan samting, hem i stap mekem man i harem nogud,+

Mo man we i stap toktok krangke, bambae ol man oli wokbaot antap long hem.+

11 Maot blong stret man i save givim laef,+

Be maot blong man nogud i stap haedem raf fasin.+

12 Fasin blong no laekem narafala nating, hem i stap pulum ol man blong oli raorao,

Be lav i kavremap olgeta rong we man i mekem.+

13 Waes i stap long maot* blong wan man we i luksave samting,+

Be man we i no gat gudfala tingting,* stik nomo i stap karem baksaed blong hem.+

14 Ol man we oli waes, oli holemgud save olsem wan sas samting,+

Be maot blong man we i no gat hed, i stap singaot trabol i kam.+

15 Ol gudgudfala samting* blong wan rijman, oli olsem taon blong hem we stonwol i raonem gud.

Taem wan man i pua, i no gat samting, hemia i spolem gud hem.+

16 Wok blong wan stret man i lidim man i go long laef,

Be ol samting we man nogud i mekem, oli lidim man blong mekem sin.+

17 Man we i folem ol tok blong stretem hem, hem i soem rod blong laef long ol narafala,*

Be man we i no wantem save long ol strong tok we i blong stretem hem, hem i stap lidim ol narafala i gorong.

18 Man we i no laekem narafala man nating, be i stap haedem, hem i stap mekem ol giaman toktok,+

Mo man we i stap go talem ol tok olbaot blong spolem narafala,* hem i wan stupid.

19 Taem i gat tumas toktok, man i no save blokem mastik,+

Be man we i kontrolem lips blong hem, hem i mekem samting we i waes.+

20 Tang blong wan stret man i olsem silva we i beswan,+

Be hat blong man nogud, i no sas nating.

21 Lips blong wan stret man i givhan long* plante man,+

Be man we i no gat hed, i ded from hem i no gat gudfala tingting.+

22 Blesing blong Jehova, hemia nao samting we i mekem man i rij,+

Mo taem Hem i givim blesing, hem i no mekem man i harem nogud from, mo hem i no ademap trabol* i go wetem.

23 Man we i stupid, hem i mekem ol fasin blong sem, olsem samting blong pleplei nomo,

Be waes i blong man we i gat fasin luksave.+

24 Man nogud bambae i kasem ol samting we hem i stap fraet tumas long hem,

Be wan man we i stret, bambae hem i kasem ol samting we hem i wantem tumas.+

25 Taem strong win i pas finis, ol man nogud bambae oli no moa stap,+

Be ol stret man oli olsem wan fandesen we bambae i stap olwe.+

26 Olsem vinega we i mekem tut i narakaen, mo olsem smok we i mekem ae i soa,

Long sem fasin, man we i stap sanem wan lesman,* bambae i harem nogud nomo.

27 Fasin blong fraet* long Jehova, i stap mekem laef blong man i longfala,+

Be man nogud, ol yia blong laef blong hem bambae i sot nomo.+

28 Ol samting we ol stret man oli stap wet long hem,* bambae i mekem olgeta oli glad,+

Be man nogud, hop blong hem bambae i lus.+

29 Rod blong Jehova i olsem wan strong ples blong haed blong ol man we oli no gat poen,+

Be i wan disasta long ol rabis man.+

30 Ol stret man neva bambae i gat wan samting i save mekem olgeta oli foldaon,+

Be ol man nogud, bambae oli no moa save stap long wol ya.+

31 Maot blong wan stret man i stap givimaot waestok,*

Be tang we i rabis, bambae oli katemaot.

32 Maot* blong wan stret man i save samting we i mekem man i glad,

Be maot blong man nogud i rabis.

11 Ol skel we oli no tru,* oli nogud we oli nogud long ae blong Jehova

Be hem i glad long skel we hevi blong hem i stret gud.*+

 2 Taem man i mekem samting we hem i no gat raet long hem, i no longtaem ol man bambae oli no moa ona long hem,+

Be waes i stap wetem man we i gat tingting daon.+

 3 Ol man we oli stret, fasin blong olgeta we i klin gud i stap lidim olgeta,+

Be ol man blong giaman, ol trik blong olgeta nomo bambae i spolem olgeta bakegen.+

 4 Ol sas samting* oli no save givhan nating long dei blong kros,+

Be stret fasin nao bambae i sevem man blong i no ded.+

 5 Man we i no gat poen long hem, ol stret fasin blong hem, oli mekem se rod blong hem i stret,

Be man nogud, ol rabis fasin blong hem nomo bambae oli mekem hem i foldaon.+

 6 Stret fasin blong ol gudfala man bambae i sevem olgeta,+

Be ol man blong giaman, ol samting we olgeta nomo oli wantem, bambae i kasem olgeta bakegen.+

 7 Taem wan man nogud i ded, hop blong hem tu i lus,

Mo ol samting we hem i stap wet from, we hem i save kasem from paoa blong hem nomo, olgeta tu oli lus.+

 8 Stret man i save kamaot long trabol,

Mo man nogud i tekem ples blong hem.+

 9 Maot blong man blong apostasi* i stap spolem ol neba blong hem,

Be save nao i stap sevem stret man.+

10 Gudfala fasin blong ol stret man, i mekem se ol man blong wan taon oli glad,

Mo taem ol man nogud oli lus, ol man oli krae from we oli glad tumas.+

11 Ol man oli stap leftemap wan taon from blesing we ol stret man oli kasem,+

Be tok* blong ol man nogud, i stap brebrekem taon ya.+

12 Man we i no gat gudfala tingting,* hem i stap agensem* neba blong hem,

Be man we i rili luksave samting, hem i stap kwaet nomo.+

13 Man blong spolem nem blong narafala, i go olbaot i stap talemaot ol sikret,+

Be man we yu save trastem,* i haedem ol sikret.*

14 Taem i no gat gudfala advaes blong lidim ol man,* ol man oli safa,

Be taem i gat plante man blong givim advaes, ol samting oli go gud.*+

15 Man we i putum garanti long lon blong wan strenja,* i sua se bambae hem i kasem trabol,+

Be man we i no* sekhan blong givim wan samting olsem garanti, bambae hem i stap gud.

16 Woman we i gat naesfala fasin,* hem i stap kasem glori,*+

Be ol man we fasin blong olgeta i strong, oli stap pulumaot ol rij samting blong ol narafala man.

17 Man we i kaen,* hem i stap mekem i gud long hem wan,*+

Be man we i raf tumas, hem i stap pulum trabol* i kam long hem nomo.+

18 Pei we man nogud i stap kasem, hem i wan giaman pei nomo,+

Be man we i stap mekem ol fasin we i stret, hem i stap kasem pei we i tru.+

19 Man we i strong blong sapotem stret fasin, hem i stap long rod blong laef,+

Be man we i stap ronem ol rabis fasin, hem i stap long rod blong ded.

20 Olgeta we hat blong olgeta i no stret, oli nogud we oli nogud long ae blong Jehova+

Be olgeta we oli no gat poen, oli mekem hem i glad tumas.+

21 Yu mas bilivim tok ya:* Man nogud i no save ronwe long hem,+

Be ol pikinini blong ol stret man, bambae oli ronwe.

22 Woman we fes blong hem i naes, be i sakemaot ol gudfala tingting,

Hem i olsem gol ring long nus blong wan pig.

23 Ol samting we ol stret man oli wantem, i lidim olgeta blong kasem ol gudfala samting,+

Be ol samting we ol man nogud oli putum hop long hem, i stap pulum God blong i kros long olgeta.

24 Man we i glad blong givim samting,* hem bambae i kasem plante moa samting,+

Narafala man we i stap holemtaet ol samting we hem i sud givimaot, hem bambae i kam pua.+

25 Man* we i glad blong givim samting, bambae hem i gat plante samting,*+

Mo man we i stap mekem ol narafala oli harem gud,* bambae ol narafala oli mekem hem tu i harem gud.+

26 Ol man bambae oli singaot trabol i kam long man we i stap holemtaet ol kakae, i no salem,

Be bambae oli blesem man we i salem kakae.

27 Man we i traehad blong mekem ol gudfala fasin, hem i wantem se wan i glad long hem,+

Be man we i stap lukaot ol rabis fasin, hemia nao samting we bambae i kasem hem.+

28 Man we i stap trastem ol rij samting blong hem, bambae hem i foldaon,+

Be ol stret man bambae oli gohed gud olsem tri we lif blong hem i grin gud.+

29 Man we i pulum trabol* i kam long ol famle blong hem, bambae hem i no winim wan samting,*+

Mo man we i no gat hed, bambae i kam wokman blong man we i waes.

30 Ol samting we ol stret man oli stap mekem, i olsem tri blong laef,+

Mo man we i pulum ol narafala* oli kambak long stret rod, hem i waes.+

31 Sipos i tru se stret man long wol i kasem pei,

Hemia i min se man nogud mo man blong mekem sin tu i mas kasem pei.+

12 Man we i laekem we narafala i stretem hem, hem i laekem save,+

Be man we i no laekem nating we narafala i tok strong long hem, hem i no stap yusum tingting blong hem.*+

 2 Jehova i glad long wan gudfala man,

Be Hem i agensem man we i stap mekem ol plan blong mekem rabis samting.+

 3 Ol rabis fasin we man i stap mekem, oli no save mekem hem i stap sef,+

Be ol stret man bambae i no gat wan samting i save rutumaot olgeta.

 4 Wan gudfala waef, i olsem hat blong king long hed blong hasban blong hem,+

Be waef we i stap mekem samting blong sem, i olsem wan sik we i mekem ol bun blong hasban blong hem i roten.+

 5 Ol tingting blong ol stret man, oli stret,

Be ol advaes blong ol man nogud, i save trikim man.

 6 Ol tok blong ol man nogud, i olsem man we i haed rere blong kilim man i ded,*+

Be maot blong ol stret man i sevem olgeta.+

 7 Taem ol man nogud oli lus, bambae oli no moa stap,

Be haos blong ol stret man, bambae i gohed blong stanap.+

 8 Man we i toktok long fasin we i waes, ol man oli stap presem hem from,+

Be man we hat blong hem i fulap long ol tingting blong trikim man, bambae ol man oli mekem hem i sem.+

 9 Sipos ol man oli no tinghae tumas long yu, be yu gat wan man blong wok, hemia i gud moa

I bitim we yu stap leftemap yu wan, be yu no gat kakae.*+

10 Stret man i stap lukaot gud long ol animol blong hem,*+

Be man nogud, hem i ting se hem i gat sore, be hem i raf tumas.

11 Man we i wok long graon blong hem, bambae i glad from i gat plante kakae,+

Be man we i stap ronem ol samting we oli blong nating nomo, hem i no gat gudfala tingting.*

12 Man nogud i kavetem samting we ol narafala rabis man oli kasem,

Be stret man, hem i olsem wan tri we rus blong hem i go dip long graon, mo i karem gudfala frut.

13 Man nogud, rabis toktok blong hem nomo i olsem trap blong kasem hem,+

Be wan stret man, hem i ronwe long samting we i mekem hem i harem nogud.

14 Gudfala samting we i kamaot from tok we man i talem,* i mekem hem i harem gud,+

Mo ol wok we hem i mekem long han blong hem, bambae oli mekem hem i kasem gudfala samting from.

15 Wan man we i no gat hed, i luk se samting we hem i mekem i stret nomo,+

Be man we i waes, hem i akseptem advaes.+

16 Man we i no gat hed, kwiktaem nomo,* hem i soemaot se hem i kros,+

Be man we i tingting gud, hem i no save tingbaot* ol rabis tok we man i sakem long hem.

17 Long kot, wan trufala witnes bambae hem i talem trutok,*

Be wan giaman witnes, hem i talem ol tok we i giaman.

18 Toktok blong man we i no tingting gud, i stikim man olsem naef blong faet,

Be tang blong man we i waes, i save hilim man.+

19 Trutok we i kamaot long maot blong man, bambae i stap olwe,+

Be giaman tok we i kamaot long maot blong man, bambae i stap smoltaem nomo.+

20 Olgeta we oli stap mekem plan blong mekem nogud, hat blong olgeta i fulap long giaman,

Be ol man we oli stap leftemap* pis, oli glad.+

21 Ol stret man, bambae i no gat wan nogud samting i kasem olgeta,+

Be ol man nogud, trabol bambae i kasem olgeta oltaem.+

22 Lips we i stap giaman, i nogud we i nogud long ae blong Jehova,+

Be olgeta we oli mekem ol samting we i stret, oli mekem hem i glad.

23 Man we i tingting gud, hem i haedem samting we hem i save,

Be man we i no gat hed, hat blong hem i letem ol krangke fasin blong hem i kamaot klia.+

24 Han blong ol man we oli wok had, bambae i rul,+

Be han blong ol lesman, bambae i kam slef blong narafala man.+

25 Taem wan man i stap wari, hat blong hem i hevi,*+

Be gudfala toktok i save mekem hem i harem gud bakegen.+

26 Wan stret man i stap jekemgud ol ples blong hem blong putum animol,

Be rod blong ol man nogud, i stap lidim olgeta i gorong.

27 Wan lesman i no save kasem wan animol blong i kakae,+

Be fasin blong wok had, hem i olsem wan samting we i sas tumas.

28 Fasin we i stret, hem i rod we i lidim man i go long laef,+

Man we i folem rod ya, hem i no save ded.

13 Wan boe we i waes, taem papa blong hem i stretem hem, hem i akseptem,+

Be wan praod man, hem i no lesin long ol strong tok we hem i kasem.*+

 2 Gudfala samting we i kamaot from tok we man i talem,* i mekem hem i harem gud.+

Be ol man blong giaman, ol samting we oli wantem tumas, i blong* faet nomo.

 3 Man we i stap lukaot gud maot blong hem,* hem i protektem laef* blong hem,+

Be man we i bigmaot, bambae trabol i kasem hem we i spolem gud hem.+

 4 Wan lesman, nating se hem i hanggri tumas from plante samting, be hem* i no gat wan samting,+

Be man* we i wok had, bambae hem i kasem evri samting we hem i wantem.*+

 5 Ol stret man oli no laekem nating fasin blong giaman,+

Be aksen blong man nogud i mekem olgeta oli sem, mo ol man oli no ona long olgeta.

 6 Fasin we i stret, i stap protektem man we i no mekem samting we i rong,+

Be rabis fasin, i stap mekem man blong mekem sin i foldaon.

 7 I gat sam man oli stap mekem olsem se oli rij, be oli no gat wan samting nating,+

I gat sam narafala we oli stap mekem olsem se oli pua, be oli gat plante gudgudfala samting.

 8 Ol rij samting oli olsem ransom blong pemaot laef blong man,*+

Be puaman, i no gat wan samting nating i mekem hem i fraet.*+

 9 Laet blong wan stret man i saen gud,*+

Be laet* blong man nogud, bambae i ded.+

10 Fasin ya we man i stap mekem samting we hem i no gat raet long hem, i stap lidim hem blong mekem faet nomo,+

Be waes, hem i blong olgeta we oli lukaotem advaes.*+

11 Ol sas samting we man i kasem kwiktaem nomo,* bambae oli godaon sloslo,+

Be ol sas samting we man i hivimap smosmol oltaem,* bambae oli kam plante moa.

