Kantri Blong Ol Man Venda i Karem Plante Frut
LONG ol ten yia we oli pas finis, mi mo waef blong mi, mitufala i wok olsem fultaem paenia blong talemaot gud nius long medel blong ol man Venda. Ol man Venda oli stap long saot blong Limpopo reva, long not blong Saot Afrika. Long plante handred yia we oli pas finis, i bin gat plante laen blong man we oli krosem Limpopo reva, oli kam stap long kantri ya mo oli kam ol man Venda. Sam man Venda oli talem se ol bubu blong olgeta oli stap long ples ya bitim 1,000 yia finis.
Ples ya bifo i wan haf blong wan olfala kantri we nem blong hem, Kingdom blong Mapungubwe. Long taem ya, oli mekem faswan bigfala taon long Saot Afrika, we taon ya i kontrolem bigfala ples blong Limpopo reva, i stat long Botswana long wes, i go kasem Mozambik long is. Samwe long yia 900 K.T. go kasem 1100 K.T., ol man Mapungubwe oli stap salem plante samting long ol bisnesman blong Arebia, olsem bigfala tut blong elefen, hon blong bigfala anamol ya rino, skin blong plante anamol, kopa, mo gol tu. Long wan hil we nem blong hem Mapungubwe, we i beregraon blong ol king bifo, ol man oli digim graon, nao oli faenem sam naesfala pija we bifo ol man oli katem mo oli putum gol long olgeta. Wan bigfala diksonari i talem se ol samting ya “oli faswan pruf we bifo oli digim graon from gol long saot blong Afrika.”
Naoia oli no moa traem faenemaot gol long kantri ya. Tede, ples blong ol man Venda i gud blong agrikalja. Long Saot blong ol Hil blong Soutpansberg i gat wan flat ples we i grin gud mo we ol frut oli grugud long hem, olsem avoka, manggo, mo gwava. Mo tu, i gat ol nat olsem pekan mo makadamia, wetem fulap ligim. I gat wael muroho tu, we tes blong hem i olsem kabis mo we ol man ples oli laekem tumas.
Ol man Venda oli man blong mekem pis mo blong tekem narafala i kam long haos blong olgeta. Plante taem, sipos wan man i kam visitim olgeta, hed blong famle i askem long woman blong hem blong kukum wan faol blong kakae wetem man ya. Nao oli kakae faol ya wetem wan stamba kakae blong olgeta, hemia buswa we oli mekem wetem swit kon. Taem man we i kam visitim olgeta i gobak, hed blong famle bambae i wokbaot smol wetem hem. Hemia kastom blong olgeta blong soem respek long man we i kam long haos. Ol papa mama oli tijim ol pikinini blong olgeta, blong oli welkamem ol man long wan fasin we i naes tumas: oli bodaon mo oli muvum tufala han blong olgeta blong tufala i joen long spesel fasin blong talem halo. Yu save luk long pej ya, tufala woman Venda we oli stap talem halo folem kastom ya.
Wan Lanwis We i No Isi
I no isi blong ol man Yurop oli lanem lanwis blong ol man Venda. Wan samting i had, se oli raetem plante tok long sem fasin, be taem oli talem, olgeta oli defren. Wan dei, taem mi stap givim wan pablik tok long wan Venda kongregesen blong ol Witnes blong Jeova, mi traem blong leftemap tingting blong ol man we oli stap lesin, blong toktok long olgeta man wanwan. Wan man long pablik i stap laf nomo from we mi bin talem, “olgeta fingga wanwan.”
Fastaem we mi traem toktok Venda long wok blong prij, wan woman Venda i girap i se: “Sore, mi no save toktok Engglis.” !Mi ting se hem i haremsave Venda toktok ya blong mi, be no gat, hem i ting se mi stap toktok Engglis! Wan narafala dei mi kam klosap long wan haos, mo mi askem long wan yangfala blong hem i go singaot papa i kam. Tok we ol man Venda oli yusum blong hed blong famle i thoʹho. Be mi mestem, mi talem thohoʹ. !Long fasin ya, mi stap askem from mangke blong haos! Sam mastik olsem oli mekem tingting blong mi i foldaon, be mi mo waef blong mi, mitufala i gohed blong traehad mo naoia mitufala i toktok gud lelebet long lanwis Venda.