12 Taem man i stap wet long wan samting be* i slo blong kamtru, hat blong hem i soa from,+

Be taem ol samting we man i wantem i kamtru, hemia i olsem wan tri blong laef.+

13 Man we i no wantem lesin long advaes,* bambae hem i kasem trabol from,+

Be man we i respektem loa, bambae hem i kasem pei from.+

14 Ol tijing* blong man we i waes, oli stamba blong laef,+

Yes, oli pulum man blong i tanem baksaed long trap ya we i lidim man i go long ded.

15 Man we i gat hed i save pulum ol narafala blong oli glad long hem,

Be ol man blong trik, rod blong olgeta i strong we i strong.

16 Man we i tingting gud, samting we hem i mekem i soemaot se hem i gat save,+

Be man we i no gat hed, hem i soemaot ol krangke fasin blong hem.+

17 Wan rabis mesenja, i save foldaon long trabol,+

Be wan gudfala mesenja we king i sanem, i save mekem man i harem gud bakegen.+

18 Man we i sakemaot ol tok blong stretem hem, bambae hem i sem mo i no gat samting,

Be man we i letem narafala i stretem hem,* bambae ol man oli presem hem from.+

19 Taem wan man* i kasem samting we hem i wantem, hem i glad tumas,+

Be man we i stupid, hem i no wantem nating blong gowe long samting we i nogud.+

20 Man we i stap wokbaot wetem man we i waes, bambae hem i kam waes,+

Be man we i stap joen wetem man we i stupid, bambae hem i kasem trabol nomo.+

21 Trabol i stap folem ol man blong mekem sin,+

Be gudfala laef hem i pei blong ol stret man.+

22 Gudfala man, hem i lego ol samting we hem i gat, blong ol smol bubu blong hem oli save tekem i blong olgeta,

Be ol gudgudfala samting we i blong ol man blong mekem sin, bambae oli putumgud i stap se i blong ol stret man.+

23 Graon we puaman i plao long hem, i stap karem plante kakae,

Be from we i no gat stret fasin, hem i save lus.

24 Man we i holembak stik* blong hem, i no laekem boe blong hem,+

Be man we i lavem boe blong hem, oltaem* hem i stretem hem.+

25 Stret man i stap kakae gogo i fulap gud,*+

Be man nogud, stomak blong hem i emti.+

14 Wan woman we i rili waes i stap bildimap haos blong hem,+

Be woman we i no gat hed, i stap brekemdaon haos blong hem long prapa han blong hem.

 2 Man we i stap wokbaot folem stret fasin blong hem, hem i fraet* long Jehova,

Be man we ol rod blong hem i no stret,* hem i stap ting nating long Hem.

 3 Ol flas tok we oli stap kamaot long maot blong man we i no gat hed, oli olsem stik blong panisim man,

Be ol man we oli waes, maot blong olgeta bambae i protektem olgeta.

 4 Ples we i no gat buluk, bokis blong putum kakae blong olgeta tu i klin,

Be paoa blong wan bul nao i mekem se man i save tekemaot plante kakae long garen.

 5 Wan witnes we man i save trastem, bambae i no giaman,

Be wan giaman witnes, evri tok we hem i talem oli giaman nomo.+

 6 Man we i stap laf blong daonem narafala, i stap lukaotem waes, be i no faenem,

Be man we i kasemsave samting, save i kam long hem isi nomo.+

 7 Yu mas stap longwe long man we i no gat hed,

From we bambae yu no faenem save long maot blong hem.+

 8 Waestok i mekem se man we i tingting gud, i kasemsave rod we hem i stap folem,

Be man we i stupid, krangke fasin blong hem nomo i stap trikim hem bakegen.*+

 9 Man we i no gat hed, hem i jes laf nomo taem i mekem wan rong*+

Be ol gudfala man oli rere nomo blong mekem pis bitwin olgeta.*

10 Hat i save ol harem nogud blong hem wan,*

Mo taem hem i glad, i no gat wan narafala i save glad wetem hem.

11 Haos blong ol rabis man, bambae i kam nogud,+

Be tent blong ol gudfala man, bambae i kam gud moa oltaem.

12 I gat wan rod i stap we man i ting se i stret nomo,+

Be long en, hem i lidim man i go long ded.+

13 Nating se man i stap laf, be hem i save harem nogud long hat blong hem,

Mo sipos wan man i stap harem gud, be long en hem i save harem nogud.

14 Man we hat blong hem i nogud, bambae i kakae frut blong ol samting we hem i mekem,+

Be gudfala man, bambae i kasem blesing from ol samting we hem i mekem.+

15 Man we i no save samting,* i bilif long evri toktok,

Be man we i tingting gud, hem i skelem gud wanwan step blong hem.+

16 Man we i waes, i lukaot gud mo i tanem baksaed long samting we i nogud,

Be man we i stupid, i no kea* mo i trastem hem wan bitim mak.

17 Man we i kros kwik, i save mekem ol samting we i krangke nomo,+

Be man we i stap tingting gud,* ol narafala man oli no laekem hem nating.

18 Man we i no save samting,* bambae hem i gat ol krangke fasin,

Be man we i tingting gud, save we hem i kasem, i olsem hat blong king we i flasem hem.+

19 Ol rabis man, bambae oli mas bodaon long fored blong ol gudfala man,

Mo ol man nogud, bambae oli bodaon long get blong ol stret man.

20 Man we i pua, ol neba blong hem tu oli no laekem hem,+

Be rijman hem i gat plante fren.+

21 Man we i stap lukluk nogud long neba blong hem, hem i mekem sin,

Be man we i soemaot se i sore long ol man we oli no gat nem, hem i hapi.+

22 Man we i stap mekem plan blong mekem trabol, bambae i lusum rod,

Be olgeta we oli gat strong tingting blong mekem ol gudfala samting, bambae ol man oli lavem olgeta mo oli trastem olgeta.+

23 Taem man i wok had long enikaen wok, gudfala samting i kamaot from,

Be man we i toktok nomo bambae hem i no gat samting.+

24 Ol sas samting blong ol waes man i olsem hat blong king long hed blong olgeta.

Be krangke fasin blong man we i stupid, hemia ol krangke fasin nomo.+

25 Wan tru witnes i save sevem laef,*

Be wan giaman witnes, evri tok blong hem oli giaman nomo.

26 Man we i fraet* long Jehova, i save trastem gud Hem,+

Mo hemia bambae i wan ples blong haed blong ol pikinini blong hem.+

27 Fasin blong fraet* long Jehova hem i springwota* blong laef,

We i pulum man blong tanem baksaed long ol trap blong ded.

28 Plante man i mekem se wan king i gat haenem,+

Be wan rula we i no gat ol man aninit long hem, hem i no gat paoa.

29 Man we i no save kros kwik, hem i gat fasin luksave,+

Be man we i no gat longfala tingting, i stap soemaot ol krangke fasin blong hem.+

30 Hat we i kwaet, i givim laef long bodi,*

Be jalus i wan rabis sik we i mekem bun i roten.+

31 Man we i stap karemaot olting blong ol man we oli no gat nem, i olsem we hem i stap tok nogud long Man We i Mekem hem,+

Be man we i soemaot sore long ol puaman, hem i stap leftemap Hem.+

32 Man nogud, ol rabis plan blong hem nomo bambae oli mekem hem i foldaon,

Be man we i stret, ol stret fasin we hem i stap mekem, bambae oli protektem hem.+

33 Man we i kasemsave samting, waestok i stap gud long hat blong hem,+

Be long medel blong ol man we oli stupid, waestok bambae i kam long klia ples.

34 Stret fasin nao i stap leftemap wan nesen i kam antap,+

Be sin i stap mekem ol man blong wan kantri oli sem.

35 King i glad tumas taem wan man blong wok i mekem samting long fasin we i gat hed,+

Be hem i kros long man we i stap mekem ol samting blong sem.+

15 Wan ansa we i kaen,* i mekem man i no moa kros,+

Be toktok we i no kaen,* i mekem man i kros moa.+

 2 Tang blong man we i waes, i yusum gud save,+

Be maot blong man we i stupid, i letem ol krangke tok nomo i kamaot.

 3 Ae blong Jehova i stap lukluk long evri ples,

I stap wajem ol rabis man mo ol gudfala man tu.+

 4 Wan tang we i kaen* i olsem tri blong laef,+

Be toktok we i no stret, i mekem tingting i foldaon.*

 5 Man we i no gat hed, hem i ting nating long ol tok we papa blong hem i talem blong stretem hem,+

Be man we i tingting gud, hem i akseptem ol tok* we man i talem blong stretem hem.+

 6 I gat plante sas samting long haos blong ol stret man,

Be man nogud, ol samting we hem i mekem* oli stap pulum trabol i kam long hem bakegen.+

 7 Lips blong waes man, i givimaot save,+

Be hat blong man we i stupid i no save mekem olsem.+

 8 Sakrefaes blong rabis man i nogud we i nogud long ae blong Jehova,+

Be Hem i glad long prea blong ol gudfala man.+

 9 Jehova i no laekem nating fasin blong ol man nogud,+

Be hem i lavem man we i stap mekem ol stret fasin.+

10 Man we i no stap folem stret rod, hem i luk fasin blong stretem man se i nogud,*+

Be man we i no laekem nating ol strong tok, bambae i ded.+

11 Gref* mo ples we samting i kam nogud long hem,* oli stap klia nomo long fes blong Jehova.+

!Taswe hat blong ol man tu i stap long klia ples nomo!+

12 Man we i stap laf blong daonem narafala, hem i no lavem man we i stap stretem* hem.+

Man olsem bambae i no save go askem advaes long man we i waes.+

13 Sipos hat blong man i glad, fes blong hem tu i hapi,

Be sipos hat blong man i trabol, bambae tingting* blong hem tu i foldaon olgeta.+

14 Hat we i kasemsave samting, i stap lukaotem save,+

Be maot blong man we i stupid, i fulap long krangke fasin olsem kakae.*+

15 Man we i stap safa, evri dei long laef blong hem i nogud nomo,+

Be man we hat blong hem i glad,* i olsem we hem i stap lafet olwe nomo.+

16 I moa gud yu gat smol samting nomo be yu fraet* long Jehova,+

I bitim we yu gat plante sas samting be yu stap wari.*+

17 I moa gud blong kakae wan plet vejtebol long ples we i gat lav long hem,+

I bitim we man i kakae bul we i fatfat gud* long ples we i no gat lav long hem.+

18 Man we i stap kros bitim mak, hem i stap pulum rao i kam,+

Be man we i slo blong kam kros, hem i stap mekem se rao i godaon, i finis.+

19 Man we i les, rod blong hem i olsem we ol ropnil oli fasfas long hem,+

Be gudfala man, rod blong hem i olsem wan bigrod we i level gud.+

20 Wan boe we i waes, i stap mekem papa blong hem i glad,+

Be wan man we i stupid, hem i stap ting nating long mama blong hem.+

21 Man we i no gat gudfala tingting,* hem i stap glad long ol krangke fasin,+

Be man we i gat fasin luksave, i stap wokbaot i go stret nomo.+

22 Taem ol man oli no toktok gud tugeta fastaem, ol plan blong olgeta bambae i foldaon,

Be wok i save gohed gud, taem i gat plante man blong givim advaes.+

23 Taem man i givim ansa we i stret, hem i glad tumas,+

Mo tok we man i talem long stret taem, !I gud tumas!+

24 Man we i gat hed, hem i jusum rod blong laef we i lidim man i go antap,+

Blong mekem se hem i no godaon long Gref.*+

25 Jehova bambae i brebrekemdaon ol haos blong ol praod man,+

Be bambae hem i mekem se ples blong ol wido i stap gud.+

26 Jehova i no laekem nating ol plan blong ol man nogud,+

Be ol gudfala toktok, Hem i luk se i klin gud.+

27 Man we i stap winim mane long fasin we i no stret, hem i stap pulum trabol* i kam long famle blong hem nomo,+

Be man we i no laekem nating fasin blong kasem dotimane, bambae i gohed blong laef.+

28 Hat blong stret man i tingting dip bifo we i ansa,*+

Be maot blong man nogud, i letem ol rabis samting nomo i kamaot.

29 Jehova i stap longwe long ol man nogud,

Be hem i stap harem prea blong ol stret man.+

30 Ae we i saen,* i mekem hat i glad.

Wan gudfala ripot i mekem ol bun i kam strong.*+

31 Man we i stap lesin gud long ol tok blong laef we i blong stretem hem,

I olsem we hem i laef wetem ol waes man.+

32 Man we i no wantem se narafala i stretem hem, hem i no laekem laef* blong hem,+

Be man we i lesin gud long ol tok blong stretem hem, i stap kasemsave samting.*+

33 Fasin blong fraet* long Jehova, i trenem man blong kam waes,+

Mo tingting we i stap daon i givim glori long man.+

16 Wan man i save mekemrere wan tingting long hat blong hem,*

Be ansa we hem i talem,* i kam long Jehova.+

 2 Maet wan man i ting se olgeta rod blong hem oli stret nomo,*+

Be Jehova i stap skelem ol tingting we i pulum man.*+

 3 Yu putum olgeta samting we yu stap mekem long han blong Jehova,*+

Nao ol plan blong yu bambae oli go gud.

 4 Olgeta samting we Jehova i mekem, oli wok blong mekem plan blong hem i kamtru,

Mo hem i mekem olsem tu, blong spolem ol man nogud long dei blong trabol.+

 5 Evri man we hat blong olgeta i praod, oli nogud we oli nogud long ae blong Jehova.+

I sua se man olsem,* bambae i no go we i no kasem panis.

 6 Fasin blong lavem man oltaem mo blong holem promes, i save kavremap ol mastik,+

Mo man we i fraet* long Jehova, hem i tanem baksaed long nogud samting.+

 7 Taem Jehova i glad long rod we man i jusum,

Hem i save mekem ol enemi blong man ya oli gat pis wetem hem.+

 8 I gud moa blong gat smol samting wetem stret fasin,+

I bitim we yu kasem plante samting be yu no gat jastis.+

 9 Man i save mekem plan rere from rod blong hem long tingting blong hem,

Be Jehova nao i stap lidim hem long ples we hem i go.+

10 Ol desisen we oli kamaot long God, oli mas stap oltaem long maot blong king.+

Hem i no mas go agensem jastis.+

11 Ol skel mo ol skel we oli balens gud, oli kamaot long Jehova nomo,

Olgeta samting we i mekem bag i hevi, hemia ol samting we hem i stap mekem.+

12 Ol king oli no laekem nating ol fasin we i nogud,+

From tron blong ol king i stap strong long stret fasin.+

13 Ol toktok we i stret, oli mekem ol king oli glad.

Olgeta oli lavem ol man we oli tok tru.+

14 Kros blong king i olsem wan mesenja blong ded,+

Be man we i waes i save mekem kros blong king i godaon.*+

15 Taem king i soemaot long fes blong hem se hem i glad, ol man bambae oli gat wan hapi laef,

Taem hem i glad long man, hemia i olsem klaod blong ren long taem we ol samting oli gru.+

16 Sipos man i kasem waes, hemia i gud moa i bitim gol.+

I moa gud man i jusum blong kasemsave samting, i bitim we hem i jusum silva.+

17 Bigrod we ol gudfala man oli folem, i blokem olgeta blong oli no mekem ol samting we i nogud.

Man we i lukaot gud long rod blong hem, hem i sevem laef* blong hem.+

18 Man we i praod, trabol bambae i spolem gud hem,

Mo man we tingting blong hem i antap tumas, i no longtaem bambae hem i foldaon.+

19 I moa gud man i mekem tingting blong hem i stap daon long medel blong olgeta we oli no praod,+

I bitim we hem i stap kasem sam long ol samting we ol flas man oli tekemaot long ol narafala man.

20 Man we i traem kasem save gud long wan samting, bambae hem i win,*

Mo man we i stap trastem Jehova, hem i glad.

21 Man we hat blong hem i waes, bambae oli talem se hem i kasemsave samting,+

Mo man we i toktok kaen,* i stap pulum man blong i mekem samting.+

22 Fasin ya blong gat hed, hem i olsem springwota blong laef long olgeta we oli gat fasin ya,

Be ol man we oli no gat hed, krangke fasin blong olgeta nomo i stap stretem olgeta bakegen.

23 Hat blong man we i waes, i pulum hem blong talem ol tok we i soemaot se hem i gat hed,+

Mo i mekem se tok blong hem i pulum man blong i mekem samting.

24 Ol gudfala toktok i olsem hani long bed blong bi,

Hem i switgud long bodi* mo i stap hilim ol bun.+

25 I gat wan rod i stap we man i ting se i stret nomo,

Be long en, hem i lidim man i go long ded.+

26 Filing blong wantem tumas blong kakae* i mekem se man blong wok, i wok had,

From hanggri* i mekem se hem i gohed nomo.+

27 Wan man we i gud blong nating nomo, i stap digimaot ol nogud samting,+

Toktok blong hem i olsem wan faea we i hot bitim mak.+

28 Wan trabolmeka,* i stap mekem ol man oli rao,+

Mo man we i stap spolem nem blong narafala, hem i stap seraotem ol gudfala fren.+

29 Wan man blong faet, i stap pulum tingting blong neba blong hem,

Mo i lidim hem i go long rod we i no stret.

30 Hem i satem ae blong hem olsem wan saen, taem hem i stap mekem plan blong spolem narafala.

Hem i holemtaet lips blong hem i stap tugeta, taem hem i stap wok folem rabis plan blong hem.

31 Waet hea i olsem hat blong king we i flasem gud man,*+

Taem man i stap folem rod blong stret fasin.+

32 Man we i no kros kwik,+ hem i gud moa i bitim wan strong man,

Mo man we i kontrolem kros* blong hem, i gud moa i bitim man we i winim wan taon.+

33 Ol man oli sakem spesel ston long klos blong olgeta taem oli sidaon,+

Be evri desisen we i kamaot from, oli kam long Jehova.+

17 Sipos man i kakae wan pis drae bred long ples we i gat pis,* hemia i gud moa+

I bitim we hem i kakae long wan haos we i gat lafet long hem* be i fulap long rao.+

 2 Wan man blong wok we i gat hed, bambae hem i rul antap long pikinini blong masta blong hem we i stap mekem ol samting blong sem,

Bambae hem i kasem sam long ol samting we i blong masta blong hem, olsem se hem tu i wan long ol pikinini blong hem.

 3 Sospen i blong kukum silva i kam klin, mo hot oven i blong gol,+

Be Jehova i man blong skelem hat blong ol man.+

 4 Man nogud, hem i stap lesin gud long tok we i mekem man i harem nogud,

Mo man blong giaman, hem i stap lesin long rabis tok we i blong spolem narafala.+

 5 Man we i stap jikim puaman, i olsem we hem i stap tok nogud long Man We i Mekem hem,+

Mo man we i glad taem narafala i kasem trabol, bambae hem i mas kasem panis.+

 6 Ol smol bubu,* oli olsem hat blong king long hed blong ol olfala,

Mo ol boe* oli kasem glori long ol papa* blong olgeta.

 7 Man we i no gat hed, i no save talem ol tok we i stret.*+

Sipos i olsem, i hadwok moa blong wan king* i talem wan tok we i giaman.+

 8 Wan presen i olsem wan sas ston long man we i givim,*+

Hem i mekem se long evri ples we man ya i go long hem, hem i stap win long evri samting.+

 9 Man we i fogivim* ol rong we narafala i mekem, hem i stap lukaotem rod blong soemaot lav,+

Be man we i stap tokbaot bakegen rong blong narafala, hem i stap seraotem ol gudfala fren.+

10 Man we i kasemsave samting, sipos yu tok strong long hem wan taem nomo, hemia i save gat bigfala paoa long hem,+

I winim wan stupid man we yu wipim hem wan handred taem blong stretem hem.+

11 Wan rabis man, i stap lukaot rod nomo blong pulum ol man oli rebel,

Be bambae oli sanem wan mesenja we fasin blong hem i strong tumas, blong i go panisim hem.+

12 I moa gud man i mitim wan bea we ol man oli karemaot ol pikinini blong hem,

I bitim we hem i mitim wan man we ol krangke fasin blong hem oli mekem hem i stupid.+

13 Sipos wan man i mekem i gud long yu, be yu girap yu mekem i nogud long hem blong givimbak,

Ol samting nogud bambae oli no gowe long haos blong yu.+

14 Taem man i statem faet, i olsem we hem i openem rod blong wota i ron bigwan,*

I gud yu gowe bifo we rao i kamaot.+

15 Man we i letem wan man nogud i go fri, mo man we i jajem wan stret man se i mas kasem panis,+

Tufala tugeta i nogud we i nogud long ae blong Jehova.

16 Wan stupid man, nating se hem i gat rod blong kasem waes, be samting ya i no save givhan long hem,

From we hat blong hem i no pulum hem blong kasem waes ya.*+

17 Wan tru fren i soemaot lav oltaem,+

Mo hem i wan brata we i kamtru long yu long taem blong trabol.+

18 Wan man we i no gat gudfala tingting,* hem i sekhan long narafala blong mekem promes, mo i agri

Long fored blong neba blong hem, se bambae hem i pemaot lon blong man ya.*+

19 Man we i laekem rao, hem i laekem sin tu,+

Man we i mekem get blong hem i hae, hem i stap pulum trabol i kam long hem nomo.+

20 Man we hat blong hem i no stret, bambae hem i no save win,*+

Mo man we i talem ol giaman tok, bambae hem i foldaon i kam nogud olgeta.

21 Wan papa we pikinini blong hem i wan stupid, bambae i harem nogud.

Mo papa blong pikinini we i no gat hed, i no glad nating.+

22 Hat we i glad, i wan gudfala meresin,*+

Be tingting we i foldaon, i mekem se man i no moa gat paoa.*+

23 Wan man nogud, bambae i letem narafala i pem hem haed nomo,*

Blong i mekem se i no gat jastis.+

24 Man we i luksave samting, waes i stap stret long fored blong hem,

Be man we i stupid, ae blong hem i stap lukluk i go olbaot, go kasem ol las ples long wol.+

25 Wan boe we i stupid, i mekem papa blong hem i harem nogud,

Mo i stap mekem hat blong mama blong hem i soa.*+

26 I no stret blong panisim wan stret man,*

Mo sipos man i wipim ol man we ol narafala oli ona long olgeta, hem i go agensem samting we i stret.

27 Wan man we i gat save, i save blokem hem wan blong i no toktok,+

Mo man we i luksave samting, bambae tingting blong hem i kwaet.+

28 Mo nating se man i no gat hed, be sipos hem i stap kwaet, i no toktok, bambae ol man oli ting se hem i waes,

Mo man we i blokem maot blong hem, i no toktok, hem i gat fasin luksave.

18 Man we i stap hem wan oltaem, i stap folem ol samting we hem nomo i wantem.

Hem i sakemaot* olgeta waestok we i wok gud.

 2 Man we i stupid, hem i no glad blong lanem samting,

Be hem i wantem nomo blong talemaot tingting blong hem.+

 3 Taem wan man nogud i kam, fasin blong no tinghae long narafala, hem tu i kam,

Mo sipos ol man oli stap mekem ol samting blong sem, bambae ol narafala tu oli no respektem olgeta.+

 4 Ol toktok we i kamaot long maot blong wan man, i olsem ol dip wota.+

Wel blong waestok, i olsem springwota we i stap boel i kam antap.

 5 I no stret we man i mekem i gud long rabis man nomo+

Mo i no stret blong blokem stret man blong i no kasem jastis.+

 6 Ol tok blong wan man we i stupid i save pulum ol man blong oli rao,+

Mo maot blong hem i stap pulum ol man blong oli kam wipim hem.+

 7 Maot blong wan stupid man i stap spolem hem bakegen,+

Mo lips blong hem i olsem trap blong karemaot laef* blong hem.

 8 Ol tok blong man we i stap spolem nem blong narafala, i olsem wan pis kakae we i tesgud,*+

Taem man i solemdaon, hem i go stret insaed long stomak.+

 9 Man we i les blong wok

Hem i brata blong man we i stap spolem evri samting.+

10 Nem blong Jehova i wan strong taoa.+

Ol stret man oli resis i go insaed long hem, nao oli kasem proteksen.*+

11 Ol sas samting blong rijman hem i taon blong hem we stonwol i raonem gud.

Long tingting blong hem, ol samting ya oli olsem wan wol we i protektem gud hem.+

12 Man we tingting blong hem i hae tumas, trabol bambae i spolem gud hem,+

Mo tingting we i stap daon i givim glori long man.+

13 Fasin ya we man i givim ansa long wan bisnes, bifo we hem i lesin blong faenem stret save,

Hem i krangke mo i fasin blong sem.+

14 Nating we wan man i sik, be tingting we hem i gat i save sapotem hem gogo sik blong hem i finis,+

Be man we tingting blong hem i foldaon, hem i no moa save mekem wan samting.+

15 Hat blong man we i kasemsave samting i stap tekem moa save,+

Mo man we i waes, sora blong hem i stap lesin blong faenem save.

16 Presen we man i givim, i openem rod long hem long plante samting.+

Hem i mekem se man ya i save go mitim ol haeman.

17 Oltaem man we i talemaot ol poen blong hem fastaem, ol man oli ting se hem i stret,+

Gogo kasem taem we man we i agensem hem i kam, i stap askem ol kwestin long hem.*+

18 Ol man oli stap yusum ol spesel ston blong stretem ol rao+

Mo sipos tu strong man i stap tok agensem tufala, oli yusum spesel ston blong faenemaot hu long tufala i rong.*

19 Sipos yu mekem i no stret long brata blong yu, bambae hem i kam strong we i strong i bitim wan strongfala taon,+

Mo i gat sam raorao we oli olsem get blong wan strongfala haos we oli lokem gud.+

20 Frut we i kamaot from tok we man i talem,* bambae i fulumap stomak blong hem.+

Bambae hem i harem gud long samting we i kamaot from tok blong hem.

21 Ded mo laef i stap long paoa blong tang.+

Olgeta we oli laekem blong yusum, bambae oli kakae frut blong hem.+

22 Man we i faenem wan gudfala waef, hem i faenem wan gudfala samting,+

Mo Jehova i soemaot se hem i glad long hem.*+

23 Taem wan puaman i wantem askem wan samting long rijman, hem i toktok gud long hem,

Be rijman i stap tok strong long hem blong ansa long hem.

24 I gat sam fren we oli rere nomo blong spolem ol fren blong olgeta bakegen,+

Be i gat wan fren we i klosap moa long yu i winim ol brata blong yu.+

19 Sipos man i pua be i stap wokbaot folem rod we i stret, hemia i gud moa+

I bitim we man i stupid mo i stap talem ol giaman tok.+

 2 Man* we i no gat save, hemia i nogud,+

Mo man we i stap mekem samting hariap,* i stap mekem sin.

 3 Ol krangke samting we man nomo i mekem, oli lidim hem long wan rong rod,

Nao long hat blong hem, hem i kros tumas long Jehova.

 4 Ol rij samting oli pulum plante fren i kam,

Be puaman bambae i stap hem wan mo ol fren blong hem tu oli lego hem.+

 5 Wan giaman witnes bambae i no save go we i no kasem panis,+

Mo man we evri tok blong hem i giaman nomo, bambae i no save ronwe.+

 6 Plante man oli traehad blong mekem ol haeman* oli glad long olgeta,

Mo man we i givim presen, evri man oli kam fren blong hem.

 7 Wan man we i pua, ol brata blong hem oli no laekem hem nating.+

!Ol fren blong hem oli mowas, oli no wantem go klosap long hem!+

Hem i ron biaen long olgeta, i stap askem samting long olgeta, be i no gat wan long olgeta i ansa.

 8 Man we i lan gogo i kasem gudfala tingting,* hem i lavem hem wan,*+

Man we i tinghae long fasin luksave, bambae i win.*+

 9 Wan giaman witnes bambae i no save go we i no kasem panis,

Mo man we evri tok blong hem i giaman nomo, bambae i mas lus.+

10 I no stret we man we i no gat hed, i laef long wan ples we i flas tumas.

!Sipos i olsem, i no stret moa blong wan wokman i rul antap long ol prins!+

11 Taem man i gat hed, hemia i mekem se hem i no hariap blong kros,+

Mo taem hem i no tingbaot* rong* we narafala i mekem, fasin ya i mekem hem i naes tumas.+

12 Kros blong king i olsem noes blong wan laeon* we i kros,+

Be taem hem i glad long man, hemia i olsem wota blong naet long ol plant.

13 Wan pikinini we i stupid, i stap pulum trabol i kam long papa blong hem,+

Mo wan waef we i stap rao oltaem,* hem i olsem wan ruf we i neva stop blong lik.+

14 Wan haos mo ol rij samting, papa nao i givim,

Be wan waef we i waes, i kam long Jehova.+

15 Fasin blong les, i mekem man i stap slip tumas,

Be man* we i slak, bambae hem i hanggri.+

16 Man we i stap folem loa, hem i stap lukaot gud long laef* blong hem,+

Man we i no kea long ol fasin blong hem, bambae i ded.+

17 Man we i stap mekem i gud long olgeta we narafala i luklukdaon long olgeta, i olsem we hem i givim samting long Jehova blong i yusum fastaem,+

Mo bambae Hem i pembak* hem from samting we hem i mekem.+

18 Yu stretem boe blong yu taem i gat hop yet,+

Nao bambae yu no gat fol from ded blong hem.*+

19 Man we i stap kros bitim mak, bambae i kasem panis from,

Sipos yu traem blong sevem hem, oltaem bambae yu stap mekem samting ya bakegen mo bakegen.+

20 Yu mas lesin long advaes, mo yu akseptem we man i stretem yu,+

Olsem nao, long fiuja bambae yu kam waes.+

21 Wan man i save gat plante plan i stap long hat blong hem,

Be ol tingting* blong Jehova bambae oli mas kamtru mo oli stap oltaem.+

22 Nambawan samting long laef blong man, hemia fasin blong hem blong lavem man oltaem,+

Mo i moa gud yu stap olsem wan puaman, i bitim we yu kam wan man blong giaman.

23 Fasin blong fraet* long Jehova i lidim man i go long laef,+

Man we i gat fasin ya, bambae i spel gud, i no gat samting i spolem hem.+

24 Lesman i pusum han blong hem i go insaed long bol we i fulap long ol gudfala kakae,

Be hem i no gat tingting ya blong tekem han ya i kambak long maot blong hem.+

25 Yu wipim man blong jik,+ blong mekem se man we i no gat ekspiriens i save tingting gud,+

Mo yu tok strong long man we i kasemsave samting, blong mekem se save blong hem bambae i kam bigwan moa.+

26 Boe we i stap tritim nogud papa blong hem, mo i ronemaot mama blong hem,

Hem i stap mekem sem long hem wan, mo ol narafala oli no save respektem hem.+

27 Boe blong mi, sipos yu stop blong lesin long ol tok blong stretem yu,

Bambae yu gowe long ol toktok we i givim save.