Sam Frut Long Saed Blong Spirit
Kantri blong ol man Venda i karem frut finis long saed blong spirit. Biaen long 1950, plante man oli kamaot long ol kantri raonabaot, oli kam stap long kantri ya blong mekem wok blong digim kopa long taon blong Messina. Sam long olgeta oli stanemap wan kongregesen blong ol Witnes blong Jeova. Bigfala wok blong olgeta i halpem plante man Venda blong kasem ol trutok blong Baebol. Ten yia biaen, wan grup blong ol man Venda we oli Witnes blong Jeova oli mekem ol miting long haos blong wan Witnes long taon blong Sibasa.
Nao branj blong Watch Tower Sosaeti long Saot Afrika i sanem sam fultaem paenia blong kam prij long ples ya, blong spidimap wok ya we i stap karem fulap frut. I no longtaem afta, smol grup blong Sibasa i gruap mo i kam wan bigfala kongregesen. Long taem ya, oli stap mekem ol Kristin miting long wan klasrum. Biaen, ol Witnes blong Jeova blong taon ya Pietersburg, we i stap long 160 kilometa i go long saot, oli kam halpem olgeta, nao olgeta oli bildimap wan Haos Kingdom long Thohoyandou, wan ples klosap long olgeta.
I gat bitim 500,000 man we oli toktok lanwis Venda long not blong Saot Afrika. Long ol yia 1950, taem wok blong prij i stat, i no gat wan man Venda we i Witnes. Tede, i gat bitim 150 pablisa. Be i gat plante ples we olgeta oli no go long hem yet, mo oli mas wok had long wok blong prij. Long 1989 mifala i stat visitim wan vilej blong ol man Venda, we nem blong hem Hamutsha. Long taem ya wan Witnes nomo i stap laef long vilej ya. Naoia i gat bitim 40 man we oli stap talemaot Kingdom. Mifala i stap finisim ol wok blong bildim Haos Kingdom blong mifala, mo mifala i tangkiu tumas long ol Witnes blong kongregesen blong Pietersburg we oli kam givhan long mifala, mo long ol brata blong ol rij kantri we oli givim presen mane long mifala from.
Mifala i stap laef long wan plantesin insaed long wan caravan, hemia wan smol haos wetem wil we trak i pulum. From we mifala i no gat plante samting, mifala i gat moa taem blong talemaot gud nius long ol man ples. (Mak 13:10) From samting ya, mifala i gat jans blong halpem plante man blong oli givim laef blong olgeta i go long Jeova God. Hemia eksampel blong wan man we nem blong hem Maekel. Hem i luk buk ya, Yu Save Laef Foreva Long Paradaes Long Wola long haos blong wan fren. Maekel i stat ridim buk ya mo kwiktaem hem i luksave trutok. Ale, hem i raetem wan leta i go long Watch Tower Sosaeti blong askem sam moa buk long saed blong Baebol. Long leta blong hem, Maekel i eksplenem se hem i jes baptaes long Apostolik jos. Hem i talem se: “Naoia mi luksave se rod we mi stap folem i no stret rod blong Kingdom blong God. Nao mi mekem disisen blong joen long yufala, be mi no save olsem wanem blong mekem.” Hem i givim adres blong hem mo hem i askem se wan Witnes blong Jeova i kam blong halpem hem. Mi nao mi go from hem, mo mi statem wan Baebol stadi wetem hem. Tede, man ya i baptaes olsem wan Witnes blong Jeova mo hem i holemstrong wok blong Jeova.
Long Desemba 1997, mifala i go long Distrik Asembli blong ol Witnes blong Jeova long wan stad blong spot blong Thohoyandou. Stamba tok blong Asembli, “Bilif long Tok blong God.” I gat 634 man oli stap long Asembli ya, mo 12 long olgeta oli tekem baptaes. Mi gat jans blong givim tu tok long lanwis Venda. !Hemia i rili wan long ol moa impoten samting we mifala i mekem long ol ten yia we mifala i stap finis long ples ya, we plante frut i stap gru long hem!—Wan man i sanem stori ya i kam.
[Futnot]
a Buk ya, Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., i wokem.