28 Wan witnes we i gud blong nating nomo, i stap jikim jastis,+

Mo maot blong man nogud i stap solemdaon ol rabis fasin.+

29 Ol man blong jik, panis blong olgeta i stap rere finis,+

Mo ol man we oli stupid, ol wip blong wipim baksaed blong olgeta i stap rere finis.+

20 Waen i save mekem man i toktok krangke,+ alkol i save mekem man i lusum hed.+

Man we i no waes i letem ol samting ya oli lidim hem i gorong.+

 2 King* i save mekem man i fraet, olsem we man i fraet long noes blong wan laeon* we i kros.+

Man we i mekem king i kros, laef blong hem i stap long denja.+

 3 Man we i stap kwaet nomo taem i gat rao, ol man bambae oli ona long hem,+

Be ol man we oli no gat hed, bambae oli joen fulwan long rao ya.+

 4 Lesman i no plao long koltaem,

Taswe long taem blong havest, bambae hem i stap asaskem kakae olbaot from we hem i no gat kakae.*+

 5 Ol tingting we i stap long hat blong man, oli olsem wota we i stap daon we daon olgeta,*

Be man we i luksave samting, hem i naf blong pulumaot olgeta.

 6 Plante man oli stap talem se oltaem oli soemaot lav,

Be i had blong faenem wan man we i stap mekem samting we hem i talem.

 7 Wan stret man i stap wokbaot folem fasin blong hem we i tru.+

Mo ol pikinini* blong hem we oli kamaot biaen long hem oli glad.+

 8 Taem king i sidaon long tron* blong hem blong i jajem man,+

Ae blong hem nomo i naf blong skelem mo faenemaot samting we i nogud.+

 9 ?Hu i save talem se: “Mi mi klinim hat blong mi finis,+

Ol sin blong mi oli no moa mekem mi mi doti”?+

10 Skel we hevi blong hem i giaman, mo samting we saes blong hem i no stret,*

Tufala tugeta i nogud we i nogud long ae blong Jehova.+

11 Nating se wan smol pikinini* nomo, be ol aksen blong hem oli soemaot se hem i olsem wanem,

Oli save soemaot sipos ol fasin blong hem oli klin mo stret.+

12 Sora we i harem samting mo ae we i lukluk samting

—Jehova nomo i mekem tufala.+

13 Yu no mas laekem blong slip tumas, sipos no bambae yu kam pua.+

Yu openem ae blong yu, nao bambae yu kakae bred gogo yu fulap gud.+

14 Man we i pem samting i talem se: “!Samting ya i nogud, samting ya i nogud!”

Nao hem i gowe mo i stap tok flas from hem wan.+

15 I gat gol mo i gat plante korel* tu,

Be toktok blong wan man we i gat save, hemia samting we i sas moa.+

16 Yu mas tekem klos blong man we i promes blong pembak kaon blong wan strenja,+

Yu mas holemtaet wan samting blong hem olsem garanti, sipos hem i mekem olsem wetem wan woman blong narafala kantri.*+

17 Bred we man i kasem from we i giaman, i tes gud long maot blong hem,

Be biaen maot blong hem bambae i fulap long ol smosmol ston.+

18 Taem ol man oli toktok gud tugeta fastaem,* ol plan blong olgeta bambae i go gud,*+

Mo taem yu kasem gudfala* advaes blong lidim yu, yu save go faet.+

19 Man we i stap spolem nem blong narafala, hem i go olbaot i stap talemaot ol sikret,+

Yu no mas joen wetem man we i laekem blong tokbaot man.*

20 Man we i singaot trabol i kam long papa mo mama blong hem,

Laet blong hem bambae i ded taem tudak i kam.+

21 Nating se fastaem wan man i kasem ol gudfala samting from hem i griri,

Be long en bambae hem i no kasem blesing.+

22 Yu no mas talem se: “!Bambae mi pembak nogud fasin we man i mekem long mi!”+

Yu mas putum hop blong yu long Jehova,+ mo hem bambae i sevem yu.+

23 Skel we hevi blong hem i giaman,* i nogud we i nogud long ae blong Jehova,

Mo ol skel blong trikim man, oli nogud.

24 Jehova nao i lidim ol man long ol rod we oli stap folem,+

?Olsem wanem man i save kasemsave prapa rod blong hem?*

25 Sipos man i hariap blong singaot se: “!Tabu!”+

Be biaen nomo hem i jes tingting gud long promes ya we hem i mekem, hemia i wan trap.+

26 Wan king we i waes hem i naf blong skelem mo luksave ol man nogud+

Mo i mekem wil blong kat blong klinim wit, i ron antap long olgeta.+

27 Win we i kamaot long maot blong wan man, hem i olsem laet blong Jehova,

We i stap faenemaot ol samting we i stap dip insaed long man.

28 Fasin ya blong soemaot lav oltaem mo blong holemtaet promes, tufala i stap protektem king.+

Mo from we hem i soemaot lav oltaem, fasin ya i stap mekem rul blong hem i stap longtaem.+

29 Glori blong ol yang man, hemia paoa blong olgeta,+

Mo samting we i flasem gud ol olfala, hemia waet hea blong olgeta.+

30 Ol soa mo ol kil we man i kasem, oli mekem man i lego* ol nogud samting,+

Mo ol wip we wan man i kasem, oli save klinim tingting blong hem.

21 Hat blong king i olsem ol reva long han blong Jehova.+

Hem i lidim hat blong king olsem we Hem i wantem.+

 2 Maet wan man i ting se olgeta rod blong hem oli stret nomo,+

Be Jehova i stap skelem hat blong man.*+

 3 Yu mas mekem samting we i stret, mo yu mas mekem i sem mak long olgeta man

Hemia i mekem Jehova i glad moa i bitim we yu stap mekem sakrefaes.+

 4 Ae we i praod mo hat we i trastem hem wan tumas

Oli olsem laet we i stap lidim ol man nogud, be tufala fasin ya i sin.+

 5 Man we i stap wok had, i sua se ol plan blong hem bambae oli go gud,*+

Be ol man we oli stap wok hariap, i sua se bambae oli kam pua nomo.+

 6 Ol gudfala samting we man i kasem from i stap giaman,

Oli olsem smok we i lus kwiktaem nomo, yes wan trap we i save kilim man i ded.*+

 7 Raf fasin blong ol man nogud, bambae i brumaot olgeta bakegen,+

From oli no wantem mekem jastis.

 8 Man we i brekem loa, ol rod blong hem oli kruked olbaot,

Be wan man we fasin blong hem i klin, ol wok blong hem oli stret.+

 9 I moa gud man i go stap long wan kona blong ruf

I bitim we hem i stap long sem haos wetem wan waef we i stap rao oltaem.*+

10 Man* nogud i hanggri tumas from samting we i rabis.+

Hem i no soemaot nating se hem i sore long neba blong hem.+

11 Taem wan flas man i kasem panis, man we i no gat ekspiriens i kam waes moa,

Mo taem wan man we i waes i kasem save gud wan samting, hem i gat save.*+

12 Man Ya We Fasin Blong Hem i Stret, i stap lukluk gud haos blong man nogud,

Hem i spolem ol man nogud we i flatemgud olgeta.+

13 Man we i blokem sora blong hem from i no wantem harem puaman we i stap krae,

Hem tu, sipos hem i singaot, bambae i no gat man i save ansa long hem.+

14 Wan presen we man i givim haed nomo, i save daonem kros,+

Mo dotimane we man i givim haed nomo,* i save daonem kros.

15 I wan samting blong glad taem stret man i mekem jastis,+

Be i wan rabis samting long olgeta we oli stap mekem nogud fasin.

16 Man we i gowe long rod we i waes

Bambae i go stap wetem olgeta ya we oli ded finis, oli no moa gat paoa.+

17 Man we oltaem i laekem blong gat gudtaem,* bambae i kam pua.+

Man we i laekem waen mo oel, bambae hem i no save kam rij.

18 Man nogud hem i olsem ransom blong tekemaot wan stret man,

Mo man we i gat tu fes bambae i tekem ples blong wan stret man.+

19 I moa gud man i go stap long draeples

I bitim we hem i stap wetem wan waef we i stap rao oltaem,* mo i stap mekem hem i kros.+

20 Man i save faenem ol gudgudfala samting mo oel long haos blong man we i waes,+

Be wan we i stupid bambae i westem* olgeta samting we hem i gat.+

21 Man we i stap folem stret fasin mo i stap lavem man oltaem

Bambae i kasem laef, hem i kam wan stret man, mo i kasem glori.+

22 Wan man we i waes, i save klaem i go ova long* taon we ol strong man oli stap long hem,

Mo i spolem gud paoa we ol man long taon ya oli trastem.+

23 Man we i lukaot gud long maot mo long tang blong hem,

Hem i stap tekemaot hem wan* long trabol.+

24 Wan man we i stap mekem samting we hem i no gat raet blong mekem, mo i stap tok flas, hem i wan man

We i no kea nating, i stap mekem samting we hem i no gat raet blong mekem.+

25 Samting we wan lesman i wantem tumas bambae i lidim hem i go long ded,

From we hem i no wantem yusum han blong hem blong wok.+

26 Stat long moning kasem sapa, tingting blong wantem tumas samting i stap holemtaet hem,

Be wan stret man i givim samting i go nomo, i no holemtaet wan samting.+

27 Sakrefaes blong ol man nogud, i nogud we i nogud.+

!Mo sipos oli mekem wetem wan tingting we i nogud,* hemia i mowas olgeta!

28 Wan giaman witnes bambae i ded,+

Be wan man we i lesin gud, ol poen we hem i talem, bambae oli mekem hem i win.*

29 Wan man nogud i mekem ol man oli ting se hem i save mekem eni samting,+

Be rod blong wan stret man nao i save lidim gud man.*+

30 I no gat waes, o fasin luksave, o advaes, we i save agensem Jehova.+

31 Man i save mekemrere ol hos blong go mekem faet,+

Be paoa blong sevem man i blong Jehova.+

22 I moa gud yu jusum blong gat wan gudfala nem* i bitim we yu jusum blong gat ol sas samting,+

Mo i moa gud man i respektem* yu, i bitim we yu stap kasem silva mo gol.

 2 Samting we i sem mak long wan rijman mo wan puaman, hemia se:*

Jehova nomo i mekem tufala.+

 3 Man we i tingting gud i luksave we trabol i stap kam, nao i go haed,

Be man we i no gat ekspiriens, hem i gohed nomo, i no wantem save, mo biaen i safa from.*

 4 Frut we i kamaot from tingting daon mo fasin blong fraet* long Jehova,

Hemia ol rij samting, glori, mo laef.+

 5 Ol ropnil mo ol trap oli stap long rod blong man we fasin blong hem i no stret,

Be man we i tinghae long laef* blong hem, i stap longwe long ol samting ya.+

 6 Yu trenem wan boe* long rod we hem i sud folem.+

Nating sipos hem i kam olfala, be bambae hem i no gowe long hem.+

 7 Man we i rij, hem i stap bos long ol puaman,

Mo man we i kaon long narafala, bambae i kam slef blong man ya we i letem kaon long hem.+

 8 Man we i stap mekem ol fasin we i no stret, i olsem we hem i stap planem sid we frut blong hem, bigfala trabol nomo.+

Mo stik blong kros blong hem, wan dei bambae i kam nogud.+

 9 Man we i stap givim samting long gladhat blong hem,* bambae i kasem blesing,

From we hem i stap serem kakae blong hem wetem puaman.+

10 Yu ronemaot man we i stap laf jikim narafala,

Nao bambae i no gat rao,

Mo ol man bambae oli no moa faet* mo tok nogud.

11 Man we i wantem gat wan hat we i klin, mo i talem ol gudfala toktok,

Bambae king i kam fren blong hem.+

12 Ae blong Jehova i protektem gud save,

Be Hem i stap daonem ol tok blong ol man blong giaman.+

13 Lesman i talem se: “!I gat wan laeon aotsaed!

!Bambae mi ded sipos mi go long bigfala open ples long taon!”+

14 Maot blong woman nogud,* i olsem wan hol we i dip.+

Man we Jehova i agensem hem, bambae i foldaon i go insaed long hol ya.

15 Ol krangke fasin i fas strong long hat blong wan boe,*+

Be stik we i blong stretem man, bambae i tekemaot ol fasin ya oli gowe long hem.+

16 Man we i stap karemaot olting blong ol puaman, blong mekem se hem i kam rij moa,+

Mo man we i stap givim presen long rijman,

Wan dei bambae hem i kam pua.

17 Yu kam klosap, yu lesin gud long toktok blong ol waes man,+

Blong yu save putum hat blong yu i stap fulwan long save blong mi,+

18 From we bambae yu glad sipos yu holemtaet olgeta long hat blong yu,+

Olsem nao bambae yu stap tokbaot olgeta oltaem.+

19 Mi mi stap givim save long yu tede,

Blong mekem se yu trastem Jehova.

20 ?Mi mi no bin raet long yu,

Mi givim advaes mo save,

21 Blong tijim yu long samting we i tru, mo long ol tok we man i save trastem,

Blong yu save kambak wetem wan stret ripot blong givim long man we i sanem yu?

22 Yu no mas stilim puaman from we hem i pua,+

Mo long get blong taon, yu no mas mekem i strong long man we i no gat nem,+

23 From we Jehova nomo bambae i toktok long bihaf blong olgeta,+

Mo bambae hem i tekemaot laef* blong olgeta we oli stap mekem trik blong stilim ol samting blong olgeta.

24 Yu no mas kampani wetem ol man we oli stap kros bitim mak,

Mo yu no mas go joen wetem man we i save kros kwik,

25 Blong mekem se yu no tekem fasin blong hem,

Mo yu no putum yu* wan long trap.+

26 Yu no mas go stap wetem olgeta we oli stap sekhan blong givim samting olsem garanti,

Olgeta ya oli stap makem ol samting olsem garanti blong pembak lon blong ol narafala man.+

27 !Sipos yu no gat samting blong givim,

Bambae oli kam, oli tekemaot bed blong yu aninit long yu!

28 Yu no mas muvum olfala mak blong graon

We ol olfala blong yu oli putum i stap.+

29 ?Yu yu luk finis wan man we i gat gudhan long wok blong hem?

Bambae hem i stanap long fored blong ol king,+

Bambae hem i no save stanap long fored blong ol man olbaot.

23 Taem yu sidaon blong kakae wetem wan king,

Yu mas lukluk gud samting we i stap long fored blong yu.

 2 Yu putum wan naef long trot blong yu*

Sipos yu yu man blong kakae bigwan.*

 3 Yu no mas hanggri from ol gudfala kakae blong hem,

From we ol kakae ya oli blong trikim yu nomo.

 4 Yu no mas flatem paoa blong yu blong kasem ol sas samting.+

Yu stop mo yu soemaot se yu kasemsave samting.*

 5 Taem yu tanem yu kwiktaem blong lukluk ol samting ya, oli no moa stap,+

From we ol samting ya bambae oli openem wing blong olgeta olsem wan igel mo oli flae i go long skae.+

 6 Yu no mas kakae ol kakae blong wan griri man,*

Yu no mas hanggri from ol gudfala kakae blong hem,

 7 From we hem i olsem wan man blong makem kaon.*

Hem i talem long yu se: “Yu kakae mo yu dring,” be hem i no minim.*

 8 Bambae yu traot long smol kakae we yu kakae,

Mo bambae yu westem gudfala tok ya blong yu blong talem tangkiu long hem.

 9 Yu no mas wispa long sora blong wan man we i stupid,+

From we bambae hem i no laekem nating ol waestok ya we yu talem.+

10 Yu no mas muvum olfala mak blong graon+

O seftem mak blong graon blong yu i go insaed long graon blong pikinini we i no gat papa.

11 Hemia from we Man Blong Difendem* olgeta, hem i strong,

Hem bambae i stanap long bihaf blong olgeta blong agensem yu.+

12 Yu mas putum hat blong yu i stap fulwan long ol tok ya we i blong stretem yu

Mo yu mas lesin long ol toktok ya we i mekem man i gat save.

13 Yu no mas fraet blong stretem wan boe.*+

Bambae hem i no ded sipos yu wipim hem long wan stik.

14 Yu mas wipim hem long wan stik,

Blong yu save sevem hem* blong i no go long Gref.*

15 Boe blong mi, sipos hat blong yu i kam waes,

Hat blong mi tu bambae i glad tumas.+

16 Taem maot blong yu i talem samting we i stret,

Long tingting* blong mi, bambae mi glad we mi glad.

17 Yu no mas letem hat blong yu i jalus long ol sinman,+

Be yu mas fraet* long Jehova stat long moning kasem sapa,+

18 Olsem nao bambae yu gat wan fiuja+

Mo hop blong yu bambae i no save lus.

19 Boe blong mi, yu mas lesin, mo yu kam waes,

Mo yu mas lidim hat blong yu blong i folem rod we i stret.

20 Yu no mas stap wetem olgeta we oli dring tumas waen,+

Mo olgeta we oli stap kakae mit bitim mak,+

21 From man we i stap drong oltaem mo man blong kakae bitim mak, bambae tufala i kam pua,+

Mo man we i stap slip oltaem, bambae i werem ol rabis klos nomo.

22 Yu mas lesin long papa blong yu, from hem nao i mekem se yu bon,

Mo naoia mama blong yu i kam olfala, be yu no mas luklukdaon long hem.+

23 Yu pemaot* trutok mo yu no mas salemaot,+

Mo yu mekem olsem tu long waes, mo ol tok blong stretem yu mo fasin blong kasemsave samting.+

24 Wan man we fasin blong hem i stret, papa blong hem bambae i harem gud from.

Mo wan boe we i waes, papa we i lukaot long hem bambae i glad tumas long hem.

25 Papa mo mama blong yu bambae tufala i glad,

Mo woman we i bonem yu bambae i harem gud.

26 Boe blong mi, plis, yu lesin long mi long olgeta hat blong yu,

Mo i gud yu lukluk gud ol rod blong mi mo yu glad blong folem.+

27 From wan prostitut i olsem wan hol we i dip,

Mo wan woman nogud,* i olsem wan wel we hol blong hem i smol nomo.+

28 Hem i ledaon i stap wet olsem wan stilman.+

Hem i mekem se plante moa man oli no moa holem promes blong olgeta.

29 ?Hu i stap kasem trabol? ?Hu i no save stap kwaet?

?Hu i stap rao? ?Hu i stap komplen?

?Hu i stap kasem kil from nating nomo? ?Hu ya we ae blong hem i hevi tumas?*

30 Hemia olgeta we oli stap gohed longtaem blong dring waen,+

Mo olgeta we oli stap lukaotem waen* we oli miksim.

31 Yu no mas lukluk red kala blong waen,

Taem i stap saen insaed long glas mo i stap godaon gud nomo long bel blong yu,

32 From we long en bambae i kakae yu olsem wan snek,

Mo posen blong hem i haed olsem posen blong snek.

33 Ae blong yu bambae i lukluk ol samting i narakaen,

Mo hat blong yu bambae i pulum yu blong talem ol tok we i no stret.+

34 Mo bambae yu olsem wan man we i stap ledaon long medel blong solwota,

Mo olsem wan man we i stap ledaon antap long mas blong wan sip.

35 Bambae yu talem se: “Oli faetem mi, be mi no harem nating.*

Oli kilim mi, be mi no save.

?Wetaem bambae mi wekap?+

Mi nidim wan moa dring.”*

24 Yu no mas jalus long ol rabis man,

Mo yu no mas wantem tumas blong kampani wetem olgeta,+

 2 From we long hat blong olgeta, oli stap tingting dip long fasin blong faet,

Mo maot blong olgeta i blong tokbaot trabol nomo.

 3 Waes i mekem se wan haos* i stanap,+

Mo fasin luksave, i mekem se haos ya i strong mo i sef.

 4 Mo from save, ol rum blong hem oli fulap gud,

Wetem enikaen sas samting mo ol gudgudfala samting.+

 5 Man we i waes, hem i gat bigfala paoa,+

Mo man we i gat save, hem i save mekem se paoa blong hem i kam strong moa.

 6 Taem yu kasem gudfala* advaes blong lidim yu, bambae yu save go faet,+

Mo taem i gat plante man blong givim advaes, man i save win.*+

 7 Wan man we i no gat hed, i strong tumas blong hem i kasem trufala waestok,+

Hem i no gat wan samting blong talem taem oli stap long get blong taon.

 8 Man we i stap mekem ol rabis plan,

Bambae oli talem se hem i gat gudhan blong mekem ol rabis plan.+

 9 Ol plan we oli krangke,* hemia sin,

Mo ol man oli no laekem nating wan man blong jik.+

10 Sipos tingting blong yu i foldaon long dei we yu harem nogud,*

Bambae yu no gat naf paoa.

11 Yu sevem olgeta we ol man oli tekem olgeta i go blong oli ded,

Mo yu pulum bak olgeta ya we oli sek nomo se bambae oli kilim olgeta.+

12 Sipos yu talem se: “Be mifala i no save samting ya,”

?Yu ting se God ya we i stap skelem hat,* hem i no luksave?+

Si, God ya we i stap wajem yu,* hem bambae i save

Mo bambae hem i givim pei long olgeta man wanwan folem wok we oli mekem.+

13 Boe blong mi, i gud yu kakae hani from we hem i gud.

Hani we i jes kamaot long bed blong hem, taem i go long maot hem i swit we i swit.

14 Long sem fasin, yu mas save se waestok i gud long yu.*+

Sipos yu faenem, bambae yu gat wan fiuja

Mo hop blong yu bambae i no save lus.+

15 Yu no mas go haed klosap long haos blong wan stret man, from we yu gat rabis tingting,

Yu no mas spolem ples we hem i stap spel long hem.

16 Stret man i save foldaon seven taem, mo hem i save girap bakegen,+

Be man nogud, trabol bambae i mekem hem i stambol.+

17 Taem enemi blong yu i foldaon, yu no mas glad,

Mo taem hem i stambol, yu no mas letem hat blong yu i harem gud.+

18 Sipos no, Jehova bambae i luk mo i no glad,

Mo bambae Hem i no letem kros blong hem i kasem hem.*+

19 Yu no mas harem nogud* from ol rabis man,

Yu no mas jalus long man nogud,

20 From we ol rabis man oli no gat fiuja,+

Laet blong man nogud bambae i ded.+

21 Boe blong mi, yu mas fraet* long Jehova mo long king.+

Mo yu no mas joen wetem ol man we oli no save agri long wan samting,*+

22 From we trabol blong olgeta bambae i kam kwiktaem nomo.+

?Hu i save samting we bambae tufala* i mekem long ol man ya, blong spolem olgeta?+

23 Ol toktok ya oli blong ol waes man tu:

Taem man i jajem man be i tekem saed blong wan man nomo, fasin ya i nogud.+

24 Eni man we i talem long man nogud se: “Yu yu mekem i stret,”+

Bambae ol man oli singaot trabol i kam long hem, mo ol nesen bambae oli tok agensem hem.

25 Be olgeta we oli tok strong long hem, bambae laef blong olgeta i go gud,+

Bambae oli kasem ol gudfala blesing.+

26 Man we i tok tru taem i ansa, ol man bambae oli kisim lips blong hem.*+

27 Yu mekemrere wok we i blong mekem aotsaed, mo yu mekem evri samting long garen i rere,

Biaen yu bildim haos* blong yu.

28 Yu no mas talemaot ol poen agensem neba blong yu long kot, we yu no gat pruf blong hem.+

Yu no mas yusum maot blong yu, blong giaman long ol narafala.+

29 Yu no mas talem se: “Bambae mi mekem long hem stret olsem we hem i mekem long mi.

Samting we hem i mekem, bambae mi givimbak long hem.”*+

30 Mi wokbaot, mi pas klosap long garen blong wan lesman,+

Klosap long plantesen blong grep blong wan man we i no gat gudfala tingting.*

31 Mi luk we garen ya i fulap long ol rabis gras,

Mo ol plant ya nitel oli kavremap gud graon,

Mo stonwol blong hem i brobrok finis.+

32 Mi luk samting ya, nao mi tingting gud long hem.

Taem mi luk samting ya, mi lanem wan lesen se:*

33 Sipos yu slip smoltaem, yu ledaon smoltaem,

Yu foldem han blong yu blong spel smol,

34 Bambae yu pua kwiktaem olsem we wan stilman i atakem yu,

Mo bambae yu sot long plante samting, olsem we wan soldia i atakem yu.+

25 Hemia sam narafala proveb blong Solomon,+ we ol man blong Hesekia+ we i king blong Juda, oli raetemaot:*

 2 God i kasem glori from fasin blong kipim wan samting i sikret,+

Mo ol king oli kasem glori from oli stap lukaotem evri samting long saed blong wan bisnes.

 3 Man i no naf blong faenemaot ol tingting long hat blong ol king,

Tingting blong olgeta i olsem heven we i hae we i hae mo i dip olsem wol ya we i dip we i dip.

 4 Yu karemaot ol doti long silva,

Mo bambae hem i kam klin gud.+

 5 Yu tekemaot ol man nogud long fored blong king,

Blong rul blong hem bambae i stanap strong long stret fasin.+

 6 Taem yu stap long fes blong king, yu no mas tinghae long yu wan,+

Mo yu no mas go sidaon wetem ol man we oli impoten,+

 7 I moa gud we king i talem long yu se: “Yu kam antap ya,”

I bitim we hem i mekem yu yu sem long fored blong wan haeman.+

 8 Yu no mas kwik blong tekem wan man i go long kot blong yu stretem wan raorao,

From we sipos neba blong yu i mekem yu yu sem, ?bambae yu mekem wanem?+

 9 I gud yu tokbaot samting ya wetem neba blong yu,+

Be yu no mas tokbaot ol samting we man i bin talemaot long yu nomo,*+

10 Olsem nao, man we i stap lesin bambae i no save mekem yu yu sem,

Mo sipos yu talemaot wan nogud ripot,* bambae yu no save tekembak.

11 Tok we man i talemaot long stret taem,

Hem i olsem ol gol apol long ol silva plet.*+

12 Man we sora blong hem i glad blong lesin long waes man we i tok strong long hem,

I olsem we hem i kasem wan iaring long gol mo wan nekles long gudfala gol.+

13 Kolkol blong sno i save mekem ol man long taem blong havest, oli harem gud,

Olsem we wan gudfala mesenja i save mekem masta blong hem* i harem gud,

From we oltaem hem i mekem gud wok blong ol man we oli sanem hem.+

14 Man we i stap tok flas blong givim wan presen, be i neva givim,*

Hem i olsem klaod mo win we i neva tekem ren i kam.+

15 Man we i gat longfala tingting hem i save winim wan komanda,

Mo man we toktok blong hem i kaen, hem i save brekem wan bun.+

16 Sipos yu faenem hani, i gud yu kakae i naf nomo,

From we sipos yu kakae tumas, bambae i mekem yu yu traot.+

17 Yu no mas go oltaem long haos blong neba blong yu,

Olsem nao, bambae hem i no save kam taed long yu mo i agensem yu.

18 Man we i stap talem ol giaman tok agensem neba blong hem,

Hem i olsem wan nalnal mo wan naef blong faet mo wan sap ara.+

19 Long taem blong trabol, sipos yu trastem wan man we i no blong trastem,*

Hemia i olsem we yu stap trastem wan tut we i brok, no wan leg we i seksek.

20 Man we i go singsing long man we hat blong hem i hevi,

Hemia i olsem we hem i tekemaot klos blong man ya long koltaem,

Mo i olsem we hem i putum vinega long soda.*+

21 Sipos enemi blong yu* i hanggri, yu givim bred long hem blong i kakae.

Sipos hem i tosta, yu givim wota long hem blong i dring,+

22 Long fasin ya, bambae i olsem we yu stap hivimap ol hot sakol long hed blong hem,*+

Mo Jehova bambae i givim pei long yu from.

23 Not win i stap mekem bigfala ren i foldaon

Long sem fasin, man we i stap tokbaot man, hem i stap mekem fes blong man i kam nogud, i kros oltaem.+

24 I moa gud man i go stap long wan kona blong ruf,

I bitim we hem i stap long sem haos wetem wan waef we i stap rao oltaem.*+

25 Taem wan man i kasem wan gudfala ripot we i kamaot long wan kantri longwe,

Hemia i olsem kolwota long bodi blong man* we i taed.+

26 Wan gudfala man we i go joen wetem wan man nogud,*

Hem i olsem wan springwota we i kam doti mo wan wel we i nogud finis.

27 I nogud blong kakae tumas hani,+

Mo i no stret tu we man i traem pulum ol narafala blong givim glori long hem.+

28 Man we i no save kontrolem kros blong hem,*

Hem i olsem wan taon we i brok finis, i no gat stonwol i goraon long hem.+

26 Fasin blong ona long wan man we i stupid, hem i no stret nating,

Hemia i olsem we sno i foldaon long hot taem, mo ren i ren long taem blong havest.+

 2 I gat risen from wanem wan pijin i ronwe mo wan swalo i flae,

Long sem fasin, i gat risen from wanem man i singaot trabol i kam.*

 3 Wip i blong wipim hos, rop i blong kontrolem dongki,+

Mo stik i blong wipim baksaed blong man we i stupid.+

 4 Yu no mas ansa long man we i stupid, folem krangke fasin blong hem,

Blong mekem se yu no kam olsem hem.*

 5 Yu ansa long man we i stupid folem krangke fasin blong hem,

Blong hem i no ting se hem i waes.+

 6 Man we i putum wok long han blong man we i stupid,

I olsem man we i brekem leg blong hem mo i stap spolem hem wan.*

 7 Wan proveb we i kamaot long maot blong man we i stupid,

I olsem rabis leg blong wan man we i no save wokbaot.*+

 8 Man we i stap givim glori long man we i stupid,

I olsem we hem i stap fasem wan ston long wan sling.+

 9 Wan proveb we i kamaot long maot blong man we i stupid,

I olsem ol ropnil we man i putum long han blong man we i drong.

10 Man we i tekem ol stupid man, mo ol man olbaot oli kam wok blong hem,

Hem i olsem wan man blong sut long bonara we i stap sut olbaot nomo.*

11 Man we i stupid, i stap mekem ol krangke fasin blong hem bakegen,

Olsem wan dog we i gobak blong kakae traot blong hem.+

12 ?Yu yu luk finis wan man we i ting se hem i waes?+

Man olsem, man we i stupid, i save lanem moa samting i winim hem.

13 Lesman i talem se: “!I gat wan yang laeon long rod!

!Wan laeon i stap long bigfala open ples long taon!”+

14 Doa i gohed blong swing long hinsis blong hem,*

Mo lesman i stap tantanem hem long bed blong hem.+

15 Lesman i pusum han blong hem i go insaed long bol we i fulap long kakae,

Be hem i taed tumas blong tekem han ya i kambak long maot blong hem.+

16 Lesman i ting se hem i waes moa

I winim seven man we oli givim wan gudfala ansa.

17 Man we i stap wokbaot long rod, nao i kam kros from* wan rao we i no bisnes blong hem,

Hem i olsem wan man we i holemtaet sora blong wan dog.+

18 Wan man we i krangke, we i stap sut long ol ara we i gat faea long hem, ol ara, mo ol ara blong ded,* hem i olsem

19 Man we i stap trikim neba blong hem, i talem se: “!Mi stap mekem plei nomo!”+

20 Taem i no gat faeawud, faea i ded,

Mo sipos i no moa gat man i stap talem ol tok olbaot blong spolem narafala man, rao tu bambae i finis.+

21 Olsem we sakol i blong mekem ol sakol i gohed blong laet mo wud i blong statem faea,

Long sem fasin, man blong agiu i stap statem rao.+

22 Ol tok blong man we i stap spolem nem blong narafala, i olsem wan pis kakae we i tesgud,*

Taem man i solemdaon, hem i go stret insaed long stomak.+

23 Wan man we i gat rabis tingting, ol gudfala toktok we hem i talem,

Oli olsem wan pis graonpot we man i pentem long silva blong mekem i luk naes.+

24 Man we i no laekem nating ol narafala, hem i stap tok swit long fes blong olgeta,

Be hem i stap holem rabis tingting insaed long hem.

25 Nating se hem i toktok gud long yu, yu no mas trastem hem,

From we i gat seven samting long hat blong hem we oli nogud we oli nogud.*

26 Nating se hem i traem haedem rabis tingting ya blong hem,

Be ol rabis tingting ya bambae oli kamaot klia nomo long kongregesen.

27 Man we i digim wan hol bambae hem wan i foldaon long hem,

Mo man we i rolemaot wan ston, ston ya bambae i rol i kambak long hem.+

28 Tang we i stap giaman i no laekem nating olgeta we hem i spolem olgeta,

Mo maot we i stap tok swit, i stap spolem ol samting nomo.+

27 Yu no mas tok flas from ol samting we bambae yu mekem tumoro,

From we yu no save wanem bambae i hapen long ol dei we i kam.*+

 2 Yu letem narafala* i presem yu, be i no prapa maot blong yu,

Yes, ol narafala,* i no prapa lips blong yu.+

 3 Ston i hevi, mo sanbij i hevi we i hevi,

Be man we i no gat hed, trabol we hem i mekem, i hevi moa long tufala.+

 4 I gat fasin blong kros we i raf bitim mak mo fasin blong kros we i olsem bigfala wota we i ron,

?Be hu i save blokem fasin blong jalus?+

 5 I moa gud yu tok stret long man blong stretem hem, i bitim we yu talem se yu lavem hem be yu no soemaot.+

 6 Wan fren i save givim kil long yu from we hem i stap tru long yu,+

Be wan enemi i save kam kis long yu plante taem.*

 7 Man we i harem se* i fulap finis, bambae i no wantem* hani we oli jes tekemaot,

Be man* we i hanggri, nating we kakae i konkon tumas, be hem i harem se i swit we i swit.

 8 Man we i stap gowe long hom blong hem,

Hem i olsem pijin we i stap gowe* long nes blong hem.

 9 Taem wan man i tok stret long yu blong givim advaes, hemia i save mekem se yutufala i kam gudfala fren,

Sem mak olsem we oel mo insens i mekem hat blong man i glad.+

10 Yu no mas lego ol fren blong yu mo ol fren blong papa blong yu,

Mo yu no mas go insaed long haos blong stret brata blong yu, long dei we yu stap long trabol,

Wan neba we i stap klosap long yu i gud moa i bitim wan brata we i stap longwe.+

11 Boe blong mi, yu mas kam waes mo mekem hat blong mi i glad,+

Olsem nao, mi save ansa long man ya we i stap tok nogud long mi.+

12 Man we i tingting gud, i luksave we trabol i stap kam, nao i go haed,+

Be man we i no gat ekspiriens, hem i gohed nomo, i no wantem save, mo biaen i safa from.*

13 Yu mas tekem klos blong man we i promes blong pembak kaon blong wan strenja,

Yu mas holemtaet wan samting blong hem olsem garanti, sipos hem i mekem olsem wetem wan woman blong narafala kantri.*+

14 Taem wan man i singaot strong long eli moning, blong blesem fren blong hem,

Hemia i olsem we man ya i singaot trabol i kam long hem.

15 Wan waef we i stap rao oltaem,* hem i olsem wan ruf we oltaem i lik taem i ren.+

16 Man we i save mekem woman olsem i stap kwaet, hem i save blokem win tu blong i no blu,

Mo i save holemtaet oel long raethan blong hem.

17 Wan man i save sapenem* fren blong hem,

Olsem we aean i sapenem aean bakegen.+

18 Man we i stap lukaot gud long wan figtri, bambae hem i kakae ol frut blong hem,+

Mo man we i stap lukaot gud long masta blong hem, masta blong hem bambae i ona long hem.+

19 Ol samting we i stap long hat blong wan man, oli soemaot samting we i stap long hat blong narafala,

Olsem we man i save luk fes blong hem wan long wota.

20 Gref mo ples we samting i kam nogud long hem,* tufala i neva fulap,+

Mo ae blong man i save luk plante samting, be neva hem i harem se i naf.

21 Sospen i blong kukum silva i kam klin, mo hot oven i blong gol,+

Long sem fasin, ol gudfala toktok we man i kasem blong presem hem, oli save traem hem.*

22 Man we i no gat hed, nating se yu kilim hed blong hem wetem wan ston,

Olsem we man i stap granem sid long wan narafala ston,

Be ol krangke fasin blong hem bambae oli no gowe long hem.

23 Yu mas save gud se ol animol blong yu oli olsem wanem.

Yu mas kea gud long* ol sipsip blong yu,+

24 From we ol rij samting oli no save stap olwe,+

Mo hat* blong king i no save stap olwe.

25 Ol grin gras oli stap lus, ol niufala gras oli gru,

Mo ol man oli go karem ol gras long ol bigfala hil, oli kam hivimap i stap.

26 Yu stap kasem ol klos long hea blong ol yang sipsip,

Mo yu stap pem graon long ol mane we yu kasem long ol man nani we yu stap salem olgeta.

27 Mo bambae yu gat naf melek blong nani olsem kakae blong yu,

Blong fidim ol famle blong yu, mo blong sapotem ol gel blong wok blong yu.

28 Man nogud i ronwe nating se i no gat man i ronem hem,

Be stret man, tingting blong hem i strong olsem laeon.*+

 2 Taem i gat kruked fasin long wan ples,* ol prins long ples ya bambae oli jenis oltaem nomo,+

Be wan prins* i save stap longtaem, sipos wan man we i gat fasin luksave mo i gat save i givhan long hem.+

 3 Wan puaman we i stap tekemaot olting blong ol man we oli no gat nem,+

Hem i olsem bigfala ren we i wasemaot olgeta kakae long garen.

 4 Olgeta we oli no moa folem loa, oli stap sapotem ol man nogud,

Be olgeta we oli stap folem ol loa, oli agensem ol man nogud.+

 5 Ol rabis man, oli no kasemsave jastis nating,

Be olgeta we oli stap lukaotem Jehova, oli save kasemsave evri samting.+

 6 Man we i pua be i stap wokbaot folem fasin blong hem we i tru, hem i gud moa

I bitim wan rijman we ol fasin blong hem oli no stret nating.+

 7 Wan boe we i kasemsave samting, hem i stap folem gud loa,

Be fren blong wan man we i laekem blong kakae, hem i stap mekem papa blong hem i sem.+

 8 Man we i mekem narafala i pem intres mo i askem bigfala intres long man we i kaon long hem,+ blong mekem hem i kam rij moa,

Ol samting we hem i stap hivimap, bambae oli blong ol man we oli soemaot se oli kaen long ol puaman.+

 9 Man we i no wantem lesin long loa

Ol prea blong hem tu, oli rabis olgeta.+

10 Man we i stap trikim ol stret man, i lidim olgeta long rod we i no stret, bambae hem i foldaon insaed long hol ya we hem nomo i digim,+

Be man we i no gat fol, bambae hem i kasem ol gudfala samting.+

11 Wan rijman, oltaem hem i ting se hem i waes,+

Be wan puaman we i gat fasin luksave, hem i save gud laef blong man ya.+

12 Taem ol stret man oli win, ol man oli givim bigfala glori long hem,

Be taem wan man nogud i kasem paoa i rul, ol man oli stap go haed.+

13 Man we i stap haedem ol sin blong hem, bambae hem i no win,+

Be man we i talemaot ol sin blong hem, mo i lego olgeta, bambae ol narafala oli sore long hem.+

14 Man we oltaem i stap lukaot gud,* hem i glad,

Be man we i no wantem jenisim tingting blong hem, bambae hem i foldaon long trabol.+

15 Wan man nogud we i stap rul antap long ol man we oli no gat paoa,

Hem i olsem wan laeon we i kros i stap mekem noes, mo i olsem wan bea we i stap ronem man.+

16 Wan lida we i no gat fasin luksave, hem i stap yusum paoa blong hem long fasin we i no stret,+

Be man we i no laekem nating fasin blong kasem samting long rod we i no stret, bambae laef blong hem i longfala.+

17 Man we i gat fol from blad blong man* we hem i kilim i ded, bambae hem i stap ronwe gogo kasem we hem i go long gref.*+

I no mas gat wan man i givhan long hem.

18 Man we i stap wokbaot long rod we i stret, bambae hem i sef,+

Be man we i stap mekem ol kruked fasin, wantaem nomo bambae hem i foldaon.+

19 Man we i stap wokem garen blong hem, bambae hem i gat plante kakae,

Be man we i stap ronem ol samting blong westem taem nomo, bambae hem i kam pua we i pua.+

20 Man we i mekem gud wok blong hem, bambae hem i kasem plante blesing,+

Be man we i kwik blong kam rij, bambae oli faenemaot yet se hem i rong.+

21 I no stret we man i mekem i gud long samfala nomo.+

Be wan man, maet i save mekem wan rong jes blong kasem wan smol pis bred nomo.

22 Wan man we i wantem plante samting tumas,* hem i stap traehad blong kasem ol sas samting,

Be hem i no save se i no longtaem bambae hem i kam pua.

23 Man we i stretem narafala,+ bambae hem i glad moa,+

I bitim man we i stap tok swit long narafala.

24 Man we i stap stilim ol samting blong papa mo mama blong hem, nao i talem se: “Hemia i no rong,”+

Hem i fren blong man we i stap spolem evri samting.+

25 Man we i griri,* hem i stap statem trabol,

Be man we i dipen long Jehova, bambae hem i gat plante samting.*+

26 Man we i trastem hat blong hem wan, hem i stupid,+

Be man we i stap wokbaot folem waes, bambae i ronwe long trabol.+

27 Man we i stap givim samting long ol puaman, bambae hem i no sot long wan samting,+

Be man we i satem ae long ol puaman, bambae ol man oli singaot plante trabol i kam long hem.

28 Taem man nogud i kasem paoa blong rul, ol man oli go haed,

Be taem hem i lus, ol stret man oli kam plante.+

29 Man we i stap mekem hed,* nating se yu stretem hem plante taem finis,+

Bambae trabol i smasem gud hem wantaem nomo, we i no moa save kam gud bakegen.+

 2 Taem i gat plante stret man, ol man oli glad,

Be taem ol man nogud oli rul, ol man oli krae.+

 3 Man we i laekem waes, hem i mekem papa blong hem i glad,+

Be man we i stap kampani wetem ol prostitut, hem i stap westem ol gudgudfala samting blong hem.+

 4 Tru long jastis, wan king i mekem se wan kantri i stap gud,+

Be man we i stap akseptem dotimane, i save spolem kantri ya.

 5 Man we i stap tok swit oltaem long neba blong hem,

I olsem we hem i openem wan net blong blokem rod blong neba blong hem, blong kasem hem.+

 6 Wan rabis man, ol sin blong hem oli stap holemtaet hem olsem trap,+

Be wan stret man, hem i glad i stap singaot bigwan, mo i harem gud.+

 7 Wan stret man, hem i tingbaot oltaem raet blong ol puaman,+

Be wan man nogud, hem i no tingbaot samting ya nating.+

 8 Ol man we oli stap tok flas, oli mekem ol man long taon oli kros tumas, olsem we oli bonem taon ya,+

Be olgeta we oli waes, oli save mekem se ol man oli no moa kros.+

 9 Taem wan man we i waes i rao wetem wan man we i no gat hed,

Bambae tufala i toktok bigwan, mo tufala i stap jikim tufala, be tufala i no save stretem.+

10 Ol man we oli wantem tumas blong kilim man, oli no laekem nating ol man we fasin blong olgeta i stret,*+

Mo oli mekem evri samting blong tekemaot laef* blong ol stret man.*

11 Man we i stupid, hem i letem ol filing* blong hem oli kamaot,+

Be man we i waes, hem i stap kwaet nomo, i holemtaet ol filing blong hem.+

12 Taem wan rula i stap lesin long ol giaman toktok,

Olgeta man blong wok blong hem, bambae oli kam nogud.+

13 Samting we i sem mak long wan puaman wetem man we i stap spolem narafala, hemia se:*

Jehova i mekem se ae blong tufala i luk laet.*

14 Taem wan king i jajem ol puaman long fasin we i sem mak,+

Oltaem tron* blong hem bambae i stap gud.+

15 Stik* mo ol strong tok oli mekem man i kam waes,+

Be wan pikinini we oli letem hem i mekem eni samting nomo, hem i stap mekem mama blong hem i sem.

16 Taem ol man nogud oli kam plante, sin tu i kam plante,

Be ol stret man, bambae oli luk ol man nogud ya taem oli foldaon.+

17 Yu stretem boe blong yu mo bambae hem i mekem yu yu spel,

Mo bambae hem i mekem yu yu* glad bigwan.+

18 Taem i no gat vison,* ol man oli mekem eni samting we oli wantem,+

Be olgeta we oli stap folem loa, oli glad.+

19 Wan man blong wok i no save letem wan narafala i tok long hem blong stretem hem,

From we nating se hem i kasemsave, be hem i no save obei.+

20 ?Yu yu luk finis wan man we i stap toktok kwik, be i no tingting gud fastaem?+

Man olsem, wan krangke man i save lanem moa samting i winim hem.+

21 Sipos yu stap givim evri samting long man blong wok blong yu, stat taem hem i yangfala nomo,

Wan dei, bambae hem i no gat fasin blong talem tangkiu.

22 Wan man we i stap kros kwik, hem i stap statem trabol,+

Mo man we taem i kros, i laekem tumas blong faerap, hem i stap mekem plante sin.+

23 Man we i gat flas tingting, fasin ya nomo bambae i mekem hem i godaon, i mekem tingting blong hem i stap daon,+

Be man we tingting* blong hem i stap daon, bambae i kasem glori.+

24 Man we i stap joen wetem wan stilman, hem i stap spolem hem* wan.

Maet oli singaot hem blong i talemaot samting we hem i luk,* be hem i no talem wan samting.+

25 Fasin blong fraet long man,* i wan trap,+

Be man we i stap trastem Jehova, bambae hem i protektem hem.+

26 Plante man oli go stap miting wetem* ol rula,

Be Jehova nomo i save mekem man i kasem jastis.+

27 Man we i mekem i no stret long narafala, ol stret man oli no laekem hem nating,+

Be man we fasin blong hem i stret, ol man nogud oli no laekem hem nating.+

30 Ol impoten mesej long tok ya blong Aguru we i boe blong Jake. Hem i bin talem long Itiel, yes long Itiel mo Ukal.

 2 Mi mi no save wan samting nating, mi mowas i bitim ol narafala man,+

Mi mi no gat paoa ya blong kasemsave samting olsem we ol narafala man oli gat.

 3 Mi no bin lanem ol waestok,

Mo mi no gat save blong Man Ya We i Tabu We i Tabu.

 4 ?Hu i bin go antap long heven mo i kamdaon bakegen?+

?Hu i bin holemtaet win long tufala han blong hem?

?Hu i bin fasemtaet wota long kaliko blong hem?+

?Hu i putum* ol laswan ples blong wol?+

?Wanem nem blong hem mo nem blong boe blong hem? ?Yu save?

 5 Olgeta tok blong God oli klin gud.+

Hem i wan sil we i blokem gud olgeta we oli go long hem blong haed.+

 6 Yu no mas ademap eni samting long ol tok blong hem,+

Sipos no bambae hem i tok strong long yu,

Mo bambae hem i soemaot we yu yu man blong giaman.

 7 Mi mi askem tu samting long yu.

Yu no holemtaet, yu mas givim long mi bifo mi ded.

 8 Yu tekemaot ol tok we i no tru mo ol giaman toktok i go longwe long mi.+

Yu mekem we mi no kam pua mo mi no kam rij tu.

Yu letem mi kakae nomo ol kakae ya we mi nidim,+

 9 From we i nogud mi gat plante kakae, nao mi tanem baksaed long yu, mi talem se: “?Hu ya Jehova?”+

Mo mi kam wan puaman, nao mi stil, mo mi sakem doti* long nem blong God blong mi.

10 Yu no mas tokbaot nogud nem blong wan man blong wok, long masta blong hem,

Sipos no bambae hem i singaot trabol i kam long yu, mo bambae oli faenemaot we yu yu rong.+

11 I gat ol man we oli stap singaot trabol i kam long papa blong olgeta,

Mo oli no stap blesem mama blong olgeta.+

12 I gat ol man we oli ting se laef blong olgeta i klin we i klin gud,+

Be i no gat man yet we i tekemaot doti* we i stap long olgeta.

13 I gat ol man we oli tinghae tumas long olgeta,

Mo oli ting se oli gud moa long ol narafala man.+

14 I gat wan jeneresen we tut blong olgeta i olsem ol naef blong faet,

Mo jo blong olgeta i olsem naef blong kilim man i ded.

Olgeta ya oli stap kakae ol man long wol we oli no gat nem,

Mo ol puaman we oli stap wetem ol narafala man.+

15 Wom ya lij* i gat tu dota we tufala i stap singaot se: “!Givim! !Givim!”

I gat tri samting we oli neva harem gud,

Mo i gat fo we oli neva talem se: “!Inaf!”

16 Gref*+ mo bel we i no save karem pikinini,

Mo graon we i no stap kasem wota,

Mo faea we i neva talem se: “!Inaf!”

17 Man we i stap lukluk nogud wan papa, mo i luk se i krangke nomo blong obei long wan mama,+

Ol reven blong krik* bambae oli stikimaot ae blong hem,

Nao ol yang igel bambae oli kam kakae.+

18 I gat tri samting we i strong tumas i bitim save blong mi,*

Mo i gat fo samting we mi mi no kasemsave long olgeta:

19 Fasin blong igel we i stap flae long heven,

Fasin blong snek we i stap krol antap long wan ston,

Fasin blong sip we i stap ron long open si,

Mo fasin blong man taem i stap wetem wan yang woman.

20 Fasin blong wan woman we i stap mekem adaltri, i olsem:

Hem i kakae, afta i waepem maot blong hem,

Nao i talem se: “Mi mi no mekem wan samting i rong.”+

21 I gat tri samting we oli mekem wol ya i seksek

Mo i gat fo samting we hem i no save winim:

22 Taem wan slef i rul olsem king,+

Taem wan man we i no gat hed, i gat plante kakae,

23 Taem wan man i tekem wan woman we ol narafala oli no laekem hem nating,* i kam waef blong hem,

Mo taem wan slef gel i tekem ples blong misis blong hem.+

24 I gat fo samting long wol ya we oli smol we oli smol,

Be oli waes from bigfala save we oli bon wetem:*+

25 Ol anis oli no strong olsem ol narafala animol,*

Be long hot taem oli stap mekemrere kakae blong olgeta.+

26 Ol baja* blong ston,+ oli no ol animol we oli gat paoa,*

Be oli stap mekem haos blong olgeta long ol hol blong ston long klif.+

27 Ol lokis+ oli no gat king,

Be taem oli stap muf i go, oli folem oda.*+

28 Lised ya geko,+ hem i holemtaet samting long leg blong hem,

Mo hem i stap go insaed long haos blong king.

29 I gat tri samting we fasin blong olgeta blong wokbaot i nambawan,

I gat fo we taem oli wokbaot i naes tumas blong luk:

30 Laeon, hem i strong moa i winim ol narafala animol,

Mo i no save ronwe i gobak from i fraet.+

31 Dog ya grehaon, man nani,

Mo wan king we ol ami blong hem oli stap wetem hem.

32 Sipos yu stap leftemap yu wan, olsem man we i no gat hed i stap mekem,+

Mo sipos yu gat plan blong mekem olsem,

I gud yu putum han blong yu blokem maot blong yu.+

33 Taem man i tantanem melek, bambae melek ya i jenis i kam bata

Mo man we i skwisim nus blong hem, bambae blad i kamaot,

Long sem fasin, fasin blong mekem narafala i kros, bambae i mekem rao i kamaot.+

31 Ol tok blong King Lemuel. Hemia ol impoten mesej we mama blong hem i talem long hem blong tijim hem:+

 2 Boe blong mi, ?mi mas talem wanem long yu?

Boe blong mi we yu kamaot long bel blong mi, ?bambae mi talem wanem samting long yu?

Boe blong mi we yu bon from promes blong mi, ?bambae mi talem wanem samting long yu?+

 3 Yu no mas westem paoa blong yu long ol woman,+

Mo yu no mas folem ol fasin ya we oli stap spolem ol king.+

 4 Lemuel, hemia i no blong ol king,

Yes, ol king oli no blong dring waen,

Mo blong ol rula oli askem se: “?Wehem dring blong mi?”+

 5 From we i nogud oli dring, nao oli fogetem ol loa we oli putum

Mo oli jenisim raet we ol man we oli no gat nem oli sud kasem.

 6 Yu givim alkol long olgeta we klosap oli lus,+

Mo waen long olgeta we oli stap harem nogud tumas.*+

 7 Yu letem olgeta oli dring blong oli fogetem se oli pua.

Yu letem olgeta oli no moa tingbaot ol trabol blong olgeta.

 8 Yu mas toktok long bihaf blong ol man we oli no save toktok blong difendem olgeta,

Yu difendem raet blong olgeta we klosap oli lus.+

 9 Yu mas toktok mo yu jajem ol man long stret fasin.

Yu mas difendem raet* blong ol man we oli no gat nem, mo ol puaman.+

א [Aleph]

10 ?Hu i save faenem wan waef we i naf blong wokem evri samting?*+

Praes blong waef olsem, i sas moa i winim praes blong ol korel.*

ב [Beth]

11 Hasban blong hem i trastem hem long olgeta hat blong hem,

Mo i no sot long wan samting.

ג [Gimel]

12 Woman ya, oltaem long laef blong hem

Hem i stap givim ol gudfala samting long hasban blong hem, i no ol nogud samting.

ד [Daleth]

13 Oltaem hem i traehad blong kasem wul mo linen,

Mo hem i glad nomo blong wok wetem han blong hem.+

ה [He]

14 Hem i olsem ol sip blong wan bisnesman,+

Hem i stap go longwe blong karem ol kakae blong hem.

ו [Waw]

15 Taem i tudak yet, be hem i girap finis,

Hem i givim kakae long famle blong hem,

Mo i mekemrere olgeta samting blong ol gel blong wok blong hem.+

ז [Zayin]

16 Hem i lukluk gud wan graon mo i pem.

Mo hem i yusum ol mane we hem i kasem long ol samting we hem nomo i wok had from, blong wokem wan plantesen blong grep.

ח [Heth]

17 Hem i mekemrere ol samting we hem i nidim blong wok,*+

Mo hem i mekem ol han blong hem oli strong.

ט [Teth]

18 Hem i meksua se bisnes blong hem i wingud,

Mo laet blong hem i no stap ded long naet.

י [Yod]

19 Oltaem han blong hem i holemtaet stik blong wul,

Mo oltaem han blong hem i holemtaet wud blong wokem tred.*+

כ [Kaph]

20 Hem i pusum han blong hem blong givhan long ol man we oli no gat nem,

Mo i openem han blong hem blong givhan long ol puaman.+

ל [Lamed]

21 Long taem blong sno, hem i no wari tumas from famle blong hem,

From we evriwan long famle blong hem oli werem ol klos we oli wom gud.*

מ [Mem]

22 Hem nomo i stap wokem ol kaliko blong bed blong hem.

Mo ol klos blong hem, oli wokem long linen mo pepol wul.

נ [Nun]

23 Hasban blong hem, ol man we oli stap kam long get blong taon, oli save gud hem,+

Hemia ples we hem wetem ol elda blong vilej oli stap sidaon long hem.

ס [Samekh]

24 Hem i stap wokem ol klos long linen mo i salem olgeta*

Mo i stap salem plante strap long ol bisnesman.

ע [Ayin]

25 Paoa mo ol gudfala samting oli olsem klos blong hem,

Mo taem hem i tingbaot fiuja, hem i no fraet nating.*

פ [Pe]

26 Ol tok we hem i talem oli fulap long waestok.+

Taem hem i toktok, hem i soemaot se hem i folem gud loa ya blong kaen long ol narafala.*

צ [Tsade]

27 Hem i lukluk gud ol wok we famle blong hem i stap mekem,

Mo hem i no stap kakae bred ya we i olsem fasin blong les.+

ק [Qoph]

28 Ol pikinini blong hem oli girap, oli stap talemaot se oli glad long hem,

Mo hasban blong hem i girap, i stap presem hem.

ר [Resh]

29 I gat plante woman we oli naf blong wokem samting,*

Be yu yu nambawan long olgeta evriwan.

ש [Shin]

30 Naesfala fasin i save trikim man, mo samting we i mekem man i luk naes i no save stap longtaem,*+

Be woman we i fraet long Jehova, ol man bambae oli leftemap hem.+

ת [Taw]

31 I stret blong givim pei long hem from ol samting we hem i mekem,*+

Mo i gud we long ol get blong taon, ol man oli presem hem from ol wok we hem i mekem.+

Yu luk Diksonari.

PT: “save.”

NT: “mekem i stret.”

NT: “mo i mekem i sem mak long olgeta man.”

NT: “waes toktok.”

NT: “mo wan parabol.”

NT: “tinghevi.”

NT: “loa.”

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

NT: “sakem spesel ston wetem mifala.”

NT: “yumi evriwan i serem wan basket nomo (paos).”

PT: “leg blong olgeta i.”

NT: “sol.”

NT: “sol.”

PT: “en.”

NT: “Taem mi stretem yu, plis yu tanraon, yu kambak.”

NT: “tinghevi.”

PT: “bambae oli kakae frut blong ol fasin we oli stap mekem.”

NT: “trik; plan.”

NT: “tinghevi.”

Yu luk Diksonari.

PT: “woman we fasin blong hem i narakaen.” I klia se hemia i minim wan woman we i gat ol fasin we God i no laekem.

NT: “ol swit tok blong pulum man, we i.”

PT: “woman blong narafala kantri.” I klia se hemia i minim wan woman we i stap longwe long God, from we fasin blong hem i no stret.

NT: “hasban.”

PT: “trak blong leg.”

PT: “go insaed long hem.”

NT: “man we oltaem i stap mekem samting we i stret.”

NT: “loa.”

NT: “blong tok tru.”

PT: “lei.”

NT: “tinghevi.”

PT: “nambuton.”

NT: “beswan kakae.”

NT: “kakae we yu kasem.”

NT: “ples blong mekem waen.”

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

I klia se hemia ol fasin blong God we ol vas bifo long hemia, oli tokbaot.

NT: “long sol blong yu.”

NT: “i no stambol.”

NT: “man we samting ya i blong hem.”

NT: “Sipos han blong yu i gat paoa blong givhan.”

NT: “loa.”

NT: “i nambawan samting.”

PT: “Yu kam klosap, yu lesin gud.”

PT: “mit.”

NT: “ae blong yu i mas open bigwan, mo yu lukluk i go.”

MNT: “tingting gud long.”

PT: “Yu kam klosap, yu lesin gud.”

PT: “woman we fasin blong hem i narakaen.” Yu luk Pro 2:16.

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

PT: “Mo bambae i no gat rabis samting i hapen long yu, long ol yia we yu laef.”

NT: “karemaot paoa.”

PT: “medel blong asembli mo kongregesen.”

NT: “Mo fres wota.”

NT: “I gud stamba blong wota.”

Narafala nem blong hem ibex.

NT: “titi blong hem i mekem yu ded long hem oltaem.”

PT: “woman we fasin blong hem i narakaen.” Pro 2:16.

PT: “woman blong narafala kantri.” Pro 2:16.

Hemia i minim, mekem wan strong promes blong givim wan samting olsem garanti, blong pembak kaon blong narafala.

NT: “sol blong hem.”

NT: “loa.”

NT: “bambae hem i tijim yu.”

Hemia wan “lamp.”

PT: “woman blong narafala kantri.” Pro 2:16.

NT: “sol.”

NT: “blong fulumap sol blong hem.”

Yu luk Diksonari.

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “spolem sol blong hem nomo.”

NT: “akseptem eni ransom.”

NT: “loa.”

PT: “long woman we fasin blong hem i narakaen.” Pro 2:16.

PT: “woman blong narafala kantri.” Pro 2:16.

NT: “ol swit tok blong hem blong pulum man.”

NT: “oli no gat ekspiriens.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “Klos blong woman ya i.”

PT: “Leg blong hem i neva stap.”

NT: “hankaf.” Yu luk Diksonari.

NT: “sol.”

PT: “ol boe.”

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

PT: “long ol pikinini blong man.”

Yu luk Diksonari.

NT: “tinghevi.”

NT: “ol sas samting we mi kasem long ol olfala blong mi.”

NT: “Bifo we bifo olgeta.”

NT: “be oli mekem bigfala wok ya finis blong mekem mi.”

PT: “wan mak i goraon long.”

PT: “klaod i stap strong.”

NT: “taem hem i givim oda blong wokem.”

NT: “laekem moa ol man.”

NT: “Man we i wekap nomo i stap.”

NT: “sol blong hem.”

PT: “Woman ya i kilim finis animol ya we i blong kilim.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “Yu mas lego ol man we oli no gat ekspiriens.”

NT: “tinghevi.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

NT: “se sol blong wan stret man.”

NT: “wan stret man we i gat gud nem.”

PT: “komanmen.”

PT: “lips.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “Ol sas samting.”

MNT: “hem i stap long rod blong laef.”

NT: “talem ol giaman tok olbaot.”

NT: “i stap lidim.”

NT: “soa; harem nogud.”

NT: “wan masta i tekem wan lesman i kam wok blong hem.”

NT: “tinghevi.”

NT: “Hop blong ol stret man.”

NT: “Frut we i kamaot long maot blong wan stret man, hemia waes.”

PT: “Lips.”

NT: “ol skel blong trikim man.”

NT: “wan ston blong skel we i fulwan.”

NT: “Ol gudgudfala samting.”

NT: “man we i no bilif long God.”

NT: “maot.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “lukluk rabis long.”

PT: “man we i holemtaet tingting blong hem.”

PT: “hem i kavremap wan samting.”

NT: “no gat ol waes advaes.”

NT: “ol man oli sef.”

NT: “makem wan samting olsem garanti.”

PT: “we i no laekem nating blong.”

NT: “we i naes mo i kaen.”

Yu luk Diksonari.

NT: “Man we i gat lav.”

NT: “mekem i gud long sol blong hem.”

NT: “sem.”

PT: “Han i joenem han.”

PT: “i givimaot ol samting.”

NT: “Sol.”

PT: “bambae hem i fatfat.”

PT: “i givim wota long narafala we i fri nomo.”

NT: “sem.”

PT: “bambae hem i kasem win.”

NT: “sol.” Yu luk Diksonari.

NT: “no gat gudfala tingting.”

PT: “oli ledaon oli wet long blad.”

PT: “bred.”

NT: “sol blong ol animol blong hem.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

PT: “we i kamaot long maot blong man.”

NT: “long sem dei nomo.”

PT: “hem i kavremap.”

PT: “talem samting we i stret.”

PT: “olgeta we oli pulum ol man blong oli gat.”

NT: “tingting blong hem i foldaon olgeta.”

NT: “i no lesin taem man i stretem hem.”

PT: “we i kamaot long maot blong man.”

NT: “sol blong olgeta i wantem.”

NT: “long samting we hem i talem.”

NT: “sol.”

NT: “sol blong hem.”

NT: “sol.”

PT: “bambae hem i fatfat.”

NT: “sol.”

PT: “i no harem ol strong tok nating.”

PT: “glad.”

Hemia wan “lamp.”

NT: “olgeta we oli toktok tugeta fastaem.”

NT: “we man i kasem from i flas.”

PT: “we man i yusum han blong hem blong hivimap.”

NT: “Taem hop blong wan man.”

NT: “long ol tok we oli talem long hem.”

NT: “loa.”

NT: “i tok blong stretem hem.”

NT: “sol.”

NT: “i no stretem boe; i no panisim boe.”

MNT: “kwiktaem.”

NT: “gogo sol blong hem i harem gud.”

NT: “tinghevi.”

NT: “rod blong hem i blong trikim narafala.”

MNT: “i stap trikim narafala.”

NT: “taem i stretem rong blong hem.”

NT: “ol gudfala man oli gat fasin ya blong fren gud tugeta.”

NT: “blong sol blong hem nomo.”

NT: “no gat ekspiriens.”

NT: “hem i save kros bitim mak.”

NT: “we i stap yusum gud tingting blong hem.”

NT: “no gat ekspiriens.”

NT: “ol sol.”

NT: “tinghevi.”

NT: “tinghevi.”

NT: “hol blong wota.”

NT: “i mekem bodi i helti.”

NT: “kwaet.”

NT: “i stikim man.”

NT: “Wan tang we i save hilim man.”

PT: “i stap spolem tingting blong man.”

NT: “ol strong tok.”

NT: “mane we hem i kasem.”

NT: “strong tumas.”

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

NT: “mo Abadon.”

NT: “tok strong blong stretem.”

PT: “spirit.”

NT: “i stap ronem ol krangke fasin oltaem.”

NT: “i gud.”

NT: “stap tinghevi.”

NT: “yu konfius.”

PT: “bul we oli stap fidim insaed long haos.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

NT: “pulum sem.”

NT: “tingting gud olsem wanem blong i ansa; tingting bifo we hem i toktok.”

NT: “Man we i smael long yu.”

PT: “mekem ol bun i fatfat.”

NT: “sol.”

PT: “hem i kasem wan hat we i waes.”

NT: “tinghevi.”

PT: “Man hem wan i save mekem wan plan long hat blong hem.”

NT: “stret ansa.” PT: “ansa we i kamaot long maot blong hem.”

PT: “klin.”

PT: “olgeta tingting blong man.”

PT: “Yu pasem ol wok blong yu i go long Jehova.”

PT: “Han i joenem han.”

NT: “tinghevi.”

NT: “save blokem kros blong king.”

NT: “sol.”

PT: “faenem gudfala samting.”

NT: “talem gudfala toktok.” PT: “maot we i swit.”

NT: “Tes blong hem i switgud.”

NT: “Sol.”

PT: “from maot blong hem.”

NT: “man we i stap mekem ol rabis plan.”

NT: “we i givim glori long man.”

PT: “save bos long filing mo tingting.”

NT: “we i kwaet.”

PT: “haos we i gat ol sakrefaes.”

NT: “Ol smol bubu boe.”

NT: “ol pikinini.”

NT: “ol papa mo mama.”

NT: “ol gudfala toktok.”

NT: “haeman.”

NT: “i olsem wan ston we i save mekem man we i givim i glad.”

PT: “kavremap.”

NT: “hem i brekemdaon wol we i holemtaet wota.” PT: “hem i letem wota i ronaot.”

NT: “From hem i no gat gudfala tingting.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

NT: “se bambae hem i givim wan samting long narafala blong soemaot se bambae hem i holem promes blong hem.”

PT: “bambae hem i no save faenem wan samting we i gud.”

NT: “save mekem man i kam gud bakegen.”

PT: “mekem ol bun i drae.”

PT: “i pasem mane insaed long klos.”

PT: “mekem mama blong hem i kros.”

NT: “blong mekem wan stret man i pem faen.”

NT: “Hem i soemaot se hem i agensem.”

NT: “sol.”

NT: “i olsem ol samting we man i wantem tumas blong solemdaon.”

PT: “mo i hae we i hae,” hemia i min se i no gat samting i save kasem, mo i sef.

NT: “i kam i jekemgud evri samting long saed blong hem.”

PT: “blong seraotem tufala.”

PT: “Tok we i kamaot long maot.”

NT: “i mekem i gud long hem.”

NT: “Sol.”

PT: “leg blong hem i kwik blong mekem samting.”

NT: “gudfala man.”

PT: “kasem hat.”

NT: “lavem sol blong hem.”

PT: “hem i faenem ol gudfala samting.”

PT: “hem i lukluk ova long.”

NT: “sin.”

NT: “man laeon we i yang mo i gat plante hea long nek blong hem.”

NT: “toktok tumas.”

NT: “sol.”

NT: “sol.”

NT: “i blesem.”

NT: “no wantem se hem i ded.” PT: “no leftemap sol blong yu agensem hem.”

NT: “stamba tingting.”

NT: “tinghevi.”

NT: “Fasin blong fraet long king.”

NT: “man laeon we i yang mo i gat plante hea long nek blong hem.”

MNT: “Long taem blong havest, bambae hem i lukaotem kakae be i no save faenem.”

NT: “olsem dip wota.”

PT: “boe.”

NT: “jea blong king.”

NT: “Tu defren ston blong skel mo tu defren kontena blong makem samting.”

NT: “boe.”

Yu luk Diksonari.

NT: “wan man blong narafala kantri.”

NT: “Taem ol man oli kasem gudfala advaes.”

NT: “i stap strong.”

NT: “waes.”

NT: “pulum man wetem ol toktok blong hem.”

NT: “Tu defren ston blong skel.”

NT: “rod we bambae hem i go long hem.”

NT: “oli skrasemaot.”

NT: “ol tingting we i pusum man blong mekem samting.”

NT: “bambae hem i kasem gudfala samting from.”

MNT: “blong olgeta we oli stap lukaotem ded blong olgeta.”

NT: “toktok tumas.”

NT: “Sol blong man.”

NT: “hem i save wanem blong mekem.”

PT: “givim aninit long klos.”

NT: “laekem ol samting blong harem gud.”

NT: “toktok tumas.”

PT: “solemdaon.”

NT: “i save winim wan.”

NT: “sol blong hem.”

NT: “sipos oli mekem ol samting blong sem taem oli mekem sakrefaes.”

PT: “bambae hem i toktok olwe.”

NT: “Be wan stret man i sua se rod blong hem i stret.”

NT: “gat gudnem.” PT: “wan nem.”

PT: “glad long.”

PT: “Samting we i mekem se rijman mo puaman, tufala i mit wanples.”

NT: “kasem panis from.”

NT: “tinghevi.”

NT: “sol.”

NT: “pikinini; yangfala.”

PT: “Man we i gat gudfala ae.”

NT: “agiu long kot.”

PT: “woman we fasin blong hem i narakaen.” Yu luk Pro. 2:16.

NT: “pikinini; yangfala.”

NT: “stilim sol.”

NT: “sol blong yu.”

NT: “Yu taetem yu blong yu no kakae bigwan.”

NT: “yu wan sol we i wantem kakae tumas.”

MNT: “Yu mas stop blong folem prapa save blong yu.”

NT: “man we ae blong hem i rabis.”

NT: “hem i stap kaontem long tingting blong hem.”

PT: “be hat blong hem i no stap wetem yu.”

PT: “Man We i Pemaot.”

NT: “pikinini; yangfala.”

NT: “sol blong hem.”

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

PT: “kidni.”

NT: “tinghevi.”

NT: “kasem.”

PT: “strenja.” Yu luk Pro. 2:16.

NT: “no klia.”

NT: “kam wanples blong traem ol waen.”

NT: “Mi no harem se i soa.”

NT: “Bambae mi go lukaotem wan moa.”

NT: “famle.”

NT: “waes.”

NT: “samting i save go gud; bambae yu sef.”

NT: “Plan blong man we i no gat hed.”

NT: “long taem blong trabol.”

NT: “tingting we i pusum man blong mekem samting.”

NT: “sol blong yu.”

NT: “hem i swit, i mekem sol blong yu i harem gud.”

Hemia enemi ya.

NT: “soemaot se yu kros.”

NT: “tinghevi.”

NT: “olgeta we oli no save mekem samting we i defren.”

Hemia Jehova mo king.

MNT: “Man we i tok stret taem i givim ansa long wan man, hemia i olsem we hem i kisim man ya.”

NT: “famle.”

NT: “Bambae mi mekem sem mak long hem.”

PT: “hat blong hem i wantem wan samting.”

PT: “Taem mi luk, i tijim mi se:”

NT: “oli kopi mo oli joenem ol tingting ya wanples.”

NT: “ol sikret blong ol narafala.”

NT: “wan giaman tok blong spolem narafala.”

NT: “we oli putum olgeta long silva plet.”

NT: “sol blong masta blong hem.”

PT: “wan presen we i no tru.”

MNT: “wan rabis man.”

NT: “kemikol ya alkali.”

PT: “man we i no laekem yu.”

Hemia i blong mekem tingting blong man ya i kam sofsof, nao strong fasin ya blong hem i ronaot.

NT: “toktok tumas.”

NT: “long sol.” Yu luk Diksonari.

NT: “agri long rabis fasin blong wan man nogud.” PT: “seksek taem i stap long fored blong wan man nogud.”

NT: “Man we i no save bos long tingting blong hem.”

MNT: “Taswe, sipos i no gat stret risen, man i no save kasem trabol.”

NT: “Blong yu no kam sem mak long hem.”

PT: “stap dring raf fasin.”

NT: “leg blong man we i no save wokbaot, i stap hang nomo.”

NT: “we i stap givim kil long eni man nomo.”

NT: “aean we i stap long medel blong hinsis.”

MNT: “nao i go joen long.”

PT: “mo ded.”

NT: “i olsem ol samting we man i wantem tumas blong solemdaon.”

NT: “From we hat blong hem i rabis we i rabis.”

PT: “i kamaot long ol dei ya.”

PT: “wan strenja.”

PT: “wan man blong narafala kantri.”

MNT: “Be hem i no minim blong mekem olsem; Be i fos nomo.”

NT: “Wan sol we.”

PT: “i stanstanap long.”

NT: “sol.”

NT: “ronwe.”

NT: “kasem panis from.”

NT: “wan man blong narafala kantri.”

NT: “toktok tumas.”

PT: “sapenem fes blong.”

NT: “Seol mo Abadon.”

NT: “wan man i save soemaot se hem i olsem wanem taem narafala i presem hem.”

NT: “tingbaot gud; wajem gud.”

NT: “smol hat.”

NT: “wan yang laeon.”

NT: “Taem ol man blong wan ples oli rebel agensem king.”

PT: “Be hem.”

NT: “oltaem i ona long God.”

NT: “sol.”

NT: “hol.”

NT: “i griri.”

MNT: “Sol we i flas.”

PT: “bambae hem i kam fatfat.”

PT: “we i gohed blong mekem nek blong hem i strong.”

NT: “man we i no gat poen.”

NT: “sol.”

MNT: “Be man we i stret, hem i traehad blong protektem laef blong hem.”

NT: “kros.”

PT: “Samting we i mekem se puaman wetem man we i stap spolem narafala, tufala i mit wanples.”

Hemia i min se Hem i givim laef long tufala.

NT: “jea blong king.”

NT: “Fasin blong stretem man; Panis.”

NT: “sol blong yu i.”

NT: “i no gat wan profet i luk vison; i no gat tok we i kamaot long God.”

NT: “spirit.”

NT: “sol blong hem.”

NT: “Maet hem i harem wan man i mekem strong promes blong singaot trabol i kam.”

PT: “Seksek long man.”

MNT: “oli go blong kasem help long.” PT: “oli traehad blong luk fes blong.”

PT: “leftemap.”

NT: “tok nogud.”

PT: “sitsit.”

Hemia wan wom we i stap long wota, we taem i fas long skin blong man mo animol, i dring blad blong olgeta.

NT: “Seol,” hemia gref blong ol dedman. Yu luk Diksonari.

NT: “wadi.” Yu luk Diksonari.

NT: “we mi luk se oli gud tumas.”

NT: “wan woman we ol man oli no lavem hem.”

NT: “oli waes bitim mak.”

PT: “oli ol man we oli no strong.”

NT: “hyraxes.”

PT: “oli ol man we oli no gat paoa.”

NT: “oli seraot long ol grup.”

NT: “sol we i harem nogud.”

NT: “toktok long bihaf.”

NT: “faenem wan gudfala waef.”

Yu luk Diksonari.

PT: “mekem hips blong hem i strong, olsem we hem i fasemtaet kaliko raon long hips blong hem.”

Stik blong wul mo wud blong wokem tred, oli yusum tufala blong rolem tred mo wul.

PT: “klos we oli dabolem.”

NT: “ol smol klos we man i werem insaed long klos.”

NT: “tingbaot dei we i stap kam, hem i laf nomo.”

NT: “ol advaes we hem i talem oli soemaot se hem i gat lav; folem gud loa ya blong lavem ol narafala oltaem.”

NT: “plante gudfala woman.”

NT: “i emti nomo.”

PT: “I gud hem i kasem ol gudfala samting we oli kamaot from ol wok we hem nomo i mekem long han blong hem.”

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem